ŚFiNiA

Michał Dyszyński

W sumie nawet nie miałbym do integrystów pretensji, gdyby po prostu głosili swoje racje Ale oni na tym nie poprzestają. Oni jeszcze próbują się odmalować jako ci jedyni wierni Bogu i wymowie Pisma. W rzeczywistości ich interpretacja jest JEDNĄ Z WIELU i na równi z pozostałymi (przynajmniej na start, bo późniejsza analiza już bardziej logiczna jednak pokazuje, że integrystyczna argumentacja to mizeria) - ani o mikrometr nie lepsza, czy bardziej wierna. To przypisywanie swoim przekonaniom wyróżnionej, lepszej roli jest pozbawione podstaw innych niż chciejstwo integrystów.

A z czego to wynika, że integryści ostatecznie się mylą?
- Mylą się w tym, że interpretacja literalna i dosłowna wcale nie jest najbardziej WIERNĄ PRZESŁANIU, które jest głęboko symboliczne i duchowe. To jest ODEJŚCIE od owego przesłania, poprzez spłycanie go strywializowanie i ZANIECHANIE szczerej pracy DOCIEKANIA GŁĘBSZYCH ZNACZEŃ..

fedor

Michał Dyszyński

fedor

Michał Dyszyński

fedor

Michał Dyszyński

fedor

Michał Dyszyński

fedor

Michał Dyszyński

fedor

Michał Dyszyński

Chcę wrócić do bardziej ogólnej mojej refleksji nad integryzmem. Nieraz się zastanawiam: skąd on się bierze?
- Dlaczego dla pewnej grupy ludzi atrakcyjne/zasadne wydaje się być takie rozumienie religii, które głęboko fiksuje się na samej władzy kleru i na jakichś tam powstałych kiedyś zapisach doktrynalnych, przy jednoczesnym bardzo silnym zdegradowaniu aspektu rozwoju, poszukiwań, łączenia wiary religijnej z aktualnym rozwojem społeczeństwa, z progresem rozumienia, jakiego dokonuje ludzkość?...
Dlaczego niektórzy tak bardzo pragną zatrzymać swoją religijność w miejscu, przyszpilić ją do jakichś tam słów i autorytetów, skupiając się na samym czczeniu pomników i symboli, zaś unikając refleksji nad tym, co by należało z racji swojej wiary uczynić z życiem, emocjami, rozumieniem, świadomością?...
Czy jest to związane z instynktownym lękiem w ogóle przed jakąkolwiek zmianą?...
A może jest to inny lęk... - lęk przed spojrzeniem mentalnym NA SAMEGO SIEBIE, przed szczerą samooceną, przed postrzeganiem rzeczywistości W POKORZE, która skłania z jednej strony do przyglądania się własnym słabościom i uznawaniu ich, a z drugiej postuluje też (znowu) aspekt zmiany, nawrócenia?...

Mam rodzaj odczucia, że istotą integryzmu jest PRZENIESIENIE CELU I SENSU RELIGII z tego związanego z odczuwaniem, myśleniem, osobistą duchowością, na to co zewnętrzne - na autorytety, symbole, liturgie wyrażające cześć, na obronę litery jakichś tam sformułowań przed ich krytyką (a właściwie to przed szczerymi pytaniami, co one tak naprawdę miałyby znaczyć)?...

Integrysta jawi mi się jako osoba pogrążona w wielkim egzystencjalnym konflikcie - nie akceptujący siebie, ale chyba bardziej nie akceptujący wolności. Integrysta próbuje wolność wyboru zastępować czymś zewnętrznym, a trwałym, w czym będzie pokładał nadzieję - w sobie wszak tej nadziei już nie widzi, wręcz chyba boi się, może nawet brzydzi tym szczerym sobą. A skoro sobą się brzydzi, to próbuje wywyższyć to, co zewnętrzne.
Myślę, że jest w tym jakiś osobisty TRAGIZM. Oczywiście nie u każdego integrysty ten tragizm będzie taki sam. W szczególności są chyba jeszcze "integryści z wychowania i presji społecznej". Są to ludzie, którym rygorystyczne, kostyczne wzorce religijne były wdrukowywane od najmłodszych lat, którzy zostali poddani praniu mózgu, więc teraz nie mają już mocy duchowych spojrzeć na świat w inny sposób, jak tylko przez pryzmat twardej religii, która "ma prawo i obowiązek" nakazywać, wymagać i potępiać, a w szczególności potępiać wszystko to, co w odczuwaniu i myśleniu (zbyt) szczere.

