ŚFiNiA

Michał Dyszyński

Czy JA można zwiększać? Zmniejszać? :think:

JA jest trudno uchwytnym aspektem świadomości. Na podstawowym poziomie byłoby to po prostu stwierdzenie: skoro jest samo doświadczanie, to musi być i doświadczający podmiot. Kropka. Tego nie ma jak zrobić "bardziej", bo się po prostu doświadcza, czego się doświadcza i nie ma tu żadnej postaci gradacji.

W społecznych układach bywa inaczej. Tutaj pojawiają się dodatkowe elementy, które mogą posłużyc jako narzędzia do maksymalizacji JA. Są nimi np. symobole. Grupa harcerzy zabawia się w wojnę, polegają na ustawieniu własnego proporczyka w bazie "wroga" (przeciwnej drużyny harcerzy). Kto zatknie swój proporzec na wrogim tereni, ten ów teren zdobył, ten wygrał, okazał się niejako "większy".
Ten schemat tkwi u podstaw promowania siebie, tożsamości, ale też chyba i wyrażania np. uczuć patriotycznych. I ma on chyba uzasadnienie ewolucyjne - budując powód do walk w obrębie stada.
W warunkach biologicznych, gdzie geny muszą się nieustannie doskonalić, pożyteczny dla lepszej selekcji owych genów wydaje się mechanizm, który względnie sprawnie usuwa słabe osobniki ze stada. Taki słaby osobnik mógłby swoimi kiepskimi genami zanieczyścić genotyp gatunku w stadzie. Poza tym słaby osobnik jest mniej użyteczny w zadaniach stada, czasem jest wręcz obciążeniem. Dlatego obserwujemy dość powszechnie instynktowne zachowania nakierowane przeciw słabym osobnikom w grupie - są owe osobniki szykanowane, spadają na koniec kolejki dostępu do dóbr, nie udziela się im wsparcia. Domyślnie natura im "mówi": słaby jesteś, umieraj szybko, bo cię tutaj nie chcemy.
W drugą stronę patrząc, "bardziej ja" jest osobnik, który wspiął się wysoko w hierarchii stada, najlepiej na pierwsze miejsce. Taki osobnik wymaga na najczęściej jakichś oznak szacunku względem siebie, wybiera sobie lepsze kąski, co jakiś wyzywa konkurentów, żądając aby albo ustąpili mu miejsca, albo byli zmuszeni do walki. Tuta "bardziej ja" oznacza więc uczestnictwo w konkurencyjnej grze o prymat.

Czy jednak my - już ludzie z umiejętnością głębszej refleksji, czasem filozofowie (... :shock:

) musimy tak bezrefleksyjnie akceptować ewolucyjny paradygmat?
Sciślej, czy musimy brać udział w owej grze konkurencyjnej o (nie łudźmy się, bliżej nieokreślony) prymat? Czy w ogóle naprawdę inteligentny myślący człowiek miałby uważać ten ewolucyjny paradygmat za coś specjalnie ważniejszego, niż owa zabawa harcerzy w proporczyki zatykane w obozie "wroga"?...
Ja sobie odpowiedziałem już na to pytanie - dla mnie, to jest raczej dziecinada. Pewnie trochę wzięło się to z zasad chrześcijaństwa, gdzie wybieranie sobie lepszych miejsc, szukanie wielkości na ludzki sposób nie jest zalecane. Ale trochę też wzięło się z czysto egoistycznej kalkulacji - czy muszę właściwie ryzykować, występować do jakichś pojedynków, może niebezpiecznych, a na pewno stresujących o...
... no właśnie o co? O przysłowiową pietruszkę?...

Oczywiście zdaje sobie sprawę, że teraz ktoś może mi zarzucić, że porzucając ewolucyjne paradygmaty tracę swego rodzaju mentalną busolę - teraz już nie będę miał jasnego, wyznaczonego naturą kierunku, w którym miałbym zmierzać. Zgodzę się z tym zarzutem. Biorę go na klatę.
Po prostu JA UZNAŁEM, JA WYBRAŁEM. To moje nowe JA, jest właśnie tym, że potrafi samo sobie wyznaczyć cele. Więcej JA będzie wtedy, gdy będzie więcej świadomości, możliwości refleksji, modelowania odniesień świata. W sensie ewolucyjnym właściwie mogę sobie nawet przegrać. Mam gest...

Ircia

Załóż, że jest tylko doświadczanie, a ja to tylko konstrukt, który jest doświadczany lub wręcz, że to tylko zaimek wygodny w komunikacji. Ciekawe doświadczenie

Tak na serio to ja jest dosłownie tworzone w umyśle.

Michał Dyszyński

towarzyski.pelikan

Moim zdaniem: im bardziej człowiek się oddala od tych ewolucyjnych paradygmatów, tym bardziej jego JA rośnie. Oddziela się od świata, wyodrębnia. Weźmy grzech pierwszych ludzi, przed grzechem nie posiadali samoświadomości, byli niejako stopieni ze światem. Tam nie było tego "JA", którego wyrzeka się Ircia ;-P

. Było samo doświadczenie. Adam i Ewa w stanie łączności z Bogiem żyli zgodnie z paradygmatem rajskiego życia.

Upadek w grzech zaowocował poczuciem bycia kimś odrębnym. Nagle ten świat, który był przyjaznym domem, stał się polem bitwy, zewsząd czają się wrogowie, inni. Czy ten świat się zmienił obiektywnie, czy może jedyne co uległo zmianie to stan umysłu? Człowiek oderwany od Boga musi się męczyć ze swoim własnym losem. Wcześniej nawet go nie zauważał. Nie postrzegał jako ciężkiego krzyża.

Jednak raj został utracony i zmienił się paradygmat. Teraz trzeba się przystosować nie do bezJAjecznej sielanki, ale do harówy. I to ta harówa przynosi wyzwolenie od JA. W tym ewolucyjnym pędzie człowiek się zatraca. Kobieta stając się matką składa w ofierze swoje dotychczasowe życie na rzecz dziecka. Żołnierz poświęca swoje dla kraju etc. W ewolucji chodzi o interes wspólny, a nie własny. Człowiek oddany ewolucji oddaje się czemuś większemu niż on sam. Jakby na nowo godzi się z Bogiem całkowicie akceptując swój krzyż. I przez ten krzyż odradza się jako nowy człowiek - mieszkaniec Nieba.

Michał Dyszyński

towarzyski.pelikan

Michał Dyszyński

Ircia

Czytaliście 'Listy starego diabła do młodego' Lewisa, bardzo w temacie jaki się pojawił.

Michał, jak dobrze zdefiniujesz Siebie to nie ma opcji pogardy, chyba że zechcesz gardzić... Sobą ;)

Przemyśl kto decyduje gdzie i jak stawiasz granicę między Sobą a tym czego doświadczasz.

Według mnie dowcip polega na pogodzeniu Jedności z indywidualnością.

Michał Dyszyński

Ircia

Przepraszam, przeczytałam sobie całość i odniosłam się do tego co uznałam za istotne...

Michał Dyszyński