ŚFiNiA

Kruchy04

Na forum są niejednakowo myślący chrześcijanie. Każdy ma jakiś swój pomysł na wiarę. W związku z tym jestem ciekaw czy
waszym zdaniem wiara potrzebuje formy instytucjonalnej i wspólnotowej, czy raczej powinna pozostać prywatną i wewnętrzną sprawą poszczególnych osób i nie powinno się dotykać tego zagadnienia w przestrzeni publicznej?

Semele

fedor

towarzyski.pelikan

Kruchy04

fedor

Kruchy04

Kruchy04

fedor

Michał Dyszyński

Czy wiara powinna być prywatna?...
A czym w ogóle jest pojęcie "wiary"?...
Chyba niczym innym, jak stanem świadomości. Ktoś "wierzy", czyli ma określony zestaw przekonań na temat przyszłości, obowiązywania jakichś zasad świata, słuszności przekonań etycznych itp. Jeśli tego w swojej świadomości nie ma, to nie "wierzy".
Jaka w ogóle może być "wiara", jeśli nie prywatna?... :shock:

Powstało inne pojęcie - utożsamienie "wiary" z mentalnym przylgnięciem osób do instytucji. Ja uważam, że to nie jest wiara, tylko rodzaj poczucia lojalności, i upartego wewnętrznego zapewniania się, że coś głoszonego przez instytucję, niezależnie od tego, co by umysł i uczucia nie procesowały, czuły, może być zgodne z jakimiś doktrynami, stwierdzeniami przez instytucję głoszonymi mechanizmem woli, chcenia, postanowienia sobie...
Postanawia zatem ktoś, że oto jego myśli w jakimś zakresie są typu opisanego w doktrynie X. Postanawia i ogłasza to.
Osobnym pytaniem jest, na ile w ogóle włożył wysiłek mentalny w:
- poznanie dogłębne tego, w co wierzy (bo może zielonego pojęcia nie ma o tym, w co "wierzy")
- przetestowanie tego stanu, który w nim zaistniał pod kątem zgodności z jakimiś kryteriami - czy to jest naprawdę.
- rozwinięcie pierwocin myślenia w dany sposób do dojrzałego, głębokiego przeżycia, rozwiniętej świadomości...
Obserwując nasze "życie wiary" w kontekście różnych instytucji religijnych, odnoszę wrażenie, że "wiara" jest przede wszystkim jako wzajemne zapewnianie się o przynależności do instytucji pod względem wymogów formalnych i posłuszeństwa autorytetom, a nie specjalnie się ktoś pyta, na ile rzeczywisty stan umysłu i uczuć jest zgodny z określonym rozumieniem.

Czy "wiara" rozumiana jako poczucie przynależności, identyfikowanie się z instytucją i jej autorytetami to jednak w ogóle "wiara"?... :think:

W katolicyzmie widzę dwie frakcje wyznawców, które znacząco różnią się pod kątem tego, czym dla nich jest wiara.
Frakcja integrystyczna za "wiarę" uznaje przede wszystkim mentalne przylgnięcie do instytucji kościoła.
Frakcja poszukująca osobowego w związku z Bogiem jako takim, traktuje kwestie przynależności do instytucji jako co najwyżej narzędzie, zaś celem jest osobista postawa wiary (wiara prywatna), którą się rozwija.

towarzyski.pelikan

Hill

Semele

Hill wiem, że Historii ateizmu to raczej nie...

Ale może to:
Samotnik – dziwak i nieprzystosowany społecznie odszczepieniec czy może mędrzec, predestynowany do zdobywania wiedzy, odkrywania prawdy o świecie, ale także izolacji?

Kultura przyzwyczaiła nas do myślenia o ludziach, którzy nie wchodzą w głębokie społeczne relacje, trzymając się poza społecznym mainstreamem, właśnie w taki sposób, osadzamy ich na jednym z tak oznaczonych biegunów. Nie jest to jednak wina przeludnionego wieku XX, ale przede wszystkim intelektualny spadek po najdawniejszych przodkach i wielowiekowa tradycja postrzegania człowieka z perspektywy ustalonej normy – chcemy czy nie, jesteśmy (więc powinniśmy wypełniać to założenie) istotami społecznymi (stadnymi).