Szczerość, uczciwość wewnętrzna - tego nienawidzi duch integryzmu.
Ja uważam, że jest to wręcz duch szatański. Ten duch integryzmu ma jeden podstawowy cel - nie dopuścić do przebudzenia się świadomości w człowieku, zablokować jego rozwój.
Rozwój człowieka bowiem świadczyłby o tym, że ów człowiek jest wspaniałym dziełem Boga. A duch integryzmu jest przeciwnikiem Boga i dzieła bożego, sprytnie ukrywającym się pod pozorami, że to właśnie o cześć Boga chodzi. Integryzm jako duch nienawidzi wolności wyboru (choć może o niej mówić pozytywnie), bo to przez wolność właśnie wyraża się wielkość człowieka i człowieczeństwa. A temu duchowi właśnie o to chodzi, aby się nigdy coś podobnego nie wyraziło. W zamian ma ów człowiek (wedle tego ducha) być maksymalnie zablokowany na czymś doczesnym, wyraźnym, pospolitym - pada na czczenie samych symboli, niezrozumiałych (bo nie przeżytych wewnętrznie, jako że takie przeżycie związane byłoby znowu z uruchomieniem szczerości i wolności) sformułowań religijnych, czczenie autorytetów. Wszystko jest tu (dla owego ducha) celowe, byle tylko człowiek wciąż pozostawał jak najdalej od swojej szczerości, uznania prawdziwych emocji (co nie oznacza ich bezwarunkowego zaakceptowania), poczucia sensu i prawdy także na poziomie wewnętrznym, a nie tylko na poziomie zewnętrznych deklaracji.

Te zewnętrzne deklaracje są dla integrystów bardzo ważne. Pozornie są one objawem wierności Bogu. W rzeczywistości są one ZAMIAST głębszej refleksji, która to refleksja stawia pytania, sugeruje aktywność umysłu w poszukiwaniu sposobu na rozwiązywanie konfliktów poznawczych, na znajdowaniu metod powiązań wyznawanych idei z rzeczywistością. Duch integryzmu będzie wołał: Nie, nie pytaj! Złe jest szczere pytanie, bo ono oznacza, że wątpisz! Nie zastanawiaj się CZY coś rozumiesz, albo czy to spełniasz, tylko DEKLARUJ, DEKLARUJ, DEKLARUJ. Duch integryzmu będzie skupiał na deklarowaniu, bo ta jest prosta, czyli utrzymująca umysł i uczucia w stagnacji, czyli jest tu wypełnienie owego celu wykazania, iż człowiek sam z siebie do niczego się nie nadaje, nie jest twórczy. Niechby zatem (tak chce duch integryzmu) był ten człowiek co najwyżej niewolnikiem jakichś schematów, niech się nie okaże czasem, że z własnej woli, samodzielności i dobrych uczuć, miałby uczynić coś twórczego, głęboko przemyślanego, budzącego szacunek swoim wyrafinowaniem i wielkością.

Duch integryzmu nagminnie posługuje się KŁAMSTWEM. Często nie jest to kłamstwo wprost - najczęściej jest to klamstwo w stylu FARYZEIZMU. Faryzeusze byli właśnie takimi ikonicznymi integrystami.

Michał Dyszyński

Chcę w tym poście trochę bardziej osobiście napisać o integryzmie religijnym. Bo sam na pewnym etapie też się zmagałem z pytaniem: a może właśnie integrystyczne postawy osoby wierzącej świadczą o jej szczerości, zaangażowaniu, gorliwości, czyli są po prostu dobre?
W Ewangelii mamy wiele przykładów osób, które dla Ewangelii, dla Jezusa porzucają swoje życie. Oni jednoznacznie, bez kompromistów opowiadają się za Bogiem, za życiem wiary. Czy czasem nie jest tak, że coś podobnego, jak to było w przypadku apostołów, należy czynić dzisiaj, tylko tym razem (skoro żyjący Jezus nie chodzi i nie naucza), rolę autorytetu, któremu się należy poświęcić bez reszty, a który tez uosabia Boga byłby jakiś kościół, jakieś wyższe osobistości danego wyznania.
Tu jest jednak pewien fundamentalny problem z uznaniem czegoś podobnego - kwestia WYBORU. Mamy wiele religii, a w ramach dużych religii wiele odłamów (często się zwalczających) religii. A, z racji na spory teologiczne, od razu widać, że nie da się wybrać tak, aby zadowolić wszystkie autorytety. Różnice są bowiem znaczące.
Jest tu oczywiście wersja wyboru minimalna - poprzestać na tym, co najbliższe, czyli albo na odłamie religii, w którym jesteśmy wychowani, albo który "rządzi" tam, gdzie aktualnie zamieszkujemy. Zasadność takiemu podejściu nadawałoby jednak jedynie założenie, że oto my jesteśmy jakoś szczególnie wyróżnieni spośród większości ludzi świata. Oto bowiem my mielibyśmy się urodzić na obszarze, gdzie działa ten jedynie słuszny odłam religijny. To też oznaczałoby uznanie, iż ci, co postępują identycznie jak my, ale trafiła im się inna okoliczność startu w życie, zostali jakoś przez Boga spisani na straty. To by chyba oznaczało jakąś formę niesprawiedliwości Boga. Jeśli Bóg miałby traktować swoje dzieci sprawiedliwie, to zasady wyboru właściwej religijnej drogi życiowej nie powinny być tak niesprawiedliwe względem większości. Ostatecznie więc uznałem, że nawet jeśli moje ugrupowanie religijne ma w jakimś stopniu więcej racji od pozostałych, to Bóg zapewne oczekuje ode mnie także własnego pomyślunku, świadomego wyboru, zdolności krytycznego spojrzenia.

Michał Dyszyński

Integryści wierzą w szczególnego boga - boga przynależności i posłuszeństwa. Kwestie moralne są u nich podporządkowane lojalności wobec swoich i kostycznemu oddaniu symbolom, które ową przynależność też będą oznaczały. Dla integrysty idee są tylko pretekstem do tego prawdziwego celu ich religii - być w grupie jakichś tam swoich, którzy okazują sobie lojalność, mają wrogie nastawienie do innych grup, zaspokajają potrzebę plemiennej identyfikacji. Integrysta zatem będzie lekceważył te etyczno - moralno - filozoficzne aspekty swojej religii, jeśli akurat nie wzmacniają one integralności ich wyznania.
Dla integrysty chrześcijańskiego nieistotne (przynajmniej w porównaniu do kwestii "czy jesteś wciąż z nami, czy okazujesz lojalność?"), albo używane jako pretekst będą kwestie miłości, przebaczenia, pytań o dobro. Integrysta posłuży się chętnie językiem idei, ale łatwo go można rozpoznać o tym, że szybko ta ideowa warstwa zostanie odsunięta w cień, a na pierwszy plan wyjdzie to "czy jesteś jeszcze z nami?", "czy przynależysz i jesteś lojalny?".

W licznych sytuacjach pojawia się konflikt pomiędzy wymogami lojalności, a wymogami ideowymi. Typowym przykładem będzie skrzywdzenie kogoś (może prominentnego w danej grupie religijnej) z "własnej bandy". Wtedy dla integrysty sprawa jest oczywista - nawet jeśliby podejrzewał, że takie skrzywdzenie miało miejsce, to on stanie po stronie krzywdziciela, który jest ze "swoich". Bo dla integrysty absolutny priorytet, czyli też ponad względami etycznymi, albo uczciwością w prawdzie ma utrzymanie integralności swojego stada.

Integryści nie znoszą zbyt uczciwych wobec swojego sumienia ludzi. Gdy ktoś nie chce kłamać, naciągać rozpoznań rzeczywistości w imię bycia lojalnym i związanym ze swoim stadem, to taki ktoś jest podejrzany, niepewny. Bo on może zdradzić swoją grupę "tylko dlatego", że uczciwość mu nakazuje bronić wartości wyższych dla niego niż przynależność. A to dla integrysty jest postawieniem spraw na głowie, jako że on w istocie wyznaje zasadę, iż integralność jego grupy jest priorytetem najwyższym. Żadne tam sumienie, empatia... Żadne tam zgodności z prawdą, uczciwością, ogólnie żadne względy inne niż prawo lojalności grupowej nie mają szans wobec tego najwyższego priorytetu.
Integrysta który wyznaje wiarę w Boga, myśli o bogu (bożku) przynależności do swoich. To, że jakieś tam idee czasem integrysta zadeklaruje, to i tak będzie tylko pozór, bo w realnym życiu kwestie duchowe, głęboko tożsamościowe, dotyczące sumienia i prawdy będą za chwile przez integrystę zignorowane. A już na pewno zostaną zignorowane, gdy pojawi się konflikt z PRZYNALEŻNOŚCIĄ.

