|
ŚFiNiA ŚFiNiA - Światopoglądowe, Filozoficzne, Naukowe i Artystyczne forum - bez cenzury, regulamin promuje racjonalną i rzeczową dyskusję i ułatwia ucinanie demagogii. Forum założone przez Wuja Zbója.
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
Michał Dyszyński
Bloger na Kretowisku
Dołączył: 04 Gru 2005
Posty: 33293
Przeczytał: 63 tematy
Skąd: Warszawa Płeć: Mężczyzna
|
Wysłany: Pon 15:04, 09 Sty 2017 Temat postu: Rozumowanie indukcyjne |
|
|
W pewnej dyskusji na naszym Forum zarysował się spór na temat rozumowania indukcyjnego. Dla początkujących filozofów dodałbym tu taką niezbyt ścisłe, ale może dość przystępne określenie tego rodzaju rozumowania. Polega ono na UOGÓLNIANIU prawidłowości zaobserwowanej dla jakiejś skończonej bazy przypadków, stwierdzaniu, że reguła, która się w tych przypadkach sprawdziła jest jakoś ogólnie obowiązująca.
Dalej zarysował się spór, w którym ja zarzucam Janowi Lewandowskiemu zbyt daleko posuniętą krytykę tego rodzaju rozumowania. Jan posunął się nawet do nazwania owego rozumowania "błędem logicznym". Na to ostatnie już zupełnie nie jestem w stanie się zgodzić.
Dalsza dyskusja zaowocowała m.in. takim to tekstem:
Jan Lewandowski napisał: | Stawiasz sprawę tak jakby całe nasze rozumowanie opierało się na wnioskowaniu indukcyjnym. Nie jest tak. Aksjomaty matematyki są oparte na wnioskowaniu indukcyjnym? Nie są. Tak samo założenia logiki. Większość naszych pojęć to powszechniki, aksjomaty, a nie owoc wnioskowania indukcyjnego. Wnioskowanie indukcyjne jest tylko częścią rozumowania, mięsem albo jedynie skórą na ciele, ale szkielet indukcyjny nie jest. Pomyśl zresztą sobie sam ile ze swych założeń sprawdziłeś przez indukcję i zobaczysz jak mizerne niewiele to jest. Większość pojęć przejąłeś z edukacji oraz kultury jako aksjomaty i powszechniki myślowe od innych, nie sprawdzałeś ich indukcyjnie bo nigdy nie byłbyś w stanie tego zrobić, nawet jakbyś żył z 10 razy po 100 lat |
Oczywiście zgadzam się, że rozumowanie indukcyjne jest tylko częścią rozumowania. Ale według mnie jest to część niezbywalna, absolutnie konieczna, a do tego - w jakiejś tam formie - obecna w prawie każdym rozumowaniu.
Indukcyjność rozumowania jest bowiem podstawą MECHANIZMU ROZPOZNANIA. Gdy coś widzę i to nazywam - np. "to jest drzewo" to w tle mam za sobą jakąś formę uogólnienia - ileś obiektów, które wyodrębniłem z tła swoim rozpoznaniem zaliczyłem do wspólnej grupy abstrakcji i doczepiłem do niej określenie "drzewo". Oczywiście każde drzewo jest jakoś tam inne, ale coś w tych wszystkich drzewach jakie spotkałem, było wspólne - JEST REGUŁĄ dla rozpoznania. Ta reguła powstała ze skończonej liczby przypadków. I ogólnie wszystko co rozpoznaję, zaliczam do jakiejś grupy, klasy, pojęcia powstaje w umyśle z bazy skończonej ilości przypadków. To wynika z faktu, ze żyję na tym świecie skończoną liczbę sekund, więc wszystko co spotykam jest jakoś tam ograniczone w ilości.
Gdyby jakoś "zbanować", uznać za błędną indukcyjną ścieżkę rozumowania, to nie dałoby się niczego (zasadnie) rozpoznawać. Bo rozpoznanie jest zawsze jednostkowe, a do tego coś tam pomija, coś innego uznając za klucz do zaliczenia do pojęcia.
Czysta dedukcja (wnioskowanie ściśle logiczne z założonych aksjomatów, reguł) występuje jedynie w matematyce. Choć nawet w tejże matematyce można by się doszukiwać aspektów indukcyjnych - choćby w tym, że matematyk musi jakoś TWORZYĆ MYŚLOWE REPREZENTACJE dla swoich bytów koncepcyjnych, gdzieś sprawdza konkretne przypadki, do czegoś - względnie konkretnego - jego myślenie się "czepia".
Oczywiście prawdą jest też, że myślenie indukcyjne nie daje 100%owej gwarancji poprawności. Dlatego według mnie można mówić jedynie o LOKALNEJ słuszności praw wyprowadzanych indukcyjnie. Jeśli przez całe życie wszystkie spotykane przez nas łabędzie były białe, to mamy prawo sądzić, że tam gdzie bywam łabędzie są białe. Oczywiście jakieś ostateczne zamykanie kwestii barwy łabędzia w postaci jakiegoś wszechświatowego prawa "wszystkie łabędzie od początku czasów i do ich końca były i będą zawsze białe" byłoby błędem. Ale także błędem (!) jest traktowanie jako niebyłej ewidentnie obserwowanej reguły (po spotkaniu 5 tys łabędzi wszystkie były białe, więc uznaję, że jednak na tych obszarach żyją białe łabędzie). Jeślibyśmy nie mogli takiej konstatacji wykonać, to - konsekwentnie - nie wolno nam byłoby stwierdzić niczego o świecie i ludziach - że są uczciwi, że samochody jeżdzą, a budziki dzwonią. Nagle całe rozpoznanie świata pogrążyłoby się we mgle, w chaosie, zaś jedyną poprawnością myślową byłoby rozważanie tautologii.
|
|
Powrót do góry |
|
|
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
Jan Lewandowski
Dołączył: 12 Gru 2005
Posty: 2547
Przeczytał: 0 tematów
Płeć: Mężczyzna
|
Wysłany: Pon 15:55, 09 Sty 2017 Temat postu: Re: Rozumowanie indukcyjne |
|
|
Skoro wywołałem ten wątek, to i ja dodam kilka niezbędnych uwag od siebie
Michał Dyszyński napisał: | W pewnej dyskusji na naszym Forum zarysował się spór na temat rozumowania indukcyjnego |
W tym miejscu należałby się link do tamtej dyskusji
http://www.sfinia.fora.pl/filozofia,4/jak-poprawnie-filozofowac,8905-125.html
Michał Dyszyński napisał: | Dalej zarysował się spór, w którym ja zarzucam Janowi Lewandowskiemu zbyt daleko posuniętą krytykę tego rodzaju rozumowania. Jan posunął się nawet do nazwania owego rozumowania "błędem logicznym". Na to ostatnie już zupełnie nie jestem w stanie się zgodzić |
Podtrzymuję, że to rozumowanie jest bezzasadne logicznie, zwłaszcza w przypadku uogólnień dla nieskończonego uniwersum. Nie da się go logicznie uzasadnić, wszelkie takie próby zawiodły i skończyły w błędnym kole lub regresie w nieskończoność (historię tych bolesnych porażek dobrze opisuje choćby J.G. Kemeny w swej kapitalnej książce pt. Nauka w oczach filozofa).
Skąd więc to oburzenie gdy coś, co wydaje się tak świetnie sprawdzać na co dzień, nagle zostaje nazwane błędnym logicznie rozumowaniem? Powód jest czysto psychologiczny: przyzwyczajenie się do tego, że w małych skończonych układach, takich jak nasze codzienne doświadczenie, trudno jest indukcji się nie sprawdzić. Po prostu za mała jest liczba próbek umożliwiających wykazanie tak od razu złudności tego rozumowania. Więc to nasze przyzwyczajenie do sprawdzania się indukcji w zbyt małej ilości próbek jest przyczyną złudzenia, że to rozumowanie jest zasadne. Ale jak wspomniałem, to tylko złudzenie. Niżej to rozwinę
Michał Dyszyński napisał: | Indukcyjność rozumowania jest bowiem podstawą MECHANIZMU ROZPOZNANIA. Gdy coś widzę i to nazywam - np. "to jest drzewo" to w tle mam za sobą jakąś formę uogólnienia - ileś obiektów, które wyodrębniłem z tła swoim rozpoznaniem zaliczyłem do wspólnej grupy abstrakcji i doczepiłem do niej określenie "drzewo". Oczywiście każde drzewo jest jakoś tam inne, ale coś w tych wszystkich drzewach jakie spotkałem, było wspólne - JEST REGUŁĄ dla rozpoznania. Ta reguła powstała ze skończonej liczby przypadków. I ogólnie wszystko co rozpoznaję, zaliczam do jakiejś grupy, klasy, pojęcia powstaje w umyśle z bazy skończonej ilości przypadków. To wynika z faktu, ze żyję na tym świecie skończoną liczbę sekund, więc wszystko co spotykam jest jakoś tam ograniczone w ilości |
Jeśli całe życie nie wyjdziesz poza las, to nie poznasz nic poza drzewami. Nie znaczy to jednak, że świat jest jednym wielkim lasem. Tak więc w małej skali lokalnej indukcja wydaje się działać tylko poprzez samofiltrowanie się. Skoro całe życie pływasz tylko w jeziorze z białymi łabędziami, to innych nigdy nie poznasz. Ale wystarczy polecieć do Australii i już zobaczysz co innego. Wciskając za każdym razem pedał hamulca oczekujesz hamowania. Ale kostnice są pełne tych, którzy bezgranicznie zawierzyli wnioskowaniu indukcyjnemu w tej materii. W granicy pomiędzy skalą lokalną a uniwersalną widać na jakiej podstawie indukcja wydaje się działać: na zamkniętej liczbie próbek, które ustawiamy z góry tak, że nie dostaniemy innych próbek. To pewna symulacja, która wcale nie jest jednak dowodem na to, że indukcja się "jednak sprawdza". Bo wystarczy wyjść na jakiekolwiek nieznane nam uniwersum aby przekonać się jak złudne jest to przeświadczenie
Michał Dyszyński napisał: | Gdyby jakoś "zbanować", uznać za błędną indukcyjną ścieżkę rozumowania, to nie dałoby się niczego (zasadnie) rozpoznawać |
W małych lokalnych układach zamkniętych wszystko jest jakby z góry ustawione. Na przykład wiesz, że w Warszawie z reguły nie spotkasz tygrysa na ulicy. Czajenie się na niego z flintą za każdym rogiem nie miałoby więc większego sensu. Ale wystarczy, że tygrys ucieknie z ZOO i już złudność całego rozumowania indukcyjnego wychodzi na jaw w bardzo bolesny sposób
Michał Dyszyński napisał: | Oczywiście prawdą jest też, że myślenie indukcyjne nie daje 100%owej gwarancji poprawności. Dlatego według mnie można mówić jedynie o LOKALNEJ słuszności praw wyprowadzanych indukcyjnie |
I tylko w tym zakresie. Choć wcale nie są one "bardziej słuszne" w tym lokalnym zakresie. To jest odwrotnie, tę słuszność odgórnie preparujemy stworzeniem pewnego sztucznego układu. Jeśli wpuścimy do stawu tylko białe łabędzie to po prostu nie da się tam spotkać innych łabędzi, nie dlatego, że wnioskowanie indukcyjne jest słuszne, ale wyłącznie dlatego, że nie daliśmy innej opcji i z góry stworzyliśmy tę sztuczną sytuację
Lokalnie indukcja wydaje się "działać" nie dlatego, że jest jednak poprawnym rozumowaniem, ale "działa" dlatego, że już w sumie przestaje być indukcją. Nie porównujemy bowiem znanego do nieznanego, ale już tylko znane do znanego. Lokalność jest więc złym przykładem na to, że "wnioskowanie indukcyjne jednak działa"
Michał Dyszyński napisał: | Jeśli przez całe życie wszystkie spotykane przez nas łabędzie były białe, to mamy prawo sądzić, że tam gdzie bywam łabędzie są białe. Oczywiście jakieś ostateczne zamykanie kwestii barwy łabędzia w postaci jakiegoś wszechświatowego prawa "wszystkie łabędzie od początku czasów i do ich końca były i będą zawsze białe" byłoby błędem |
Otóż to
Michał Dyszyński napisał: | Oczywiście zgadzam się, że rozumowanie indukcyjne jest tylko częścią rozumowania. Ale według mnie jest to część niezbywalna, absolutnie konieczna, a do tego - w jakiejś tam formie - obecna w prawie każdym rozumowaniu.
