ŚFiNiA

Michał Dyszyński

Na swoim blogu, w jednej z dyskusji użyłem określenia, które chciałbym tu przedstawić (z doprecyzowaniem) do przedyskutowania:
wiara to jakby rodzaj umowy z sobą samym - co od tej pory traktujemy jako uzgodnione, że jest, mimo iż jakieś wątpliwości zawsze można jeszcze mnożyć, mimo że zawsze trzeba mieć świadomość niepewności niemal wszystkiego.

W tym kontekście traktuję wiarę jako takie KAMIENIE MILOWE ROZUMOWANIA, ustalone punkty, których "zaliczenie" (umowne wewnętrznie, ale zawsze) pozwala nam z rozumowaniem iść dalej, a nie wciąż dreptać w miejscu, procesując wątpliwości. Bez tak rozumianej wiary, według mnie w ogóle nie sposób jest skutecznie myśleć.

Banjankri

Wiara to przekonanie, którego nie jesteśmy sobie w stanie w pełni udowodnić, ale czujemy, że jak niewiadome zostaną odkryte, to potwierdzą nasze przekonanie.
Uczucia i umysł są powiązane. Jedno może wywołać drugie. Wiara jest pewną formą wiedzy, która wywołana jest uczuciem (które może być z kolei wywołane wiedzą..). Jest czymś innym od wiedzy technicznej, nie posiadającej źródła w uczuciu. Normalnie odwołujemy się właśnie do wiedzy technicznej, a kiedy nie możemy znaleźć pełnej odpowiedzi, pozostaje uczucie, które "podpowiada" rozwiązanie. Innymi dłowy, wrzucamy to co wiemy i patrzymy co nam wyjdzie. Takie zachowanie nabiera dużej wiarygodności, jeżeli założymy, że źródło tego uczucia/nieświadomość/dusz, jest boskie.

Dyskurs

Michal, definicja robocza wiary jest OK. Potrzebujesz tylko w pogrubionym tekscie zmienic termin "traktujemy" na "traktuje" aby nie popelniac bledu hasty generalization zwanym u nas generalization.

Podaje abstract Kovacs et al. (2010). The social sense: Susceptibility to pthers’ beliefs in human infants and adults. Science 330(6012).

"Human social interactions crucially depend on the ability to represent other agents' beliefs even when these contradict our own beliefs, leading to the potentially complex problem of simultaneously holding two conflicting representations in mind. Here, we show that adults and 7-month-olds automatically encode others' beliefs, and that, surprisingly, others' beliefs have similar effects as the participants' own beliefs. In a visual object detection task, participants' beliefs and the beliefs of an agent (whose beliefs were irrelevant to performing the task) both modulated adults' reaction times and infants' looking times. Moreover, the agent's beliefs influenced participants' behavior even after the agent had left the scene, suggesting that participants computed the agent's beliefs online and sustained them, possibly for future predictions about the agent's behavior. Hence, the mere presence of an agent automatically triggers powerful processes of belief computation that may be part of a "social sense" crucial to human societies."

Piotr Rokubungi

To, co i o czym tu piszecie pasuje do wątku "Czym jest psychika?". :wink:

Piotr Rokubungi

Michał Dyszyński

Banjankri

Piotr Rokubungi

Banjankri

Piotr Rokubungi

Michał Dyszyński

Chciałem pociągnąć w stronę bardziej osobistą temat z tytułu wątku.Chodzi o kwestię umowy, postanowień, jakie zawieramy sami ze sobą. Temat nie jest właściwie chyba znany, a w gruncie rzeczy jest absolutnie kluczowy dla zrozumienia samego siebie, czy ogólniej jak działa nasz umysł i uczucia.