Michał Dyszyński

Integryzm "ma diabła z skórą", co objawia się tym, że będzie kusił. A zwykle kusi w ten sposób, że stawia wyznawców przed dylematami moralnymi, w których po jednej stronie jest przynależność do swoich, a po drugiej wartości ogólne i boskie - miłość, prawda, uczciwość, sprawiedliwość. Kto się ugnie pod tym kuszeniem, czyli zacznie kłamać, nienawidzić w imię grupowej lojalności, nie odda sprawiedliwości tam gdzie nawet dobrze wie, że w uczciwości powinien, ten już stanie się "swój" dla tej diabelskiej siły. Trochę podobnie to jest, jak z grupami przestępczymi, które wymuszają na swoich członkach popełnienie jakiegoś ewidentnego przestępstwa, czasem zbrodni - ten, kto się ugiął i to zrobił jest już nierozerwalnie związany z tą grupą, już nie ma dla niego miejsca w społeczeństwie na zewnątrz. Podobnie jest z kłamaniem i zakłamywaniem w imię lojalności - kto już jawnie skłamał, splamił się złem, bo "należało bronić swoich", ten nie ma powrotu do uczciwości, będzie już na zawsze - mocą tego swojego grzechu - związany z grupą. I już nie będą mu "przychodziły do głowy głupie pomysły", że miałby swoje sumienie postawić wyżej niż interes grupy. Czyli będzie w pełni lojalny - aż do kłamstwa, niesprawiedliwości, czasem nawet zbrodni.
Choć...
Niektórzy nawet z takiego zniewolenia się wyzwalają. U niektórych, po jakiejś tam serii upadków uczciwości i sumienia, czasem to sumienie zaczyna odzywać się tak głośno, tak namolnie, że już nie da się tak dalej żyć i integrysta zmienia myślenie (nawraca się na prawdziwego Boga, na dobro i prawdę). Zwykle jest to bardzo ciężki etap życia, związany z totalnym przewartościowaniem, walką wewnętrzną, nawet traumą. Czasem specjalnie taki ktoś godzi się ponieść karę (przyznaje się, co nabruździł w imię lojalności ze swoją grupą).
To o takich między innymi przypadkach mówi Jezus:

Michał Dyszyński

Postawa integrystów jest (w bardziej skrajnych przypadkach) podobna do postawy mafijnej. W obu przypadkach najwyższą wartością będzie lojalność wobec organizacji i jej przywódców. W obu przypadkach też "żołnierze" mają być po prostu posłuszni, gdy mówi ich przywódca, bo to sumienia maja się nagiąć do poleceń przywódcy, a nie odwrotnie.

Modelowy przypadek integryzmu opisuje Biblia - chodzi o uczonych w piśmie, faryzeuszy, którzy trzymali religijność Żydów twardą ręką. Są w Biblii opisywane wszystkie typowe cechy integryzmu religijnego.
- zakłamanie
- mnożenie form i ornamentyki, pozerstwo
- wyniosłość, wywyższanie się
- narzucanie twardych praw ludowi
- wykluczający rygoryzm moralny
- zamknięcie się na dyskusje i rozwój
- upieranie się "na zabój" przy bezsensownych rytuałach
- wykorzystywanie groźby wykluczenia ze wspólnoty do obrony pozycji
- upieranie się "na zabój" przy rygorystycznej postaci nakazów i zakazów
- w gruncie rzeczy często chciwość, korupcja
- na koniec działania przestępcze (doprowadzenie do śmierci Jezusa i prześladowania apostołów)

