ŚFiNiA

towarzyski.pelikan

Parę razy na forum przy okazji rozmowy z kimś zdarzało mi się poruszać ten temat w formie dygresji personalnej, natomiast uważam, że ten temat jest ważny i warty odrębnego wątku.

W necie jest mnóstwo materiałów na ten temat, zarówno jeśli chodzi o jakieś opracowania/wykłady psychologiczne, jak i ujęcia z perspektywy praktyki buddyjskiej, religii chrześcijańskiej czy filozofii, więc każda zainteresowana osoba może sobie to zgłębić, dobierając sobie materiały, które najbardziej odpowiadają jej profilowi.

W tym wątku chciałabym tylko tak krótko i na chłopski rozum objaśnić czym jest cień, komu może szczególnie grozić i co robić, żeby go poznać i tym samym nie wzmacniać oraz zachęcić innych do dzielenia się swoimi przemyśleniami, doświadczeniami czy może ciekawymi materiałami na ten temat.

Zaczynając od definicji, cień psychologiczny to część naszej osobowości/jaźni, której istnienia nie jesteśmy świadomi, ponieważ wypieramy ją z naszej świadomości, żeby podtrzymywać jakieś wyobrażenie o sobie, które jest przyjemne dla naszego ego, stawia nas w pozytywnym świetle etc.

Zrozumienie mechanizmu powstawania cienia pozwala odpowiedzieć sobie na pytanie, kto może być szczególnie narażony na cień. Mianowicie, mogą to być choćby osoby bardzo ambitne, które postawiły sobie za cel osiągnięcie jakiegoś ideału osobowościowego, a więc zwalczenie różnych przywar. Taka osoba będzie wobec siebie bardzo wymagająca, surowa, nie będzie folgować swoim różnym słabościom. I taka postawa może spowodować, że ta osoba uwierzy w to, że jest tym ideałem, do którego dąży. Tak bardzo będzie chciała nim się stać, że błędnie założy, że można się nim stać nagle, idąc drogą na skróty, a więc wypracowując w sobie wrogość wobec tych wszystkich przywar, które jej w sobie przeszkadzają. Ta wrogość zaowocuje tym, że ta osoba będzie widzieć te przywary intensywnie u innych ludzi, będzie się na nich złościć, że mają te cechy, natomiast będzie zupełnie ślepa na ich istnienie u samej siebie. Można się pokusić nawet o tezę, że im większa wrogość wobec przywar u innych ludzi, tym dłuższy cień psychologiczny, a co za tym idzie, takim pierwszym krokiem w kierunku poradzenia sobie z cieniem jest zwrócenie uwagi na to, jakie cechy nas wkurwiają u innych ludzi, ponieważ właśnie te cechy z dużym prawdopodobieństwem są przez nas wypierane. Świadomość i akceptacja posiadanych przywar powoduje, że z automatu empatycznie, ze zrozumieniem podchodzimy do nich u innych ludzi. Wszyscy wszak jedziemy na tym samym wózku, żaden z nas nie jest ideałem.

Dla osoby początkującej w temacie to może zabrzmieć paradoksalnie, ale jeżeli chcemy zbliżyć się do ideału, to musimy zaakceptować to, że nie jesteśmy idealni, musimy polubić, zaakceptować siebie takimi jakimi jesteśmy. Bez żenady obnażać przed sobą nasze słabości, a nawet nie bać się o tym głośno mówić. Nie chodzi przy tym o to, by zadowalać się bylejakością, nie chcieć się udoskonalać, ale akurat osobom ambitnym to nie grozi. Trzeba połączyć to posiadanie ideału z akceptacją swojej niedoskonałości.

Michał Dyszyński