Czy Hbr 11:1 zawiera definicję wiary?

ŚFiNiA
ŚFiNiA - Światopoglądowe, Filozoficzne, Naukowe i Artystyczne forum - bez cenzury, regulamin promuje racjonalną i rzeczową dyskusję i ułatwia ucinanie demagogii. Forum założone przez Wuja Zbója.

FAQ

Szukaj

Użytkownicy

Grupy

Galerie

Rejestracja

Profil

Zaloguj się, by sprawdzić wiadomości

Zaloguj

Czy Hbr 11:1 zawiera definicję wiary?
Idź do strony 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 Następny

Forum ŚFiNiA Strona Główna -> Święte Księgi

Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat

Autor

Wiadomość

Michał Dyszyński
Bloger na Kretowisku

Dołączył: 04 Gru 2005
Posty: 33355
Przeczytał: 62 tematy

Skąd: Warszawa
Płeć: Mężczyzna

Wysłany: Śro 18:44, 15 Lut 2023 Temat postu: Czy Hbr 11:1 zawiera definicję wiary?

Chciałem poruszyć pytanie o definicję wiary, skupiając się na tekście Biblii. Zainspirowała mnie do tego pewna wypowiedź Litka z http://www.sfinia.fora.pl/apologia-kontra-krytyka-teizmu,5/utrata-naiwnej-wiary-w-boga-moze-i-dobrze-ze-nastapila,22527.html#703603

Litek napisał:

W liście do (Hebrajczyków 11:1) czytamy : Wiara to całkowita pewność, że to, na co mamy nadzieję, nastąpi, przekonujący dowód, że to, czego nie widać, istnieje.

To był już drugi przypadek, gdy jakaś osoba z wyznania Świadków Jehowy taką interpretację nadaje temu fragmentowi listu św. Pawła. Temat wydaje mi się ważki, a od strony teologicznej, a nawet epistemologicznej wręcz fundamentalny. Dlaczego tak bardzo ważny?...
Bo przynajmniej w Biblii pojęcie wiary występuje dość często w kontekście bardzo pozytywnym, wręcz jako obowiązek religijny. W końcu to usprawiedliwienie naszych grzechów ma się dokonać przez wiarę, a Jezus obiecał tym, którzy uwierzą, że będą zbawieni.
Ale do tego, aby wypełnić to wezwanie do wiary, trzeba chyba wiedzieć JAK TO ZROBIĆ? Trzeba jakoś ustalić, czym właściwie owa wiara jest.

Nie będę ukrywał, że sformułowanie, które przedstawił w poście (to cytatu wyżej) mnie osobiście mocno "uwiera". Tak przetłumaczony tekst listu zdaje się sugerować, iż św. Paweł wziął się za definiowanie tego kluczowego pojęcia religijnego, jakim jest wiara. Czy rzeczywiście tak mogło być, że Paweł w liście do swoich rodaków, wplata w definicję, którą później cały świat chrześcijański miałby zastosować w swojej teologii?
Wątpliwości są już na gruncie samego tłumaczenia tekstu. W Biblii Tysiąclecia ten sam fragment jest już bowiem inaczej przetłumaczony. Zamieszczam to tłumaczenie niżej, wyróżniając samą frazę sporną, ale też dodając szerszy kontekst - dalsze sformułowania św. Pawła.

Paweł apostoł w liście do Hebrajczyków, 11, w redakcji Biblii Tysiąclecia napisał:

