ŚFiNiA

Michał Dyszyński

W ostatnich paru dyskusjach tknęło mnie, że dla pewnej grupy ludzi nieczytelna jest różnica pomiędzy:
- zadeklarowaniem czegoś, obdarzeniem jakimś epitetem
- przedstawienie argumentu rozumowego w sprawie.

Parę przykładów wypowiedzi, które są tylko deklaracjami i epitetami.
- to jest głupio napisane.
- ten artykuł, to jakiś modernistyczny ściek
- napisałeś same bzdury
- to tutaj, to tylko psychologizowanie
- wypisałeś swoje fantazje

Żeby nie przedłużać przykładów wyjaśnię, od kiedy mamy już nie tylko deklarację, ale ARGUMENTACJĘ, przedstawienie argumentu. Argument tym różni sie od epitetu, że ODNOSI SIĘ DO CZEGOŚ WZGLĘDNIE JASNEGO I WZGLĘDNIE JASNO, sugerując jakąś formą wynikania, rozumowania.
Nazwane czegoś "głupim", "bzdurą", "fantazją" nie jest argumentem, bo nie wiadomo:
- na jakiej zasadzie został dany epitet przypisany
- poza przekonaniem deklarującego dany epitet, nie wiadomo, o co konkretnie komuś chodzi, z czym rzecz porównywał, jakie reguły rozumowana zastosował.
- brak jest ODWOŁANIA SIĘ DO WZGLĘDNIE NIEZAPRZECZALNEJ (bliskiego czemuś obiektywnemu) PODSTAWY, która byłaby WSPÓLNA dla stron.
Co może być ową "podstawą" czyniącą z deklaracji argument?
- Np. jeśli rzecz dotyczy sporu o to, czy jakaś liczba jest liczbą pierwszą, to pewnie podstawą byłyby twierdzenia matematyczne z zakresu liczb pierwszych.
- Jeśli kwestią sporną jest to, czy dany gatunek zwierzęcia jest rybą, podstawą byłyby jakieś definicje z zakresu przyjętej klasyfikacji świata zwierząt.

Gorzej jest z argumentami w filozofii. Bo tutaj takich ogólnie przyjętych podstaw nie ma. Filozofia jest grą mniemań. Tu nie będzie jakichś ostatecznych argumentów, które by rozstrzygały sporne kwestie. Do tego dochodzi ten problem, że w filozofii najczęściej twierdzenia są oparte o ogromny udział intuicji. Czy zatem w światopoglądach, etyce, filozofii zupełnie trzeba by zrezygnować z idei argumentu, który będzie czymś innym niż zadeklarowanie czegoś?...
Uważam, iż jest tu gorzej, ale może nie beznadziejnie. Rolę odwołania się do czegoś uznanego, może bowiem przejąć jakieś też odwołanie, ale do czegoś już nie tak uznanego, niekoniecznie przyjętego powszechnie, lecz wskazującego na jakieś koncepcje w ilości większej niż jedna.
Uzasadnienie (argumentacja) poglądu filozoficznego mogłoby się oprzeć zatem np. o
- stworzenie jakiegoś modelu odniesień
- podanie paru dobrych przykładów (albo nawet jednego przykładu, ale omówionego dokładniej)
- wskazanie analogii do czegoś, z opisem jak się mapują pojęcia
- odwołanie się do jakiegoś zbioru przekonań grupy ludzi.
itp. itd. (w każdym razie chodzi o przedstawienie jakiegoś ROZUMOWANIA, a nie tylko samej deklaracji, albo samej nazwy epitetującej).

No i jest wg mnie jeszcze jeden "drobiazg" w kwestii, co jest sensownym argumentem, a co nie. Chodzi o pytanie, czy czasem nie jest tak, że ktoś po raz enty powtarza to samo. Jeśli ktoś za "argumentację" uważa powtórzenie praktycznie dokładnie tego samego, co stwierdził przed chwilą, albo niedawno temu, to jednak to za argumentację nie powinno być uznane.

