ŚFiNiA

Michał Dyszyński

Od w zasadzie niepamiętnych czasów toczy się na sfinii debata na temat roli wiary, subiektywnego odbioru świata, elementów niekonceptualnych w rozumowaniu w zestawieniu z językiem nauki, z wymogami ścisłej wiedzy. Z grubsza stanowiska dzielą się tu w dużym stopniu po linii teizm - ateizm, ale nie do końca jest to precyzyjny podział. W każdym razie widać starcie dwóch przeciwstawnych tendencji
- ludzi uważających iż subiektywny aspekt w poprawnym rozumowaniu jest właściwie marginalny, właściwie to prowadzi on do błędów, zaś to co poprawne, prawdziwe, sensowne należy do domeny obiektywnej.
- z drugiej strony mamy osoby przekonane o tym, że aspekt subiektywny - wiary, odczuć osobistych, przekonań, preferencji myślowych jest niezbywalny w rozumowaniu, zaś jego rola jest duża, w bardzo wielu sytuacjach dominująca.

W ramach tego sporu powstał koncept "widzimisia", czyli (będzie to moja definicja, jeśli ktoś miałby lepszą, proszę o przedstawienie, bo nie będę się jakoś mocno upierał przy sformułowaniach, które większości osób by nie pasowały) osądu dokonywanego przez człowieka na podstawie jego subiektywnych odczuć i poczucia sensu, niekoniecznie wynikającego z niezaprzeczalnego rozumowania, z twardych jednoznacznych danych i modeli.

W opinii "obiektywistów" (tak będę roboczo określał ludzi negujących wartość widzimisiowego spojrzenia na świat) widzimisia da się z myślenia wyrugować, a będzie to z pożytkiem dla logiki i sensowności myślenia, dochodzenia do obiektywnej prawdy.
Z kolei "subiektywiści" (czyli osoby przekonane o potrzebie włączenia i docenienie aspektów subiektywnych w rozumowaniu) będą zwykle obstawali przy tym, że żaden obiektywizm w gruncie rzeczy nie jest w stanie obejść się bez widzimisiów rodzaju różnego.

Sam jest - dla tak zdefiniowanych nazw - subiektywistą, tzn. jestem głęboko przekonany o tym, że niedocenienia aspektów subiektywnych jest poważnym błędem myślenia, a także że po prostu ominąć widzimisiów w rozumowaniu po prostu się nie da. Można co najwyżej NIE ZAUWAŻAĆ jakie widzimisie stosujemy. Inaczej mówiąc obiektywiści (w tej definicji jak wyżej) to po prostu ludzie, którzy karmią swoje myślenie złudzeniami, osoby ogarnięte ślepotą na to, co ewidentnie widać w każdym właściwie rozumowaniu.