Ta, pozornie jedynie, niegroźna klasyfikacja skutkuje jednak całym szeregiem społecznych reperkusji. Samotnik czy samotnica będą z jednej strony postrzegani jako niegodni zaufania, nawet niebezpieczni. Z drugiej strony, niejednokrotnie otaczani kultem, który łączył się z oczekiwaniami – duchowego przywództwa, zażegnywania kryzysów. W sposób wyjątkowy kształtuje się w tym kontekście sytuacja kobiet – wiedzące, wiedźmy, żyjące w lesie, były pierwszymi, do których zwracano się po pomoc, i jednocześnie także pierwszymi oskarżanymi o konszachty z diabłem. Godna zaufania, niegroźna była kobieta zamężna, wypełniająca swą społeczną rolę.

Chcielibyśmy zapewne stwierdzić, że to zamierzchła przeszłość, pozostająca bez wpływu na społeczeństwa XXI wieku, ale kiedy przyjrzymy się bliżej tej problematyce, dostrzeżemy, jak niejednorodnie i wciąż stereotypowo postrzegamy osoby w jakikolwiek sposób odbiegające od ogólnie przyjętych norm dotyczących stopnia bliskości i zaangażowana w relacje z otoczeniem (europejski krąg kulturowy w ogóle nie radzi sobie najlepiej z jakąkolwiek odmiennością, przecież obserwujemy na co dzień niepokojące reakcje ogółu na wszystko, co „inne”; jednocześnie nie mamy pojęcia – jako społeczeństwo – dlaczego tak wierni mielibyśmy pozostawać normom nie wiadomo kiedy i przez kogo wymyślonym; nauki społeczne zaś wiedzą doskonale, iż wynika to z wrodzonego lęku przed zmianą i utratą dominacji). Rodzice dziecka, którego nie otacza grono znajomych o określonej liczebności i strukturze, z pewnością więc dostrzegą w tym problem, możliwe, że zwrócą się do specjalisty po poradę, jak zniwelować tę wadę. Jednocześnie jednak nie zrezygnowaliśmy (upraszczam, myśląc o globalnej skali zjawiska) przecież z przekonania, iż wybitni naukowcy, duchowni, filozofowie powinni pozostawać w określonej społecznej izolacji, wówczas lepiej wypełniają swoją posługę. Uczniów najsłabszych (czasami po prostu potrzebujących innych niż systemowe rozwiązań) i najzdolniejszych kształci się w trybie indywidualnym, skupiając się na ich osobistym rozwoju, indywidualnych potrzebach intelektualnych, jednocześnie separując od grupy rówieśniczej (bezpośrednio, ucząc w innych salach, poza lekcjami – i mentalnie, naznaczając, jako tych spoza systemu). Balansując więc pomiędzy potrzebą nadążania za ogółem, za byciem „zwierzęciem stadnym”, także chęcią kontaktu, ferworu wymiany myśli, bliskości, a jednoczesną dążnością do wyciszenia, pobycia z sobą, realizacji swoich indywidualnych projektów – poszukujemy rozwiązania kompilującego, zawsze z czegoś rezygnując.

„Historia samotności i samotników” nie jest pierwszą książką Georges’a Minoisa, którą czytam. Znając pisarstwo francuskiego historyka, wiedziałam, że spodziewać się należy publikacji przemyślanej, spójnej, przeplatanej anegdotycznymi wstawkami i specyficznym poczuciem humoru, z którym autor nie zamierza się kryć. Kiedy zobaczyłam rozmiar tej książki, pomimo zalet językowych i narracyjnych zdolności autora, obawiałam się, iż w samotności mojego gabinetu nie zdołam znieść takiej dawki historii samotników. To jednak praca, którą czytamy jak opowieść usytuowaną gatunkowo na granicy powieści, traktatu filozoficznego i legend, a jednocześnie jest to kompetentne, wypełnione kontekstami, odniesieniami i pełną bibliografią studium historyczne.

