ŚFiNiA

towarzyski.pelikan

Ostatnio przy okazji dyskusji na temat szczepień często spotykam się z taką argumentacją:
- Zamierzam się zaszczepić, ponieważ prawdopodobieństwo związane z tym, że będę mieć powikłania albo umrę wskutek choroby covid-19 jest większe niż prawdopodobieństwo, że będę mieć poważne skutki uboczne albo umrę wskutek szczepienia.

Jaki mam problem z tą argumentacją?

1. Czy na pewno mamy już wiarygodne dane na temat prawdopodobieństwa powikłań/zgonu wskutek szczepień, skoro szczepionki są w trakcie badań klinicznych a potencjalne długoterminowe skutki uboczne mogą wyjść za x miesięcy czy nawet lat? Czy mamy wiarygodne dane na temat prawdopodobieństwa powikłań/zgonów z powodu covid, skoro jest tyle zamieszania wokół statystyk covidowych - nie wiadomo na dobrą sprawę, ile z tych powikłań/zgonów należałoby przypisać covidowi, a ile nie?

2. Załóżmy, że prawdą jest, że na tę chwilę prawdopodobieństwo powikłań/zgonów z powodu szczepień jest mniejsze niż z powodu choroby, ale sprawa jest dynamiczna, tzn. z czasem to prawdopodobieństwo może się zmieniać, czy to wskutek wychodzenia skutków ubocznych szczepionek, czy to wskutek zmniejszenia zjadliwości/śmiertelności choroby. Czy opieranie się w swoich decyzjach na takiej dynamicznej podstawie jest racjonalne?

3. Gdybyśmy w medycynie kierowali się właśnie takim prawdopodobieństwem, to już dawno temu zrezygnowalibyśmy z długotrwałych badań klinicznych i maksymalnie skrócili okres testowania lekarstw czy szczepionek, ponieważ moglibyśmy uznać na podstawie dotychczas zgromadzonej wiedzy, że prawdopodobieństwo powikłań/zgonu jest na tyle niskie, że przewyższa ryzyko skutków choroby. A jednak kierujemy się w tym wypadku zasadą ostrożności, nie ryzykujemy. Ile potencjalnych żyć moglibyśmy uratować, gdybyśmy dali sobie spokój z takimi ciągnącymi się latami badaniami?

Na podstawie takich dyskusji doszłam do wniosku, że są dwa rodzaje racjonalności: naukowa i ludzka.

Naukowa racjonalność, która w ostatnim czasie zrobiła się bardzo modna polega na tym, że ktoś podejmuje decyzje na podstawie szacowanego tu i teraz prawdopodobieństwa. Jeżeli coś się zmieni, dojdą nowe dane naukowe, to taki racjonalista naukowy zmieni zdanie. Np. jeżeli się zaszczepi w kwietniu 2021 kiedy szacuje się, że prawdopodobieństwo powikłań/zgonu po szczepionce przewyższa takie ryzyko z powodu choroby, to podejmie wtedy najlepszą decyzję, a jeżeli w kwietniu 2022 kiedy np. się okaże, że jednak prawdopodobieństwo powikłań/zgony po szczepieniu jest większe niż z powodu choroby, to wtedy podejmie nieracjonalną decyzję.

Ludzka racjonalność do tego prawdopodobieństwa dokłada ten element ostrożności, sceptycyzmu związany z tym, że dane naukowe się ciągle zmieniają, ciężko nad nimi nadążyć, więc opieranie się tylko na takiej podstawie bez zachowania pewnej rezerwy rozsądku jest nieracjonalne.

Być może gdybyśmy zestawili ze sobą te dwie postawy, okazałoby się, że naukowi racjonaliści na ogół mają rację i w większości wypadków warto zaryzykować, ale z drugiej strony być może choćby sporadyczne przypadki, kiedy podjęcie takiego ryzyka skończyłoby się porażką, mogłyby doprowadzić całe społeczeństwa albo ludzkość do katastrofy. Np. wyobraźmy sobie, że 70% populacji zostaje zaszczepiona preparatem, który powoduje bezpłodność. Co z tego, że było dzięki szczepionkom mniej powikłań i zgonów, skoro straty w ludziach w takim układzie będą niepomiernie większe?

Zdaje się, że to naukowe podejście nie jest nakierowane na długofalowe skutki populacyjne, tylko na skutek dla jednostek tu i teraz, natomiast to ludzkie uwzględnia właśnie te długofalowe skutki i to dla całej populacji, kosztem doraźnego zysku tu i teraz dla jednostek.

blackSwan

towarzyski.pelikan

Semele

blackSwan

blackSwan

Semele

towarzyski.pelikan

blackSwan

towarzyski.pelikan

blackSwan

towarzyski.pelikan

@blacksun - odpiszę Ci później, bo nie mam czasu

Ale chciałabym coś ciekawego wrzucić bardziej w temacie:
[link widoczny dla zalogowanych]

Norweski Insytut Zdrowa Publicznego: ryzyko śmierci związane ze szczepieniem AstraZeneca może być większe niż ryzyko śmierci na covid-19, szczególnie dla młodszych grup wiekowych

A u nas w Polsce, jest mniejsze...co by oznaczało, że na samą śmiertelność wirusa musi mieć niebagatelny wpływ - jakość opieki medycznej. Więc może zamiast się szczepić, wyprowadzić się do Norwegii? :wink:

MaluśnaOwieczka

Semele

towarzyski.pelikan

Semele

MaluśnaOwieczka