ŚFiNiA

anbo

Gdybym był Żydem w czasach Jezusa, prawdopodobnie nie uwierzyłbym nie tylko w to, że to Mesjasz ale także w teologię Pawła z Tarsu mówiącą o odkupieńczej śmierci Jezusa.
Po pierwsze to odkupienie byłoby dla mnie niepotrzebne skoro prorocy już wcześniej zapowiadali Dzień Pański, zmartwychwstania, sąd, a po nim odpowiednią dla każdego według uczynków jego egzystencję, czyli Bóg nie widział potrzeby składania jakiejś wyjątkowej ofiary, żeby to mogło nastąpić.
Po drugie Bóg zakazał składania ofiar z ludzi, więc jak mógł jej żądać, czy też składać? To byłoby bardzo, bardzo wątpliwe.
Po trzecie Bogu składano ofiary z życia pierworodnych, bo to było oddawanie Bogu czegoś najcenniejszego. Gdyby Abraham złożył w ofierze Izaaka, to straciłby go na zawsze. Jezus, złożony w ofierze jako pierworodny syn Boga (i zarazem jedyny), po trzech dniach zmartwychwstał. To nie była ofiara z życia. Gdyby Izaak miał zmartwychwstać po trzech dniach, ofiara Abrahama, jego cierpienie, utrata syna, zdecydowanie nie byłaby tak wielka. Trzydniowy sen syna zdecydowanie nie jest wielką ofiarą.
Po czwarte kwestia cierpienia jako ofiary. Niewątpliwie Jezus cierpiał bardzo i to pomimo - załóżmy - świadomości, że to jego cierpienie ma sens, ma wielki cel. Ale cierpienia na świecie było i jest ogrom. Na przykład po upadku Powstania Spartakusa (około 100 lat przed ukrzyżowaniem Jezusa) ukrzyżowano około 6000 ludzi wzdłuż drogi prowadzącej do Rzymu (a więc bardzo uczęszczanej) - nie cierpieli mniej niż Jezus, mimo to Bóg najwyraźniej nie zaliczył tego jako odkupienie ludzkich grzechów (zwłaszcza grzechu pierwszych rodziców). Gdyby dla Boga faktycznie konieczną przeciwwagą dla grzechów miałoby być cierpienie, to przecież było i jest go na Ziemi ogrom. Można powiedzieć, że jest ono ceną za grzech, bo wynika miedzy innymi z grzeszenia. (Chociaż nie tylko, bo mamy przecież różne kataklizmy i choroby.)
Jako Żyd w czasach Jezusa raczej nie przyjąłbym boskiej matematyki, w której dla odkupienia grzechów konieczna jest trzydniowa śmierć i cierpienie na krzyżu syna Boga, bo po pierwsze nie uważałbym, że Bóg może mieć syna, w dodatku z kobietą jak jakiś grecki bożek, po drugie nie uważałbym, że Bóg chce ofiary z człowieka skoro takich ofiar zakazał. Co innego gdybym wtedy był Grekiem. Znając historię Prometeusza i inne historie z greckiej mitologii mógłbym uznać, że Bóg dla dobra ludzkości przyjął/złożył ofiarę z człowieka będącego zarazem jego synem.