Indukcyjność rozumowania jest bowiem podstawą MECHANIZMU ROZPOZNANIA. Gdy coś widzę i to nazywam - np. "to jest drzewo" to w tle mam za sobą jakąś formę uogólnienia - ileś obiektów, które wyodrębniłem z tła swoim rozpoznaniem zaliczyłem do wspólnej grupy abstrakcji i doczepiłem do niej określenie "drzewo". Oczywiście każde drzewo jest jakoś tam inne, ale coś w tych wszystkich drzewach jakie spotkałem, było wspólne - JEST REGUŁĄ dla rozpoznania. Ta reguła powstała ze skończonej liczby przypadków. I ogólnie wszystko co rozpoznaję, zaliczam do jakiejś grupy, klasy, pojęcia powstaje w umyśle z bazy skończonej ilości przypadków |
Jaki światopogląd zbudujesz z obserwacji drzewa? Poza tym, jeśli masz skończoną ilość przypadków to porównujesz raczej znane do znanego, niż znane do nieznanego
Michał Dyszyński napisał: | Ale także błędem (!) jest traktowanie jako niebyłej ewidentnie obserwowanej reguły (po spotkaniu 5 tys łabędzi wszystkie były białe, więc uznaję, że jednak na tych obszarach żyją białe łabędzie). Jeślibyśmy nie mogli takiej konstatacji wykonać, to - konsekwentnie - nie wolno nam byłoby stwierdzić niczego o świecie i ludziach - że są uczciwi, że samochody jeżdzą, a budziki dzwonią. Nagle całe rozpoznanie świata pogrążyłoby się we mgle, w chaosie, zaś jedyną poprawnością myślową byłoby rozważanie tautologii. |
Większość ludzi funkcjonuje w ogóle nie zastanawiając się nad poprawnością swego rozumowania. Dlatego z takim powodzeniem można na co dzień skutecznie stosować nawet błędne wnioskowanie indukcyjne, które sprawdza się tak dobrze w małych lokalnych układach dlatego, że tak właśnie odgórnie preparujemy te układy. W Warszawie nie spotka się dzików gdyż już wcześniej wytworzyliśmy tę sytuację w taki sposób żeby ich nie spotykać w tym miejscu. Ale nawet i od tej sytuacji mogą być wyjątki bo dziki czasem wchodzą do miasta
Jednocześnie, w skali układów nielokalnych i nieznanych wnioskowanie indukcyjne zawodzi już kompletnie bo nawet nie mamy wzorca. Wnioskowanie o przypadkach nieznanych z przypadków znanych jest więc nieuprawnioną ekstrapolacją i samo w sobie jest błędne logicznie, a przynajmniej całkowicie bezzasadne. I to właśnie miałem ma myśli, mówiąc o błędności logicznej tego rozumowania
A układy lokalne nie są żadnym kontrargumentem przeciw temu co stwierdziłem gdyż jak już wspomniałem wyżej - lokalnie indukcja wydaje się "działać" nie dlatego, że jest jednak poprawnym rozumowaniem, ale "działa" dlatego, że już w sumie przestaje być indukcją. Nie porównujemy bowiem znanego do nieznanego, ale już tylko znane do znanego. W Warszawie nie spotkamy na ulicy tygrysów bo ich tam po prostu wcześniej nie umieściliśmy, a nie dlatego, że rozumowanie indukcyjne w Warszawie "jednak działa". Lokalność jest więc złym przykładem na to, że "wnioskowanie indukcyjne jednak działa"
Ostatnio zmieniony przez Jan Lewandowski dnia Pon 16:49, 09 Sty 2017, w całości zmieniany 16 razy
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
Michał Dyszyński
Bloger na Kretowisku
Dołączył: 04 Gru 2005
Posty: 33293
Przeczytał: 63 tematy
Skąd: Warszawa Płeć: Mężczyzna
|
Wysłany: Pon 16:53, 09 Sty 2017 Temat postu: Re: Rozumowanie indukcyjne |
|
|
Żeby się nie rozdrabniać i nie mnożyć tasiemcowych odwołań, skupię się na tym, co uważam za sedno i najciekawsze w tym sporze.
Jan Lewandowski napisał: | A układy lokalne nie są żadnym kontrargumentem przeciw temu co stwierdziłem gdyż jak już wspomniałem wyżej - lokalnie indukcja wydaje się "działać" nie dlatego, że jest jednak poprawnym rozumowaniem, ale "działa" dlatego, że już w sumie przestaje być indukcją. Nie porównujemy bowiem znanego do nieznanego, ale już tylko znane do znanego. W Warszawie nie spotkamy na ulicy tygrysów bo ich tam po prostu wcześniej nie umieściliśmy, a nie dlatego, że rozumowanie indukcyjne w Warszawie "jednak działa". Lokalność jest więc złym przykładem na to, że "wnioskowanie indukcyjne jednak działa" |
Jeśli piszesz, że indukcja działa, bo "przestaje być indukcją", to wyjaśnij mi CZYM się staje. Wtedy będę Cię może rozumiał i miał szansę sie odnieść sensownie.
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
lucek
Dołączył: 18 Lut 2011
Posty: 8769
Przeczytał: 0 tematów
|
Wysłany: Pon 17:27, 09 Sty 2017 Temat postu: |
|
|
Jan Lewandowsk napisał: | .... ale "działa" dlatego, że już w sumie przestaje być indukcją. |
a ja w ogóle nie rozumiem, na czym miałoby polegać "myślenie indukcyjne" .... dla mnie indukcja, to "zasada domina" ... przewrócisz jeden klocek, przewrócą się kolejne ....przewrócisz pierwszy ;) przewrócą się wszystkie ....
jeśli już, to tak jak napisał mi poprzednio Jan, z tego co wiem dotychczas, przewiduję co się zdarzy ..... i wszystko fajnie, dopóki przewidywanie zgodne jest doświadczeniem ....
ale gdy nie to coś trzeba zmienić .... ja tam zmienił bym teorię
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
Michał Dyszyński
Bloger na Kretowisku
Dołączył: 04 Gru 2005
Posty: 33293
Przeczytał: 63 tematy
Skąd: Warszawa Płeć: Mężczyzna
|
Wysłany: Wto 1:09, 10 Sty 2017 Temat postu: Re: Rozumowanie indukcyjne |
|
|
Michał Dyszyński napisał: | Żeby się nie rozdrabniać i nie mnożyć tasiemcowych odwołań, skupię się na tym, co uważam za sedno i najciekawsze w tym sporze.
Jan Lewandowski napisał: | A układy lokalne nie są żadnym kontrargumentem przeciw temu co stwierdziłem gdyż jak już wspomniałem wyżej - lokalnie indukcja wydaje się "działać" nie dlatego, że jest jednak poprawnym rozumowaniem, ale "działa" dlatego, że już w sumie przestaje być indukcją. Nie porównujemy bowiem znanego do nieznanego, ale już tylko znane do znanego. W Warszawie nie spotkamy na ulicy tygrysów bo ich tam po prostu wcześniej nie umieściliśmy, a nie dlatego, że rozumowanie indukcyjne w Warszawie "jednak działa". Lokalność jest więc złym przykładem na to, że "wnioskowanie indukcyjne jednak działa" |
Jeśli piszesz, że indukcja działa, bo "przestaje być indukcją", to wyjaśnij mi CZYM się staje. Wtedy będę Cię może rozumiał i miał szansę sie odnieść sensownie. |
Aktualizuję własny post w nowym miejscu, bo doszedłem do wniosku, że chyba niejasno przedstawiłem swoją myśl.
Teraz przyszło mi do głowy, że chyba w ogóle inaczej rozumiemy pewne pojęcia. Dla mnie indukcja jest czymś innym, niż dla Ciebie - Janie.
Dla mnie indukcją jest praktycznie każde sięgnięcie do wcześniejszej wiedzy i wyprowadzenie stąd praktycznie dowolnego wniosku. Można by powiedzieć, że indukcyjną naturę mają stwierdzenia w rodzaju:
- ooo zaszczekał pies. Bo co tu zrobiliśmy - uogólniliśmy koncept "szczekanie psa" i powiązaliśmy z dźwiękiem, który do nas dotarł.
albo
kurier przyniesie mi dziś paczkę ze sklepu internetowego - z przypadków znanych wnioskujemy, że zamówiony towar pewnie do nas dotrze.
Takie wnioskowanie to "błąd logiczny"?
Tak to traktując, to 100% ludzi nagminnie co chwila popełnia kolosalną ilość "błędów logicznych", bo działają na co dzień przyjmując mnóstwo przewidywań życiowych. Błędem logicznym byłoby wyjście rano do pracy, a potem powrót do domu. Błędem logicznym byłoby zjedzenie obiadu, przyjmując (ze skończonej liczby przypadków), ze nie jest to posiłek zatruty.
Naukowiec sczytujący dane z miernika popełnia "błąd logiczny" uznając, że ten miernik działa poprawnie (skończona baza przypadków i jak to wyliczałeś "zerowe prawdopodobieństwo" prawdy w tym względzie). Jeśli dla Ciebie to wszystko są błędy logiczne, to mamy jakieś mocno różniące się wizje czym logika w ogóle jest.
I jeszcze to Twoje stwierdzenie:
Jan napisał: | Nie porównujemy bowiem znanego do nieznanego, ale już tylko znane do znanego. |
Porównanie działa w ogóle inaczej - to proces DOPASOWYWANIA I PRZESZUKIWANIA.
Działa to z grubsza tak:
Utrzymujemy w głowie na chwilę jakieś doznanie, myśl, wspomnienie.
Jednocześnie w głowie przywołujemy bazę znanych nam wspomnień, a w szczególności KLAS znanych bytów, próbując któreś z nich spiąć z tym co w głowie czeka na porównanie.
Jak się nam dopasowanie uda, to dany byt kwalifikujemy jako podobny/tożsamy z czymś, co nam wspomnienia przywołały.
To tak w uproszczeniu.
Co tu jest znane, a co nieznane?...
Właściwie to nawet nie wiem - byt utrzymywany do porównania jest w jakimś sensie znany (bo go jednak utrzymujemy) ale i nieznany (bo na starcie nie przypisany do kategorii). Po rozpoznaniu jako kategoria też nie musi on być całkowicie znany, bo jeden byt może być zaliczony do wielu kategorii - np. Warszawa jest zaliczona do kategorii miast, aglomeracji, miejsc na mapie, jednostki administracyjnej itp. Więc kwestia czy coś znamy jest po jednym zaliczeniu do kategorii otwarta i niepełna.
Ja w ogóle nie jestem w stanie jakoś doczepić tego Twojego sformułowania do mojego modelu poznawania rzeczy.
