ŚFiNiA

balcerman · Dołączył: 25 Gru 2008 Posty: 27 Przeczytał: 0 tematów

Witam,

Poszukuję cytatów ze źródeł, w których naukowcy powoływali się na regułę Brzytwy Ockhama, krytykując pojawienie się nowej teorii naukowej, ktora później okazała się prawdziwa.

Poszukuję też samych pism Ockhama, w wersji elektronicznej. Ma ktoś jakieś namary? Zdaje się, że prawa autorskie wygasły

balcerman · Dołączył: 25 Gru 2008 Posty: 27 Przeczytał: 0 tematów

Na wypadek, gdyby kogoś jeszcze to interesowało - kilka przykładów, które znalazłem do tej pory.

Brzytwa Ockhama była użyta do odrzucenia zjawiska meteorytów, piorunów kulistych, wędrówki kontynentów czy odwrotnej transkryptazy. Naukowcy korzystali z tej zasady przy odrzucaniu struktury DNA jako nośnika informacji genetycznej, na rzecz protein, które w tamtym czasie dostarczały prostszego wyjaśnienia.

Również teoria atomistyczna Johna Daltona została odrzucona przez Ernsta Macha i pozytywistów logicznych jako bardziej skomplikowana od teorii wówczas obowiązującej, dopóki istnienie atomów nie stało się bardziej ewidentne, dzięki odkryciu ruchów Browna.

W ten sam sposób argumentowali swoje racje zwolennicy teorii eteru - w swoim czasie wydawała się ona prostsza, niż transmisja światła w próżni, ponieważ wszystkie znane wtedy fale propagowały się w ośrodkach fizycznych.

Podobnie, newtonowska idea budowy cząsteczkowej światła zdawała się być prostsza, niż budowa falowa zaproponowana przez Younga. Wielu naukowców wybrało z tego powodu wersję Newtona. Jednak w tym przypadku, jak się okazało, ani falowe, ani korpuskularne wytłumaczenie nie było wystarczające, ponieważ światło zachowuje się zarówno jak fala i jak zbiór cząstek (tzw. dualizm korpuskularno-falowy).

Mechanizm brzytwy Ockhama prowadził nie tylko do odrzucania teorii, uznanych dziś jako prawdziwe, ale również do błędnego rozpoznawania nowych zjawisk, np. promienie N, poliwoda, czy oszustwo związane z Człowiekiem z Piltdown. Łatwiej było naukowcom uwierzyć w teorie, które wpasowywały się we współczesne im trendy, panujące w nauce (niektóre z tych "odkryć" były nawet oczekiwane), niż w nieprawdziwość tych teorii.

Również prawidłowe rozpoznanie nowych zjawisk w niektórych przypadkach zostało opóźnione lub odrzucone, ponieważ łatwiejszym i prostszym rozwiązaniem jest uznanie ich za już istniejące, niż za nowe i nieodkryte.

Co najmniej trzech znanych chemików zdołało pozyskać tlen, zanim jego odkrycie zostało powszechnie uznane, ale zaklasyfikowało go błędnie jako inny, znany wówczas gaz.

W co najmniej 17 przypadkach nowy obiekt astronomiczny został zarejestrowany, zanim został rozpoznany jako nowa planeta (Uran). Podobne przypadki miały miejsce przed odkryciem planety Neptun, czy promieniowania rentgenowskiego.

Są więc przypadki, w których Brzytwa Ockhama nie tylko nie przyspieszała, ale wręcz opóźniała rozwój nauki, ponieważ łatwiej jest uwierzyć w to, że obserwujemy znane już obiekty i substancje, niż zupełnie nowe i nieodkryte - szczególnie, jeśli są one podobne.

Źródła:
[1] en.wikipedia.org/wiki/Occam%27s_razor
[2] Dieter Gernert, Ockham's Razor and Its Improper Use (vixra.org/abs/0908.0074)

rafal3006

wujzboj

Johnny99

balcerman · Dołączył: 25 Gru 2008 Posty: 27 Przeczytał: 0 tematów

wujzboj

Problem tylko w tym, że przykłady te są właśnie przykładami jak najbardziej prawidłowego użycia Brzytwy...

A czy nauka to gra? Tak, nauka to gra. Bo polega na odkrywaniu, czyli na krokach w nieznane.

balcerman · Dołączył: 25 Gru 2008 Posty: 27 Przeczytał: 0 tematów

wujzboj

To nie są "kontrolowane pomyłki". To w ogóle nie są pomyłki.

Oczywiście, brzytwa Ockhama prowadzi do odrzucania także i tych teorii, które potem są uznawane za prawdziwe. Ale to nie są przypadki błędnego zastosowania brzytwy. To są przypadki przedwczesnych teorii lub teorii przedstawianych w niewłaściwym kontekście.

Myślę, że najważniejsze jest - także dla osób, o których wspominasz - wyjaśnienie, także na konkretnych przykładach, na czym polega kryterium, którym posługuje się Brzytwa. Ludziom wydaje się, że Brzytwa ucina to, co "w ogóle niepotrzebne". Tymczasem kryterium "ogólnej niepotrzebności" jest niemożliwe do zastosowania, bo nie ma mierników "ogólnej potrzebności" (aby taki miernik skonstruować, trzeba by przedtem poznać wszystko, co jest możliwe do poznania). Brzytwa ucina więc to, co "na podstawie dotychczasowej wiedzy wydaje się zbyteczne dla mierzalnego zbliżenia się do pewnego jasno wytyczonego celu". Wynik działania brzytwy zależy więc decydująco zarówno od dotychczasowej wiedzy jak i od (mierzalnego!) celu, któremu ma ona służyć.

balcerman · Dołączył: 25 Gru 2008 Posty: 27 Przeczytał: 0 tematów

wujzboj

To zależy od przypadku.

W naukach stosowanych chodzi zazwyczaj o uzyskanie czegoś, co funkcjonuje w zamierzony sposób. W naukach akademickich chodzi raczej o zainteresowanie środowiska (specjalistów zajmujących się podobnymi zagadnieniami), weryfikację i parametryzację istniejących teorii, budowanie nowych teorii, lepiej pasujących do tych aspektów obserwacji, które aktualnie leżą w obszarze zainteresować środowiska.

Wszystko są to cele, stopień osiągnięcia których daje się mierzyć na tyle sensownie, że da się zazwyczaj powiedzieć, czy dany projekt jest sukcesem, czy klapą.

Inieto

Ze swojej strony dodam jeszcze, że w ogóle należy zauważyć ze mamy Nauki a nie naukę...

W rzeczywistości mamy do czynienia z różnymi systemami zbierania informacji o świecie i porządkowania ich, które tworzą różne rodzaje nauk.

Moim zdaniem Nie istnieje nauka w sensie pojedynczym jako jakiś spójny homogeniczny twór.
W tym kontekście jeszcze ważniejsze jest zrozumienie tego, że każda z tych nauk działa w obrębie postawionego przed nią celu (inny jest cel w naukach przyrodniczych chociażby inny w humanistycznych).

Z tego samego powodu nie można moim zdaniem stwierdzić ze istnieje jakiś jeden (absolutny) cel nauki rozumianej jako pojedyńczy homogeniczny twór (dodałbym twór kultury :-)