ŚFiNiA

Michał Dyszyński

Mamy dwa poglądy - ateizm i teizm.
Na pierwszy rzut oka są one przeciwstawne, więc nie zawierają się w sobie. Ale wg mnie to nie jest takie proste. Bo możemy właściwie tak zdefiniować ateizm i teizm, że jeden z nich zawrze się w drugim.

Ateizm zawierający teizm
Ateizm zawierający teizm to po prostu zaawansowany agnostycyzm. Agnostyk powiada - właściwie to nie wiem, czy istnieje Bóg. Nie przekonują mnie do niego te fakty i interpretacje, które do tej pory poznałem, ale jestem w otwarty na to, że takie fakty i interpretacje w przyszłości pojawić się mogą. Zatem w moim poglądzie jest też miejsce na teizm w tym sensie, że jest na niego przygotowana "szufladka" (choć aktualnie jest ona pusta, tzn. ateista nie zajmuje się jej zawartością, uznając, że po prostu nie warto się nią zajmować). Taki agnostyczny ateizm zawiera więc teizm jako przypadek szczególny (choć nieco peryferyjny, mało "używany") swojego światopoglądu.

Teizm zawierający ateizm
Co ciekawe teizm może też zawierać w sobie ateizm (ten agnostyczny, bo raczej gorzej z tym twierdząco - walczącym). Może to się odbywać na takiej zasadzie, że teista wszystkie rozumowania, które nie wymagają użycia idei Boga prowadzi na identycznej zasadzie jak ateista. Agnostyczny ateista (w idealnej postaci) nie potrzebuje wypowiadać się na tematy, które nie wypływają z doświadczenia. Dlatego ateista (zakładam, że w swoim życiunie spotka się z fenomenem zaprzeczającym jawnie istnieniu Boga), po prostu omija kwestie religijne, pozostając idealnie zgodnym w całym zakresie swojego rozumowania (czyli całym swoim zakresie) z teistą, który trzyma swoją religię w osobnym zasobniku. Teista jest z takim ateistą zgodny w całości wyznawanego poglądu, a dodatkowo - nadmiarowo "obsługuje" tę część (religia), której agnostyczny ateista odmawia swojego zainteresowania i uwagi. Czyli teista zawiera agnostyczny ateizm w swojej domenie myślenia.