Ostatnio zmieniony przez Michał Dyszyński dnia Wto 1:22, 10 Sty 2017, w całości zmieniany 2 razy
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
Jan Lewandowski
Dołączył: 12 Gru 2005
Posty: 2547
Przeczytał: 0 tematów
Płeć: Mężczyzna
|
Wysłany: Wto 5:32, 10 Sty 2017 Temat postu: Re: Rozumowanie indukcyjne |
|
|
Michał Dyszyński napisał: | Tak to traktując, to 100% ludzi nagminnie co chwila popełnia kolosalną ilość "błędów logicznych", bo działają na co dzień przyjmując mnóstwo przewidywań życiowych. Błędem logicznym byłoby wyjście rano do pracy, a potem powrót do domu. Błędem logicznym byłoby zjedzenie obiadu, przyjmując (ze skończonej liczby przypadków), ze nie jest to posiłek zatruty. Naukowiec sczytujący dane z miernika popełnia "błąd logiczny" uznając, że ten miernik działa poprawnie (skończona baza przypadków i jak to wyliczałeś "zerowe prawdopodobieństwo" prawdy w tym względzie). Jeśli dla Ciebie to wszystko są błędy logiczne, to mamy jakieś mocno różniące się wizje czym logika w ogóle jest |
Działać na co dzień może nawet to co błędne logicznie i to bez żadnego problemu. Nie oznacza to, że jest to mniej błędne logicznie. Dlatego działa indukcja i wiele chwytów erystycznych. Jak głosi znana maksyma logiczna, "błędne przesłanki mogą doprowadzić do poprawnych konkluzji". Oczywiście przez przypadek i do czasu. Dlatego sprawdzalność w praktyce jest moim zdaniem słabym kryterium weryfikacji a przynajmniej nie do końca pewnym. Powinno się to wszystko analizować jeszcze jakimś dodatkowym kryterium, na przykład logiką, aby wyeliminować przypadek dający złudzenie "sprawdzalności w praktyce"
Na co dzień ja też stosuję indukcję w potocznym znaczeniu, czy to w pracy, czy w relacjach koleżeńskich. I zupełnie nie przeszkadza mi to, że w swej strukturalnej głębi jest ona błędnym logicznie i zawodnym wnioskowaniem
Michał Dyszyński napisał: | I jeszcze to Twoje stwierdzenie:
Jan napisał: | Nie porównujemy bowiem znanego do nieznanego, ale już tylko znane do znanego. |
Porównanie działa w ogóle inaczej - to proces DOPASOWYWANIA I PRZESZUKIWANIA.
Działa to z grubsza tak:
Utrzymujemy w głowie na chwilę jakieś doznanie, myśl, wspomnienie.
Jednocześnie w głowie przywołujemy bazę znanych nam wspomnień, a w szczególności KLAS znanych bytów, próbując któreś z nich spiąć z tym co w głowie czeka na porównanie.
Jak się nam dopasowanie uda, to dany byt kwalifikujemy jako podobny/tożsamy z czymś, co nam wspomnienia przywołały.
To tak w uproszczeniu.
Co tu jest znane, a co nieznane?... |
Jeśli w zamkniętym lokalnym układzie porównujesz ze sobą elementy zbioru, gdzie wszystko jest już wcześniej odgórnie ustawione, to raczej trudno mówić tu o porównywaniu tego co znane i nieznane. Porównujesz już prędzej to co znane z tym co znane i spodziewane. Tym samym trudno tu mówić o czystej indukcji. Jeśli wpuściłeś do stawu tylko białe łabędzie to nie spotkasz tam czarnych łabędzi. Możesz porównywać je ze sobą ale wynik porównania będzie z góry znany. Z drugiej strony w przewidywalnych układach zamkniętych zawsze będzie trochę indukcji i jakiś element nieprzewidywalności pozostanie bo nawet jak wciskasz pedał hamulca, co też jest ustawianiem wyniku z góry, to w którymś momencie może on nie zadziałać. Tu właśnie widać zawodność wnioskowania indukcyjnego, nawet w małych układach zamkniętych, gdzie wynik ustawiamy sobie z góry, czyli niejako preparujemy go i manipulujemy nim
Michał Dyszyński napisał: | Teraz przyszło mi do głowy, że chyba w ogóle inaczej rozumiemy pewne pojęcia. Dla mnie indukcja jest czymś innym, niż dla Ciebie - Janie. (...) Ja w ogóle nie jestem w stanie jakoś doczepić tego Twojego sformułowania do mojego modelu poznawania rzeczy. |
No właśnie, być może polemizujesz z tezami o indukcji jakie nigdy nie zostały postawione, broniąc się przed zarzutami jakie istnieją jedynie w twej głowie. Główny zarzut jaki postawiłem w kontekście indukcji to zarzut przeciw scjentyzmowi, który skończone przypadki obserwacji o charakterze bardzo wycinkowym uogólnia i ekstrapoluje w sposób bezpodstawny na całość uniwersum, po czym kieruje to na zasadzie różnych zarzutów przeciw religii (na przykład taki często spotykany zarzut scjentycznych gimboateistów: skoro nauka jak dotąd nie wykryła Boga, to dalej można już przyjąć, że on nie istnieje)
Ostatnio zmieniony przez Jan Lewandowski dnia Wto 6:47, 10 Sty 2017, w całości zmieniany 15 razy
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
Michał Dyszyński
Bloger na Kretowisku
Dołączył: 04 Gru 2005
Posty: 33293
Przeczytał: 63 tematy
Skąd: Warszawa Płeć: Mężczyzna
|
Wysłany: Wto 12:38, 10 Sty 2017 Temat postu: Re: Rozumowanie indukcyjne |
|
|
Jan Lewandowski napisał: | Michał Dyszyński napisał: | Tak to traktując, to 100% ludzi nagminnie co chwila popełnia kolosalną ilość "błędów logicznych", bo działają na co dzień przyjmując mnóstwo przewidywań życiowych. Błędem logicznym byłoby wyjście rano do pracy, a potem powrót do domu. Błędem logicznym byłoby zjedzenie obiadu, przyjmując (ze skończonej liczby przypadków), ze nie jest to posiłek zatruty. Naukowiec sczytujący dane z miernika popełnia "błąd logiczny" uznając, że ten miernik działa poprawnie (skończona baza przypadków i jak to wyliczałeś "zerowe prawdopodobieństwo" prawdy w tym względzie). Jeśli dla Ciebie to wszystko są błędy logiczne, to mamy jakieś mocno różniące się wizje czym logika w ogóle jest |
Działać na co dzień może nawet to co błędne logicznie i to bez żadnego problemu. Nie oznacza to, że jest to mniej błędne logicznie. Dlatego działa indukcja i wiele chwytów erystycznych. Jak głosi znana maksyma logiczna, "błędne przesłanki mogą doprowadzić do poprawnych konkluzji". Oczywiście przez przypadek i do czasu. Dlatego sprawdzalność w praktyce jest moim zdaniem słabym kryterium weryfikacji a przynajmniej nie do końca pewnym. Powinno się to wszystko analizować jeszcze jakimś dodatkowym kryterium, na przykład logiką, aby wyeliminować przypadek dający złudzenie "sprawdzalności w praktyce"
Na co dzień ja też stosuję indukcję w potocznym znaczeniu, czy to w pracy, czy w relacjach koleżeńskich. I zupełnie nie przeszkadza mi to, że w swej strukturalnej głębi jest ona błędnym logicznie i zawodnym wnioskowaniem |
Tu mamy jednak pytanie: czym w ogóle jest logika?
Czym powinna być?...
Ty, w swojej krytyce indukcji, aspirujesz do mocno matematycznego ideału, kiedy jest absolutna pewność dla prawdziwości stwierdzeń. W takim ujęciu tylko jakaś postać tautologii (dedukcji) może być w ogóle poprawna. Można przyjąć takie podejście i właśnie to nazywać logiką.
Dla mnie jednak to nie jest optymalne podejście, bo kłóci się z jakimś zdrowym rozsądkiem. Większość spraw życiowych wymaga poruszania się w różnych stopniach nieokreśloności, niepewności. To jest życie i myślenie - to też jest logika. Szacowanie szans też jest logiczne. Może byłaby tu forma logiki rozmytej, może opis ścisły jakoś inaczej funkcjonowałby w stosunku do potocznego, ale działanie w obszarach braku pewności też jest logiczne.
Jak dla mnie ogólną definicją logiki byłoby coś w stylu: dziedzina, która zajmuje się ustalaniem reguł poprawnego rozumowania. I chodziłoby też o rozumowanie z elementem szacowania, niepewności - ten typ rozumowania jest nam bowiem w życiu niezbędny.
Indukcja, potraktowana z zastrzeżeniem: "wiem, że bez przebadania wszystkich przypadków nie mogę wyciągać absolutnych wniosków, więc moje ustalenia mają charakter lokalny" - taka indukcja jest jak najbardziej logicznie poprawnym mechanizmem myśli. Nie jest w każdym razie "nielogiczna".
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
Jan Lewandowski
Dołączył: 12 Gru 2005
Posty: 2547
Przeczytał: 0 tematów
Płeć: Mężczyzna
|
Wysłany: Wto 13:49, 10 Sty 2017 Temat postu: Re: Rozumowanie indukcyjne |
|
|
Michał Dyszyński napisał: | Jan Lewandowski napisał: | Michał Dyszyński napisał: | Tak to traktując, to 100% ludzi nagminnie co chwila popełnia kolosalną ilość "błędów logicznych", bo działają na co dzień przyjmując mnóstwo przewidywań życiowych. Błędem logicznym byłoby wyjście rano do pracy, a potem powrót do domu. Błędem logicznym byłoby zjedzenie obiadu, przyjmując (ze skończonej liczby przypadków), ze nie jest to posiłek zatruty. Naukowiec sczytujący dane z miernika popełnia "błąd logiczny" uznając, że ten miernik działa poprawnie (skończona baza przypadków i jak to wyliczałeś "zerowe prawdopodobieństwo" prawdy w tym względzie). Jeśli dla Ciebie to wszystko są błędy logiczne, to mamy jakieś mocno różniące się wizje czym logika w ogóle jest |
Działać na co dzień może nawet to co błędne logicznie i to bez żadnego problemu. Nie oznacza to, że jest to mniej błędne logicznie. Dlatego działa indukcja i wiele chwytów erystycznych. Jak głosi znana maksyma logiczna, "błędne przesłanki mogą doprowadzić do poprawnych konkluzji". Oczywiście przez przypadek i do czasu. Dlatego sprawdzalność w praktyce jest moim zdaniem słabym kryterium weryfikacji a przynajmniej nie do końca pewnym. Powinno się to wszystko analizować jeszcze jakimś dodatkowym kryterium, na przykład logiką, aby wyeliminować przypadek dający złudzenie "sprawdzalności w praktyce"
Na co dzień ja też stosuję indukcję w potocznym znaczeniu, czy to w pracy, czy w relacjach koleżeńskich. I zupełnie nie przeszkadza mi to, że w swej strukturalnej głębi jest ona błędnym logicznie i zawodnym wnioskowaniem |
Tu mamy jednak pytanie: czym w ogóle jest logika?