Czym jest jednak sam widzimiś?
Warto byłoby chyba podać przykłady widzimisiostwa, jakie ludzie stosują na różnych poziomach myślenia i odczuwania.
Otóż do klasy "widzimisia" ja zaliczyłbym m.in.:
- każde SPONTANICZNE rozpoznanie (wyjątkiem byłyby ewidentnie wyuczone sposoby rozpoznawania). Jest ono "widzimisiem" bo zależy od struktury zmysłów, neurologicznej struktury przetwarzania tych zmysłów. Liczne badania psychologów dowodzą, iż doświadczenia ludzi wpływają na to jak rozpoznają oni bodźce różnego rodzaju - wzrokowe, dźwiękowe itd. Tylko automaty (proste, bo już nie te oparte o sieci neuronowe) rozpoznają bez widzimisia - zawsze zgodnie z narzuconym algorytmem.
- każde PRZYJĘCIE KRYTERIÓW DO OCENY nie wynikające z twardego, narzuconego schematu. Krótko mówiąc: jeśli ktoś patrząc na coś zamierza to ocenić pod kątem nie uzgodnionym wcześniej (nie narzuconym z góry), to zrobi to spontanicznie - np. oceni urodę czegoś, albo wielkość tego czegoś, albo bezpieczeństwo związanej z tym sytuacji itp.
- każde instynktowna i spontaniczna reakcja na bodziec wynika z "widzimisiów" (subiektywnych, indywidualnych aspektów) naszego ciała i układu nerwowego
- każde przyjęte ZAŁOŻENIE do rozumowania nie wynikające z twardego, narzuconego schematu. Jeśli przyjmujemy np. bank, w którym składamy nasze pieniądze jest i będzie wypłacalny, to jest to nasz widzimiś (bo wątpliwość zawsze istnieje, jako że nieraz bywało, iż ukrywane były niewygodne fakty dotyczące wypłacalności instytucji finansowych).
- każde twierdzenie przyjęte na WIARĘ
- każda ocena naszych umiejętności, możliwości w kontekście choć trochę (nie w pełni) nieznanego zadania/wyzwania. A co na tym świecie znamy tak w pełni?...
- nawet przyjęcie pewnych aksjomatów wiedzy jest widzimisiem - choćby z tego powodu iż WYBIERAMY CAŁĄ TEORIĘ. Nie ma obowiązku stosowania do zadanego problemu jakiejś konkretnej teorii - jest ona wyborem kogoś, kto zdecydował się tę teorię zastosować. Poza tym funkcjonują w matematyce - nawet w ramach teorii, czy działów matematyki różne dylematy co do zakresu aksjomatów - przykład sztandarowy to pewnik wyboru.

Jako argument przeciwko widzimisiom często podaje się jakiś przykład, w którym stosowane są jakieś twarde schematy - np. (argumentuje obiektywista) dodając 3 do 5 "nie ma widzimisia", bo każdemu wyjdzie 8. Sprawa wcale nie jest taka prosta, bo 8 wyjdzie po wyborze POPRAWNEJ procedury. Wybór złej procedury dodawania spowoduje obniżenie oceny ucznia, który z dodawania zdaje egzamin, ale - jak z tego wynika - też jest faktem, iż MOŻNA WYBRAĆ NIEODPOWIEDNIĄ PROCEDURĘ.
W życiu jednak predefiniowanych schematów nie ma tak wiele. A nawet jeśli są, to będą one z kolei podlegały wątpliwościom KIEDY JE STOSOWAĆ? Przykładowo ktoś kto się nauczył różniczkowania, stanąwszy przed zadaniem znalezienia pochodnej funkcji może nawet znać wszystkie niezbędne prawa, lecz nie musi wiedzieć, jak je poprawnie zastosować - bo akurat ten przykład będzie miał tak zawikłaną strukturę dla podanej funkcji, że rozwiązania zadania będzie niejasne i ostatecznie za trudne. Bo zastosowanie reguł - nawet w matematyce - wcale nie jest automatyczne i oczywiste (a przynajmniej nie zawsze takim jest).

Michał Dyszyński

Mem złego widzimisia
Jest niewątpliwie pewien rodzaj schematu myślowego, który ogólnie widzimisiowi robi "złą opinię". Jest to dość specyficzna sytuacja, w której ktoś ZAMIAST STOSOWAĆ SPRAWDZONE METODY robi coś ewidentnie po swojemu, a przy tym zwykle głupio.
Oczywiście sam widzimiś nie jest ani dobry, ani zły z natury, więc da się wskazać przypadki, gdy wynika z niego nie tylko coś dobrego, ale też ewidentne zło, głupota. Problem w tym, że ogólne banowanie myślowego samego mechanizmu pracy umysłu (tutaj widzimisiowo - arbitralnego rozpoznania i wyboru) tylko dlatego, że MOŻE być nieprawidłowy wylewa nam dziecko z kąpielą. To bazując na tej zasadzie należałoby właściwie uznać za wadliwy każdy (!) sposób rozumowania - wszak zawsze da się go użyć jakoś nieprawidłowo.
Tymczasem zasada jest prosta:
- są przypadki, gdy mamy dostęp do wiedzy, jak działać skutecznie dla rozwiązania problemu, a wtedy najczęściej (też nie zawsze) dobrze jest tę wiedzę stosować.
- jest jednak cała klasa przypadków, dla której PO PROSTU NIE WIADOMO jaki schemat, reguła, prawo się stosuje. A jeśli z jakichś powodów wyboru trzeba dokonać, to będzie on - z konieczności - arbitralny, widzimisiowski.