Dobrze jest wyśledzić sobie, w co się PODŚWIADOMIE wierzy
Wierzymy w różne rzeczy często nie mając o tym świadomości, albo mając tę świadomość tylko częściowo. Ludzie są nieraz stale nieufni (wierzą, że inni tylko czyhają na ich potknięcia), inni - odwrotnie - wierzą, że świat jest dobry i ludzie są dobrzy, co się uwidacznia w wyborach życia. Nasz "charakter" to, oprócz predyspozycji hormonalno - biologicznych, to właśnie SYSTEM WIAR, jakimi oceniamy rzeczywistość. Owe wiary oczywiście się zmieniają - co widać po tym, jak zmieniają się ludzie po pewnych życiowych (traumatycznych) wydarzeniach - śmierci bliskiej osoby, zdradzie małżonka, bycia oszukanym, ale tez udzieleniu bezinteresownego wsparcia itp.
Mało kto swoje wiary ma przemyślane, świadome. Wierzymy w różne życiowe paradygmaty - typu "mam życiowy fart", albo "wszyscy są przeciw mnie", niekoniecznie dlatego, że były na to twarde dowody, ale dlatego, że tak nam się w pewnym momencie zdawało, tak jakoś uznaliśmy. Nikt nie stosuje weryfikowalnej metodologii naukowej do analizy samego siebie (bo się nawet nie da jej w pełni zastosować).

Postanowienia życiowe
W moim życiu ważną rolę zagrały pewne życiowe postanowienia. Ja już tak mam, że lubię świadomie kierować swoim życiem, nie zdaję sie na przypadkowe emocje, rzadko decyduję o czymś na drodze impulsu. To powoduje moją zwiększoną odporność na reklamy, jak również to, że reklam nie znoszę, gdyż spełniają one najczęściej moje parametry przypisywane kłamliwemu przekazowi informacji. TAk więc od wielu lat pytam się sam siebie: w co właściwie wierzę?
Przy czym chodzi mi o to, W CO WIERZĘ NAPRAWDĘ, W MOICH WYBORACH, bo deklaracje to jedno, a realne zachowania, to często całkiem inna sprawa. Ludzie nieraz mówią, że w coś wierzą, a zachowuję się dokładnie odwrotnie względem tego, co zadeklarowali. Dlatego sam nieraz tworzyłem w sobie takie wewnętrzne "kamienie milowe", jakby znaczniki mojej wiary - wewnętrzne postanowienia co uznaję za rzecz w miarę pewną, sprawdzoną, zgodną z moją naturą, taką której się nie zaprę w dalszym życiu. Myślę o świadomej wierze w bardzo różne aspekty życia.
Tu na sfinii spotkałem ludzi, którzy są przekonani, że w nic nie wierzą, albo nie muszą wierzyć. W moim przekonaniu wszyscy oni i tak wierzą w wiele rzeczy, ale NIEŚWIADOMIE. Właśnie dlatego uważam, ze warto jest aspekt wiary odczarować - nawet jeśli ktoś ma negatywny do wiar stosunek, to warto jest ZNAĆ WROGA, czyli prześledzić w swoich wyborach te wszystkie wspólne aspekty, które wskazują na jakiś obrany przez nas wewnętrznie kierunek, stałe nastawienie.
Wiara nie musi nawet mieć formy sformułowania, słowa. W wiele rzeczy wierzymy nie nazywając tego.

Jak powstają nasze życiowe wiary?
Typową sytuacją, która pokazuje jak kształtują się nasze wiary, jest kontakt z ludźmi. Jeśli ktoś oszukał nas kilka razy, to pojawia sie w nas przekonanie - wiara, iż w nowej sytuacji, gdy ta osoba coś nam mówi, a jest powód, aby uznać, iż może jej sie opłacać kłamstwo - przyjmiemy postawę nieufną. Bo my tej osobie już nie wierzymy, albo (opisując sprawę w postaci pozytywnej) wierzymy, że ta osoba kłamie. Najczęściej w konkretnej nowej sytuacji nie będziemy mieli danych na temat tego, co ta osoba powiedziała - będzie to jakieś pierwsze nasze zetknięcie się z opisem jakiejś sytuacji. Ale wiara na temat prawdomówności owej osoby będzie silnie oddziaływała na naszą postawę, na przyjęcie jakiejś deklaracji w zaufaniu.
To był oczywiście tylko przykład, dobrany tak, aby każdy się był w stanie zorientować, jak powstają nasze życiowe wiary,także te nieświadome. Wystarczy teraz pewna doza wnikliwości, aby owych własnych wiar odkryć wiele. Tworzą one pewna strukturę, która silnie wpływa na nasze oceny świata, na to czemu jesteśmy gotowi zaufać, a co odrzucamy.

