ŚFiNiA

Kruchy04

Spory trwają, a sprawa jest naprawdę prosta.

Istnieje mocna tendencja w śród niektórych scjentystycznych teistów by traktować Genesis jako księgę niehistoryczną. Czy mają ku temu podstawy?

Jak odczytujemy opis stworzenia i upadku w pierwszych trzech rozdziałach Księgi Rodzaju? Najpierw, czym ten opis nie jest? Nie jest on poezją; widać to, porównując go z poetyckimi opisami stworzenia w innych częściach Pisma (np. Psalm 14 i Hioba 38). Te inne fragmenty korzystają z powszechnych narzędzi poetyckich jak metafora czy porównanie, których brak w Genesis 1. Nie jest to też przypowieść. Nie ma wprowadzenia, jakiego Jezus używał, gdy zaczynał Swoje przypowieści (“Królestwo Boże jest jak…”). Nie jest to wizja, bowiem brakuje mu zwrotów używanych przez Ezechiela, Daniela i Jana, gdy szczegółowo opisywali swoje wizje i sny (“… niebiosa się otworzyły”).

Krótko mówiąc, nie ma niczego w literackim stylu Genesis 1-3, co by wskazywało, że należy tekst rozumieć jako coś innego niż narracja historyczna. Forma jest naturalna i opisuje rzeczy dalekie od naszego zwykłego doświadczenia (stworzenie i świat przed upadkiem), ale nie ma żadnej wskazówki, że należy ją brać za coś innego niż ujęcie wydarzeń, jakie faktycznie miały miejsce. Kreacjonista E.H. Andrews tak pisze na ten temat:

Wewnętrzna struktura tych tekstów wskazuje na bezpośrednią narrację, bez świadectwa typowych hebrajskich form poetyckich i bez “komentarza” sugerującego, że opisanych wydarzeń nie powinno się traktować dosłownie. [1]

Aby zrozumieć jakiś fragment, musimy zobaczyć, jak pasuje on do otaczającego go kontekstu. Większość ewangelicznych chrześcijan akceptuje treść Księgi Rodzaju od rozdziału 12 do końca jako rzetelnie historyczną (ujęcie dziejów Abrahama i powstanie narodu hebrajskiego). Często jednak kwestionuje się Genesis 1-11, zwłaszcza ujęcia stworzenia, upadku i potopu.

Jeśli jednak zbadamy sam tekst, to zobaczymy, że nie ma żadnej przerwy między tymi epizodami, które są kwestionowane, a resztą Księgi Rodzaju. Po opisie stworzenia i upadku w Genesis 1-3 następują w ciągły sposób genealogie rozdziałów 4 i 5, które bez wątpienia mają historyczną treść. Te z kolei w gładki sposób przechodzą w rozdziały 6-9, opis potopu, po którym z kolei następują gładko genealogie w rozdziałach 10 i 11 (z wplecioną między nie opowieścią o wieży Babel), a w końcu o powołaniu Abrahama w rozdziale 12. Nie ma żadnego świadectwa w samym tekście, które by wskazywało, że stworzenie, upadek, potop czy wieżę Babel należy rozumieć odmiennie od genealogii czy opisu dziejów Abrahama.

Całość Księgi Rodzaju jest ponadto związana w literackim stylu przez okresowe powtarzanie zwrotu “Oto są pokolenia…” Refren ten występuje w 2:4; 5:1; 6:9; 10:1; 11:10; 25:12; 36:1 oraz 37:2 [od tłumacza: Biblia Tysiąclecia różnie ten zwrot tłumaczy]. Łączy on nierozerwalnie opisy stworzenia i potopu z tymi fragmentami Genesis, które uznaje się za historyczne.

Przy poszukiwaniu zrozumienia pierwszych rozdziałów Księgi Rodzaju ważny jest nie tylko ich bezpośredni kontekst, ale także i reszta Pisma Świętego. Biblijne ujęcie Genesis musi uwzględniać, jak inni autorzy biblijni traktowali wydarzenia tam opisane.

Reszta Pisma Świętego często wspomina stworzenie i upadek, za każdym razem traktując je jako całkowicie historyczne. Nigdy nie ma choćby najmniejszej sugestii, że opisy stworzenia czy życia Adama i Ewy mają obrazowy lub mitologiczny charakter. Najmocniejszy przykład znajduje się w Liście do Rzymian 5:12 i dalej, gdzie Paweł przedstawia czytelnikowi potrójną paralelę między Adamem i Chrystusem. Istnienie wszystkich trzech uznawane jest na równi za historyczne.