A oczywiście zdecydowana większość to PRZYPADKI POŚREDNIE, zawierające mieszaninę elementów subiektywnych i tych związanych z dokonanymi przez ludzi obiektywizacjami.

Dyskurs

Jest jeszcze trzecia opcja, nie robić dramatu z rzeczy w życiu nieistotnych i pomedytować - tak 20 minut dziennie - profilaktycznie i zdrowo

Pamiętam jak dojeżdżałam do pracy do Boston'u i często siadałam obok renomowanego chirurga o specjalności w kardiologii. W pociągu jak to w pociągu, mimo iż tani nie jest i jeżdżą nim przeważnie osoby profesjonalne i uposażone, wcale nie znaczy, że od czasu do czasu nie trafi się jakiś jednorazowy ewenement. Pewnego dnia jechała para, mąż i żona, i od razu widać było, że facet wraca z chemioterapii. Oczywiście mogli udać się do wagonu medytacyjnego i tam podróżować w ciszy, ale usiedli w regularnym. Kiedy w wagonie powstał gwar, kobieta podniosła się i podeszła do pasażerki, która zachowywala się najgłośniej i poprosiła o cisze. Ta stwierdzila, że jeśli chcą podróżować w ciszy to mogą przenieść się do wagonu medytacyjnego (pierwszy za lokomotywą). Ale podejrzewam, że facet po chemioterapii nie miał siły tam dojść. Spojrzałam nie mówiąc nic na ta pasażerkę, pragnąć dać jej do zrozumienia, że empatia w tej sytuacji by nie zaszkodziła, ale nie zwróciła na mnie uwagi. Chciała zaangażować się w słowną potyczkę z żoną faceta po chemioterapii. Wówczas odezwał się do mnie chirurg mówiąc spokojnie jak angielski lord (coś w rodzaju mojego zmarłego Taty): "I właśnie z powodu takich sytuacji mam tyle pracy. Dlaczego one się tak emocjonują." Ponieważ głośna pasażerka nakręcała się sama mimo, iz zona mężczyzny po chemioterapii już od niej odeszła, to pofatygowałam się po konduktora, który natychmiast skorygował zachowanie pasażerki stwierdzając, że jak się nie uspokoi to wysiądzie na następnej stacji gdzie w eskorcie policji MBTA (policja firmy przewozowej) odpowie za zakłócenie porządku. A podróżowanie z tym chirurgiem i kardiologiem to była sama przyjemność, bo był kopania medycznej wiedzy w praktycznym zastosowaniu od stents, bypass i cokolwiek w chwili obecnej jest używane aby pomagać osobom, które z niewiedzy i nieskonczonego egoizmu tworzą ponownie ten sam problem zdrowotny, który do konieczności stents czy bypass ich dorpowadzil przez powielania swojego niehigienicznego trybu życia jak kalka.

Michał Dyszyński

Widzimiś a weryfikacja
Z faktu, iż widzimiś jest arbitralny, subiektywny niejeden wyciągnie zapewne wniosek, iż jest on absolutnie nieweryfikowalny. Byłby to jednak wniosek przedwczesny.
Widzimiś jest nieweryfikowalny jedynie metodami obiektywnymi - zewnętrznymi. Jednak subiektywny charakter wcale nie wyklucza weryfikacji wewnętrznej. I odnosi się to nawet do najbardziej subiektywnego, arbitralnego widzimisia. A w pewnym sensie jest to weryfikacja gorsza (w znaczeniu bardziej bolesna dla osoby, która widzimisie stosuje).
Jak działa wewnętrzna weryfikacja widzimisia?
- Ona funkcjonuje na zasadzie sprawdzenia WEWNĘTRZNEJ SPÓJNOŚCI.

