ŚFiNiA

blackSwan

Chciałbym zwrócić uwagę na opaczne rozumienie terminów naturalizm, ewolucja i nauka zarówno w ujęciu teistycznym jak i ateistycznym.

Zacznijmy od naturalizmu. Krótka definicja brzmi: «kierunek filozoficzny tłumaczący całość zjawisk zachodzących w świecie działaniem praw przyrody» (Słownik PWN). Jest to poprawna definicja gdyż nie zahacza o dodatkowe określenia natury. Natomiast definicja z Wiki jest szersza: pogląd ontologiczny w filozofii, według którego istnieje wyłącznie rzeczywistość materialna (natura), czasoprzestrzenna, bez zewnętrznej racji istnienia. Rzeczywistość duchowa albo nie istnieje albo jest sprowadzalna do natury (materii). Naturalizm tłumaczy całość zjawisk działaniem praw przyrody. Otóż w tej definicji naliczyłem 3 błędy, które zresztą często pokutują w dyskusjach światopoglądowych.

1. błąd: Natura sprowadza się do materii. Czyli pomylenie naturalizmu z materializmem. Oczywiście istnieje duża część osób postrzegających naturę materialistycznie, a wraz z tym życie i inteligencję jako przejawy złożonych układów materialnych (popularny pogląd redukcjonistyczny wśród ateistów), ale nie jest to jedyna możliwość. Natura może być postrzegana jako materialno-duchowa lub wręcz duchowa. Zależy jeszcze jak definiujemy materię i ducha, ale zazwyczaj pojmujemy to co materialne jako przeciwieństwo temu, co jest duchowe. Istnieje cała masa przejść między traktowaniem natury jako materialnej i duchowej. Osobiście jestem zwolennikiem postrzegania natury jako duchowej, gdzie materia jest jedynie pewnym tymczasowym stanem ducha, czyli zgoła odmiennie niż proponuje Wiki.

2. błąd: Natura jest czasoprzestrzenna. Zupełnie nieuzasadniony atrybut natury jako całości. Czas i przestrzeń jakie znamy w świecie materialnym nie muszą obowiązywać zawsze i wszędzie. Rzeczywistość nie musi byś jednopoziomowa. Nawet niedoskonała ludzka inteligencja budując systemy używa wielopoziomowości. Zupełnie nic nie stoi na przeszkodzie by temporalna rzeczywistość materialna była jedynie światem wirtualnym w stosunku do wyższej rzeczywistości duchowej. Z punku widzenia tej wyższej rzeczywistości czas i przestrzeń może mieć zupełnie inne znaczenie. Tak jak twórcy programu mogą dowolnie zmieniać działanie programu, tak materialna przestrzeń może być dowolnie nawigowana z wyższego poziomu. Nic nie stoi na przeszkodzie by móc poruszać się wstecz w czasie materialnym lub przeskakiwać w przestrzeni.

3. błąd: Natura nie posiada zewnętrznej racji istnienia. Kolejne twierdzenie bez pokrycia. Każdy złożony system stworzony przez inteligencję ma swój cel istnienia. Inteligencja człowieka wykształciła się w czasie o wiele krótszym niż istnienie świata materialnego. Na jakiej podstawie pokutuje przekonanie, że świat nie mógł wykształcić inteligencji w tak długim czasie? A mówimy tylko o nam znanej materii, a przecież jak wspomniałem wcześniej rzeczywistość może być wielopoziomowa i może istnieć eony lat dłużej. Dodatkowo należy uwzględnić istnienie odrębnych wszechświatów, które mogłyby tworzyć jedne drugich (systemy tworzące inne systemy), co wcale nie jest niemożliwe. Odmawiając naturze inteligencji i celowości wpadamy w pułapkę naiwnej wiary w samoistne porządkowanie się wbrew materialnej entropii lub inny niepotrzebny wymysł niekonsekwentnego nadnaturalizmu ze strony teistycznej.