Czym powinna być?... |
Trudniej powiedzieć czym od A do Z powinna być logika. Łatwiej powiedzieć co logiczne nie jest
Michał Dyszyński napisał: | Ty, w swojej krytyce indukcji, aspirujesz do mocno matematycznego ideału, kiedy jest absolutna pewność dla prawdziwości stwierdzeń. W takim ujęciu tylko jakaś postać tautologii (dedukcji) może być w ogóle poprawna. Można przyjąć takie podejście i właśnie to nazywać logiką |
Pewny jest tylko solipsyzm a nawet i nie to, bo zanegować można nawet ontologiczną podmiotowość samego ja, któremu nie da się przypisać statusu samodzielnego odrębnego bytu
Tak więc wcale nie o pewność tu chodzi. Nie żądam pewności od niczyjego światopoglądu bo światopoglądu się nie udowadania skoro jest niedowodliwy ze swej natury, w tym mój. Jeśli jednak ateista scjentyczny zaczyna przy pomocy wnioskowania indukcyjnego twierdzić, że nauka wykazuje, iż teizm jest urojeniem, to wtedy żądam od niego pewności na mocy konstrukcji jego twierdzenia tę pewność inherentnie zawierającego. Ty zaś rozszerzasz moje żądanie w stosunku do jednego twierdzenia na całe uniwersum wszystkich twierdzeń, włącznie z wszystkimi moimi. Nie wiem czemu ten manewr, tym bardziej, że już kiedyś sobie to wyjaśnialiśmy. Masz mniej więcej podobny problem co Andy72, który kiedyś moje stwierdzenie, że solipsyzmu nie da się obalić, zinterpretował w taki sposób, że ja sam jestem solipsystą. O tym, że jestem solipsystą dowiedziałem się dopiero z jego wpisu
Wracając do indukcji, to problemem jest nie tylko to, że wnioskowania indukcyjne nie są pewne, ale problemem jest to, że ich prawdopodobieństwo jest kompletnie nieszacowalne. Prawdopodobieństwo zakłada bowiem w swym założeniu to, że to co do siebie porównujemy jest ze sobą podobne, a w przypadku indukcyjnego wnioskowania o tym co znane przez nieznane nie mamy dostępnego żadnego podobieństwa, skoro nie znamy jeszcze tego co chcemy porównać. Nikt nie ujął tego lepiej niż Hume:
„Prawdopodobieństwo jest oparte na założeniu, że zachodzi podobieństwo między tymi rzeczami, które spotkaliśmy w doświadczeniu, a tymi, których nie spotkaliśmy. Dlatego też jest rzeczą niemożliwą, by założenie to mogło wypływać z prawdopodobieństwa” (David Hume, Traktat o naturze ludzkiej, I, III, 6).
Hume stwierdził też:
"Czy mamy prawo rozumować z [powtarzalnych] przypadków, które znamy z doświadczenia, o innych przypadkach [wnioskach], których nie znamy z doświadczenia? Nie, bez względu na liczbę powtórzeń”
No chyba, że działamy w zamkniętych układach lokalnych o przewidywalnym charakterze, gdzie to co porównujemy ze sobą nie jest już nieznane ale wtedy nie jest to już w sumie indukcja
Michał Dyszyński napisał: | Dla mnie jednak to nie jest optymalne podejście, bo kłóci się z jakimś zdrowym rozsądkiem |
Ze "zdrowym rozsądkiem"? Powiedziałbym raczej, że kłóci się to z naszym potocznym funkcjonowaniem, które nie musi być wcale rozsądne i logiczne żeby być skuteczne
Michał Dyszyński napisał: | Większość spraw życiowych wymaga poruszania się w różnych stopniach nieokreśloności, niepewności. To jest życie i myślenie - to też jest logika. Szacowanie szans też jest logiczne. Może byłaby tu forma logiki rozmytej, może opis ścisły jakoś inaczej funkcjonowałby w stosunku do potocznego, ale działanie w obszarach braku pewności też jest logiczne.
Jak dla mnie ogólną definicją logiki byłoby coś w stylu: dziedzina, która zajmuje się ustalaniem reguł poprawnego rozumowania. I chodziłoby też o rozumowanie z elementem szacowania, niepewności - ten typ rozumowania jest nam bowiem w życiu niezbędny |
Jakiekolwiek szacowanie jest możliwe tylko w przewidywalnych układach zamkniętych o charakterze lokalnym. Ale tam już w sumie nie stosujemy prawdziwej indukcji, tylko taką trochę oszukaną. Im mniejsza przewidywalność układu, tym bardziej prawdziwa indukcja. W sprawach światopoglądowych zaś przewidywalność jest jeszcze mniejsza i wtedy dopiero z reguły uogólnienia indukcyjne są najpełniejsze. I jednocześnie są one wtedy najbardziej narażone na zawodność
Michał Dyszyński napisał: | Indukcja, potraktowana z zastrzeżeniem: "wiem, że bez przebadania wszystkich przypadków nie mogę wyciągać absolutnych wniosków, więc moje ustalenia mają charakter lokalny" - taka indukcja jest jak najbardziej logicznie poprawnym mechanizmem myśli. Nie jest w każdym razie "nielogiczna". |
I w kwestii sedna się jak widzę zgadzamy. A co do logiki, to oczywiście są różne logiki, niedwuwartościowe, jak również i logika intuicyjna. Ale to już temat rzeka na oddzielny wątek
Ostatnio zmieniony przez Jan Lewandowski dnia Wto 18:14, 10 Sty 2017, w całości zmieniany 7 razy
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
Michał Dyszyński
Bloger na Kretowisku
Dołączył: 04 Gru 2005
Posty: 33293
Przeczytał: 63 tematy
Skąd: Warszawa Płeć: Mężczyzna
|
Wysłany: Wto 14:36, 10 Sty 2017 Temat postu: Re: Rozumowanie indukcyjne |
|
|
Jan Lewandowski napisał: | Jeśli jednak ateista scjentyczny zaczyna przy pomocy wnioskowania indukcyjnego twierdzić, że nauka wykazuje, iż teizm jest urojeniem, to wtedy żądam od niego pewności na mocy konstrukcji jego twierdzenia tę pewność inherentnie zawierającego. Ty zaś rozszerzasz moje żądanie w stosunku do jednego twierdzenia na całe uniwersum wszystkich twierdzeń, włącznie z wszystkimi moimi. Nie wiem czemu ten manewr, tym bardziej, że już kiedyś sobie to wyjaśnialiśmy. Masz mniej więcej podobny problem co Andy72 |
Gdybyś wszędzie gdzie coś piszesz, dodawał jakiś nagłówek/stopkę, zastrzeżenie "piszę to tylko w kontekście scjentyzmu", to moja reakcja byłaby rzeczywiście nieprawidłowa. Ale jest inaczej. Widzę PO PROSTU JAKIŚ TWÓJ TEKST. Tekst zawiera jakieś stwierdzenie, które domyślnie odczytuje się jako ogólne (tutaj było "indukcja jest błędem logicznym"). Jak mam to odczytać?... Za każdym razem mam sobie przypominać, że gdzieś tam, w jakiejś innej dyskusji, dwa miesiące temu pisałeś, że dyskutujesz w kontekście scjentyzmu?...
I ja teraz mam już na zawsze pamiętać coś w stylu: jeśli Jan cokolwiek pisze, to znaczy, że polemizuje ze scjentyzmem... ?
Czy nie uważasz takiego ustawienia sytuacji za nienaturalną?
A nowy dyskutant?... Jeśli nie zdarzyło mu się akurat natrafić na tekst, w którym deklarujesz się jako polemista scjentyzmu - skąd ma wiedzieć jak interpretować Twoje uwagi?...
To może w ogóle ustaw sobie w stopce taki komunikat dla wszystkich. Oto moja propozycja: "Co bym nie napisał, należy zawsze traktować jako polemikę ze scjentyzmem i w tym kontekście odczytywać wszystkie moje komentarze". Jak coś takiego sobie umieścisz w stopce - podpisie to już nie będę się czepiał tej Twojej praktyki dyskusyjnej. Ale w aktualnym układzie uważam ją za mylącą i dziwaczną.
Co do reszty Twojego ostatniego posta, to z grubsza chyba się dogadaliśmy w tym sensie, że różnice poglądów, które bym tu dostrzegał nie dotyczą meritum, ale spraw pobocznych. Więc co do reszty, z grubsza - zgoda.
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
Jan Lewandowski
Dołączył: 12 Gru 2005
Posty: 2547
Przeczytał: 0 tematów
Płeć: Mężczyzna
|
Wysłany: Wto 16:58, 10 Sty 2017 Temat postu: Re: Rozumowanie indukcyjne |
|
|
Michał Dyszyński napisał: | Jan Lewandowski napisał: | Jeśli jednak ateista scjentyczny zaczyna przy pomocy wnioskowania indukcyjnego twierdzić, że nauka wykazuje, iż teizm jest urojeniem, to wtedy żądam od niego pewności na mocy konstrukcji jego twierdzenia tę pewność inherentnie zawierającego. Ty zaś rozszerzasz moje żądanie w stosunku do jednego twierdzenia na całe uniwersum wszystkich twierdzeń, włącznie z wszystkimi moimi. Nie wiem czemu ten manewr, tym bardziej, że już kiedyś sobie to wyjaśnialiśmy. Masz mniej więcej podobny problem co Andy72 |
Gdybyś wszędzie gdzie coś piszesz, dodawał jakiś nagłówek/stopkę, zastrzeżenie "piszę to tylko w kontekście scjentyzmu", to moja reakcja byłaby rzeczywiście nieprawidłowa. Ale jest inaczej. Widzę PO PROSTU JAKIŚ TWÓJ TEKST. Tekst zawiera jakieś stwierdzenie, które domyślnie odczytuje się jako ogólne (tutaj było "indukcja jest błędem logicznym"). Jak mam to odczytać?... Za każdym razem mam sobie przypominać, że gdzieś tam, w jakiejś innej dyskusji, dwa miesiące temu pisałeś, że dyskutujesz w kontekście scjentyzmu?...
I ja teraz mam już na zawsze pamiętać coś w stylu: jeśli Jan cokolwiek pisze, to znaczy, że polemizuje ze scjentyzmem... ?
Czy nie uważasz takiego ustawienia sytuacji za nienaturalną?
A nowy dyskutant?... Jeśli nie zdarzyło mu się akurat natrafić na tekst, w którym deklarujesz się jako polemista scjentyzmu - skąd ma wiedzieć jak interpretować Twoje uwagi?...
To może w ogóle ustaw sobie w stopce taki komunikat dla wszystkich. Oto moja propozycja: "Co bym nie napisał, należy zawsze traktować jako polemikę ze scjentyzmem i w tym kontekście odczytywać wszystkie moje komentarze". Jak coś takiego sobie umieścisz w stopce - podpisie to już nie będę się czepiał tej Twojej praktyki dyskusyjnej. Ale w aktualnym układzie uważam ją za mylącą i dziwaczną |
Musiałbym uczestników tego forum uważać za totalnych debili i za każdym razem tłumaczyć im od nowa, że woda w Wiśle płynie. A tymczasem nawet mat urodził się z fragmentem mózgu. Niewielki to fragment, ale jednak jest. Prywatnie mogę sobie akceptować twierdzenia o dowolnym stopniu prawdopodobieństwa ale jeśli polemizujesz z jakimś systemem za pomocą jego twierdzeń, w tym momencie jest to scjentyzm, to nie musisz wcale przenosić przekonań tego systemu na wszystkie inne systemy przekonań. Jeśli scjentysta twierdzi, że akceptuje wyłącznie udowodnione i poprawne logicznie twierdzenia, to tylko takich od niego żądam w polemice. Wszyscy to jakoś zrozumieli i generalnie nie było zastrzeżeń aż nie zgłosiłeś postulatu o konieczności uogólnienia przeze mnie tego żądania na wszystkie inne twierdzenia, co nie jest z żadnego punktu widzenia konieczne. Tym bardziej, że już raz tę kwestię sobie przecież wyjaśnialiśmy
Jeśli się zgadzamy co do reszty, to ok
Ostatnio zmieniony przez Jan Lewandowski dnia Wto 18:05, 10 Sty 2017, w całości zmieniany 2 razy
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
Katolikus
Dołączył: 16 Lis 2016
Posty: 2667
Przeczytał: 76 tematów
Płeć: Mężczyzna
|
Wysłany: Sob 23:19, 27 Cze 2020 Temat postu: |
|
|
W końcu znalazłem odpowiedni temat.
przesłanka: "fakty, które do tej pory zaobserwowaliśmy, są dla nas najlepszym przewodnikiem po tym, co jest prawdą o faktach, których nie zaobserwowaliśmy."