(1) Wiara zaś jest poręką tych dóbr, których się spodziewamy, dowodem tych rzeczywistości, których nie widzimy. (2) Dzięki niej to przodkowie otrzymali świadectwo. (3) Przez wiarę poznajemy, że słowem Boga światy zostały tak stworzone, iż to, co widzimy, powstało nie z rzeczy widzialnych. (4) Przez wiarę Abel złożył Bogu ofiarę cenniejszą od Kaina, za co otrzymał świadectwo, iż jest sprawiedliwy. Bóg bowiem zaświadczył o jego darach, toteż choć umarł, przez nią jeszcze mówi. (5) Przez wiarę Henoch został przeniesiony, aby nie oglądał śmierci. I nie znaleziono go, ponieważ Bóg go zabrał. Przed zabraniem bowiem otrzymał świadectwo, iż podobał się Bogu. (6) Bez wiary zaś nie można podobać się Bogu. Przystępujący bowiem do Boga musi uwierzyć, że [Bóg] jest i że wynagradza tych, którzy Go szukają. (7) Przez wiarę Noe został pouczony cudownie o tym, czego jeszcze nie można było ujrzeć, i pełen bojaźni zbudował arkę, aby zbawić swą rodzinę. Przez wiarę też potępił świat i stał się dziedzicem sprawiedliwości, którą otrzymuje się przez wiarę. (8) Przez wiarę ten, którego nazwano Abrahamem, usłuchał wezwania Bożego, by wyruszyć do ziemi, którą miał objąć w posiadanie. Wyszedł nie wiedząc, dokąd idzie. (9) Przez wiarę przywędrował do Ziemi Obiecanej, jako ziemi obcej, pod namiotami mieszkając z Izaakiem i Jakubem, współdziedzicami tej samej obietnicy. (10) Oczekiwał bowiem miasta zbudowanego na silnych fundamentach, którego architektem i budowniczym jest sam Bóg. (11) Przez wiarę także i sama Sara, mimo podeszłego wieku, otrzymała moc poczęcia. Uznała bowiem za godnego wiary Tego, który udzielił obietnicy. (12) Przeto z człowieka jednego, i to już niemal obumarłego, powstało potomstwo tak liczne, jak gwiazdy niebieskie, jak niezliczony piasek, który jest nad brzegiem morskim. (13) W wierze pomarli oni wszyscy, nie osiągnąwszy tego, co im przyrzeczono, lecz patrzyli na to z daleka i pozdrawiali, uznawszy siebie za gości i pielgrzymów na tej ziemi. (14) Ci bowiem, co tak mówią, okazują, że szukają ojczyzny. (15) Gdyby zaś tę wspominali, z której wyszli, znaleźliby sposobność powrotu do niej. (16) Teraz zaś do lepszej dążą, to jest do niebieskiej. Dlatego Bóg nie wstydzi się nosić imienia ich Boga, gdyż przysposobił im miasto. (17) Przez wiarę Abraham, wystawiony na próbę, ofiarował Izaaka, i to jedynego syna składał na ofiarę, on, który otrzymał obietnicę, (18) któremu powiedziane było: Z Izaaka będzie dla ciebie potomstwo. (19) Pomyślał bowiem, iż Bóg mocen wskrzesić także umarłych, i dlatego odzyskał go, jako podobieństwo [śmierci i zmartwychwstania Chrystusa]. (20) Przez wiarę w przyszłość Izaak pobłogosławił Jakuba i Ezawa. (21) Przez wiarę umierający Jakub pobłogosławił każdego z synów Józefa i pochylił się głęboko przed wierzchołkiem jego laski. (22) Przez wiarę konający Józef wspomniał o wyjściu synów Izraela i dał zlecenie w sprawie swoich kości. (23) Przez wiarę Mojżesz był ukrywany przez swoich rodziców w ciągu trzech miesięcy po swoim narodzeniu, ponieważ widzieli, że powabne jest dzieciątko, a nie przerazili się nakazem króla. (24) Przez wiarę Mojżesz, gdy dorósł, odmówił nazywania się synem córki faraona, (25) wolał raczej cierpieć z ludem Bożym, niż używać przemijających rozkoszy grzechu. (26) Uważał bowiem za większe bogactwo znoszenie zniewag dla Chrystusa niż wszystkie skarby Egiptu, gdyż patrzył na zapłatę. (27) Przez wiarę opuścił Egipt, nie uląkłszy się gniewu królewskiego; wytrwał, jakby [na oczy] widział Niewidzialnego. (28) Przez wiarę uczynił Paschę i pokropienie krwią, aby nie dotknął się ich ten, który zabijał to, co pierworodne. (29) Przez wiarę przeszli Morze Czerwone jak po suchej ziemi, a gdy Egipcjanie spróbowali to uczynić, potonęli. (30) Przez wiarę upadły mury Jerycha, gdy je obchodzili dokoła w ciągu siedmiu dni. (31) Przez wiarę nierządnica Rachab nie zginęła razem z niewierzącymi, bo przyjęła gościnnie wysłanych na zwiady. (32) I co jeszcze mam powiedzieć? Nie wystarczyłoby mi bowiem czasu na opowiadanie o Gedeonie, Baraku, Samsonie, Jeftem, Dawidzie, Samuelu i o prorokach, (33) którzy przez wiarę pokonali królestwa, dokonali czynów sprawiedliwych, otrzymali obietnicę, zamknęli paszcze lwom, (34) przygasili żar ognia; uniknęli ostrza miecza i wyleczyli się z niemocy, stali się bohaterami w wojnie i do ucieczki zmusili nieprzyjacielskie szyki. (35) Dzięki dokonanym przez nich wskrzeszeniom niewiasty otrzymały swoich zmarłych. Jedni ponieśli katusze, nie przyjąwszy uwolnienia, aby otrzymać lepsze zmartwychwstanie. (36) Inni zaś doznali zelżywości i biczowania, a nadto kajdan i więzienia. (37) Kamienowano ich, przerzynano piłą, <kuszono>, przebijano mieczem; tułali się w skórach owczych, kozich, w nędzy, w utrapieniu, w ucisku - (38) świat nie był ich wart - i błąkali się po pustyniach i górach, po jaskiniach i rozpadlinach ziemi. (39) A ci wszyscy, choć ze względu na swą wiarę stali się godni pochwały, nie otrzymali przyrzeczonej obietnicy, (40) gdyż Bóg, który nam lepszy los zgotował, nie chciał, aby oni doszli do doskonałości bez nas.

W tłumaczeniu BT mamy nie "całkowitą pewność", ale "porękę". Wiara zaś jest poręką tych dóbr, których się spodziewamy, dowodem tych rzeczywistości, których nie widzimy.