Semele

Michał Dyszyński

Częściowo się zgadzam z zastrzeżeniami. Dlatego ja inaczej rozumiem sens ofiary Jezusa - nie jako ofiarę przebłagalną Bogu, ale bardziej jako złożenie tej ofiary ŚWIADOMOŚCI TYCH WSZYSTKICH, którzy nie potrafią się pogodzić z przebaczeniem tych winowajców, którym darowano (niejako "niesprawiedliwie" na ludzkie rozumienie) ich występki, pomimo braku uznania tego przebaczenia ze strony samych pokrzywdzonych.
Inaczej mówiąc, w moim przekonaniu jest ofiara Jezusa ofiarą na rzecz "ludzkiego poczucia sprawiedliwości" - pewnej formy zbiorowej świadomości, wynikającej z powszechnego przeświadczenia, że dobro i zło powinno mieć swoją odpłatę. Czy sam Bóg dba o odpłatę?
Jest taka przypowieść (Ewangelia Mateusza, 20)
(1) Albowiem królestwo niebieskie podobne jest do gospodarza, który wyszedł wczesnym rankiem, aby nająć robotników do swej winnicy. (2) Umówił się z robotnikami o denara za dzień i posłał ich do winnicy. (3) Gdy wyszedł około godziny trzeciej, zobaczył innych, stojących na rynku bezczynnie, (4) i rzekł do nich: Idźcie i wy do mojej winnicy, a co będzie słuszne, dam wam. (5) Oni poszli. Wyszedłszy ponownie około godziny szóstej i dziewiątej, tak samo uczynił. (6) Gdy wyszedł około godziny jedenastej, spotkał innych stojących i zapytał ich: Czemu tu stoicie cały dzień bezczynnie? (7) Odpowiedzieli mu: Bo nas nikt nie najął. Rzekł im: Idźcie i wy do winnicy! (8) A gdy nadszedł wieczór, rzekł właściciel winnicy do swego rządcy: Zwołaj robotników i wypłać im należność, począwszy od ostatnich aż do pierwszych! (9) Przyszli najęci około jedenastej godziny i otrzymali po denarze. (10) Gdy więc przyszli pierwsi, myśleli, że więcej dostaną; lecz i oni otrzymali po denarze. (11) Wziąwszy go, szemrali przeciw gospodarzowi, (12) mówiąc: Ci ostatni jedną godzinę pracowali, a zrównałeś ich z nami, którzyśmy znosili ciężar dnia i spiekoty. (13) Na to odrzekł jednemu z nich: Przyjacielu, nie czynię ci krzywdy; czy nie o denara umówiłeś się ze mną? (14) Weź, co twoje i odejdź! Chcę też i temu ostatniemu dać tak samo jak tobie.
Z tej przypowieści można wyciągnąć wnosek, że zarządca (chyba postawiamy sobie w jego miejsce, w obszarze teologicznych intencji samego Boga) nie przejmuje się adekwatnością nagrody do życia. Po ludzku patrząc, postępuje "niesprawiedliwie", albo też - inaczej rzecz ujmując - ma SWOJĄ POSTAĆ SPRAWIEDLIWOŚCI, która jest innego rodzaju, niż ta ludzka.

anbo

anbo

Semele

Michał Dyszyński

anbo

Michał Dyszyński

anbo

Semele

Iz 5,1-7 / Ps 80 / Flp 4,6-9 / Mt 21,33-43

Czy można współczuć Bogu? Jest mocą, dobrem, miłością, światłem, życiem, więc chyba nie ma powodu. Wprawdzie pojawiają się w teologii chrześcijańskiej nurty, które kontestują klasyczną – a wedle nich nieco bezduszną – wizję Boga wszechmocy i absolutnej, samowystarczalnej pełni, więc proponują popatrzeć na Niego jak na kogoś słabego, podatnego na zranienia i spragnionego miłości. Nie podzielam tych opinii i kiedy je słyszę, od razu brzmią mi w uszach słowa religijnej piosenki: „Mój Bóg, jak drżący słowik w garści… chwila rani Go jak mieczem”. Wzruszała mnie, kiedy byłem nastolatkiem. Nie trzeba koniecznie odsuwać na bok Bożej wszechmocy, aby ukazać ludziom Jego bliskość i czułą miłość wobec nich.