Argument o niedoskonałości naturalizmu, często pojawia na ustach apologetów chrześcijańskich. Zamiast przyjąć, że natura nie musi sprowadzać się do istnienia nieinteligentnej i bezcelowej tymczasowej materii, wolą walczyć z chochołem.

- - -
Teraz zajmijmy się ewolucją. Od czasów Darwina termin ewolucja znacznie zmienił swoje znacznie. Obecnie ewolucja jest pojmowana jako nieinteligentny proces biologicznych zmian w przyrodzie. Chociaż w szerszym znaczeniu ewolucja może dotyczyć dowolnego aspektu, który zmienia się i to nie tylko zmienia się byle jak (jak to jest w chaotycznej lub jedynie adaptacyjnej ewolucji biologicznej), a zmienia się jakościowo w kierunku większej złożoności i zaawansowania. W szerszym i poprawnym znaczeniu ewolucja jest przeciwieństwem procesu odwrotnego: dewolucji. Dlatego w słowniku PWN mamy rozróżnienie pojęć:
1. «proces zachodzący w przyrodzie na przestrzeni wielu pokoleń, polegający na zmianach budowy organizmów i powstawaniu nowych»
2. «proces przeobrażeń, przechodzenia do stanów bardziej złożonych»
Jak już omówiłem w kwestii naturalizmu, założenie o bezcelowym i nieinteligentnym działaniu natury jest bezpodstawne. Co więcej jest wielce prawdopodobne, że ewolucja jakościowa dotyczy nie tylko organizmów biologicznych, ale całego wszechświata, który z jednej strony istnieje bardzo dawno, a z innej potrafi wytworzyć istoty inteligentne.

- - -

I ostatecznie, co jest nie tak z pojmowaniem nauki. Zadaniem nauki jest badanie rzeczywistości. Niestety z różnych powodów ludzie rezygnują z części zagadnień tym samym upośledzając naukę. A czym dalej jest ona od rzeczywistości tym gorzej dla niej, gdyż jej przydatność maleje. Jednym z najgorszych zawężeń jest pogląd scjentystyczny, który za dziedziny naukowe uważa tylko tzw. twarde science, pozostawiając wiele zagadnień na uboczu. Jest to zakrywanie oczu rękoma udając, że czegoś nie ma – podejście infantylne. Nauka nie powinna być czymkolwiek ograniczana. Tak naprawdę w wielu sprawach nie ma jedynego stanowiska naukowego, a istnieją poglądy. I jeżeli ktoś nie chce zajmować się danym wycinkiem rzeczywistości, to nie musi, znajdą inni ciekawi zagadnienia. A nawoływanie do ignorancji, poprzez deklarację, że coś jest nienaukowe – jest śmieszne i infantylne. Z tego wynikają często komiczne twierdzenia, że nauka coś wykazała lub odwrotnie, że nauka nie wykazała – jakby przy swej sztucznie nałożonej ograniczoności – miało to jakiekolwiek znaczenie.
Kolejny zarzut w stronę opacznego pojmowania nauki jest przekonanie, że nauka jest tylko dla wybranych, stąd kolejny infantylny zarzut o niebycie tytułowanym specjalistą z danej dziedziny. Ci którzy tak uważają, ignorują fakt, że człowiek z jednej strony jest istotą uniwersalną, a z drugiej że poznanie jest jednym z kluczowych zadań każdego człowieka. Właśnie tak, zadań a nie jedynie możliwości. Dlatego właśnie ważne są argumenty, a nie tytuły.
Osobiście uważam, że rzeczywistość jest spójna i dostępna każdemu obserwującemu, a linia dzieląca rzeczywistość na naukową i nienaukową istnieje tylko w głowach niektórych ludzi.

Semele

błąd:

towarzyski.pelikan

blackSwan

blackSwan

Semele

blackSwan

Semele

Semele

towarzyski.pelikan

blackSwan

towarzyski.pelikan

blackSwan