towarzyski.pelikan

Michał Dyszyński

Michał Dyszyński

towarzyski.pelikan

Michał Dyszyński

Irbisol

Michał Dyszyński

Michał Dyszyński

Po swojemu jeszcze tu skomentuję uogólniając, czyli teoretyzując. Zdaję sobie sprawę, że dyskutanci instynktownie biorący życie i dyskusję samym tym moim postawieniem spraw są jakoś zniesmaczeni, zirytowani. Oto Michał te rozkminy tworzy i "wymyka się" temu, co przecież jest "oczywiste i naturalne", albo nawet "racjonalne i rozsądne", choć...
... instynktowny dyskutant nie będzie nawet umiał tego nazwać. On nie wie, o co jemu samemu chodzi. Czuje tylko, że reakcja Michala jest jakaś taka...
nie taka jak trzeba, dziwna, w ogóle jakaś bez sensu...
"Dyskutant instynktowny" (tak będę ogólnie określał osoby, które dalej opiszę) bowiem nie zdiagnozował, czemu podlega emocjonalnie, nie dokonał wyjaśnienia (samemu sobie), czego tak naprawdę chce. Emocje go przyciskają, aby zrobił to, instynktownie wydaje się być zasadne - zdominał oponenta, WYMUSIŁ ULEGŁOŚĆ, na nim. Stąd dyskutant instynktowny, podlegający paradygmatowi wymuszania uległości używa naturalnie i domyślnie tych środków nacisku, jakie wiąże się instynktownie z tej uległości wymuszaniem:
- "prężeniem muskułów" (ogólnie tu rozumianym), samochwalstwem
- stwierdzaniem swego z emfazą, z naciskiem, jak najbardziej podniośle i autorytatywnie
- okazywaniem złości, niezadowolenia, jeśli druga strona nie ulega
- atakowaniem (choćby tylko obraźliwymi, czy lekceważącymi określeniami), jeśli wciąż nie ulega
- sugerowaniem instynktownych środków nacisku - np. sugerowaniem, że inaczej stado/grupa twoich cię odrzuci.
itp. itd.

Dyskutant instynktowny i emocjonalny postępuje zgodnie z tym, co ma w genach zapisane. Tak funkcjonowało się tysiące pokoleń wstecz, czyli (emocje instynktowne to zasugerują) to "musi obowiązywać". Tak to było w genach u zwierzęcych przodków, że jak się ktoś opierał, to trzeba było wyszczerzyć kły, zagrozić, okazać złość.

Michał jest wredny dla tych instynktownych dyskutantów, bo on te wszystkie "sprawdzone" i genetycznie namaszczone środki nacisku ma po prostu w pogardzie. Dla Michała, w sensie mocy przekonywania, one są po prostu niczym. Choć właściwie to nawet są czymś gorzej niż niczym, bo są świadectwem intelektualnej niedojrzałości.

Michał jest krytyczny nie tylko wobec instynktownych dyskutantów, ale też i wobec siebie. Bardzo się sam karci, gdyby wziął jakikolwiek taki emocjonalny nacisk za dobrą monetę, czyli uległ jakiejś osobie nie z powodu dobrze skonstruowanej argumentacji, ale z racji na to, że ta osoba jest dobra w używaniu nacisków emocjonalnych. Michał sam by sobą wzgardził, gdyby taką reakcję u siebie dostrzegł. A ciągle się Michał diagnozuje pod tym względem, czy czasem nie prześlizguje się do jego uznań sensowności i prawdziwości sugestia, która ma silny udział chciejstwa, groźby, pogrywania emocjami. Michała można zgnębić tym, że się wywiera na nim nacisk, ale dopiero wtedy, gdyby tenże Michał się zorientował, że WEWNĘTRZNIE ZAUFAŁ komuś, kto stosuje presję emocjonalną zamiast argumentacji rozumowej. Tu nie chodzi o to, czy Michał dał się zdominować zewnętrznie - bo np. uciekł z dyskusji, w której ktoś masywnie stosuje presję i obelgi. Michałowi wolno (nawet powinien) jest z takiej dyskusji uciec, mając przy tym jednak przeświadczenie, że umyka po prostu przed prymitywizmem, głupotą, brakiem intelektualnej dojrzałości oponenta, czyli przed stratą czasu na jałowe spory. Michał by się jednak żachnął, uznał by za rodzaj "intelektualnego grzechu ciężkiego", gdyby się zorientował, iż takiego dominatora, osobę manipulującą emocjonalnie uznał już w swoim wnętrzu, w szczerości swoich rozpoznań. To byłoby coś w rodzaju uznania głupca za mędrca, to byłaby porażka, objaw słabości.

Katolikus

Michał Dyszyński

towarzyski.pelikan

towarzyski.pelikan

Michał Dyszyński

towarzyski.pelikan

Michał Dyszyński

Irbisol

Michał Dyszyński

Irbisol

Michał Dyszyński

Michał Dyszyński

Już nie Irbisolowi, bo on zdaje się oczekiwać, że ja skądś mam wiedzieć, jak wypełniać jego wzorzec właściwej odpowiedzi, którego ja nie znam, nie rozumiem, o co może w nim chodzić, tylko ogólnie, czyli dla wszystkich opiszę pewne spostrzeżenie w kontekście porozumienia w dyskusji.