A przecież to właśnie pieśń współczucia śpiewa dziś prorok dla swojego przyjaciela, w którym bez trudu rozpoznajemy Jahwe. Izajasz ze smutnym liryzmem opisuje niewdzięczność, jaka spotkała Boga ze strony Jego ukochanej winnicy, Izraela. A zatem można Bogu współczuć? Tak. Można Mu współczuć człowieka – tej słabej, niewdzięcznej istoty z jej grzechem, egoizmem i uporem. Kiedy jednak użalimy się już nad zdradzonym Bogiem, to szybko się okaże, że nie nad Nim właściwie płaczemy, ale nad tymi, którzy zlekceważyli Jego troskliwe zabiegi. To oni są biedni i godni politowania, to ich spotkają bolesne konsekwencje tego, że zamiast dobrych owoców wydali „cierpkie jagody”. W uszach brzmią słowa Chrystusa: „Nie płaczcie nade Mną; płaczcie raczej nad sobą i waszymi dziećmi” (Łk 23,28).

Nie są to jednak słowa ostatnie. Bo nie o płacz idzie w chrześcijańskim przesłaniu. Bóg w swoim Synu zstępuje do ludzi i przyjmuje od nich śmierć. Ta jednak rzuciła się na zbyt duży kęs – na samo życie – i została pokonana. Niegodziwi rolnicy z dzisiejszej Ewangelii paradoksalnie mają więc rację: zabijając syna właściciela, posiądą jego dziedzictwo (por. Mt 21,38). Do tego jednak nie wystarczy zbrodnia. Drogą jest przyjęcie przebaczenia od Tego, którego zabito. Tylko w ten sposób nieurodzajna winnica stanie się znowu płodna, a zbrodniarze wejdą do raju (por. Łk 23,43).

Za "W drodze".

Michał Dyszyński

anbo

Michał Dyszyński

anbo

Michał Dyszyński

anbo

Jako żyd w czasach Pawła bylbym sceptyczny wobec koncepcji, że Jezus musiał zostać zlożony w ofierze Bogu, skoro w biblijnch księgach napisano:

Ty się bowiem nie radujesz ofiarą
i nie chcesz całopaleń, choćbym je dawał.
Moją ofiarą, Boże, duch skruszony,
nie gardzisz, Boże, sercem pokornym i skruszonym.
Ps 51, 18-19

Miłości pragnę, nie krwawej ofiary,
poznania Boga bardziej niż całopaleń.
Oz 6, 6

Postępowanie uczciwe i prawe
milsze Panu niż krwawa ofiara
Prz 21, 3

Zawsze mnie zastanawialo, dlaczego dobry, milosierny i wszechmocny Bóg musiał otrzymać ofiarę z Jezusa na krzyżu, żeby móc odpuścić ludziom jakieś winy, jakby nie był wystarczająco miłosierny i wszechmocny, żeby móc to uczynić bez ofiary, a jedynie swoim miłosierdziem.
Dla tych, dla ktorych Bóg jest wystarczająco miłosierny, żeby nie skazywać nikogo na wieczne męki, nie jest zarazem wystarczająco miłosierny, żeby odpuścić grzechy (zwłaszcza grzech pierworodny) bez ofiary Jezusa, która jest odpowiednikiem pobicia chłopca do bicia zamiast tego, który naprawdę zawinił, bo przecież trzeba kogoś pobić.