Jest to cytat z pewnej książki, którą teraz czytam i jest rozdział poświęcony indukcji. W tej książce autor zaznacza, że powyższe zdanie, z którego w praktyce życia nie możemy zrezygnować, nie możemy pozwolić sobie na jej odrzucenie (a ściślej: "Bez względu na te problemy wydaje się, że bez indukcyjnych uogólnień nie możemy się obyć") jest jednak nieuzasadniona. Nie rozumiem dlaczego. Przesłanka ta zakłada samą siebie - twierdzi autor.
Ale, w którym miejscu dokładnie zachodzi to "zakłada samą siebie"?
Co z tą przesłanką jest nie tak?..
No przecież, czy nie jest tak, że właśnie to co do tej pory zaobserwowaliśmy okazywało się najlepszym przewodnikiem (choć nie absolutnie pewnym!) na temat badania świata?
Ostatnio zmieniony przez Katolikus dnia Sob 23:23, 27 Cze 2020, w całości zmieniany 4 razy
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
Michał Dyszyński
Bloger na Kretowisku
Dołączył: 04 Gru 2005
Posty: 33293
Przeczytał: 63 tematy
Skąd: Warszawa Płeć: Mężczyzna
|
Wysłany: Nie 1:10, 28 Cze 2020 Temat postu: |
|
|
Katolikus napisał: | W końcu znalazłem odpowiedni temat.
przesłanka: "fakty, które do tej pory zaobserwowaliśmy, są dla nas najlepszym przewodnikiem po tym, co jest prawdą o faktach, których nie zaobserwowaliśmy."
Jest to cytat z pewnej książki, którą teraz czytam i jest rozdział poświęcony indukcji. W tej książce autor zaznacza, że powyższe zdanie, z którego w praktyce życia nie możemy zrezygnować, nie możemy pozwolić sobie na jej odrzucenie (a ściślej: "Bez względu na te problemy wydaje się, że bez indukcyjnych uogólnień nie możemy się obyć") jest jednak nieuzasadniona. Nie rozumiem dlaczego. Przesłanka ta zakłada samą siebie - twierdzi autor.
Ale, w którym miejscu dokładnie zachodzi to "zakłada samą siebie"?
Co z tą przesłanką jest nie tak?..
No przecież, czy nie jest tak, że właśnie to co do tej pory zaobserwowaliśmy okazywało się najlepszym przewodnikiem (choć nie absolutnie pewnym!) na temat badania świata? |
Mi się całkiem podoba ta przesłanka - tak dokładnie sformułowana, czyli względnie subtelnie, nie stawiając kropki nad "i", lecz używając określenia "są dla nas przewodnikiem", nie zaś "są dowodem prawdziwości", czy coś podobnego.
Przesłanka byłaby rzeczywiście zakładająca samą siebie, GDYBY TO Z NIEJ SAMEJ MIAŁABY WYNIKAĆ owa przesłanka. Inaczej mówiąc, gdyby wnioskowanie indukcyjne uznano ze JEDYNY DOSTĘPNY sposób pierwotnego uzasadniania, to faktycznie nie byłoby jej jak "samouzasadnić". Bo takie uzasadnienie musiałoby zakładać, iż wcześniej (czyli przed pierwszym przypadkiem użycia rozumowania indukcyjnego) musiała już zaistnieć indukcja. Daje to efekt regresji (wstecz) do nieskończoności, bo wtedy żadne rozumowanie indukcyjne nie może być tym pierwszym, jako że przed nim musiałoby być jakiejś "jeszcze bardziej pierwsze".
Wg mnie jednak przesłanka jest całkiem słuszna, tyle że wywieść ją należy nie z niej samej, ale z PRZEKONANIA UZASADNIAJĄCEGO. Oto ktoś, kto analizuje rzeczywistość robi sobie kolekcję powtarzalności przypadków, jakie do niego dotarły. W pewnym momencie stwierdza jakąś korelację w tych przypadkach, a potem UZNAJE ARBITRALNIE, że uważa taką korelację obserwowaną dla danych historycznych za podstawę do wnioskowania o tym, co nadejdzie.Przy czym owa decyzja o użyciu danych historycznych do predykcji danych przyszłych wcale nie jest jednowymiarowa, albo jakaś prosta. Można uznać tę predykcję za ścisłą, ale można też tylko mówić o "większym prawdopodobieństwie" w tym kontekście. Sposób oceny owego prawdopodobieństwa też będzie arbitralny. Z indukcji wywieść tego nie sposób, będzie to ZAŁOŻENIE METODOLOGICZNE.
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
Katolikus
Dołączył: 16 Lis 2016
Posty: 2667
Przeczytał: 76 tematów
Płeć: Mężczyzna
|
Wysłany: Nie 2:45, 28 Cze 2020 Temat postu: |
|
|
Michał Dyszyński napisał: | Katolikus napisał: | W końcu znalazłem odpowiedni temat.
przesłanka: "fakty, które do tej pory zaobserwowaliśmy, są dla nas najlepszym przewodnikiem po tym, co jest prawdą o faktach, których nie zaobserwowaliśmy."
Jest to cytat z pewnej książki, którą teraz czytam i jest rozdział poświęcony indukcji. W tej książce autor zaznacza, że powyższe zdanie, z którego w praktyce życia nie możemy zrezygnować, nie możemy pozwolić sobie na jej odrzucenie (a ściślej: "Bez względu na te problemy wydaje się, że bez indukcyjnych uogólnień nie możemy się obyć") jest jednak nieuzasadniona. Nie rozumiem dlaczego. Przesłanka ta zakłada samą siebie - twierdzi autor.
Ale, w którym miejscu dokładnie zachodzi to "zakłada samą siebie"?
Co z tą przesłanką jest nie tak?..
No przecież, czy nie jest tak, że właśnie to co do tej pory zaobserwowaliśmy okazywało się najlepszym przewodnikiem (choć nie absolutnie pewnym!) na temat badania świata? |
Mi się całkiem podoba ta przesłanka - tak dokładnie sformułowana, czyli względnie subtelnie, nie stawiając kropki nad "i", lecz używając określenia "są dla nas przewodnikiem", nie zaś "są dowodem prawdziwości", czy coś podobnego.
Przesłanka byłaby rzeczywiście zakładająca samą siebie, GDYBY TO Z NIEJ SAMEJ MIAŁABY WYNIKAĆ owa przesłanka. Inaczej mówiąc, gdyby wnioskowanie indukcyjne uznano ze JEDYNY DOSTĘPNY sposób pierwotnego uzasadniania, to faktycznie nie byłoby jej jak "samouzasadnić". Bo takie uzasadnienie musiałoby zakładać, iż wcześniej (czyli przed pierwszym przypadkiem użycia rozumowania indukcyjnego) musiała już zaistnieć indukcja. Daje to efekt regresji (wstecz) do nieskończoności, bo wtedy żadne rozumowanie indukcyjne nie może być tym pierwszym, jako że przed nim musiałoby być jakiejś "jeszcze bardziej pierwsze".
Wg mnie jednak przesłanka jest całkiem słuszna, tyle że wywieść ją należy nie z niej samej, ale z PRZEKONANIA UZASADNIAJĄCEGO. Oto ktoś, kto analizuje rzeczywistość robi sobie kolekcję powtarzalności przypadków, jakie do niego dotarły. W pewnym momencie stwierdza jakąś korelację w tych przypadkach, a potem UZNAJE ARBITRALNIE, że uważa taką korelację obserwowaną dla danych historycznych za podstawę do wnioskowania o tym, co nadejdzie.Przy czym owa decyzja o użyciu danych historycznych do predykcji danych przyszłych wcale nie jest jednowymiarowa, albo jakaś prosta. Można uznać tę predykcję za ścisłą, ale można też tylko mówić o "większym prawdopodobieństwie" w tym kontekście. Sposób oceny owego prawdopodobieństwa też będzie arbitralny. Z indukcji wywieść tego nie sposób, będzie to ZAŁOŻENIE METODOLOGICZNE. |
Chyba mi tu coś zatrybiło. Odpowiedź na pytanie "Ale, w którym miejscu dokładnie zachodzi to "zakłada samą siebie"?" natchnęło mnie po tym, jak przeczytałem twoje zdanie "używając określenia "są dla nas przewodnikiem", nie zaś "są dowodem prawdziwości", czy coś podobnego."
Podstawiłem sobie za "są dla nas przewodnikiem" to "są dowodem prawdziwości" i wychodzi coś takiego:
"fakty, które do tej pory zaobserwowaliśmy, są dla nas dowodem prawdziwości na to, co jest prawdą o faktach, których nie zaobserwowaliśmy."
Jeżelibyśmy wystartowali od pytania: "jaki mamy dowód na to, że fakty, które do tej pory zaobserwowaliśmy, są dla nas dowodem prawdziwości na to, co jest prawdą o faktach, których nie zaobserwowaliśmy?" to odpowiadając, "dowodem jest to, że fakty, które do tej pory zaobserwowaliśmy, były do tej pory dla nas dowodem prawdziwości na to, co jest prawdą o faktach, których nie zaobserwowaliśmy". No i w ten sposób wychodzi to o czym pisze autor, że przesłanka zakłada samą siebie. Zgadza się?
Zagadka wszechświata rozwiązania. Można iść spać.
Chyba
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
fedor
Dołączył: 04 Paź 2008
Posty: 15352
Przeczytał: 88 tematów
Płeć: Mężczyzna
|
Wysłany: Nie 7:13, 28 Cze 2020 Temat postu: |
|
|
Katolikus napisał: | W końcu znalazłem odpowiedni temat.
przesłanka: "fakty, które do tej pory zaobserwowaliśmy, są dla nas najlepszym przewodnikiem po tym, co jest prawdą o faktach, których nie zaobserwowaliśmy."
Jest to cytat z pewnej książki, którą teraz czytam i jest rozdział poświęcony indukcji. W tej książce autor zaznacza, że powyższe zdanie, z którego w praktyce życia nie możemy zrezygnować, nie możemy pozwolić sobie na jej odrzucenie (a ściślej: "Bez względu na te problemy wydaje się, że bez indukcyjnych uogólnień nie możemy się obyć") jest jednak nieuzasadniona. Nie rozumiem dlaczego |
Dlatego, że każde uzasadnienie indukcji może się dokonać jedynie przy pomocy tego samego rozumowania, które ma dopiero zostać uzasadnione. Innymi słowy - indukcję możesz uzasadnić jedynie przy pomocy indukcji. Jest to błędne koło i zarazem nieskończony regres. Dlatego pozostaje ona nieuzasadniona. Ten problem znany jest jako problem Hume'a i nikt go nie rozwiązał. Hume rozwiązał ten problem tak, że po prostu zrezygnował z jego rozwiązania. Stwierdził, że w indukcję trzeba po prostu uwierzyć bo nie da się jej uzasadnić. Popper rozwiązał problem indukcji jeszcze inaczej. Stwierdził, że tak naprawdę nigdy indukcji nie stosujemy. Tak więc Hume i Popper też problemu uzasadnienia indukcji nie rozwiązali. Jedynie uciekli od niego
Katolikus napisał: | Przesłanka ta zakłada samą siebie - twierdzi autor |
Dokładnie tak jest. Indukcję możesz uzasadnić jedynie przy pomocy jej samej i zawsze będziesz w błędnym kole tutaj. Jest to słynny problem Hume'a i jest on logicznie nierozwiązywalny. Można rozwiązywać go jedynie psychologicznie
Katolikus napisał: | , w którym miejscu dokładnie zachodzi to "zakłada samą siebie"?