Jest taki dowcip o papudze milicjancie z czasów PRLu. W dowcipie tym papuga nabijała się ze swojego właściciela milicjanta nazywając go obelżywie (mniejsza o to, jaka to była obelga, bo wersje pewnie były różne ja wybiorę jeden wariant). Nazywała go raz, drugi, trzeci. Zawsze zaczynało się identyczne: Te..., milicjant! Ty c..ju
Jak tylko wrócił z pracy witała go znowu: Te..., milicjant! Ty c..ju!
Wreszcie milicjant miał tego dość. Stanął przed papugą i jasno zapowiedział: jak jeszcze raz mnie tak nazwiesz, to cię oskubię, a potem zrobię z ciebie rosół.
Gdy następnym razem milicjant wrócił z pracy papuga go powitała: Te..., milicjant! Ty WIESZ!

Ten dowcip ukazuje pewien ważny rys natury naszego subiektywizmu - on tam "w środku" wcale nie jest taki dowolny. Jednak jakieś stałe elementy w nim są, jakaś struktura się stworzyła. Można przez jakiś czas bronić poglądów wewnętrznie sprzecznych, można się upierać przy zawsze odrębnej (najczęściej wygodnej dla interpretującego) interpretacji w zależności od przypadku. I tak ludzie rzeczywiście robią - oszukują nie tylko innych, ale i samych siebie. Jednak jest granica samooszukiwania się! Tam w środku właściciel kolejnego widzimisia sprzecznego z poprzednio wytworzonym widzimisiem słyszy ten niemiły głos: Ty WIESZ!

Z głosem wewnętrznym jest o tyle trudno, że NIE MA CZYM GO RUSZYĆ/ZMIENIĆ! Wewnętrzne intuicje nie mają jasnego powodu, nie poddają się perswazjom. Wszak ich natura jest taka, iż dają wynik - ocenę bez procesowania jakiegoś modelu, czy przesłanek, dają ten wynik same z siebie. Ale skoro dają go bez przesłanek, to też przesłanek (a zatem i zewnętrznej perswazji, która też jest forma przesłanki) się nie słuchają. Dlatego tak trudno leczy się depresje - bo zaburzenia psychiczne, gdy wejdą głęboko do wnętrza psychiki, są praktycznie nie do "wypędzenia" z umysłu. One są arbitralne, a skoro takimi są, to na każdą próbę perswazji odpowiedzą - arbitralnie - "wy nie macie racji, jest tak, jak jak teraz czuję".
W warstwie zewnętrznej, tej obiektywizowalnej, intelektualnej działają argumenty (nie na wszystkich jednakowo, bo część intelektualistów też ma silną komponentę arbitralną, subiektywną, czyli antyintelektualną), tam PRZYNAJMNIEJ MOŻNA DYSKUTOWAĆ. Intelektualny sposób podejmowania decyzji opiera się o stabilne (co niekoniecznie oznacza prawdziwe, słuszne) postawy - modele, przesłanki obiektywne. To powoduje, że w warstwie intelektualnej, dążącej do obiektywizacji może toczyć się dyskusja - wszak tylko tam procesowane są byty jakoś wspólne dla różnych ludzi, jakoś uwolnione od ciężaru subiektywizmu.
W warstwie subiektywnej NIE MA DYSKUSJI - jest prosta piłka: albo przyjmujesz mój punkt widzenia, albo...
... albo właściwie nic. Pewnie tylko cierpienie, złość, degrengolada, walka na śmierć i życie. Bo do skrajnego, wrośniętego w świadomość subiektywizmu NIC nie przemówi. Czyli jeśli w nim pojawi się sprzeczność, rozdźwięk, niespójność, to BĘDZIE ONA NIEUSUWALNA.

