ŚFiNiA

Michał Dyszyński

Pewnego poziomu dyskusji nie da się osiągnąć przy braku wystarczająco dobrej woli stron. Praktyka (także na w dyskusjach na sfinii) pokazuje, że właściwie nie ma jak zablokować aktywności dyskusyjnej opartej o pseudoargumenty. Zawsze "coś" można oponentowi odpowiedzieć. Nawet nie mając najmniejszego pomysłu na odparcie bardzo silnej argumentacji oponenta, da się przecież zabrać głos w dyskusji, a potem sobie uznać, iż samo zabranie owego głosu, umieszczenie odpowiedzi pod argumentami oponenta samo w sobie jest już na te argumenty "merytoryczną odpowiedzią". Wystarczy bowiem zasugerować choćby dowolną bliżej nieokreśloną wątpliwość wobec tej wypowiedzi, czy jej twórcy, a to już (przy braku dyscypliny w uznawaniu wypowiedzi za skuteczny argument) komuś może się jawić jako równoprawny udział w dyskusji. Prostym "czyżby?..." , albo "a masz tu 100% pewność?" umieszczonym pod postem zawierającym najbardziej przekonującą argumentację da się już ciągnąć swój udział w dyskusji jako "oddałem cios za tamten cios, czyli znów jestem na równi z moim oponentem".
Możliwości tworzenia pseudoargumentacji mają niewiele ograniczeń. Nawet umieszczenie pod postem frazy typu "hahahaha...", niewymagającej praktycznie żadnej kompetencji w sprawie, będzie w prostym modelu dyskusji, gdzie po prostu każda fraza użyta jako odpowiedź staje się już automatycznie odpowiedzią w sensie "merytorycznym". Jedyną metodą na powstrzymanie pseudoargumentacji wydaje mi się potępienie ze strony obserwatorów - środowiska. Jeśli jest dyskutant, który nie podejmuje ZNACZEŃ, NIE ODNOSI SIĘ DO PRZEDSTAWIONYCH IDEI, ale za to po prostu coś tam odpowiada, za każdym razem swoją obecność w dyskusji jakoś tam tylko zaznaczając i uznając, iż w ten sposób dorównuje oponentowi, który myśli rzeczywiście przedstawia, to jedyne co tu może powstrzymać takie praktyki, byłaby zgodna ocena obserwatorów, którzy jawnie będą określali pseudoargumentację jako niegodny sposób udziału w dyskusji i jako kompromitowanie się kogoś, kto do takich metod się ucieka.

Uważam, że dobrze też byłoby jawnie nazwać pewne praktyki dyskusyjne jako nieskuteczne względem tego celu, którym jest rzeczywiste wsparcie jakiegoś stanowiska. Zaliczyłbym do tych praktyk:
1. wyrażanie bardzo ogólnikowej wątpliwości (właśnie w stylu jakiegoś "czyżby?...", albo "hahahaha").
2. samo zadeklarowanie swojej kompetencji przez dyskutanta
3. samo zadeklarowanie niekompetencji oponenta
4. samo (czyli bez podania argumentów) zanegowanie poprzedniej tezy oponenta
5. samo zadeklarowanie, że gdzieś wcześniej rzekomo argumenty oponenta zostały odparte.
6. określenie oponenta jakimś epitetem (bez uzasadnień, wyjaśnień)
7. określenie argumentacji oponenta jakimś epitetem (bez uzasadnień, wyjaśnień)

Aktualizacja:
Powyższe warunki dotyczą takich dyskusji, których ważnym, niezbywalnym warunkiem jest konkluzywność, czyli możliwość ustalania, która ze stron posiada większą rację w danej sprawie. Dla dyskusji z założenia niekonkluzywnych, czyli np. prowadzonych z celem głównie rozładowania emocji, albo jakiejś postaci zaprezentowania się jako osoba innymi osobom, często w ogóle nie pojawi się problem zasadności już bardziej logicznej, merytorycznej tez. Wtedy np. emocjonalne, manipulujące odbiorcami, czy obliczone na dodatkowe cele wypowiedzi, mogą być przyjęte, pomimo tego, że dla wyłonienia racji praktycznie nic z nich nie wynika.