Kto tu jest bliżej intencji biblijnego autora?
A może jeszcze inna interpretacja byłaby bardziej zasadna?

Próbowałem więc poszukać bardziej oryginalnych postaci tekstu.
Jak podaje Biblia internetowa [link widoczny dla zalogowanych] tekst bezpośredni, grecki Hbr 11:1 jest następujący:
εστιν δε πιστις ελπιζομενων υποστασις πραγματων ελεγχος ου βλεπομενων
Powyższe źródło podaje 3 różne tłumaczenia tego fragmentu:

Biblia Warszawska:
A wiara jest pewnością tego, czego się spodziewamy, przeświadczeniem o tym, czego nie widzimy.
Biblia Tysiąclecia:
Wiara zaś jest poręką tych dóbr, których się spodziewamy, dowodem tych rzeczywistości, których nie widzimy.
Biblia Gdańska:
A wiara jest gruntem tych rzeczy, których się spodziewamy i dowodem rzeczy niewidzialnych.
Czyli, w zależności od tłumacza, wiara wg św. Pawła jest raz
- poręką
- pewnością
- gruntem.
To by sugerowało, iż jak to zwykle bywa, użyte słowo w j. greckim jest wieloznaczne. Grzebiąc po internecie wyszukałem sobie, co tu podają strony tłumaczące, już abstrahując od wspomnianego listu, tylko ogólnie (będzie po angielsku).
ἐστῐν oznacza on, ona, ono, czyli 3 osoba liczby pojedynczej
δε to spójnik "i" bądź "ale"
πῐ́στῐς oznacza właśnie wiarę.

ἐλπίζω (elpizō) na angielski tłumaczy się jako: hope for (expect)
bądź of things hoped for, czyli na polski: rzeczy, co do których mamy nadzieję.

Idźmy za następnym słowem:
ὑπόστασις oznacza
foundation, base
assurance, support
subject-matter
sediment
(philosophy) essence, real nature
(theology) hypostasis
Czyli w moim zgrubnym tłumaczeniu na polski mamy tu możliwości: podstawa, zapewnienie, wsparcie, esencję, prawdziwą naturę, a nawet osad.

Kolejnym słowem jest πραγμάτων czyli dopełniacz liczby mnogiej od πρᾶγμᾰ
deed, act, fact
occurrence, matter, affair
thing, concrete reality
thing, creature
thing of consequence or importance
(in the plural) circumstances, affairs
(in the plural, in bad sense) trouble, annoyance
Na polski byłoby z grubsza: aktu, czynu, faktu, działania, wystąpienia, przypadku, rzeczy, ukonkretnienia, konsekwencji, także kłopotu, afery, zdarzenia.

ελεγχος w nowogreckim będzie oznaczało kontrolę, świadectwo (bez istotnych kontrowersji znaczeniowych)

ου jest przeczeniem (bez istotnych kontrowersji znaczeniowych)

βλεπομενων jest czasownikiem: widzieć (bez istotnych kontrowersji znaczeniowych)
Tej "całkowitej pewności", którą sugeruje tłumaczenie Litka jakoś się nie doszukałem.

I muszę przyznać, że niezależnie od tłumaczenia, to słowo "wiara" zupełnie mi nie pasuje do utożsamienia z "całkowitą pewnością". Ono może sugeruje ten kierunek, to pytanie CZY zbliżamy się do stanu pewności, ale jednak nie osiągnięcie tego stanu, a już na pewno nie w "całkowitym" sensie.

Nie chcę tutaj rozpoczynać jakiegoś sporu między Świadkami Jehowy, a katolikami, czy też wyznawcami innego odłamu chrześcijaństwa, bo jak widać niektóre inne niż ŚJ przekłady też sugeruję takie tłumaczenia, lecz bardziej się zastanawiam nad konsekwencjami tak "drobnego" aspektu religii, jak uznanie samej definicji wiary.

Jeśli bowiem wiara miała za sobą koniecznie pociągać od razu "pewność" dla rzeczy nie widzianych, to będziemy mieli zupełnie inny wymiar całej religii, niż gdy wiara jest "poręką" dla tych rzeczy, a jeszcze inną gdy mowa jest o "podstawie", "wystąpieniu", "działaniu".

Teraz bazując tylko na tym aspekcie pytania "czym jest wiara?", jedni będą się upierali jak to za wszelką cenę już tu i teraz mają mieć pewność (skąd by mieli ją tak na zawołanie wziąć?...), bo inaczej...
(może) nie będą zbawieni :shock:

.

Taki drobiazg, tylko tłumaczenie jednej frazy, a tak ogromne konsekwencje dla potraktowania całego życie osoby wierzącej... :shock:

W każdym razie chętnie bym tutaj podyskutował nad istotą wiary religijnej, bazując na podejściu chrześcijańskim. Czym owa wiara jest (czym może powinna być)?
- czy pewnością, albo czymś jej bliskiemu
- a może jakimś osobistym poszukiwaniem
- może postawieniem problemu
- może jakimś ogólnym skierowaniem się ku czemuś, czego nie widać (jeszcze)?...
Czymś innym?... :think: