ŚFiNiA

Michał Dyszyński

Edukacyjne koncepcja prawdziwości skaluje się do poziomu wyższego niż indywidualny - do poziomu społecznego. Konstrukcja myślowa z grubsza przedstawia się następująco:
- każdy indywidualny umysł jakoś po swojemu rozumie, to co go otacza, ma w umyśle, w neuronach, w duchowości jakieś WŁASNE ŚCIEŻKI WIĄZANIA ASPEKTÓW DOZNAŃ I MYŚLI.
- każdy indywidualny umysł ROZWIJA swoją świadomość i rozumienie w różnych aspektach, także W PROBACH SYNCHRONIZACJI z przedstawianym mu (dzięki komunikowaniu się językiem, gestami, zachowaniami) z innymi, podobnymi umysłami. Tworzy się intersubiektywna warstwa rozumienia.
- KOMUNIKUJĄCE SIĘ UMYSŁY TWORZĄ RODZAJ SIECI tych częściowo zsynchronizowanych, a częściowo indywidualnych aktów rozumienia i synchronizowania się.
Ten aspekt społeczny jest ostatecznie najczęściej przez ludzi utożsamiany z przynajmniej częścią idei prawdy obiektywnej.

Aspekt społeczny jest tym, co blokuje dowolność uznań umysłów indywidualnych.

Michał Dyszyński

Spływające do umysłu dane z doznań są interpretowane systemem rozumienia danej osoby.
Zadziwia mnie, że tak powszechnym mniemaniem jest, iż patrząc na coś, albo myśląc o czymś, mielibyśmy działać na "prawdzie o tej rzeczy jako takiej". Efekt ten należałoby chyba najbardziej wiązać z INTENCJONALNOŚCIĄ myślenia.
Mało wnikliwi filozoficznie ludzie biorą własne intencje poznawcze za już zrealizowaną, gotową, w pełni poprawnie rozpoznaną istotę sprawy, którą ich umysł w pewnym sensie "wchłonął".
Stąd dalsze przekonanie, że wszystkie mniemania, jakie później się pojawiają w głowie, takiej osoby są ostateczne, jedyne poprawne, absolutne. Bo ludzie rzadko wyciągają wniosek z tego, że wiedza, informacje praktycznie o każdej sprawie dopływają w czasie, sekwencyjnie, dodając nowe informacje do starych, a często korygując poprzednią wersję mniemań o rzeczy. Ludzie niewyrobieni filozoficznie, mentalnie biorą swoje mniemania za absolutne w każdej chwili, a nawet jeśli owe "absolutne" mniemania za chwilę sami zmienią na kolejną wersję, która oczywiście też jest (jeszcze bardziej?... :shock:

) absolutna, a potem na jeszcze kolejną (itd...), to i tak nie wyciągają z tego wniosku, że te różne wersje mniemań nie mogą być wszystkie tak samo absolutne i prawdziwe, że to takie uznanie byłoby sprzecznością. Ale to jakoś tym ludziom w ogóle nie daje do myślenia. Dlaczego?...
- Ja bym najbardziej wiązał ten efekt samooszukiwania się w zakresie ostateczności i absolutności mniemań z dwoma aspektami dojrzewania mentalnego:
1. Pewnej, niebanalnej formy rozliczenia z samym sobą wymaga samo skonstruowanie sobie wizji rozumienia jako czegoś doskonalącego się, słabo zaawansowanego na start, a potem poprawianego, rozbudowywanego, wzrastającego wraz z rozumieniem. Takie rozumienie własnego poznania wymaga bowiem też rozstania się z wygodną (choć fałszywą), uproszczoną wizją rozumienia spraw na zasadzie "zawsze to, co wiem, to wiem ostatecznie". Bo przeciętny człowiek też NIE UMIE SOBIE PORADZIĆ Z PROBLEMEM ULOKOWANIA W UMYŚLE "SPRZECZNOŚCI": niby to wiem, ale wiem nie do końca... Umysł nie chce tego przyjąć, bo chciałby mieć jasność - zerojedynkowe ustalenie: "albo to wiem, albo tego nie wiem", bez niuansów, bez dylematów. Człowiek jest chyba nawet genetycznie (ewolucyjnie) zaprogramowany na podejmowanie jednoznacznych decyzji. Ale ten program, jaki może i jest słuszny na poziomie małpoluda ganiającego po sawannie, czyli tam, gdzie rzeczywiście mędrkowanie i wątpliwości są niebezpieczne, gdy np. pojawia się sygnał o zagrożeniu, ten program nie sprawdza się już w rozumowaniu dyskursywnym, bazującym na logice.
2. Niezależnie od tego, intencyjność działania i myślenia, z racji na to, że ma podłoże emocjonalne, intuicyjne, będzie psuła logiczny tryb uznawania spraw, bo jej naturą jest ignorowanie wszystkiego tego, co ma niższy priorytet, niż ta aktualna intencja. Po prostu chcemy mieć przed oczami i jako cel TO JEDNO - to, na czym mamy się skupić i właśnie tego dopilnować. Gdy pojawia się perspektywa komplikacji, a dalej z niej konieczność uwzględniania wielu czynników jednocześnie, to instynktownie reagujący umysł będzie to chciał odrzucić. Bo to jest niewygodne, trudniejsze. A poszukiwanie wygody i przyjemności jest naszym naturalnym odruchem. Wygoda mentalna jest też odruchem, któremu większość ludzi ulegnie, jeśli tylko nie nauczy się walczyć z tego rodzaju odruchowością.

Michał Dyszyński

Moja edukacyjna koncepcja prawdziwości jest właściwie syntezą innych koncepcji:
- zgody powszechnej - bo, to co ostatecznie miałoby być obiektywizowalnej w przestrzeni komunikacji międzyludzkiej domaga się jakiejś postaci UMOWY, czyli zgody stron. Czyli przynajmniej ta część idei prawdziwości, którą daje się dyskutować, określać komunikatami, jest ściśle związana ze zdolnością ludzi do zgodnego, zbliżonego pomimo jakiej formy niezależności punktu widzenia traktowania pojęć (sam język, służący do komunikacji jest formą umowy - umowy językowej).
- pragmatycznej - bo prawdziwość jest określana przez to, że koncepcja prawdziwa (w odróżnieniu od fałszywej) pozwala na wyciąganie dalej wniosków, które mogą mieć (z reguły mają) praktyczny wymiar, do czegoś się PRZYDAJĄ, wykazują swoją poprawność w jakimś działaniu, odpowiedni na pytania, rozwiązywaniu problemów.
- koherencyjnej - bo prawdziwość jest uznawana tylko wtedy gdy umowa zapewnia pewien minimalny poziom spójności w traktowaniu rzeczy przez komunikujące się strony, a także aspekt pragmatyczny domaga się jakiejś postaci spójności - zgodności pomiędzy oczekiwaniami a realizacją.