Moje wiary uświadomione
Ja kiedyś odkryłem, ze warto jest wyjść z poziomu wiar nieświadomych, do postaci zdiagnozowanej przez umysł - uświadomionej. U mnie nieraz przyjmuje to postać jakiegoś sformułowania - umowy, zobowiązania względem samego siebie. Staram się je sobie formułować w postaci zdań, a przy tym tak ułożonych, abym był w stanie dotrzymać danego sobie słowa. Zwykle zostawiam sobie pewne "furtki" w moich przyrzeczeniach, ale staram sie z nich nie korzystać.
Może podam parę przykładów, wiar jakie sobie zadeklarowałem - przyrzekłem jako wskazówki życiowe:
- Nikogo nie potępiać całkowicie, ZAWSZE SZUKAĆ szansy porozumienia, poprawy relacji z kimś
jednocześnie jednak
- NIE BYĆ NAIWNYM, nie zamiatać prawd pod dywan, jeśli akurat mi do czegoś nie pasują. Więc jak np. ktoś się naprawdę uprze, aby być moim wrogiem, to pewnie nim zostanie, zaś szansa na porozumienie, choć zawsze gdzieś tam będzie, ostatecznie bardzo się osłabi, przyjmując postać odległej "ostatniej nadziei".
- Nikogo nie skreślać intelektualnie, nie uważać za mniej wartościowego.
choć jednocześnie
- REALNIE PATRZEĆ NA CZYJŚ ETAP ROZWOJU umysłowego. Dlatego bardzo unikałbym nazywania kogoś głupim, czy jakoś podobnie, lecz zachowuję sobie prawo do pewnej separacji od osoby, która myśli ścieżkami, jakie ja sam uznałem za mało perspektywiczne, może wręcz fałszywe. Ale nie jest wykluczone, że ta osoba nawet w tych - odrzuconych przeze mnie - ścieżkach myśli odnajdzie jakiś trwały sens.

NIE MYLIĆ OPISU zdarzeń z samymi zdarzeniami i rzeczami jako takimi. To też jest forma przyrzeczenia, jakie sobie złożyłem. Można by go nazwać PRZYRZECZENIEM WZGLĘDNOŚCI MYŚLI I ROZWOJU. To takie przyrzeczenie, które ma chronić przed pewną nagminną pułapką myśli. Efektem jest kostyczność myśli, przeoczenia ważnych okoliczności. W praktyce oznacza to, że określenie w stylu "ten człowiek jest fałszywy" należy traktować z dużą rezerwą. Człowiek "jest, jaki jest" - ma swoje problemy z uładzeniem się z własnymi myślami, z ich spójnością, powiązaniem z deklaracjami, ale te problemy są nie stałą cechą owego człowieka, kategorią - uproszczeniem, które ktoś stosuje, aby sobie jakoś danego człowieka w myślach posadowić, zapamiętać pewne charakterystyczne cechy. To wszystko może się okazać nietrwałe, względne.
Jest pewne przyrzeczenie - wiara, które można by nazwać MASTER WIARĄ, albo PODSTAWOWYM PRZYRZECZENIEM. Z grubsza sformułowałbym je jako:
Zawsze uznawaj świadomość jako wartość niezaprzeczalną, posadowiona na szczycie hierarchii.
To jest w pewnym sensie postulat religii - człowieczeństwa. Uwierzyć w niego, to uwierzyć w sens. W sytuacji konfliktu jakiegoś aspektu naszej świadomości, ze świadomością jako taką - pierwszeństwo miałaby sama świadomość.

Przynajmniej ja tak sobie postanowiłem. I uważam, że te postanowienia - paradygmaty ogólne dla myśli nie najgorzej porządkują myślenie. Przy czym jest to oczywiście tylko drobna cząstka wiar - postanowień, jakie sobie poustalałem.