Książka skonstruowana została chronologicznie, Minois zbiera najciekawsze historie samotników z przestrzeni wieków – od starożytności po wiek XX. Rozpoczyna od zdefiniowania problemu: „»Niedobrze jest człowiekowi, gdy jest sam« – taką refleksję Biblia przypisuje Bogu po stworzeniu Adama. Zaczyna się niefortunnie: od samego początku samotność cieszy się złą reputacją. Możemy to rozumieć w przypadku Adama, który z pewnością musiał czuć się trochę sam w raju. Ale jeśli w 2011 roku na Ziemi, która liczy siedem miliardów mieszkańców, walkę »z osamotnieniem« rząd francuski ogłasza »wielką sprawą narodową«, zaczynamy się zastanawiać.» (s. 11). Historyk opowiada o życiu tych, którzy zostali na samotność skazani, i tych, którym nigdy nie udało się jej osiągnąć. Przedstawiając kolejne postacie, streszcza ten aspekt ich biografii, jednocześnie przeplatając cytatami z ich dzieł, które dotyczą właśnie aspektu osamotnienia. Spotykamy filozofów i świętych, którzy uważają, że prawdziwą wiedzę i poznanie sensu istnienia osiągnąć można tylko w samotni, oraz takich, którzy twierdzą, że uczony musi pozostawać w otoczeniu ludzi, tylko będąc częścią społeczeństwa jest bowiem w stanie zrozumieć i opisać mechanizmy nim rządzące i wszelkie determinanty, które wpływają na jego kształt i wzajemne ludzkie relacje. Wszystkie poszczególne biografie opisane są dokładnie, autor wykorzystuje je, żeby pokazać nam, co doprowadziło do współczesnego kulturowego obrazu samotności i samotnika, śledzi proces, dekonstruuje stan współczesny na podstawie źródeł historycznych.

Wadą książki jest jednak liczba tych przykładów, zdecydowanie można było wybrać tylko te najbardziej dystynktywne, konieczne do udowodnienia złożoności i wieloaspektowości zjawiska. Nie wszystkie opisane historie okazują się też w tym samym stopniu ciekawe, przekonujące, może też brakuje interpretacji niektórych pism i przytoczonych fragmentów, usytuowania ich w kontekście biografii ich twórcy. Nie zmienia to jednak faktu, że Minois jest historykiem niezwykle oczytanym, równie swobodnie przytaczającym słowa Platona, Shakespeare’a i Bronisława Geremka. Niezwykle biegle diagnozuje także podstawy funkcjonowania społeczności pogańskich, chrześcijańskich, socjalistycznych, kapitalistycznych, starożytnych i współczesnych.

Najistotniejszym niedostatkiem publikacji, który należy wskazać, a który jednocześnie nie jest winą autora, pozostaje jednak jej nieaktualność wobec wydarzeń i przemian, jakie przyniósł wiek XXI, któremu autor poświęca stanowczo za mało miejsca. Minois wskazuje na osamotnienie kobiet, które dokonują innych wyborów niż społeczna większość, przedstawia marginalizację lub wybór drogi samotnika, jaka dotyczy emigrantów, zwraca uwagę na znaczenie najnowszej sieci komunikacyjnej, nadal jednak nie pokrywa się to do końca ze znaczeniem i prawdziwym wymiarem samotności w kulturze najnowszej. Ta obserwacja, która towarzyszy nam pod koniec lektury książki, kiedy spotykamy człowieka współczesnego skazanego na samotność w tłumie, sprawia, że zastanawiamy się nad zupełnie nowym kształtem zjawiska (choć przytoczone przez autora źródła sięgają aż 2011 roku, to trudno nie uznać, ze ostatnie lata jedynie pogłębiły problem): sposobami na chorobliwą wręcz samotność, zastępstwem dla prawdziwej bliskości, zaburzonymi relacjami społecznymi, znaczeniem mediów społecznościowych – ich pozytywnych i negatywnych aspektów. Nad wiecznym antagonizmem pomiędzy potrzebą a przymusem, izolacją z wyboru a wyrokiem, samotnością wakacyjnego pustkowia a karcerem.