Michał Dyszyński

anbo

anbo

Jest jeszcze kwestia zapowiedzi Jezusa, że będzie cierpiał, umrze, a potem zmartwychwstanie. Z uwagi na zachowanie uczniów po aresztowaniu Jezusa, jego śmierci, a potem wobec informacji, że zmartwychwstał (powszechne niedowierzanie), bardzo wątpliwe jest, że Jezus faktycznie zapowiadał swoje zmartwychwstanie. Jeżeli zapowiadał cierpienie i śmierć, to albo dążył ku temu, albo przewidywał. Możliwe jednak, że tego też nie zapowiadał. W obydwu przypadkach reakcja jego towrzyszy (faktyczna albo zmyślona jak i zapowiedź Jezusa) wskazuje na to, że w zasadzie nie do przyjęcia była koncepcja, że mesjasz ma cierpieć i umrzeć. Niektórzy w taką koncepcję uwierzyli, bo uwierzyli, że Jezus zmartwychwstał. Uwierzenie w zmartwychwstanie jest kluczowe, bo pozwoliło na pwrót uwierzyć, że Jezus to Mesjasz. Gdy się to przyjęło, to trzeba było jakoś wyjaśnić, dlaczego cierpial i umarł. Ale w zapowiedziach cierpienia, śmierci i zmartwychwstania Jezus tego nie wyjaśnia, robi to w innych miejscach:
„Syn Człowieczy nie przyszedł, aby Mu służono, lecz żeby służyć i dać swoje życie na okup za wielu” (Mk 10,45)
Wątpliwe więc jest, że nawet jeśli sprowokowal swoją śmierć albo się jej spodziewał to traktował ją jako złożenie okupu za grzechy. A już na pewno jego towarzysze nie uznawali koncepcji, że mesjasz ma cierpieć i umrzeć, a co za tym idzie koncepcja odkupieńczej śmierci Jezusa na pewno nie była łatwa do przyjęcia i musiała się spotykać z wielkimi oporami ze strony żydów choiażby ze względu na ówczesną koncepcję mesjasza. Zresztą wiadomo, że to - obok pogwałcenia żydowskiego monoteizmu - bylo główną przyczyną odrzucenia przez Żydów chrześcijąnskich koncepcji dotyczących Jezusa.

Michał Dyszyński

anbo

anbo

O tym jak duże znacznie dla żydow miał (i zapewne ma) zakaz składania ofiar z ludzi świadczą żydowskie komentarze do ofiary Jeftego:

Fragment z Encyklopedii Kobiet żydowskich Shalvi/Hyman:
"Rabini ostro krytykują ślubowanie i zachowanie Jeftego, które doprowadziło do bezsensownej śmierci jego córki."
" Ich [rabinów] zdaniem ślubowanie mogło zostać unieważnione, ponieważ Tannaitowy halacha stwierdza, że coś, co nie nadaje się do złożenia w ofierze na ołtarzu, nie powinno być w niej złożone i w związku z tym nie posiada żadnej świętości (jakiej mogłaby być jako wyznaczona ofiara) ( Księga Kapłańska 37:4; MidraszAggada, wyd. Buber, Lev. 27 )."
"Gdy Jefte nie znalazł powodu, by unieważnić ślub, zabił swoją córkę przed Świętym, niech będzie błogosławiony, co Pan uznał za obrzydliwe. Głos z nieba zawołał na tę niesprawiedliwość: „Czyż prosiłem, by życie zostało złożone przede Mną?” Jak powiedziano w Jer. 19:5 [w kontekście kultu Baala]: „czego nigdy nie nakazałem, czego nigdy nie postanowiłem i co nigdy nie przyszło Mi na myśl” ( Tanhuma [red. Buber], Behukotai 7)."

JewishEncyklopedia:
"Jest [Jefte] zaliczany do głupców, którzy nie rozróżniają ślubów (Eccl. R. iv. 7); był jednym z trzech mężczyzn (Ta'an. 4a), lub według innych autorytetów jednym z czterech mężczyzn (Gen. R. lx. 3), którzy złożyli nieroztropne śluby, ale był jedynym, który miał okazję ubolewać nad jego nieroztropnością."
"Rabini doszli również do wniosku, że Jefte był człowiekiem nieświadomym, w przeciwnym razie wiedziałby, że ślub tego rodzaju jest nieważny; według R. Johanana, Jefte musiał jedynie zapłacić pewną sumę do świętego skarbca Świątyni, aby uwolnić się od ślubu; według R. Symeona ben Lakhisha był wolny nawet bez takiej zapłaty (Gen. R. lc ; porównaj Lev. R. xxxvii. 3). Według Tan., Beḥuḳḳotai, 7 i Midrash Haggadah to Lev. xxvii. 2, nawet gdy Jefte złożył ślub, Bóg był na niego zirytowany: „Co zrobi Jefte, jeśli nieczyste zwierzę wyjdzie mu naprzeciw?” Później, gdy miał zamiar złożyć w ofierze swoją córkę, zapytał: „Czy w Torze jest napisane, że istoty ludzkie należy składać w ofierze całopalnej?” "

Ewidentne traktownaie przez Pawła i Jana Jezusa jako baranka zlożonego na ofiarę za grzech jest ewidentnie sprzeczne z Bożym zakazem składania ludzi na ofiarę.

