ŚFiNiA

Michał Dyszyński

Wiele teologicznych interpretacji, opartych o Biblię zdaje się zakładać wielką precyzję sformułowań zawartych w Biblii. Czasem luźno rzucone słowa Jezusa są interpretowane (pytanie czy nie NADinterpretowywane?) do konstrukcji myślowych o bardzo dalekosiężnych skutkach.
Ja od lat zastanawiam się, na ile jednak prawidłowe jest tego rodzaju podejście, w którym uznajemy Biblijne sformułowania jako coś bliskiego absolutności. Niby jest ku temu uzasadnienie - jeśli Biblia jest księgą od samego Boga, to nie należy niczego w niej lekceważyć, a więc chyba powinno się traktować każde sformułowanie z maksymalną ścisłością... Problem w tym, że przecież nie wiemy, na ile ta maksymalna ścisłość jest poprawna w ogóle.
W swoim życiu zarabiałem trochę jako tłumacz. Mam na swoim koncie przetłumaczenie kilku książek i kilku artykułów (piszę o tłumaczeniu na zlecenie, na umowę z wynagrodzeniem, nie sobie prywatne). I muszę przyznać, że praca tłumacza daje dość ciekawą perspektywę w patrzeniu na zagadnienie prawdy i komunikacji w ogóle. Oto w tejże pracy dość często natrafia się na sformułowania, które w języku źródłowym mają znacząco inny sens, niż to, co wychodzi z bezpośredniej zamiany słów na język docelowy. Prostym przykładem jest dowolne odwołanie do jakiegoś kodu kulturowego - np. gdyby ktoś z polskiego na inny język przetłumaczył frazę "wlazł kotem na płotek i mruga", po prostu podając w docelowym języku jej formalną treść, to zapewne zgubiłby niezwykle istotny sens przewidziany autora takiej frazy. Bo tu z dużym prawdopodobieństwem nie chodziło o to, co zrobił jakiś tam kotek na płocie, lecz o odwołanie się do piosenki, którą od maleńkości zna niemal każde polskie dziecko. O coś zupełnie innego tu chodzi. Tłumacząc z jednego języka na inny ZAWSZE COŚ ZGUBIMY.
Teraz w przypadku Biblii mamy problem naprawdę znaczący.
Po pierwsze opisuje ona zdarzenia bardzo odległe, o znacząco innych kodach kulturowych.
Po drugie np. Jezus wypowiadał się w języku swoim ojczystym - aramejskim. Biblia zaś jest spisana po grecku. Z kolei potem ta Biblia jest tłumaczona na języki narodowe (niekiedy jeszcze z łaciną po drodze - przy tłumaczeniach z Wulgaty). Bardzo wiele intencji autora (tutaj Jezusa) z dużym prawdopodobieństwem się zgubi po tych przejściach tłumaczących.
Wreszcie trzeci aspekt sprawy to intencja i ogólny charakter tego dzieła - tworzonego przez wielu autorów, konstruowanego często z założenia nie po to, aby nauczać narody, ale w dość konkretnym celu - przykładem są listy św. Pawła. Oto św. Paweł pisze sobie jakiś prywatny list do Tymoteusza, Tytusa, czy Filemona. Czy należy zakładać, że św. Paweł miał prorocką wizję, jak to ten akurat list zostanie użyty w kanonie religijnym, obowiązującym potem przez tysiące lat? - Nic na to nie wskazuje, a na pewno sam św. Paweł nie zająknął się na ten temat ani razu. Teraz wyobraźmy sobie, że ktoś z czytających te słowa napisał list do znajomego. Pisał w nim zapewne rzeczy, które były stricte związane z sytuacjami bieżącymi, relacji z osobą do której pisze, ogólnie rzeczy prywatne. Ale oto okazało się po latach, że piszący został uznany za bardzo ważną osobę. I teraz ten list jest interpretowany w duchu, jakby nie pisał do konkretnego Filipa czy Tytusa, ale do nie wiadomo jakiego gremium, do całej ludzkości.
Ja mam wrażenie, że wielu interpretatorów Biblii jakby zapominało o tym, że owa księga nie była pisana w duchu jakiejś naukowej ścisłości, w cyzelowaniu sformułowań. Co prawda niektóre sformułowania są bardzo celne, piękne, ujmujące głęboko istotę spraw. Ale z faktu, że tak było dla wybranych sformułowań, nie widać jakiegoś ogólnego wniosku, że owe sformułowania - w nowym kodzie kulturowym, w nowym języku i uwarunkowaniach, a przede wszystkim w nowym kontekście (nie w konkretnej sytuacji i do konkretnej osoby, ale jako przekaz do całej ludzkości) - będą prawie dogmatami rozumienia świata i religii.
To, że Biblia bywa nieprecyzyjna można wykazać na wielu przykładach. Ja - tytułem ilustracji - podam tu jedną wypowiedź Jezusa:

Błażej

Wystarczy mieć świadomość głębokich podziałów teologicznych wśród chrześcijan, by wiedzieć, że treść Biblii można z powodzeniem różnie interpretować. Biblia jest bardzo wymagająca w swej treści. Do dziś wielu teologów, biblistów zastanawia się nad znaczeniem przeróżnych tam opisanych sytuacji. Ale to jest chyba na plus, że stanowi wyzwanie dla ludzkiego umysłu.

Mnie w dużej mierze nie daje spokoju treść Starego Testamentu. Jeśli Bóg faktycznie objawił się na kartach tej Księgi to dlaczego miejscami treść tam zawarta jest moralnie odpychająca. Tak czasem rozmyślam, Jezus znał ST i często się do niego odwoływał, i zastanawiam się co On myślał o tym obrazie Boga ze Starego Testamentu. :think:

Semele

Michał Dyszyński

mat

Błażej

Michał Dyszyński

Semele

Tu niestety Michale materiał bardzo smutny:

https://youtu.be/ES10qokyuls

Czy Biblia się broni??

Azael

Świetne jest to nagranie Wybrańczyka. Dobrze, że Łukasz zrobił odcinek z krytyką bestialstw Jahwe. Niby człowiek o tym wie, ale dopiero jak posłuchałem pewnego siebie Bańki (link poniżej), któremu nawet powieka nie mrugnęła, jak bagatelizował uśmiercanie dziecka Dawida, za winę jego ojca, przyznawał, że zabicie wszystkiego co pierworodne w Egipcie było ważne że względów wychowawczych, a niedźwiedzie słusznie rozszarpały dzieci, bo obok rosl konkurencyjny wobec Jahwe kult, to zrozumiałem jak toksyczne to jest.

Dopiero dzięki wywodom Bańki i jego niezłomnej obronie bestialstw Jahwe zrozumiałem jak głęboko i mrocznie odczłowieczajace jest wyznawanie kultu.

W linku niżej odpowiedź Bańki:
[link widoczny dla zalogowanych]

lucek

Semele

lucek

Semele

Arystoteles

lucek

fedor

Arystoteles i Azael znowu nadają "razem". Wcześniej nie nadawali przez kwartał. Ale to oczywiście kolejny "cudowny zbieg okoliczności" :rotfl:

Teraz czekamy jeszcze tylko na cudowne rozmnożenie Kruchego i Raino, "którzy" wysyłają posty w tej samej minucie. Też oczywiście "przypadkiem"

fedor

Semele

Ani teiści ani ateiści nie mają miarodajnego standardu ani narzędzi aby ocenić co jest wiarygodne.

lucek

Semele

lucek

już przybliżałem, tylko fundamentalizm ....

ale nie zrozumiałaś - obiektywne, czyli akceptowalne przez każdego, to zarazem jedna z definicji obiektywizmu.

Michał Dyszyński