Oto trochę z tego co o faryzeuszach mówi Biblia (podpinając pod llistę wyżej
- zakłamanie, obłuda
(23) Biada wam, uczeni w Piśmie i faryzeusze, obłudnicy! Bo dajecie dziesięcinę z mięty, kopru i kminku, lecz pomijacie to, co ważniejsze jest w Prawie: sprawiedliwość, miłosierdzie i wiarę. To zaś należało czynić, a tamtego nie opuszczać. (Ewangelia Mateusza 23:23)
(25) Biada wam, uczeni w Piśmie i faryzeusze, obłudnicy! Bo dbacie o czystość zewnętrznej strony kubka i misy, a wewnątrz pełne są zdzierstwa i niepowściągliwości. (Ewangelia Mateusza 23:25)
(27) Biada wam, uczeni w Piśmie i faryzeusze, obłudnicy! Bo podobni jesteście do grobów pobielanych, które z zewnątrz wyglądają pięknie, lecz wewnątrz pełne są kości trupich i wszelkiego plugastwa. (Ewangelia Mateusza 23:27)
(42) Lecz biada wam, faryzeuszom, bo dajecie dziesięcinę z mięty i ruty, i z wszelkiego rodzaju jarzyny, a pomijacie sprawiedliwość i miłość Bożą. Tymczasem to należało czynić, i tamtego nie opuszczać. (Ewangelia Łukasza 11:42)

- mnożenie form i ornamentyki, pozerstwo
(5) Wszystkie swe uczynki spełniają w tym celu, żeby się ludziom pokazać. Rozszerzają swoje filakterie i wydłużają frędzle u płaszczów.
(Ewangelia Mateusza 23:5)

- wyniosłość, wywyższanie się
(38) I nauczając dalej mówił: Strzeżcie się uczonych w Piśmie. Z upodobaniem chodzą oni w powłóczystych szatach, lubią pozdrowienia na rynku, (Ewangelia Marka 12:38)

- narzucanie twardych praw ludowi
(4) Wiążą ciężary wielkie i nie do uniesienia i kładą je ludziom na ramiona, lecz sami palcem ruszyć ich nie chcą. (Ewangelia Mateusza 23:4)

- wykluczający rygoryzm moralny
(11) Widząc to, faryzeusze mówili do Jego uczniów: Dlaczego wasz Nauczyciel jada wspólnie z celnikami i grzesznikami? (Ewangelia Mateusza 9:11)
(14) Wtedy podeszli do Niego uczniowie Jana i zapytali: Dlaczego my i faryzeusze dużo pościmy, Twoi zaś uczniowie nie poszczą? (Ewangelia Mateusza 9:14)

- zamknięcie się na dyskusje i rozwój
(13) Biada wam, uczeni w Piśmie i faryzeusze, obłudnicy, bo zamykacie królestwo niebieskie przed ludźmi. Wy sami nie wchodzicie i nie pozwalacie wejść tym, którzy do niego idą. (Ewangelia Mateusza 23:13)

- upieranie się "na zabój" przy bezsensownych rytuałach
(1) Zebrali się u Niego faryzeusze i kilku uczonych w Piśmie, którzy przybyli z Jerozolimy. (2) I zauważyli, że niektórzy z Jego uczniów brali posiłek nieczystymi, to znaczy nie obmytymi rękami. (3) Faryzeusze bowiem, i w ogóle Żydzi, trzymając się tradycji starszych, nie jedzą, jeśli sobie rąk nie obmyją, rozluźniając pięść. (4) I /gdy wrócą/ z rynku, nie jedzą, dopóki się nie obmyją. Jest jeszcze wiele innych /zwyczajów/, które przejęli i których przestrzegają, jak obmywanie kubków, dzbanków, naczyń miedzianych. (5) Zapytali Go więc faryzeusze i uczeni w Piśmie: Dlaczego Twoi uczniowie nie postępują według tradycji starszych, lecz jedzą nieczystymi rękami? (6) Odpowiedział im: Słusznie prorok Izajasz powiedział o was, obłudnikach, jak jest napisane: Ten lud czci Mnie wargami, lecz sercem swym daleko jest ode Mnie.
(Ewangelia Marka 7)

- wykorzystywanie groźby wykluczenia ze wspólnoty do obrony pozycji
(42) Niemniej jednak i spośród przywódców wielu w Niego uwierzyło, ale z obawy przed faryzeuszami nie przyznawali się, aby ich nie wyłączono z synagogi. (Ewangelia Jana 12:42)