Co z tą przesłanką jest nie tak?.. |
To, że aby tę przesłankę uzasadnić możesz się powołać jedynie na nią samą. Innej drogi nie masz. To co ma zostać uzasadnione będzie z góry zakładać to co ma zostać uzasadnione. Błędne koło
Jeśli dalej nie rozumiesz gdzie leży tu problem to spróbuję to zilustrować przy pomocy pewnego dialogu. Taka scenka rodzajowa pomiędzy zwolennikiem indukcji (A) i sceptykiem (B):
A: Wcześniej przeszłość okazywała się być taka jak przyszłość. Możemy więc zasadnie uważać, że tak będzie w przyszłości również i teraz
B: Uzasadnij to przekonanie
A: No skoro wcześniej przeszłość okazywała się taka jak przyszłość to możemy zasadnie przyjąć, że tak będzie nadal
B: Powtórzyłeś to samo od nowa. Posłużyłeś się tym samym rozumowaniem, które miałeś uzasadnić. No więc skąd wiesz, że tym razem też przyszłość będzie taka jak przeszłość?
A: Bo do tej pory przeszłość była taka jak przyszłość więc rozsądnie jest zakładać, że tak będzie w przyszłości
B: Ale to właśnie masz uzasadnić więc nie możesz używać tego zarazem jako uzasadnienia tego uzasadnienia. Nie możesz uzasadniać jednego i tego samego przy pomocy jednego i tego samego. No więc skąd to wiesz?
A: Skoro do tej pory przeszłość okazywała się być taka jak przyszłość to zasadnie jest przyjąć, że tak będzie w przyszłości
B: Ale to właśnie masz uzasadnić więc nie możesz tego używać zarazem jako uzasadnienia samego siebie. Powtarzasz się. Masz jakieś inne uzasadnienie? Skąd wiesz, że przeszłość powtórzy się w przyszłości?
A: Bo przeszłość zawsze powtarza się w przyszłości
B: Ale to masz właśnie uzasadnić więc nie możesz zarazem używać tego jako uzasadnienia samego siebie. No więc skąd wiesz, że przeszłość będzie taka jak przyszłość?
A: Bo przeszłość zawsze jest taka jak przyszłość
B: Ale ponownie uzasadniasz to samo przez to samo. No więc skąd wiesz, że przeszłość zawsze będzie taka jak przyszłość?
A: Bo przeszłość zawsze jest taka jak przyszłość
B: Ale to masz dopiero uzasadnić więc nie możesz ciągle używać tego jako uzasadnienia samego siebie. No więc skąd wiesz, że przyszłość zawsze będzie taka jak przeszłość?
A: Bo przyszłość zawsze jest taka jak przeszłość
B: Znowu uzasadniasz to samo przez to samo. No więc skąd to wiesz?
I taki dialog będzie trwał w nieskończoność. Uzasadniający wciąż wpada tu w błędne koło i dlatego powstaje nieskończony regres gdy sceptyk wciąż na nowo pyta o uzasadnienie tego samego. Jest to słynny problem Hume'a
Katolikus napisał: | No przecież, czy nie jest tak, że właśnie to co do tej pory zaobserwowaliśmy okazywało się najlepszym przewodnikiem (choć nie absolutnie pewnym!) na temat badania świata? |
To tylko przeszłość. Nie masz żadnej logicznej podstawy aby rozumowanie z przeszłości rozciągnąć w przyszłość. Jest to logicznie bezpodstawne i na to właśnie wskazał nam Hume. Przeszłość nic nam nie mówi o przyszłości bo przyszłość po prostu nie istnieje. Indyk, który wnioskuje, że nigdy nie zarżną go na rosół w niedzielę, skoro do tej pory się to nie zdarzyło, rozumuje indukcyjnie i tym samym błędnie. Bo pewnej niedzieli utną mu wreszcie głowę i zrobią z niego obiad. Może jedynie łudzić się, że mu nie utną głowy którejś niedzieli. Pozostaje mu jedynie wiara w indukcję bo uzasadnienia w tej kwestii nie ma żadnego. My tak samo
Popper stwierdził, że tak naprawdę nigdy nie rozumujemy indukcyjnie bo podobieństwo przy pomocy którego wiążemy ze sobą przypadki przeszłe jest jedynie iluzoryczne. Przeszłe przypadki jedynie wydają się nam podobne między sobą lecz wcale nie są. I uznał indukcję za złudzenie
Alan Chalmers najbardziej przejrzyście i elokwentnie opisał czemu nie da się w żaden logicznie poprawny sposób uzasadnić indukcji
[link widoczny dla zalogowanych]
Jeśli jego wyjaśnień nie zrozumiesz to już nic tu nie zrozumiesz
Ostatnio zmieniony przez fedor dnia Nie 11:26, 28 Cze 2020, w całości zmieniany 5 razy
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
lucek
Dołączył: 18 Lut 2011
Posty: 8769
Przeczytał: 0 tematów
|
Wysłany: Nie 7:45, 28 Cze 2020 Temat postu: |
|
|
fedor napisał: | To tylko przeszłość. Nie masz żadnej logicznej podstawy aby rozumowanie z przeszłości rozciągnąć w przyszłość. Jest to logicznie bezpodstawne i na to właśnie wskazał nam Hume. |
nie ma logicznych podstaw, bo podstawy są empiryczne, podstawy są empiryczne - to poznawane niezmienne prawa rządzące światem - "Bóg" i dlatego, że po nocy następuje dzień jest kwestią wiedzy - znajomością tych praw, a nie kwestią wiary.
Indukcja, czyli logika wyraża, opisuje te poznane zasady. Empiryczność świata orzeka o prawdziwości poznawanych zasad, logika może jedynie wskazać błędność sądów - w szczególności rozmijania się logicznego opisu z doświadczeniem, gdzie doświadczenie jest ponad logiką, bo logika poznaniu służy.
Ostatnio zmieniony przez lucek dnia Nie 7:46, 28 Cze 2020, w całości zmieniany 1 raz
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
fedor
Dołączył: 04 Paź 2008
Posty: 15352
Przeczytał: 88 tematów
Płeć: Mężczyzna
|
Wysłany: Nie 7:56, 28 Cze 2020 Temat postu: |
|
|
lucek napisał: | fedor napisał: | To tylko przeszłość. Nie masz żadnej logicznej podstawy aby rozumowanie z przeszłości rozciągnąć w przyszłość. Jest to logicznie bezpodstawne i na to właśnie wskazał nam Hume. |
nie ma logicznych podstaw, bo podstawy są empiryczne, podstawy są empiryczne - to poznawane niezmienne prawa rządzące światem - "Bóg" i dlatego, że po nocy następuje dzień jest kwestią wiedzy - znajomością tych praw, a nie kwestią wiary.
Indukcja, czyli logika wyraża, opisuje te poznane zasady. Empiryczność świata orzeka o prawdziwości poznawanych zasad, logika może jedynie wskazać błędność sądów - w szczególności rozmijania się logicznego opisu z doświadczeniem, gdzie doświadczenie jest ponad logiką, bo logika poznaniu służy. |
Znowu tylko pierdzielisz gdzieś obok tematu zamiast ściśle na temat (strasznie śmiecisz na tym forum). Nie ma to nic wspólnego z problematem uzasadnienia indukcji i to co napisałeś na pewno nic nie uzasadnia. Jeśli arbitralnie uznasz, że Bóg lub prawa rządzą światem to się z tobą nawet zgodzę. Ale jest to tylko deklaracja i nic nie rozwiązuje w żadnej kwestii
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
lucek
Dołączył: 18 Lut 2011
Posty: 8769
Przeczytał: 0 tematów
|
Wysłany: Nie 8:09, 28 Cze 2020 Temat postu: |
|
|
fedor napisał: | Znowu tylko pierdzielisz gdzieś obok tematu zamiast ściśle na temat (strasznie śmiecisz na tym forum). Nie ma to nic wspólnego z problematem uzasadnienia indukcji i to co napisałeś na pewno nic nie uzasadnia. Jeśli arbitralnie uznasz, że Bóg lub prawa rządzą światem to się z tobą nawet zgodzę. Ale jest to tylko deklaracja i nic nie rozwiązuje w żadnej kwestii |
Myślę, że sam śmiecisz na forum próbujesz sprzedawać ludziom tani populizm, przy okazji ośmieszając "teizm".
Przestań głupoty za Dyszyńskim powtarzać typu "arbitralnie" bo po pierwsze zawsze człowiek sam orzeka, a przedtem odczuwa, co jest prawdą, a co w nim wywołuje niepokój więc słowo "arbitralny" tu to kolejny przykład demagogii .... a tę moją "arbitralność" akurat potwierdza większość, którzy inaczej niż ty czy Dyszyński nie wątpią w poznawalność świata, której zresztą gdyby nie było i to i twoje wszystkie wywody są pozbawione znaczenia. Bóg z definicji jest zasadami rządzącymi światem, więc w tym zakresie istnienie Boga jest tak samo oczywiste jak dla scjentysty, "naukowe poznanie", a tylko idiota może twierdzić, że tych zasad nie doświadcza, nie są jego wiedzą, a może w nie jedynie wierzyć
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
fedor
Dołączył: 04 Paź 2008
Posty: 15352
Przeczytał: 88 tematów
Płeć: Mężczyzna
|
Wysłany: Nie 9:35, 28 Cze 2020 Temat postu: |
|
|
lucek napisał: | fedor napisał: | Znowu tylko pierdzielisz gdzieś obok tematu zamiast ściśle na temat (strasznie śmiecisz na tym forum). Nie ma to nic wspólnego z problematem uzasadnienia indukcji i to co napisałeś na pewno nic nie uzasadnia. Jeśli arbitralnie uznasz, że Bóg lub prawa rządzą światem to się z tobą nawet zgodzę. Ale jest to tylko deklaracja i nic nie rozwiązuje w żadnej kwestii |
Myślę, że sam śmiecisz na forum próbujesz sprzedawać ludziom tani populizm, przy okazji ośmieszając "teizm" |
Nie chrzań
lucek napisał: | Przestań głupoty za Dyszyńskim powtarzać typu "arbitralnie" bo po pierwsze zawsze człowiek sam orzeka, a przedtem odczuwa, co jest prawdą, a co w nim wywołuje niepokój więc słowo "arbitralny" tu to kolejny przykład demagogii .... |
Piszesz, że wszystko jest arbitralne i za chwilę nazywasz to "demagogią". Potrafisz sobie zaprzeczyć nie tylko w jednym i tym samym poście ale nawet w jednym i tym samym zdaniu. Ale wszyscy już przywykli
lucek napisał: | a tę moją "arbitralność" akurat potwierdza większość |
To jest sofistyka Ad Numerum. Jeszcze niedawno większość wierrzyła w płaską ziemię i geocentryzm. Tak więc "super" jest ten twój "argument"
lucek napisał: | którzy inaczej niż ty czy Dyszyński nie wątpią w poznawalność świata, której zresztą gdyby nie było i to i twoje wszystkie wywody są pozbawione znaczenia. Bóg z definicji jest zasadami rządzącymi światem, więc w tym zakresie istnienie Boga jest tak samo oczywiste jak dla scjentysty, "naukowe poznanie", a tylko idiota może twierdzić, że tych zasad nie doświadcza, nie są jego wiedzą, a może w nie jedynie wierzyć |
I znowu sam obaliłeś zarzut jaki mi postawiłeś. Wszystko to w jednym i tym samym akapicie Z tobą nie trzeba nawet polemizować bo jesteś sam ze sobą pogubiony
Ostatnio zmieniony przez fedor dnia Nie 9:37, 28 Cze 2020, w całości zmieniany 1 raz
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
lucek
Dołączył: 18 Lut 2011
Posty: 8769
Przeczytał: 0 tematów
|
Wysłany: Nie 9:58, 28 Cze 2020 Temat postu: |
|
|
Niestety Fedorze, przyszłość naszego kraju, która leży mi na sercu i inne jeszcze ważniejsze sprawy nie pozwalają mi odnieść się w tej chwili do farmazonów jakie wypisujesz. Później może znajdę trochę czasu na bicie piany o niczym
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
towarzyski.pelikan
Dołączył: 19 Sie 2018
Posty: 5675
Przeczytał: 0 tematów
Skąd: Ze wsi Płeć: Kobieta
|
Wysłany: Nie 11:52, 28 Cze 2020 Temat postu: |
|
|
lucek napisał: | fedor napisał: | To tylko przeszłość. Nie masz żadnej logicznej podstawy aby rozumowanie z przeszłości rozciągnąć w przyszłość. Jest to logicznie bezpodstawne i na to właśnie wskazał nam Hume. |
nie ma logicznych podstaw, bo podstawy są empiryczne, podstawy są empiryczne - to poznawane niezmienne prawa rządzące światem - "Bóg" i dlatego, że po nocy następuje dzień jest kwestią wiedzy - znajomością tych praw, a nie kwestią wiary.