Jeszcze jedna sprawa. Wikipedii pod hasłem "Jezus w judaizmie" czytamy:
"Judaizm odrzuca możliwość pokuty albo jakiejkolwiek indywidualnej ofiary, która zdolna byłaby zbawić inne osoby. Każdy sam odpowiada za swoje uczynki przed Bogiem. Z tego punktu widzenia ofiara z życia Jezusa nie mogła przyczynić się do zbawienia innych ludzi."
Tu jednak możnma przedstawić cytaty z ST (i innych pism) za (w rodzaju "Ojcowie nie poniosą śmierci za winy synów ani synowie za winy swych ojców. Każdy umrze za swój własny grzech.") jak i przeciw takiej tezie, czasami jest to kwestia interpretacji biblijnych tekstów, które nie są spójne.

Semele

Czytam także dyskusję na ten temat na ateista.pl.

Wiedza Twoja i Twoich interlokutorów jest ogromna.
Michał ma swoje pomysły teologiczne.

Okazuje się że moj pomysł nie jest tylko mój. 😉😊

Kościół Boga Wszechmogącego:

[link widoczny dla zalogowanych]

Więc w odpowiedzi na potrzeby rodzaju ludzkiego Bóg przyjął ludzką postać w Wieku Łaski i stał się Panem Jezusem. Został przybity do krzyża przez wzgląd na ludzkość i wybawił człowieka od grzechu, umożliwiając ludziom stanięcie przed Bogiem i modlitwę do Boga, wyznanie i żal, przebaczenie za grzechy i życie w bogactwie Bożej łaski i błogosławieństwa. Ale ponieważ grzeszna natura ludzi wciąż jeszcze nie została uleczona, a oni sami często grzeszyli i sprzeciwiali się Bogu, w Wieku Królestwa Bóg ponownie stał się ciałem, używając imienia Boga Wszechmogącego aby wyrazić wszystkie prawdy dla zbawienia i oczyszczenia rodzaju ludzkiego na fundamencie dzieła odkupienia dokonanego przez Pana Jezusa, wymazując grzeszną naturę ludzkości i sprawiając, że ludzkość zaprzestanie nieposłuszeństwa i sprzeciwiania się Bogu oraz prowadząc ostatecznie ludzkość ku pięknemu miejscu przeznaczenia. Nawet jeśli dzieło Boga wykonywane w Wieku Prawa, Wieku Łaski i Wieku Królestwa jest różne, tak jak różne są imiona przyjmowane przez Boga i okazywane przez niego usposobienie, istota i cele Jego dzieła są takie same – wszystkie mają za zadanie zbawić rodzaj ludzki i całe to dzieło jest wykonywane przez samego Boga. Jak powiedział Bóg Wszechmogący: „Od dzieła Jahwe do dzieła Jezusa i od dzieła Jezusa do dzieła w obecnym jego stanie, te trzy etapy nakładają się na siebie w całej gamie Boskiego zarządzania i są dziełem jednego Ducha. Od stworzenia świata Bóg zarządzał ludzkością. On jest Początkiem i Końcem, Jest Pierwszym i Ostatnim, i On jest Tym, który rozpoczyna wiek i Tym, który przynosi jego koniec. Trzy etapy pracy, w różnych wiekach i miejscach, są niewątpliwie dziełem jednego Ducha. Wszyscy ci, którzy rozdzielają te etapy, są w sprzeczności z Bogiem”. (z rozdziału „Wizja dzieła Bożego (3)” w książce „Słowo ukazuje się w ciele”).

Czy Jezus był Barankiem Bożym czy samym Bogiem?

anbo