- upieranie się "na zabój" przy rygorystycznej postaci nakazów i zakazów
(2) Gdy to ujrzeli faryzeusze, rzekli Mu: Oto Twoi uczniowie czynią to, czego nie wolno czynić w szabat. (Ewangelia Mateusza 12:2)
(7) Uczeni zaś w Piśmie i faryzeusze śledzili Go, czy w szabat uzdrawia, żeby znaleźć powód do oskarżenia Go. (Ewangelia Łukasza 6:7)

- w gruncie rzeczy często chciwość, korupcja
(14) Słuchali tego wszystkiego chciwi na grosz faryzeusze i podrwiwali sobie z Niego. (Ewangelia Łukasza 16:14)

- na koniec działania przestępcze (doprowadzenie do śmierci Jezusa i prześladowania apostołów):
(6) A faryzeusze wyszli i ze zwolennikami Heroda zaraz odbyli naradę przeciwko Niemu, w jaki sposób Go zgładzić. (Ewangelia Marka 3:6)

I jeszcze trochę cytatów nie podpiętych pod tę listę, choć z nią ogólnie związanych:
(13) Biada wam, uczeni w Piśmie i faryzeusze, obłudnicy, bo zamykacie królestwo niebieskie przed ludźmi. Wy sami nie wchodzicie i nie pozwalacie wejść tym, którzy do niego idą. (Ewangelia Mateusza 23:13)

(15) Biada wam, uczeni w Piśmie i faryzeusze, obłudnicy, bo obchodzicie morze i ziemię, żeby pozyskać jednego współwyznawcę. A gdy się nim stanie, czynicie go dwakroć bardziej winnym piekła niż wy sami. (Ewangelia Mateusza 23:15)

Michał Dyszyński

Integryści działają jak straszak na uczciwe osoby, które mogłyby przyjąć daną religię. Bo większość z tego co w religii jawi się odstręczające dla zrównoważonego, życzliwego ludziom człowieka akurat jakoś spełniają integryści. Więc, po zniechęceniu przez nich, ci ludzie nie zechcą uwierzyć, albo odwrotnie - jeśli wierzyli, odrzucają wiarę religijną.
Chociaż...
jest też grupa wiernych, która w integryzmie odnajduje się najlepiej. Ci tkwią w takiej religijności WŁAŚNIE DLATEGO, że ona taka jest.
Których jest więcej?...
- Tak do końca nie potrafię tego oszacować, jednak wierzę, że w dzisiejszych czasach więcej jest tych, których integryzm zniechęca. Choć to jednak też zależy od innych czynników - kultury, wychowania i tradycji na danym terenie, stanu bezpieczeństwa i praworządności w kraju.

Michał Dyszyński

Integrysta i fundamentalista tak naprawdę nie chcą poznać swojej wiary - oni chcą ją głosić jako same słowa.
Znaczenia względem tych słów w ich intencji mają być zredukowane do najbardziej prostych ujęć.

Integrysta i fundamentalista jest de facto wrogiem duchowości. On odrzuca Boga jako ducha, a wywyższa bożka, który jest w tym, co mu jest łatwo zrozumieć, bo jest takie namacalne i konkretne - bo przybiera postać rytuałów, form, dostojników, wyniosłego deklarowania.
W sensie duchowości integryści i fundamentaliści są właściwie ateistami - nie wierzą w Boga, który jest duchem i prawdą, lecz wierzą w ZNANE SOBIE FORMY ZACHOWAŃ, które jakieś - bliżej niejasne, ale na pewno mściwe i groźne - potencjalne bóstwo miałoby powstrzymać przed zrobieniem komuś jeszcze większej (niż to normalnie niesie życie) szkody.
Fundamentalista i integrysta nie ma w sobie miłości bożej. W miejscu, które powinna w ich umysłach zająć miłość, rezyduje postawa lękliwego respektu przed dominującym, potężnym władcą. Nie ma tkliwych uczuć, jest bezradne oczekiwanie na twardą postać kary za najmniejsze uchybienia życiowe, które być może (w przekonaniu samego zastraszonego) uda się złagodzić, jeśli będzie się temu bożkowi - tyranowi produkować stosy zapewnień o swoim posłuszeństwie i uniżoności.