ŚFiNiA

Michał Dyszyński

W znanej scenie historycznej (podobno niekoniecznie się ona rzeczywiście wydarzyła) Galileusz zmuszony do wyparcia się swoich przekonań, związanych z akceptacją systemu heliocentrycznego, czyli zgodnie z koncepcją Kopernika, po wyjściu z sali miał powiedzieć "a jednak się kręci". Chodziło oczywiście o to, że Ziemia kręci się wokół swojej osi.
Galileusz przegrał, zmuszony został do wyparcia się swoich - dzisiaj wiemy, że słusznych - przekonań. Przegrany w sensie walki o dominację, miał rację na poziomie intelektualnym.

Niby każdy to rozumie...
A jednak liczne dyskusje dowodzą, że całkiem inteligentni ludzie, gdzieś na poziomie bardziej bezwiednym, instynktownym, emocjonalnym przyznają rację nie temu, kto przedstawia argumenty poprawniejsze od strony rozumowej, ale zwycięzcom. I to pomimo tego, że formalnie niby "każdy wie", że przegrany w sensie bycia zmuszonym do zaparcia się swoich przekonań, często ma rację. :think:

Splątana, niekonsekwentna jest ta ludzka natura... :think:

Michał Dyszyński

Człowiek ma problem z wdrożeniem się do myślenia obiektywnego, logicznego. Emocje wciąż próbują z tylnego krzesła zarządzać naszym myśleniem, co często powoduje, że choć logiczne względy za czymś wyraźnie przemawiają, to słabość naszej natury blokuje uznanie tego, co obiektywnie słuszne. Aby się nauczyć separować od tych zakłóceń fałszujących rozpoznania, niezbędny jest mentalny wysiłek, pomysłowość, spostrzegawczość, wiele pracy włożonej w radzenie sobie z zakłócającymi myślenie instynktownymi wtrętami.
Jednym z głównych wtrętów instynktownych jest właśnie wiązanie racji z dominacją, zwycięstwami na polu rywalizacji personalnej. Wiele osób bezwiednie opowiada się za dominatorami, nawet wtedy, gdy czują, iż dominator jest głupkiem i bzdury gada. Ale instynkt tak im podpowiada: idź za nim, to twój lider, bo zdominował oponentów!

Aby się pozbyć takiego fałszującego wtrętu instynktowności natury, czasem trzeba po prostu przeprowadzić ze sobą swego rodzaju TRENING zmieniający domyślne odruchy. Trenowanie nowych odruchów mentalnych jest pracą. Na start owej pracy trzeba zwykle sobie jakoś poniżyć stare podejścia, a wywyższyć mentalnie docelowe odczuwanie spraw. Aby nie przyznawać bezwiednie racji zwycięzcom, lecz starać się racje oceniać po argumentach, celowe jest w ogóle zdeprecjonowanie idei zwycięstwa. Zwycięstwo jest przecież umowne, nie jest niczym obiektywnie zdefiniowanym. Poniżając sukcesywnie aspekt dominacyjny i personalny w myśleniu, powoli zaczniemy rozumieć zagadnienia przez pryzmat bardziej logiczny, krytyczny, obiektywny. Ale to trzeba dopiero sobie mentalnie wytrenować.

Michał Dyszyński

Michał Dyszyński

Zaryzykowałbym dla wielu dość kontrowersyjną hipotezę:
Przegrani mogą mieć częściej rację niż wygrani!
Co by za tą tezą stało?
- Choćby to, że ci, którzy bardzo pragną wygrywać, dbają bardziej o prestiż, laury, niż o racje. Jest zatem prawdopodobne, że racje, przesłanki zignorowali w imię tego, że będą mieli wyższy poziom odczytu w jakiejś tam konkurencji, w której zdecydowali się rywalizować.
- Patrząc też na wielkich zwycięzców tego świata - wygranych polityków, biznesmenów, celebrytów ciężko jest znaleźć wśród nich wielu takich, którzy by o jakieś racje dbali. Oni dbali raczej o swój prestiż, to jak widzą i piszą, a nie o to, jak jest, jaka jest głębsza prawda.
- Patrząc zaś na najmądrzejszych ludzi - wielkich uczonych, filozofów, naprawdę mądrych ludzi - rzadko dostrzeżemy w nich profil zwycięzcy, bo są to ludzie skromni, niedbający o splendory. Im zwycięstwo w ludzkich konkurencjach nie jest do niczego potrzebne, jeśli są w stanie obcować z pięknem prawdy, z mocą umysłu. Samo to obcowanie jest dla nich nagrodą, a nie zwycięstwa.

Michał Dyszyński

Jak głęboko w niektórych ludziach rządzi ten instynkt, nakazujący wierzyć, iż to silny ma rację, dlatego właśnie, że zwyciężył w różnych ludzkich rywalizacjach. Tak wielu opowiada się po prostu za twardą siłą, za dominacją, za tymi co pokonali wrogów, nie patrząc na to, jak wiele kłamstw, krzywd, innych zniszczeń to ich zwycięstwo kosztowało.
Jak bardzo pierwotny jest ten instynkt, który nakazuje niektórym zakłamywać empatię, logikę, rozum - wszystko to w imię opowiedzenia się po stronie tych, którzy wygrywają, dominują teraz w jakichś tam małych ludzkich wojenkach.
Emocje i instynkty ponad wszelkim rozumem i elementarnym poczuciem dobra, instynktem moralnym. Przynajmniej u niektórych ludzi tak to działa...

Myślę, że dla części ludzi jest jakoś tam instynktownie "oczywiste", że ostatecznym kryterium sensu jest jednak przemoc. Wręcz chyba wyznają swoistą "epistemologię przemocy". Tam w głębi w serca wierzą, że twardy osobowy przymus, władza zamykająca opornym usta, możliwość eksterminacji wszystkich czujących i głoszących inaczej, niż to stwierdza dominator - to wszystko musi ostatecznie ulec i nie ma "tej innej prawdy", tej wziętej z reguł, z uczciwości, z poszanowania tego, co się jawi spontanicznie i niezależnie. Chyba niektórzy mają w swoich sercach i umysłach taką wiarę w epistemologię przemocy.