Oczywiście naturalnym jest, że osoba, która przedstawia swoje stanowisko, widzi rzeczy po swojemu. Czy jednak powinna oczekiwać swego rodzaju cudu, że druga strona jakoś patrząc na te sformułowania, idealnie odtworzy to stanowisko w swojej głowie?...
- Ja uważam, że dopóki transfer bezpośredni między umysłami jest jeszcze formą sci - fi, to nie należy tego oczekiwać. Raczej chyba należy oczekiwać, że odbiorca SWOIM ROZUMIENIEM, co najwyżej próbując jakoś macać tym rozumieniem intencję oponenta w dyskusji, będzie próbował orientować się, o co owemu oponentowi chodzi. Inaczej mówiąc, coś sobie owa osoba pomyśli o poglądach oponenta, będzie miała przypuszczenia o co jej może chodzić, zacznie przypasowywać do własnych myśli, porównywać z nimi, próbując odnaleźć punkty zbieżności, ale i odmienności. Im większa występuje różnica stanowisk między dyskutantami, tym większy problem będzie zapewne z odwzorowaniem przekonań oponenta w naszym własnym systemie pojęciowym, który każdy ma swój, zgodne z jego historią życiowych doświadczeń i przemyśleń.
Wniosek?
- Nie należy oczekiwać, że nasz oponent w dyskusji "po prostu się zastosuje", czyli będzie wiedział, o co komuś chodziło. Pretensje o to, że ktoś odpowiada inaczej, niż ktoś sam to widzi, że na co innego zwraca uwagę, są o tyle nieuprawnione, że po prostu tak nikt nie myśli, tak nikt nie odwzorowuje wprost poglądów czyichś, w oparciu o parę fraz zdaniowych mu zaprezentowanych (szczególnie jeśli często te frazy są pytaniami, może pytaniami retorycznymi, może sięgają do przypuszczeń, do nieznanych doświadczeń i przemyśleń indywidualnych).

Czasem mam wrażenie, że u niektórych dyskutantów występuje (chyba dość mocno niedojrzała, związana z życzeniowym traktowaniem dyskusji) reakcja mentalnej frustracji, że oto oponent wciąż widzi sprawy inaczej niż ja, skoro przecież mu "wszystko napisałem, jak jest". Reakcja jest niedojrzała, bo po pierwsze nawet jeśliby uznać, że ktoś "wszystko napisał", nawet najlepiej jak się dało, to jednak ZE SWOJEGO PUNKTU WIDZENIA PATRZĄC (z perspektywy swoich doświadczeń i przemyśleń), zaś odbiorca ma przecież inny system postrzegania rzeczywistości (może nie w 100% inny, ale powiedzmy, że w 45% inny, co objawia się jako zestaw istotnych różnic). A do tego warto jeszcze dodać, ze najczęściej tak jest, że ów dyskutant tak niedojrzale traktujący oponenta po prostu napisał, co mu przyszło do głowy i tyle. Najczęściej nie weryfikował nijak poprawności tego, nie testował, nie szukał najbardziej obiektywnych form kontaktu, tylko pisał, co mu do głowy przyszło.
Moje doświadczenia w dyskusji sugerują mi wręcz pewną (mocno powtarzalną, silną statystycznie!) regułę: im bardziej życzeniowy, zamknięty, zapatrzony tylko we własne pojmowanie świata jest dany dyskutant, tym bardziej oczekuje on, że będzie ot tak od razu zaakceptowane to, co napisał, że jego oponenci niejako wchłoną jego rozumowanie w całości i (właściwie bezkrytycznie, nie zadając żadnych pytań) od razu przystaną na taki obraz spraw.
Psychologicznie daje się to dość dobrze z resztą uzasadnić - wszak im mniej pytań sobie z zasady stawia ktoś na etapie tworzenia własnych przekonań, tym mniej będzie dostrzegał wątpliwości i alternatyw dla swoich przekonań, a więc tym bardziej będzie miał skłonność przypuszczać, iż tych alternatyw w ogóle nie ma, zaś świat jest jeden - właśnie taki, jakiego obraz ów dyskutant w swojej głowie wytworzył. Ta pewność i jedyność własnego obrazu świata jest jednak nie efektem rzeczywistej jednej opcji poprawnego widzenia tego obrazu, lecz OGRANICZENIA SAMEJ OSOBY, która NIE JEST W STANIE DOSTRZEC ALTERNATYW dla swoich spostrzeżeń, przekonań, wniosków. Jest to nic innego, tylko branie własnego mentalnego ograniczenia za właściwość rzeczywistości...

towarzyski.pelikan

Irbisol

towarzyski.pelikan

Michał Dyszyński