Indukcja, czyli logika wyraża, opisuje te poznane zasady. Empiryczność świata orzeka o prawdziwości poznawanych zasad, logika może jedynie wskazać błędność sądów - w szczególności rozmijania się logicznego opisu z doświadczeniem, gdzie doświadczenie jest ponad logiką, bo logika poznaniu służy. |
Zgadzam się z luckiem.
Punktem wyjścia jest obserwacja i rozumowanie, na podstawie którego dochodzimy do reguł/zasad rządzących światem. I to wywiedzione z empirii założenie o tym, że takie prawa istnieją jest uzasadnieniem indukcji.
Nikt przy zdrowych zmysłach nie stosowałby indukcji, gdyby nie fakt, że zakłada, że obserwowane zjawiska podlegają jakimś prawidłowościom. Więc indukcjonista nie rozumuje w ten sposób, ze "ponieważ do tej pory zawsze jak podrzuciłam przedmiot, spadał na ziemię, to w przyszłości też zawsze spadnie", tylko "ponieważ do tej pory zawsze jak podrzuciłam przedmiot, spadał na ziemię, to wychodzę z założenia, że jest to reguła/prawo i na tej podstawie zakładam, że w przyszłości też zawsze spadnie".
Jeśli ktoś podważa indukcję uznając ją za bezzasadną, to znaczy, że wychodzi z założenia, że nie ma podstaw zakładać, że rzeczywistość rządzi się jakimiś stałymi prawami, regułami.
Ja bym takiemu negacjoniście indukcyjnemu zadała takie pytanie - co by wg niego było uzasadnieniem istnienia takich praw/reguł?
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
Irbisol
Dołączył: 06 Gru 2005
Posty: 15335
Przeczytał: 28 tematów
|
Wysłany: Nie 12:22, 28 Cze 2020 Temat postu: |
|
|
towarzyski.pelikan napisał: | lucek napisał: | fedor napisał: | To tylko przeszłość. Nie masz żadnej logicznej podstawy aby rozumowanie z przeszłości rozciągnąć w przyszłość. Jest to logicznie bezpodstawne i na to właśnie wskazał nam Hume. |
nie ma logicznych podstaw, bo podstawy są empiryczne, podstawy są empiryczne - to poznawane niezmienne prawa rządzące światem - "Bóg" i dlatego, że po nocy następuje dzień jest kwestią wiedzy - znajomością tych praw, a nie kwestią wiary.
Indukcja, czyli logika wyraża, opisuje te poznane zasady. Empiryczność świata orzeka o prawdziwości poznawanych zasad, logika może jedynie wskazać błędność sądów - w szczególności rozmijania się logicznego opisu z doświadczeniem, gdzie doświadczenie jest ponad logiką, bo logika poznaniu służy. |
Zgadzam się z luckiem.
Punktem wyjścia jest obserwacja i rozumowanie, na podstawie którego dochodzimy do reguł/zasad rządzących światem. I to wywiedzione z empirii założenie o tym, że takie prawa istnieją jest uzasadnieniem indukcji.
Nikt przy zdrowych zmysłach nie stosowałby indukcji, gdyby nie fakt, że zakłada, że obserwowane zjawiska podlegają jakimś prawidłowościom. Więc indukcjonista nie rozumuje w ten sposób, ze "ponieważ do tej pory zawsze jak podrzuciłam przedmiot, spadał na ziemię, to w przyszłości też zawsze spadnie", tylko "ponieważ do tej pory zawsze jak podrzuciłam przedmiot, spadał na ziemię, to wychodzę z założenia, że jest to reguła/prawo i na tej podstawie zakładam, że w przyszłości też zawsze spadnie".
Jeśli ktoś podważa indukcję uznając ją za bezzasadną, to znaczy, że wychodzi z założenia, że nie ma podstaw zakładać, że rzeczywistość rządzi się jakimiś stałymi prawami, regułami.
Ja bym takiemu negacjoniście indukcyjnemu zadała takie pytanie - co by wg niego było uzasadnieniem istnienia takich praw/reguł? |
To jest właśnie to, czego fedoryści nie łapią. Nie chodzi tu wcale o gwarancję 100%, że skoro coś do tej pory działało, to będzie działać nadal. Chodzi o założenie, że świat ma jakieś reguły i to, co obserwujemy, jest skutkiem działania tych reguł. Założenie może być błędne, ale nic lepszego nie ma.
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
fedor
Dołączył: 04 Paź 2008
Posty: 15352
Przeczytał: 88 tematów
Płeć: Mężczyzna
|
Wysłany: Nie 12:49, 28 Cze 2020 Temat postu: |
|
|
towarzyski.pelikan napisał: | lucek napisał: | fedor napisał: | To tylko przeszłość. Nie masz żadnej logicznej podstawy aby rozumowanie z przeszłości rozciągnąć w przyszłość. Jest to logicznie bezpodstawne i na to właśnie wskazał nam Hume. |
nie ma logicznych podstaw, bo podstawy są empiryczne, podstawy są empiryczne - to poznawane niezmienne prawa rządzące światem - "Bóg" i dlatego, że po nocy następuje dzień jest kwestią wiedzy - znajomością tych praw, a nie kwestią wiary.
Indukcja, czyli logika wyraża, opisuje te poznane zasady. Empiryczność świata orzeka o prawdziwości poznawanych zasad, logika może jedynie wskazać błędność sądów - w szczególności rozmijania się logicznego opisu z doświadczeniem, gdzie doświadczenie jest ponad logiką, bo logika poznaniu służy. |
Zgadzam się z luckiem.
Punktem wyjścia jest obserwacja i rozumowanie, na podstawie którego dochodzimy do reguł/zasad rządzących światem. I to wywiedzione z empirii założenie o tym, że takie prawa istnieją jest uzasadnieniem indukcji |
Nie może to być uzasadnieniem indukcji ponieważ twoja obserwacja dotyczy jedynie przeszłości i wycinkowego zakresu świata. I w dodatku nie wiesz nic o całej przeszłości bo nie wiesz nawet co było przed tobą. Tak więc twoje obserwacje to za malo na uzasadnienie jakiejś reguły świata. Twoje obserwacje z przeszłości nie mówią też nic o przyszłości. To co zaobserwowałaś w przeszłości może już zwyczajnie przestać działać w przyszłości. Odsyłam do przykładu z indykiem jaki podałem wyżej. Nawet gdybyś miała wszystkie obserwacje empiryczne z przeszłości (a nie masz), to i tak nie byłabyś w stanie uzasadnić na tej podstawie tego co będzie w przyszłości. Nie można uzasadnić indukcji. Można w nią jedynie uwierzyć
pelikan napisał: | Nikt przy zdrowych zmysłach nie stosowałby indukcji, gdyby nie fakt, że zakłada, że obserwowane zjawiska podlegają jakimś prawidłowościom. Więc indukcjonista nie rozumuje w ten sposób, ze "ponieważ do tej pory zawsze jak podrzuciłam przedmiot, spadał na ziemię, to w przyszłości też zawsze spadnie", tylko "ponieważ do tej pory zawsze jak podrzuciłam przedmiot, spadał na ziemię, to wychodzę z założenia, że jest to reguła/prawo i na tej podstawie zakładam, że w przyszłości też zawsze spadnie" |
No to źle zakładasz bo nie masz żadnej podstawy aby tak założyć. To jest błędne koło w rozumowaniu. Robisz wszystkie te klasyczne indukcyjne błędy w rozumowaniu, które właśnie obnażył Hume
pelikan napisał: | Jeśli ktoś podważa indukcję uznając ją za bezzasadną, to znaczy, że wychodzi z założenia, że nie ma podstaw zakładać, że rzeczywistość rządzi się jakimiś stałymi prawami, regułami |
Tu z kolei popełniasz błąd zakładając, że to co robimy musi być uzasadnione. Nie musi i nawet nie da się uzasadnić wszystkich decyzji jakie w życiu podejmujesz. Codziennie podejmujesz mnóstwo decyzji w ciemno i nie masz z tym problemu. Każdy tak robi. Tak samo jest z indukcją. Nie musi ona być w ogóle uzasadniona abyśmy posługiwali się nią na co dzień
pelikan napisał: | Ja bym takiemu negacjoniście indukcyjnemu zadała takie pytanie - co by wg niego było uzasadnieniem istnienia takich praw/reguł? |
Nic nie musi być uzasadnieniem indukcji. Po prostu można w nią jedynie wierzyć. Ja nie mam z tym problemu. Wierzę, że Bóg podtrzymuje regularność w świecie. Ale ci co w to nie wierzą i twierdzą, że na wszystko "musi" być dowód - tacy będą mieli mega problem z zagadnieniem uzasadnienia indukcji. Hume wystarczająco dobitnie ukazał, że nie da się poprawnie uzasadnić indukcji i zawsze skończy się to błędnym kołem. Można więc w indukcję jedynie uwierzyć i Hume to właśnie zrobił
Przeczytaj sobie wyjątkowo eleganckie i zgrabne wprowadzenie Chalmersa do problemu indukcji
[link widoczny dla zalogowanych]
bo widzę, że wskoczyłaś trochę zielona w tę problematykę. To nam oszczędzi tłumaczenia wszystkiego od początku
Ostatnio zmieniony przez fedor dnia Nie 13:21, 28 Cze 2020, w całości zmieniany 5 razy
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
Katolikus
Dołączył: 16 Lis 2016
Posty: 2667
Przeczytał: 76 tematów
Płeć: Mężczyzna
|
Wysłany: Nie 13:55, 28 Cze 2020 Temat postu: |
|
|
fedor napisał: | Katolikus napisał: | W końcu znalazłem odpowiedni temat.
przesłanka: "fakty, które do tej pory zaobserwowaliśmy, są dla nas najlepszym przewodnikiem po tym, co jest prawdą o faktach, których nie zaobserwowaliśmy."
