ŚFiNiA

Michał Dyszyński

Napiszę od strony osobistej - co jest dla mnie (wciąż) najtrudniejsze do zaakceptowania w nauczaniu chrześcijańskim. Nie jest to pewna arbitralność związana z mechanizmem wiary (tę mam chyba nie najgorzej ułożoną w głowie), nie jest to problem z nieścisłościami w Biblii, nie jest to nawet (liczony wprost) problem zła na świecie, samego faktu istnienia cierpienia.
Najtrudniejsze dla mnie jest to, że mamy w Biblii rodzaj wezwania do cierpienia bez wyraźnego powiązania z jakimś mechanizmem naprawy świata.
Trochę to skomplikowanie przedstawiam, więc posłużę się przykładem - cierpienie na fotelu dentystycznym. Niewątpliwie jest, ale MA CEL I PERSPEKTYWĘ. Wiadomo jest, że jak trochę pocierpię to borowanie, to potem już ząb zostanie wyleczony i przestanie boleć. Albo inny przykład - wielki wysiłek włożony w edukację, czyli niedospane noce, opuszczone fajne imprezy ze znajomymi, godziny prześlęczone nad książkami - jednak w końcu LICZYMY NA EFEKT, ostatecznie wiemy po co nam ten wysiłek, to cierpienie. Tymczasem w chrześcijaństwie mamy na szczycie obrazów mentalnych śmierć Jezusa na krzyżu, z którą trudno jest związać jakikolwiek konkret w naprawie świata. Nie mamy informacji, że np. ta śmierć spowodowała nawrócenie się Piłata, Kajfasza, czy Heroda. Nie możemy powiedzieć właściwie jaki jest cel tego cierpienia Jezusa - ono tak po prostu "jest zbawcze", ale nie wiadomo, jakim mechanizmem.
W życiu jest tak, że te cierpienia, które na siebie bierzemy są podpięte pod jakiś system odniesień - pod oczekiwania co się stanie, gdy trochę pocierpimy, jaka jest perspektywa. Jeśli cierpimy w jakiejś intencji, to potrafimy wskazać jakoś ścieżki, w ramach których z cierpienia wyłoni się za jakiś czas pozytywny efekt. Jeśli męczymy się nad wychowaniem dzieci, przewijamy niemowlaki znosząc ich śmierdzące kupy, grymasy, złości wieku przekory i dojrzewania, to jednocześnie mamy jakąś PERSPEKTYWĘ, że dziecko dorośnie, będzie naszą pociechą, może pomocą na starość. Coś tam się rysuje w zamian.
Tymczasem w chrześcijaństwie mamy do czynienia z cierpieniem, któremu nie sposób jest podpiąć czegoś pozytywnego w zamian - przynajmniej w ziemskiej perspektywie. Jezus cierpi tak w ogóle, tak za całą ludzkość, lecz nie widać żadnego wynikania, żadnego modelu, który by pokazywał jak to z tego cierpienia wyłania się np. przyszły brak cierpienia dla ludzi. To cierpienie jest takim symbolem, nie uruchomieniem konkretnych mechanizmów sprawczych.
I to jest chyba najtrudniejsze do zaakceptowania. To jakoś rozwala emocje, bo tutaj pojawia się pytanie: to jeśli słuszne jest takie cierpienie, do którego nie podpinamy mechanizmu naprawiającego coś w przyszłości, to co - to mamy cierpieć tak, byle cierpieć? Taki masochizm?...
To może im więcej cierpienia, tym lepiej?
To może, skoro tak potrzebne jest owo cierpienie, to i na tamtym świecie ono zostanie?
To może w ogóle raj, niebo wcale nie jest społecznością ludzi szczęśliwych, tylko kontynuacją tego, co tutaj jest takie ważne i potrzebne - samego cierpienia?... :shock:

Trudno jest tej idei cierpienia tak bez naprawdę jasnego celu, mechanizmu przeciwstawić coś, co ukoi poczucie bezsensu takiego postawienia sprawy. Samo cierpienie, jakoś zniesiemy, ale niech ono ma jasny, dający się przewidzieć w skutkach cel. A bez tego celu?...
Koszmar. :cry:

Ten problem cierpienia, dla którego celu nie potrafimy jasno wskazać, jest według mnie kto wie, czy nie najważniejszym problemem wiary chrześcijańskiej. Z nim związana jest (choć może jakoś tam ukryta) znaczna część porzuceń wiary, także przejściem do innych religii. Chcemy widzieć cel, wtedy czujemy też sens. A szczególnie gdy chodzi o coś najgorszego - właśnie o cierpienie, tego celu bardzo się nasze rozumowanie domaga.

A aktualnej postaci chrześcijaństwo owo ofiarowane cierpienie traktuje trochę jako taki OGÓLNY ZASÓB LUDZKOŚCI. Ci co przecierpieli jakby zgromadzili jakąś taką "duchową walutę", jakby w przyszłości coś tą walutą miałoby zostać opłacone. Ale kim są tu strony owej transakcji, tej opłaty - kto kupuje, a kto sprzedaje, płacąc tym cierpieniem?...
To jest wg mnie najtrudniejszy do przełknięcia aspekt chrześcijańskiej teologii... :shock:

Michał Dyszyński