ŚFiNiA

Michał Dyszyński

W wielu dyskusjach przeciwstawia się wiedzę chciejstwu. Niewątpliwie coś w tym jest, bo totalna arbitralność, polegająca na uznawaniu rzeczy w oderwaniu od ich powiązań, a tylko mocą prywatnego widzimisię jest drogą do ignorowania zasad, czyli właśnie tego, co najczęściej uważamy za wiedzę.
Jednak sprawa ma też swoje drugie dno.
Jakby nie spojrzeć na rozwój nauki, czy nawet na rozwój prywatnej wiedzy, zdobywanych doświadczeń osobistych przez ludzi, to do owej aktywności poznawczej trzeba mieć powód, napęd, pragnienie - czyli też chciejstwo.

Mamy zatem, z punktu widzenia szukania drogi do prawdy dwa chciejstwa:
- to destrukcyjne, naiwne związane z lenistwem poznawczym, polegające na zadekretowaniu sobie jakiejś "prawdy" na zasadzie kapryśnego widzimisię, a nie w oparciu o zebrane (pracowicie) przesłanki.
- chciejstwo konstruktywne jest pragnieniem poznania, trochę ciekawością świata i reguł działania własnego umysłu.

Ale wydaje mi się, że sprawa ma również i trzecie dno... :rotfl:

Bo chciejstwo nie jest chyba jedynie samym zapalnikiem dla wiedzy. To nie jest tak, że musimy zachcieć urządzać sobie w głowie ten prywatny kącik odwzorowujący świat na zrozumiałą modłę, lecz chciejstwo zdaje się CAŁY CZAS W POZNANIU UCZESTNICZYĆ.
Bo poznanie jest procesem celowym. Jest niezliczona ilość rzeczy do poznania - można nauczyć się na pamięć książki telefonicznej, albo aktualnego cennika z supermarketu. Są tacy hobbyści, którzy znają prawie wszystkie wyprodukowane modele lokomotyw, razem z ich specyfikacjami technicznymi. Ktoś inny WYBRAŁ jako cel poznania biologię, jeszcze ktoś tam matematykę. Nie ma ścisłego prawa CO mamy poznawać. Wybór kierunku studiów odbywa się w większości w oparciu o chciejstwo tej konkretnej osoby, której spodobało się (widzimisię i poczucie przyjemności) np. być biologiem.
Chciejstwo jest także dalej. Będąc biologiem trzeba zdecydować czy chcemy (!) zajmować się rybami, czy genetyką, czy czymkolwiek innym. Nawet jak już wybierzemy genetykę, to trzeba będzie wybrać sobie które geny zaczniemy badać, jaki model zastosujmy, z którymi współpracownikami poprowadzimy pracę naukową, gdzie pracę opublikujemy (jeśli wcześniej ZDECYDUJEMY się na określony temat owej pracy i w ogóle to, że będziemy ją pisać).
Podczas prowadzenia badań, też co rusz pojawi się potrzeba oparcia się na wyczuciu, na arbitralnym uznaniu: "to tę hipotezę zamierzam sprawdzić, a nie inną". A potem trzeba będzie zdecydować po kolei, które pomysły rozwiązywania poszczególnych pytań i problemów dostaną nasz priorytet.
Jeśli chcemy coś ciekawego ODKRYĆ, to eksplorowanie kierunków badań oczywistych jest mało obiecującą strategią. Ci co skupiają się na tym co się najbardziej narzuca (aby nie było chciejstwa, lecz aby to zewnętrze - nie my - zadecydowało co robimy i jak robimy) będą dreptać po ścieżkach mocno przedeptanych. Bo na łatwe, wynikające bezpośrednio z modelu, ze znanej wiedzy pomysły wpadło zapewne wielu przed nami i już daną rzecz zbadało. Najbardziej wózek nauki popchną do przodu ci, którzy zadają pytania nie znane innym badaczom - zrobią to zatem BARDZIEJ SWOIM WYCZUCIEM - CHCIEJSTWEM, odejdą od tego, co sugeruje stara wiedza. Tak się właśnie tworzy nową wiedzę - kwestionując stare prawa, szukając czegoś innego, niż znane. A jedynym źródłem popychającym do takiej działalności jest właśnie OSOBISTY wybór, rozeznanie, intuicje, chciejstwo.
Wielcy odkrywcy często podkreślają rolę intuicji i odwagę występowania przeciw znanym schematom. Intuicja jest właśnie formą chciejstwa - oparciem się na tym co z wnętrza, psychiki, przypuszczeń - dokładnie odwrotnie od motywowania starą wiedzą, znanymi modelami. Bez chciejstwa w ogóle nie byłoby odkryć, nie byłoby nauki.

Chciejstwa pozytywnego, konstruktywnego jest więc cały ocean, jest ono wszędzie. Jest też oczywiście także to chciejstwo destruktywne, przeczące samej idei poznania. Ale mamy bilans: jedno głupie/złe chciejstwo vs cała masa chciejstw użytecznych. To jaki jest sens psioczyć na to chciejstwo?

A do tego ostatnie pytanie: jak w ogóle człowiek może w sobie pokonać do destrukcyjne dla poznania, leniwe chciejstwo?...
- Pewnie CHCĄC coś zmienić w swojej postawie, uznając - w oparciu o ZROZUMIAŁE PRZEZ SIEBIE kryteria - że jednak bardziej odpowiada nam szukanie prawdy dopuszczając do układanki te źródła i mechanizmy, których nie wyprodukowaliśmy (myślą, czy rozeznaniem) sami. Jeśli złe chciejstwo chcemy z myślenia wyrugować, to nie da się tego zrobić inaczej, jak przeciwstawiając mu dobre chciejstwo.

Banjankri · Dołączył: 17 Kwi 2012 Posty: 5571 Przeczytał: 54 tematy

Michał Dyszyński

Banjankri · Dołączył: 17 Kwi 2012 Posty: 5571 Przeczytał: 54 tematy

Zmuszanie nazywasz dziedziczeniem? Mocno to naciągane.

Michał Dyszyński

WillGesenius/konto usunię

Banjankri · Dołączył: 17 Kwi 2012 Posty: 5571 Przeczytał: 54 tematy

Michał Dyszyński

Banjankri · Dołączył: 17 Kwi 2012 Posty: 5571 Przeczytał: 54 tematy

Jeżeli to jest luźny wywód, w którym spójność logiczna nie jest konieczna, to nie przeszkadzam.

Michał Dyszyński