Paralela między Adamem i Chrystusem występuje ponownie w 1 Liście do Koryntian 15. Podobnie Łukasz zakłada, że Adam jest rzeczywistą osobą, śledząc genealogię Jezusa aż do niego (Łuk. 3:38). Paweł oczekuje, że czytelnicy przyjmują także historyczność Ewy (1 List do Tymoteusza 2:13-14, 1 List do Koryntian 11:8-9, 2 List do Koryntian 11:3). Piotr uważa stworzenie za tak samo historyczne jak potop i sąd ostateczny (2Piotra 3:3-8).

Nie ulega wątpliwości, że autorzy Nowego Testamentu wierzyli, iż Adam i Ewa byli rzeczywistymi ludźmi.

Jeśli Adam i Ewa nie byli historycznymi osobami, to Paweł się mylił, a Jezus błądził. A jeśli Jezus i autorzy biblijni mylili się, gdy traktowali Księgę Rodzaju historycznie, to nie ma powodu uważać, że mieli rację w jakichkolwiek innych twierdzeniach, które wypowiadali.
[link widoczny dla zalogowanych]

To wszystko świetnie potwierdza to, co pisałem w innym temacie, gdzie punktem odniesienia były słowa św. Pawła: "Bo najpierw został stworzony Adam, potem Ewa. I nie Adam został zwiedziony, lecz kobieta, gdy została zwiedziona, popadła w grzech. (z I Tm 2)"

Paweł przytacza dosłownie to, co jest zapisane w Rdz. Nie alegoryzuje, nie metaforuje wydarzeń z Rdz itp. Więc traktuje ten zapis literalnie. nie ma choćby najmniejszej sugestii, że opisy stworzenia czy życia Adama i Ewy mają obrazowy lub mitologiczny charakter.

Czy, ktoś, gdzieś czytał, aby Paweł dokonywał głębokich interpretacji Rdz, tak jak to czynią dzisiejsi naukowi chrześcijanie? Czy Paweł, gdzieś zastanawia się, co znaczy słowo "Adam", "Ewa" itp.?

towarzyski.pelikan

Michał Dyszyński

Kruchy04

anbo

towarzyski.pelikan

anbo

Refleksja autorów nowotestamentowych jest taka, że można zasadnie twerdzić (niemal byc pewnym), że teksty z Ks. Rodz. traktowlai dosłownie, historycznie. Ponieważ NT napisany jest jak i ST pod natchnieniem Ducha Świętego to należy przyjąć (wierzący powinni przyjąć), że tak właśnie należy interpretować Ks. Rodz. Interpretacja odmienna będzie niezgodna z interpretacją zalecaną przez Ducha Świętego ;)

anbo

Przykład wprawdzie nie dotyczy Ks. Rodz. ale Księgi Jonasza ale to jest ten sam problem, czyli co nam teksty NT mogą powiedziec o tym, jak postaci występujące w NT interpretowały ST.
Jak bowiem Jonasz był znakiem dla mieszkańców Niniwy, tak będzie Syn Człowieczy dla tego plemienia. (Łk 11, 30)
Albowiem jak Jonasz był trzy dni i trzy noce we wnętrznościach wielkiej ryby, tak Syn Człowieczy będzie trzy dni i trzy noce w łonie ziemi. (Mt 12, 40)

Skoro autor (Łukasz) pisze o mieszkańcach Niniwy, że Jonasz był dla nich znakiem, to znaczy, że historię Jonasza rozumiał dosłownie, historycznie. Podobnie tekst Mateusza dosłownie traktuje opowieść o Jonaszu, nie ma tam śladu alegorycznego traktowania tej historii.

towarzyski.pelikan

fedor

anbo

Słabości (i powody stosowania) koncepcji, że Bóg natchnął autorów Bibli i w ten sposób pojawiły się tam przekazy alegoryczne (oraz autorzy celowo użyli alegorii) są oczywiste. Oprócz tych związanych z podejściem NT do biblijnych opowieści (traktowanie jako historyczne i nieetyczne wnioski dotyczące kobiet) można wymienić przede wszystkim to, że alegoryczne podejście zaczęto stosować wobec tekstów, które okazały się przekazywać błędne nauki o pochodzeniu świata i czlowieka, jesli je traktować doslownie. W ten sposób otworzono możliwość wybronienia Biblii zawsze. Dla jednych to wspaniała wiadomość, dla innych metoda aż nazbyt podejrzana. Jak pokazują dyskusje na Śfini można sobie dowolnie wymyślać interpretacje, co całą metodę czyni jałowym fantazjowaniem na temat zapodany przez biblijnego autora. Z tego zaś wynika, że Duch Święty nie zadbał o to, by przekaz był jasny, klarowny, a wręcz przeciwnie. Im więcej trzeba alegoryzować, tym mniej zostaje z biblijnego tekstu, a pojawia się więcej tych jałowych fantazji, przez co wiara w Biblijnego Boga pozbywa się fundamentu i w końcu brak jest powodów, by uważać, że jakieś w ogóle ma. No ale niektórzy (taki urok Śfini) najbardziej sobie cenią właśnie możliwość fantazjowania, najlepiej nieweryfikowalnego.

