ŚFiNiA

Michał Dyszyński

Od jakiegoś czasu widzę dość wyraźny podział ludzkich podejść do kwestii prawdy, słuszności, sensu. Te dwa typy podejścia zdefiniowałbym jako
- intelektualiści
- emocjonaliści.

Czym się charakteryzuje intelektualne podejście do poznania?
- Wymaga ono przede wszystkim CIERPLIWOŚCI I DYSTANSU EMOCJONALNEGO. Intelektualista bez większego wysiłku penetruje myślą obszary emocjonalnie problematyczne (nie tylko takie, ale takie też) - jest w stanie myśleć o śmierci, porażce, cierpieniu, złych skłonnościach ludzkich. Potrafi wciąż o tym myśleć MODELUJĄC, czyli dostrzegając różne aspekty sprawy, patrząc co tam na co wpływa, co jest przyczyną, a co skutkiem, zaś dalej jak ewentualnie zaradzić nieprawidłowościom, błędom, czy złym efektem. Intelektualiści chętnie dowiaduję się nowych faktów, interpretacji, budują modele. Potrafią przez dłuższy czas procesować wiedzę o zdarzeniach, nie angażując do tego (silnych) emocji - pozycja bezstronnego obserwatora (w odróżnieniu od arbitralnego sędziego) całkiem im odpowiada.

Jak funkcjonują poznawczo emocjonaliści?
- Przede wszystkim bardzo szybko PRZECHODZĄ DO OCEN. Ich oceny "nie potrzebują" zewnętrznych, obiektywnych uzasadnień, bo one spływają z głębi intuicji i od razu prowadzą do emocji. Trudno jest namówić emocjonalistę do tego, aby na daną rzecz spojrzał z innej strony, aby wziął pod uwagę coś więcej, niż pierwsze wrażenie. Jeśli to czasem się zdarzy, to raczej nie dlatego, że emocjonalista wykazał się rozwagą, lecz z powodu jakiejś silniejszej emocji, która mogła pokonać tę pierwszą. Emocjonalistom mnogość faktów i modeli jest zbyteczna, wręcz przeszkadzająca, dlatego - po uzyskaniu pierwszej informacji - najchętniej by wszystko odgórnie ocenili, upierając się dalej "na zabój" przy słuszności owej oceny. Ostatecznie emocjonaliści oceniają w większości arbitralnie, pod katem swoich potrzeb emocjonalnych, a nie jakiegoś wyważonego poglądu na sprawę.

Efekty obu postaw mogą być zarówno pożyteczne, jak i szkodliwe. Głównym problemem emocjonalistów jest to, ze najczęściej sądzą po pozorach, a potem bronią na zabój tych swoich - najczęściej na słabych przesłankach opartych - ocen. Krótko mówiąc emocjonaliści popełniają często błędy (nie przyznając się do tego najczęściej), żyją w swojej urojonej rzeczywistości, gdzie świat jest emocjonalnie przemalowany na barwy, które dana osoba najlepiej zna i toleruje. O skrajnych emocjonalistach będzie więc często krążyła opinia, że są to ludzie, którzy mają mały rozum, nie można im ufać, są nieodpowiedzialni (choć nieraz bywają na swój sposób czarujący).
Problemem przesadnie pociągniętego trybu intelektualnego jest alienacja od warstwy ludzkiej, a dalej samotność i możliwe problemy z psychiką, która bez odpowiedniego "podkarmienia" emocji, będzie miała skłonność do depresji, poczucia beznadziei. Intelektualiści, którzy nie panują nad swoją silnie zarysowaną mocą w stronę właśnie intelektu, mają też problem z funkcjonowaniem w społeczeństwie, bywają dla otoczenia niezrozumiali, oschli, obcesowi, nieprzyjaźni, albo po prostu zagubieni, nie rozumiejący innych ludzi.

Zrównoważona psychika równoważy tryb emocjonalny i intelektualny. Zbudowanie takiej psychiki to efekt dojrzałości wewnętrznej. Ktoś, kto w sobie ten aspekt intelektualno - emocjonalny uładził, zinternalizował, będzie czerpał korzyści zarówno ze swoich emocji, jak i intelektu. Więcej - obie strony układanki zyskają, czyli intelekt się wzbogaci o poprawnie działający napęd do funkcjonowania, a emocje uzyskają szerszy kontekst, szanse na niesprzeczne, a więc pogodzone wewnętrznie działanie. U zrównoważonej psychiki ostatecznie emocje stają się i niedestrukcyjne i silne, zaś intelekt i niezależny, obiektywny, kreatywny, choć już bez zagrożenia alienacji, samotności, depresji.

Michał Dyszyński

szaryobywatel

Lubisz tak dyskutować sam ze sobą?