Jest to cytat z pewnej książki, którą teraz czytam i jest rozdział poświęcony indukcji. W tej książce autor zaznacza, że powyższe zdanie, z którego w praktyce życia nie możemy zrezygnować, nie możemy pozwolić sobie na jej odrzucenie (a ściślej: "Bez względu na te problemy wydaje się, że bez indukcyjnych uogólnień nie możemy się obyć") jest jednak nieuzasadniona. Nie rozumiem dlaczego |
Dlatego, że każde uzasadnienie indukcji może się dokonać jedynie przy pomocy tego samego rozumowania, które ma dopiero zostać uzasadnione. Innymi słowy - indukcję możesz uzasadnić jedynie przy pomocy indukcji. Jest to błędne koło i zarazem nieskończony regres. Dlatego pozostaje ona nieuzasadniona. Ten problem znany jest jako problem Hume'a i nikt go nie rozwiązał. Hume rozwiązał ten problem tak, że po prostu zrezygnował z jego rozwiązania. Stwierdził, że w indukcję trzeba po prostu uwierzyć bo nie da się jej uzasadnić. Popper rozwiązał problem indukcji jeszcze inaczej. Stwierdził, że tak naprawdę nigdy indukcji nie stosujemy. Tak więc Hume i Popper też problemu uzasadnienia indukcji nie rozwiązali. Jedynie uciekli od niego
Katolikus napisał: | Przesłanka ta zakłada samą siebie - twierdzi autor |
Dokładnie tak jest. Indukcję możesz uzasadnić jedynie przy pomocy jej samej i zawsze będziesz w błędnym kole tutaj. Jest to słynny problem Hume'a i jest on logicznie nierozwiązywalny. Można rozwiązywać go jedynie psychologicznie
Katolikus napisał: | , w którym miejscu dokładnie zachodzi to "zakłada samą siebie"?
Co z tą przesłanką jest nie tak?.. |
To, że aby tę przesłankę uzasadnić możesz się powołać jedynie na nią samą. Innej drogi nie masz. To co ma zostać uzasadnione będzie z góry zakładać to co ma zostać uzasadnione. Błędne koło
Jeśli dalej nie rozumiesz gdzie leży tu problem to spróbuję to zilustrować przy pomocy pewnego dialogu. Taka scenka rodzajowa pomiędzy zwolennikiem indukcji (A) i sceptykiem (B):
A: Wcześniej przeszłość okazywała się być taka jak przyszłość. Możemy więc zasadnie uważać, że tak będzie w przyszłości również i teraz
B: Uzasadnij to przekonanie
A: No skoro wcześniej przeszłość okazywała się taka jak przyszłość to możemy zasadnie przyjąć, że tak będzie nadal
B: Powtórzyłeś to samo od nowa. Posłużyłeś się tym samym rozumowaniem, które miałeś uzasadnić. No więc skąd wiesz, że tym razem też przyszłość będzie taka jak przeszłość?
A: Bo do tej pory przeszłość była taka jak przyszłość więc rozsądnie jest zakładać, że tak będzie w przyszłości
B: Ale to właśnie masz uzasadnić więc nie możesz używać tego zarazem jako uzasadnienia tego uzasadnienia. Nie możesz uzasadniać jednego i tego samego przy pomocy jednego i tego samego. No więc skąd to wiesz?
A: Skoro do tej pory przeszłość okazywała się być taka jak przyszłość to zasadnie jest przyjąć, że tak będzie w przyszłości
B: Ale to właśnie masz uzasadnić więc nie możesz tego używać zarazem jako uzasadnienia samego siebie. Powtarzasz się. Masz jakieś inne uzasadnienie? Skąd wiesz, że przeszłość powtórzy się w przyszłości?
A: Bo przeszłość zawsze powtarza się w przyszłości
B: Ale to masz właśnie uzasadnić więc nie możesz zarazem używać tego jako uzasadnienia samego siebie. No więc skąd wiesz, że przeszłość będzie taka jak przyszłość?
A: Bo przeszłość zawsze jest taka jak przyszłość
B: Ale ponownie uzasadniasz to samo przez to samo. No więc skąd wiesz, że przeszłość zawsze będzie taka jak przyszłość?
A: Bo przeszłość zawsze jest taka jak przyszłość
B: Ale to masz dopiero uzasadnić więc nie możesz ciągle używać tego jako uzasadnienia samego siebie. No więc skąd wiesz, że przyszłość zawsze będzie taka jak przeszłość?
A: Bo przyszłość zawsze jest taka jak przeszłość
B: Znowu uzasadniasz to samo przez to samo. No więc skąd to wiesz?
I taki dialog będzie trwał w nieskończoność. Uzasadniający wciąż wpada tu w błędne koło i dlatego powstaje nieskończony regres gdy sceptyk wciąż na nowo pyta o uzasadnienie tego samego. Jest to słynny problem Hume'a
Katolikus napisał: | No przecież, czy nie jest tak, że właśnie to co do tej pory zaobserwowaliśmy okazywało się najlepszym przewodnikiem (choć nie absolutnie pewnym!) na temat badania świata? |
To tylko przeszłość. Nie masz żadnej logicznej podstawy aby rozumowanie z przeszłości rozciągnąć w przyszłość. Jest to logicznie bezpodstawne i na to właśnie wskazał nam Hume. Przeszłość nic nam nie mówi o przyszłości bo przyszłość po prostu nie istnieje. Indyk, który wnioskuje, że nigdy nie zarżną go na rosół w niedzielę, skoro do tej pory się to nie zdarzyło, rozumuje indukcyjnie i tym samym błędnie. Bo pewnej niedzieli utną mu wreszcie głowę i zrobią z niego obiad. Może jedynie łudzić się, że mu nie utną głowy którejś niedzieli. Pozostaje mu jedynie wiara w indukcję bo uzasadnienia w tej kwestii nie ma żadnego. My tak samo
Popper stwierdził, że tak naprawdę nigdy nie rozumujemy indukcyjnie bo podobieństwo przy pomocy którego wiążemy ze sobą przypadki przeszłe jest jedynie iluzoryczne. Przeszłe przypadki jedynie wydają się nam podobne między sobą lecz wcale nie są. I uznał indukcję za złudzenie
Alan Chalmers najbardziej przejrzyście i elokwentnie opisał czemu nie da się w żaden logicznie poprawny sposób uzasadnić indukcji
[link widoczny dla zalogowanych]
Jeśli jego wyjaśnień nie zrozumiesz to już nic tu nie zrozumiesz |
W zasadzie z grubsza rozumiem jaki jest problem z indukcją. Miałem problem, by zrozumieć to na tej konkretnej przesłance. Ale podoba mi się twój wymyślony dialog, bo jeszcze klarowniej wyjaśnia mi te sprawy, łatwiej mi w ten sposób sobie to poukładać. Też jak czegoś nie rozumiem to lubię sobie rozwiązywać problem za pomocą wymyślonych dialogów.
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
Katolikus
Dołączył: 16 Lis 2016
Posty: 2667
Przeczytał: 76 tematów
Płeć: Mężczyzna
|
Wysłany: Nie 14:05, 28 Cze 2020 Temat postu: |
|
|
lucek napisał: | nie ma logicznych podstaw, bo podstawy są empiryczne, podstawy są empiryczne - to poznawane niezmienne prawa rządzące światem - "Bóg" i dlatego, że po nocy następuje dzień jest kwestią wiedzy - znajomością tych praw, a nie kwestią wiary. |
To, że po nocy następował dzień jest kwestią wiedzy dla ciebie (ale to też tylko w skończonym wycinku czasowym, bo nie jesteś "od zawsze"), ale to, że dalej tak będzie jest już kwestią wiary, bo przyszłość jeszcze nie nadeszła, a więc nie wiesz, jaka będzie. Może jutro rozpi*doli nam się Słońce i, co powiesz? ; d
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
Katolikus
Dołączył: 16 Lis 2016
Posty: 2667
Przeczytał: 76 tematów
Płeć: Mężczyzna
|
Wysłany: Nie 14:10, 28 Cze 2020 Temat postu: |
|
|
Irbisol napisał: | towarzyski.pelikan napisał: | lucek napisał: | fedor napisał: | To tylko przeszłość. Nie masz żadnej logicznej podstawy aby rozumowanie z przeszłości rozciągnąć w przyszłość. Jest to logicznie bezpodstawne i na to właśnie wskazał nam Hume. |
nie ma logicznych podstaw, bo podstawy są empiryczne, podstawy są empiryczne - to poznawane niezmienne prawa rządzące światem - "Bóg" i dlatego, że po nocy następuje dzień jest kwestią wiedzy - znajomością tych praw, a nie kwestią wiary.
Indukcja, czyli logika wyraża, opisuje te poznane zasady. Empiryczność świata orzeka o prawdziwości poznawanych zasad, logika może jedynie wskazać błędność sądów - w szczególności rozmijania się logicznego opisu z doświadczeniem, gdzie doświadczenie jest ponad logiką, bo logika poznaniu służy. |
Zgadzam się z luckiem.
Punktem wyjścia jest obserwacja i rozumowanie, na podstawie którego dochodzimy do reguł/zasad rządzących światem. I to wywiedzione z empirii założenie o tym, że takie prawa istnieją jest uzasadnieniem indukcji.
Nikt przy zdrowych zmysłach nie stosowałby indukcji, gdyby nie fakt, że zakłada, że obserwowane zjawiska podlegają jakimś prawidłowościom. Więc indukcjonista nie rozumuje w ten sposób, ze "ponieważ do tej pory zawsze jak podrzuciłam przedmiot, spadał na ziemię, to w przyszłości też zawsze spadnie", tylko "ponieważ do tej pory zawsze jak podrzuciłam przedmiot, spadał na ziemię, to wychodzę z założenia, że jest to reguła/prawo i na tej podstawie zakładam, że w przyszłości też zawsze spadnie".
Jeśli ktoś podważa indukcję uznając ją za bezzasadną, to znaczy, że wychodzi z założenia, że nie ma podstaw zakładać, że rzeczywistość rządzi się jakimiś stałymi prawami, regułami.
Ja bym takiemu negacjoniście indukcyjnemu zadała takie pytanie - co by wg niego było uzasadnieniem istnienia takich praw/reguł? |
To jest właśnie to, czego fedoryści nie łapią. Nie chodzi tu wcale o gwarancję 100%, że skoro coś do tej pory działało, to będzie działać nadal. Chodzi o założenie, że świat ma jakieś reguły i to, co obserwujemy, jest skutkiem działania tych reguł. Założenie może być błędne, ale nic lepszego nie ma. |
To ty nie łapiesz, bo właśnie dyskusja jest o tym, czy można powiedzieć, że logicznie uzasadnionym jest twierdzić, że przyszłość będzie taka jak przeszłość, jeśli do tej pory przyszłość była taka, jak przeszłość.
Czytam książki od filozofii i jeszcze nie spotkałem, by jakiś uczony napisał, ze indukcja jest logicznie uzasadniona.
Idąc twoim tokiem rozumowania: jeżeli indukcja jest tak dobrze umocowana logicznie to dlaczego wśród badaczy nie ma, co do tego zgody?
Ostatnio zmieniony przez Katolikus dnia Nie 14:12, 28 Cze 2020, w całości zmieniany 1 raz
|
|
Powrót do góry |
|
|
|
|
Nie możesz pisać nowych tematów Nie możesz odpowiadać w tematach Nie możesz zmieniać swoich postów Nie możesz usuwać swoich postów Nie możesz głosować w ankietach
|
fora.pl - załóż własne forum dyskusyjne za darmo
Powered by phpBB © 2001, 2005 phpBB Group
|