Semele

W kwestii historyczności Jezusa oraz jego cudów przekaz Biblii JEST ok. ale historia o Jonaszu to już alegoria. CIEKAWE.

Anna Świderkówna :
[link widoczny dla zalogowanych]

anbo

Oczywiście przede wszystkim rodzi się pytanie, dlaczego w ogóle mielibyśmy coś takiego (alegoryzowanie) z Biblią robić? Jeśli tylko dlatego, że okazało się, ze w jakichś miejscach mówi nieprawdę, to przecież mamy wiele mitów, które mówią nieprawdę i które też można alegoryzować (i niektórzy to robią). Trzeba wskazać coś, co w sposób zasadny wskazę na współautorstwo Boga, a wtedy faktycznie rozsądnie będzie przyjąć, ze w tekstach, które wyglądały na błędne, ukryta jest glębsza myśl. Ale nadal, jeśli nawet coś takiego się wskaże (póki co na horyzoncie niczego takiego nie widać) pozostanie problem, co to za głębsza myśl (fantazja ludzka nie zna granic) i dlaczego Bóg jest miłośnikiem zagadek i czarnego chumoru (wszak nie interweniował, gdy ludzie zabijali się i torturowali nawzajem z powodu odmiennej interpretacji Bibli).

anbo

Semele

towarzyski.pelikan

fedor

anbo

Jeszcze o Jonaszu. Wyobraźmy sobie Piłsudskiego zapowiadającego, że pokona bolszewików jak szewczyk Dratewka pokonał smoka albo myszy Popiela. Taka zapowiedź odczytana byłaby jako forma żartu. Co innego, gdyby powołał się na postać i wydarzenia historyczne. Zrobiłoby to na słuchaczach zupełnie inne wrażenie, na pewno mocniejsze, bardziej przemawiające do uczuć patriotycznych. To oczywiście przykład trochę przeginający sprawę, ale jej istota pozostaje taka sama: zupełnie inna (mocniejsza) jest wymowa zapowiedzi Jezusa, gdy odnosi się do postaci i wydarzeń historycznych, a inna, jeśli słuchacze mieliby to traktować jako odniesienie się do legendy/mitu, której nie należy traktować historycznie. (To dotyczy zarówno słów o Niniwie jak i trzech dniach Jonasza w brzuchu ryby.)
Fragment, w którym mówi się (rozdz. 12 Mateusza), że Jezus jest kimś większym niż Jonasz (i Salomon) - jaki to by miało sens, gdyby nie mówiono o postaci historycznej? Nie miałoby żadnego, a przecież w tym samym fragmencie mówi się o trzech dniach Jonasza w brzuchu ryby, czyli nie tylko Jonasz jest traktowany jako postać historyczna, ale też wydarzenia związane z nim i wielką rybą.

Co do historii związanych z pierwszymi ludźmi, to sprawa jest zbyt oczywista, żeby ją dalej wałkować. Może tylko warto zwrócić uwagę na uczucie rozdarcia, jakie muszą odczuwać wierzący, którzy z jednej strony nie podzielają poglądu, ze kobieta jest kimś gorszym, a z drugiej wymowa przytoczonych wcześniej tekstów NT tak ją ukazuje i w dodatku autorzy powołują się tam na biblijną opowieść (traktowaną jak wydarzenia historyczne). Trzeba nieźle się nagimnastykować, żeby tu wybronić koncepcję Bożego natchnienia. Tak bardzo, że skręcenie karku pewne ;)

mat

fedor

Semele

Fedor

anbo

anbo

Jeszcze jedna sprawa. Jako powody alegoryzacji podałem wcześniej niezgodność biblijnych opisów stworzenia świata i człowieka z wiedzą naukową. To nie jest jedyny powód. Myślę, że innym istotnym powodem jest obraz Boga Jahwe jaki się wyłania z ST, jesli traktować go dosłownie. Mściwość, niesprawiedliwość, porywczość... Wierzący nie mogą uznać, że takiego Boga przedstawia Biblia (bo Bóg taki nie może być), więc albo przedstawiają niestandadowe rozumienie takich pojęć jak np. niesprawiedliwość albo tak interpretują biblijne teksty (właśnie alegorycznie), żeby nie wyszło, że Bóg naprawdę ma takie cechy. Nie ma, bo opowieści starotestametowych nie należy traktowac dosłownie, trzeba tam widzieć alegorię, więc wynikanie jest pochodną błędnego traktowanie tekstu (dosłownego).

fedor

Semele

Fedor