Michał Dyszyński

Michał Dyszyński

Ciągnę ten temat trochę z powodów osobistych. Mam pewną osobę w rodzinie, z która od lat bardzo trudno jest mi się dogadać z powodu jej emocjonalności.
Schemat (negatywny) komunikacji powtarza się od lat i jest z grubsza następujący:
1. Pojawia się kwestia wątpliwa - problem
2. osoba (mocno emocjonalna) wpada na pomysł rozwiązania - niestety, pomysł oparty jest o czyste chciejstwo, brak wzięcia pod uwagę twardych danych, faktów, wiedzy. Po prostu owej osobie "zachciewa się, aby rozwiązanie było właśnie takie".
3. dalej schemat ewentualnej dyskusji jest zwykle bardzo podobny w każdym z przypadków - owa osoba obstaje przy swoim pomyśle po prostu ignorując wszystkie argumenty, a samo wyciąganie takich argumentów traktując jako osobisty atak na nią. Tak jakby sam fakt nie zgadzania się z ową osobą był już wystarczającym dowodem na to, że kto ma nieczyste intencje.

Semele

Wuj jest emocjonalista czy intelektualista??

Michał Dyszyński

szaryobywatel

Michałowi marzy się wątek w którym wszyscy będziemy przeprowadzać z nim wywiad.

Semele

Michał Dyszyński

szaryobywatel

Michał Dyszyński

Semele

Przecież możesz pisać dla siebie.
Lepiej namów wuja aby odpowiedział w temacie istnieje....
Bo mnie to emocjonuje..:-)

Pomogłeś już 780 razy..wow

szaryobywatel

Semele

Michał jest troche z góry. To jakas maniera uczestników tego forum. Coraz więcej ludzi ma dostęp do inertnetu.
Szanujcie ich.

Michał Dyszyński

Wracając do tematu...
Zastanowił mnie dzisiaj następujący news: [link widoczny dla zalogowanych]

Okazuje się, że w zakresie wiedzy o GMO, ci co mają najsilniejsze przekonania, jednocześnie posiadają najmniejsza wiedzę. Przypadek?...
- Według mnie nie.
Można to bardzo dobrze wytłumaczyć dość prostym modelem kognitywnym. Na jakiej zasadzie umysł miałby zdobywać przekonanie o czymś?...
W najprostszym przypadku mielibyśmy dwa źródła:
1. OSOBISTE PRZEKONANIE - myśl, która pojawia się wewnątrz umysłu, nie czerpiąc (albo czerpiąc w minimalnym stopniu) danych z zewnątrz, lecz przede wszystkim polegając na własnych zasobach, przekonaniu, upodobaniach.
2. POSZUKIWANIA NA ZEWNĄTRZ, wiedza pobrana ze świata, ilość zebranych doświadczeń, interakcje z ludźmi i światem.

Teraz mamy sytuację, że umysłowość bazująca przede wszystkim na 1, na osobistych przekonaniach, w sposób oczywisty będzie z mniejszą atencją, zaufaniem, poważaniem traktować dane zewnętrzne, czyli wiedzę i przekonania innych. Skoro tak, to oczywiście będzie też mniej skłonna do zmiany swojego zdania pod wpływem innych osób, czy wiedzy pochodzącej od innych osób. Taka umysłowość jest bardziej zamknięta w kręgu tego, co sam uznała za poprawne i właściwe, będzie właśnie tego broniła z o wiele większą mocą, niż gdyby z natury miała skłonność do czerpania wiedzy, informacji, tendencji z zewnątrz. Taka osoba będzie Z GÓRY COŚ "WIEDZIAŁA" I NIC (powiedzmy, że prawie nic) JEJ NIE PRZEKONA.
Umysłowość preferująca styl 2 będzie otwarta na to,co ogłaszają inni ludzie, jaka jest wiedza, jakie rzeczy ustaliły autorytety.
Przy czym od razu chcę zastrzec, że nie zamierzam z góry dekretować, że tendencja 1, czy tendencja 2 jest mądrzejsza albo właściwsza. Uważam, że jest pewien poziom optymalny wierzenia samemu sobie vs zaufania do poglądów ogółu, innych ludzi, danych świata. Błędem jest zarówno poleganie absolutne na innych (i ani trochę na sobie), jak też absolutne poleganie na sobie (i totalne zamknięcie na informacje, wiedzę z zewnątrz).
Obie skrajności będą budowały podatność na przeciwstawne rodzaje błędów:
- umysłowości skupione na swoich przekonaniach będą miały większą tendencję do utrwalania wcześniejszych nieprawidłowych wyborów, braku elastyczności na zmiany, niezdolności do czerpania z pozytywnych doświadczeń innych ludzi.
- umysłowości nie dowierzające własnym przekonaniom, odczuciom będą z kolei podatne na manipulację (w tym wrogą, destrukcyjną), będą gubiły się w chaosie konkurencyjnych tendencji, przekonań, agitacji, nie umiejąc wybierać optymalnie do swoich potrzeb. Bo one nie mając własnego zdania, wciąż będą musiały bazować na zdaniu cudzym. Problem w tym, że owych cudzych zdań jest multum i nie wiadomo, które pasuje do tego, czego potrzebujemy.

Michał Dyszyński

szaryobywatel

Michał Dyszyński

szaryobywatel

Michał Dyszyński

lucek

Michał Dyszyński

lucek

Michał Dyszyński