Czy książka Minoisa w jakiś sposób pomaga odpowiedzieć na pytanie o status samotników w roku 2019? Niestety, choć od ostatnich diagnoz autora „Historii piekła” nie dzieli nas zbyt wiele czasu, to jednak obrazy przytoczone przez niego w omawianej książce, okraszone humorem, wedle którego Nietzsche, nawet gdyby przyjął nasze zaproszenie, i tak nie stanowiłby przyjemnego towarzystwa w czasie obiadu, wyraźnie łagodzą złożoność i umniejszają skalę zjawiska. Wciąż bowiem mamy do czynienia z niesłabnącym poczuciem osamotnienia na przeludnionej planecie, z całkowicie błędnym postrzeganiem tego, co czyni człowieka samotnikiem, z wygaszaniem solidarności i wsparcia tam, gdzie człowiek jest teoretycznie w ciągłym otoczeniu innych, ze źle rozplanowaną polityką prorodzinną, ze swoistym konsumpcjonizmem relacji, które nie zawsze przeciwdziałają poczuciu osamotnienia, i z jednoczesną niemożnością całkowitego odcięcia się od towarzystwa, koniecznością bycia na zewnątrz, z relacjami społecznymi, które niestety deklarując braterstwo, niejednokrotnie separują tych, którzy nie odpowiadają większości.

Zarzut nieaktualności traci nieco na sile, kiedy przeczytamy ostatnie zdania książki: „Czy człowiek jest istotą stadną, czy bytem samotnym? Zdawało się, że współczesna technologia rozstrzygnęła problem, pozwalając każdemu być jednocześnie odizolowanym i cały czas połączonym ze wszystkimi innymi. Jednak ta innowacja (…) jedynie zamiotła pod dywan problem samotności. Nie sprawiła, że zniknął, lecz dała mu nową twarz i uczyniła bardziej podstępnym…” (s. 11). Oczywiście, w kontekście lekcji filozofii dialogu, powszechnej dziś wiedzy o zwodniczych pozorach połączenia, choćby po książkach naszych rodzimych twórców, takich jak Marek Bieńczyk czy Tadeusz Sławek, nie jest to uwaga odkrywcza. O złożoności samotności wiedział niemal wszystko H.D. Thoreau, wie o niej może mniej, ale wciąż sporo i współczesny czytelnik. Książka Minoisa stanowi więc właściwie kompendium, zbiór ciekawych anegdot, jest dobrze napisana, tworzy katalog niezwykłych postaci, ale nie przynosi odpowiedzi, nie mówi nam wiele ponad to, czego sami już doświadczyliśmy.
Georges Minois: „Historia samotności i samotników”. Przeł. Wanda Klenczon. Wydawnictwo Aletheia. Warszawa 2018.

Michał Dyszyński

Semele

Tu ciekawostka. I jak założyć swoj Kościół.
Nowość w rejestrze MSWiA

Kościół Naturalny został oficjalnie wpisany do rejestru prowadzonego przez MSWiA (a dokładnie przez Departament Wyznań Religijnych oraz Mniejszości Narodowych i Etnicznych) 3 grudnia 2021 roku. Rejestr działa na mocy ustawy o gwarancjach wolności sumienia i wyznania z 1989 roku. Od tamtego czasu wpisanych zostało do niego ponad 170 podmiotów, np. Chrześcijańska Wspólnota Zielonoświątkowa, Szkoła Zen Kwan Um w Polsce, Kościół w Radomiu czy Polski Kościół Słowiański.

Dlaczego więc Kościół Naturalny wywołał takie zainteresowanie? Jak pisze "Rzeczpospolita", która pierwsza opisała ten przypadek, nowe związki wyznaniowe pojawiają się w rejestrze co kilka, kilkanaście miesięcy, jednak najczęściej są to wspólnoty chrześcijańskie i buddyjskie. Przypadku spoza tych dwóch religii nie było od 2013 roku, kiedy to został zarejestrowany Kościół Wyznawców Słońca.

Problem z Kościołem Naturalnym jest też taki, jak donosi "Rzeczpospolita", że niewiele o nim wiadomo. Na oficjalnej stronie można znaleźć statut i ogólne informacje dotyczące np. przyszłych wydarzeń - warsztatów "Dusza i ciało". Można także wypełnić deklarację członkowską.