PS
Ja w tym aspekcie widzę BARDZO MOCNO TROP światopoglądowy, religijny, dotyczący sensu ludzkiego życia i koncepcji grzechu pierworodnego. Ten aspekt sprawy w jakimś sensie tłumaczyłby (w tym modelu, o którym myślę) konieczność zesłania świadomości w pewnym stanie na świat, w którym zderzą się ze sobą radość i cierpienie, przyjemność i ból, trud i odpoczynek.

Michał Dyszyński

Jeszcze jeden element warto tu dorzucić do opowieści o subiektywizmie - intuicjonizmie. Jest w nim jedna forma kontaktu z otoczeniem - empatia. Kto jest subiektywistą, a posiada empatię, ten ma szansę na nie bycie twardym betonem uczuć i myśli. Ten, kto empatii nie posiada, będzie zamkniętym na głos z zewnątrz, zabetonowanym egocentrykiem, który nie reaguje ani na perswazję, ani na prośby i poczucie wspólnoty. Jedyne co do takich ludzi przemawia, to po prostu twarde realia, przymus, przemoc.
Najbardziej zrównoważony układ otrzymujemy wtedy, gdy aspekty subiektywno - intuicyjny współdziała z obiektywizująco - intelektualnym. Wtedy wady obu stylów podejmowania decyzji są niwelowane tym drugim aspektem.

Dyskurs

Ten fenomen synchronizacji/harmonii 4 funkcji mozgu ludzkiego - instynkownej, emocjonalnej, intelektualnej, I intuicyjnej - to w neurochemii Super Mozg. Pisze na wszelki wypadek , zeby Ameryki nie odkrywac

W tym stanie funkcja mozgu intuicyjnego zwana mozgiem najwyzszym dokonuja walidacji wszelkich bodzcow przez system wartosci wyplywajacy z charakteru moralnego czlowieka I szacuje wartosc dodana dla ogolu. U osob, ktore zyja w dysharmonii 4 funkcji mozgu czyli funkcjonuja na mozgu nizszym (instynkt zachowawczy I emocje rzadzace czlowiekiem), intelekt I intuicja z powodu niedokrwienia platow czolowych naturalnie nie pracuja optymalnie I nie dokonywana jest referencja bodzcow w oparciu o system wartosci. Stad, hipokryta nie wie, ze jest hipokryta. Szczegolnie hipokryta ekstraweryczny, ktoremu otoczenie osob podobnych przyklaskuje, ze nosi piekna odziez gdy w istocie jest nagi.

Michał Dyszyński

Piotr Rokubungi

"Widzimisię" jest wszystkim, co mamy, a nawet wszystkim, czym jesteśmy- szczególnie, gdy osobę rozpatrywać tylko w kontekście jej przekonań i sposobów rozumowania. A do weryfikacji własnego, osobistego widzimisię nie mamy niczego innego, niż "widzimisia" innych osób, ludzi.

Dyskurs

A samorefleksja to "gips"?

BTW a witam, witam

Piotr Rokubungi

Dyskurs

Maszsz

Piotr Rokubungi

małyjanio · Dołączył: 22 Lis 2017 Posty: 11 Przeczytał: 0 tematów

A czy tak nie jest że "o sobie" własciwie niewiele czy wręcz nic nie wiemy?
Odrzucam zewnętrzność, odebrane zmysłami, wszelkie, od najstarszych poczynając, kontakty z zewnętrznym światem, cóż pozostaje?

PS

Dzień dobry, tak ogólnie.

Piotr Rokubungi

Michał Dyszyński

Dyskurs

Piotr Rokubungi