Michał Dyszyński

towarzyski.pelikan

Michał Dyszyński

towarzyski.pelikan

Michał Dyszyński

towarzyski.pelikan

Michał Dyszyński

Michał Dyszyński

Tak dodatkowo, to chyba uznaję pewien szczególnie upierdliwy rodzaj "pseudoargumentacji" - wynikający Z PRZESADNEJ, NIEOPANOWANEJ PRZEZ DYSKUTANTA POLEMICZNOŚCI. Są dyskutanci, którzy wciąż "chcą się bić". Dla nich najbardziej zrozumiałym "argumentem" jest "on przegrał, a ja wygrałem".
Zdaję sobie sprawę, że to ku czemu zmierzamy w naszym kontaktowaniu się z ludźmi, szczególnie w dyskusjach jest sprawą indywidualną, jest ZAŁOŻENIEM. I jeśli ktoś ma wdrukowane, że dyskusja służy do tego, aby w niej wygrać (wg mnie wcale nie do tego służy, albo przynajmniej niekoniecznie do tego służy), to taki dyskutant będzie mimowolnie, bezwiednie filtrował w rozpoznaniach przedstawiane mu aspekty dyskusji pod kątem "tu mogę mu przywalić oskarżeniem personalnym, co mu w pięty pójdzie", "tu mogę to uznać za jego błąd i zaraz mu to wytknę", "tu się przyczepię, a on nie będzie wiedział, co odpowiedzieć" itp. itd.
Dyskutant przesadnie polemiczny często nie zauważy nawet o czym (w sensie już ideowym) jest dana dyskusja, bo się będzie skupiał na wyszukiwaniu sobie tych aspektów w dyskusji, które posłużą mu do atakowania, bądź obrony.

towarzyski.pelikan

Michał Dyszyński

Michał Dyszyński

Dyskusje na poziomie eksperckim, naukowym są wyraźnie inne w charakterze niż te dyskusje potoczne. Jakie są główne różnice?
- Szanowanie czasu dyskutantów - nie powtarza się w kółko tego samego, tylko zabiera się głos dopiero, gdy ma się coś nowego do przedstawienia.
- Przedstawianie tez bez uzasadnień jest ewentualnie dopuszczalne na etapie samego wstępu do danego zagadnienia. Później dyskusja toczy się O UZASADNIENIA, nie zaś o to "kto bardziej stwierdza i upiera się za swoim".
- Granie na emocjach nie występuje
- Ad personam jest uznawane za niedopuszczalne w dyskusji i świadczące o porażce w sprawie.

Czy w dyskusjach na forum powinniśmy przyjmować bardziej te naukowe, czy potoczne zasady dyskusji?...
- To oczywiście pozostaje KWESTIĄ UMOWY. Na sfinii przyjęliśmy, że są tzw. DR (działy regulaminowe) i działy typu Kawiarnia, Gwiezdne Wojny, Więzienie. Idea była taka, aby w DR dyskusja była "rzeczowa" i "ucinające demagogię", czyli jednak właśnie w stylu bardziej naukowym, eksperckim. Może za mało rygorystycznie traktujemy tę umowę?...
- Bo przecież żadna krzywda by się nie działa dyskutantowi, który - jeśli nie umie trzymać się reguł dyskusji bardziej marytorycznej - ograniczył swoją aktywność do dyskusji w wątkach poza DR.

Michał Dyszyński

Zauważyłem na sfinii dość znamienny przykład postawy dyskusyjnej skupionej na agitacji, polegającej na zachwalaniu swoich (rzekomych) "pełnych wyjaśnień", "wykazań racji", "udowodnień" itp. itd. Jak dyskutant nie potrafi podjąć dyskusji na polu znaczeń i w realnym rozpatrzeniu argumentów, to może się chwytać jeszcze takiej formy dyskusyjnego pozoranctwa, w której większość aktywności polega na wpieraniu, że wszystko zostało już wyjaśnione "tam". Obserwator dociekliwy, chcący sprawdzić, czy "tam" rzeczywiście jest argumentacja, która może się mierzyć z tym, co stwierdza oponent, w takich przypadkach nieraz zagląda we wskazane miejsce (ewentualnie po prostu do wcześniejszych wypowiedzi pozoranta) i oczywiście, nie znajduje tam żadnej przekonującej argumentacji. Co nie zmienia postaci sprawy, że pozorant może się dalej upierać, iż owa argumentacja jest jak najbardziej sensowna, "kładąca" przeciwnika, czy co tam jeszcze, a w razie potrzeby może też zadeklarować rzekome uzasadnienie jeszcze gdzieś dalej przedstawione, w jakimś "innym tam". Dyskusji o ZNACZENIACH, samym rozumowaniu taki pozorant unika, bo główny nacisk jest kładziony na samo zapewnianie o swojej racji, same słowa pełne ex catheralnej dobitności mają tu wystarczyć.
Aby takie przypadki pustego zapewniania o racji się nie pojawiały, wymagana chyba byłaby reakcja środowiska, która jawnie i solidarnie określiłaby takie deklaracje bez pokrycia jako argumentację nieskuteczną.
Czy jednak solidarność w tym względzie też jest do osiągnięcia?...
- Mam wątpliwości choćby z tego powodu, że w takim środowisku też pewnie są osobnicy, którzy wyznają podobne ideały dyskusyjne co pozorant w argumentacji, czyli też uważają, iż dyskusja nie polega na analitycznym i logicznym rozsądzaniu przesłanek, lecz zapewnieniach i wzbudzaniu emocji.