A co z doktryną, obrządkami, źródłami powstania i wyznawcami? Dzięki aktywistom z cenareligii.pl OKO.press dotarło do dokumentów rejestrowych Kościoła Naturalnego.
Fragment deklaracji członkowskiej, fot. kosciolnaturalny.pl
Kosmiczna świadomość nad Bałtykiem, 30 hektarów w Sudetach

Kościół Naturalny złożył do MSWiA wniosek o rejestrację we wrześniu 2019 roku. Potem przez kolejne lata odpowiadał na zgłaszane przez ministerstwo uwagi i czekał na rozpatrzenie wniosku. Resort wydał decyzję o wpisaniu Kościoła do rejestru 3 grudnia 2021 roku.

Dzięki dokumentom rejestrowym wiemy więcej o samym Kościele. Żeby bowiem wniosek mógł zostać rozpatrzony przez ministerstwo, muszą być w nim zawarte informacje dotyczące historii powstania, form życia religijnego i metod działania, obrzędów itd.

Jak wynika z dokumentów,

Kościół Naturalny rozpoczął nieformalną działalność w czerwcu 1995 roku, „w chwili, kiedy jego pierwsi członkowie w liczbie 21 osób rozpoczęli, przekazane im przez wyższą kosmiczną świadomość, rytuały modlitewno-medytacyjne związane z przesileniem letnim".
Miało to miejsce na plaży w Gdańsku. Wtedy odbyła się pierwsza siedmiodniowa modlitwa-medytacja, podczas której 21 członków w świętym kręgu połączyło się z siedmioma naturalnymi żywiołami ziemskimi.

Od tamtej pory wspólnota rozrasta się i spotyka w miejscach, gdzie skupiają się "geopatyczne energie planety Gaji [pisownia org.]". Jak czytamy,

wyznawcy kupili niedaleko Słupska 25 hektarów łąk i pastwisk", gdzie ma powstać pierwsza oficjalna Świątynia Natury "w formie ogromnej kopuły". Miejscem budowy drugiej świątyni ma być 30-hektarowa działka w Sudetach.
Obecnie wierni spotykają się w prywatnych domach i miejscach "oddalonych od zgiełku" w każdy czwartek i niedzielę na modlitwo-medytacji oraz łączą się ze sobą i z kapłanami przez internet.

Związki wyznaniowe korzystają z preferencji podatkowych, zwłaszcza w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych i nieruchomości.
Szczególnie uprzywilejowane jest 12 kościołów i związków wyznaniowych, które działają na podstawie indywidualnych ustaw z lat 1989-1997. Oczywiście najlepszą pozycję prawną ma Kościół katolicki, ale także - o czym się nie mówi - Kościół prawosławny" - mów nam dr hab. Paweł Borecki.

Chodzi np. o nieopodatkowane wpływy z darowizn i usług, w przypadku Kościoła katolickiego chociażby pieniędzy z tacy, opłat za śluby, pogrzeby itd. Ale nie tylko, bo jeśli kościół jest jedynym udziałowcem spółki, a ta zaznaczy, że dochód przekazuje na cele kultu religijnego, to nie płaci ani złotówki podatku dochodowego. Przykłady? Niedawno w OKO.press w cyklu o Nycz Tower, opisaliśmy spółki, w których ma udziały archidiecezja warszawska i tamtejsze seminarium.

Jak policzyliśmy, w 2020 roku pięć takich spółek przyniosło warszawskiemu Kościołowi 28 mln 925 tys. złotych przychodu i ponad 6 mln 858 tys. złotych czystego zysku. W sprawozdaniach kilku z nich znaleźliśmy zapis, że zysk zostaje przeznaczony właśnie na cele kultu religijnego, więc kuria w tych przypadkach nie oddała fiskusowi ani złotówki.

[link widoczny dla zalogowanych]

towarzyski.pelikan

Kruchy04

Michał Dyszyński

fedor

Michał Dyszyński

Hill

Michał Dyszyński

towarzyski.pelikan

Michał Dyszyński

towarzyski.pelikan