ŚFiNiA

Michał Dyszyński

W kontekście ostatnich sporów o aborcję używa się sformułowanie "prawa kobiet", jako argument za tym, aby aborcja była wykonywana w dyskusyjnych przypadkach (prosiłbym tutaj nie przenosić dyskusji o samej kwestii co jest prawem kobiet, a co nie jest). Wcześniej podobne podejście pojawiło się przy sformułowania "prawa osób homoseksualnych" - tam np. postulat rozszerzenia definicji małżeństwa na związki, które z definicji nie budują naturalnie tworzonej rodziny też został sformułowany pod postacią "prawa".
Ogólnie dostrzegam tendencję, w której środowiska lewicowe dość sprytnie zawłaszczyły termin "prawo" (do czegoś), budując tak sugestię, iż zmiana w systemie prawnym, za którą lobbują, jest niejako już od dawna istniejąca, tylko jakby niezauważana, jakby była poza dyskusją. Inne niż lewicowe środowiska też uczą się tej retoryki - np. rolnicy, którzy prostestują przeciwko zmianom w ochronie zwierząt, posługują się nieraz sformułowaniem "prawo do zarobku na życie", którego rzekomo się im odmawia, uniemożliwiając działalność na starych zasadach.
Idąc dalej tym tropem, terminem "prawo do" można wesprzeć niemal dowolny postulat społeczny. Np. lobbing za budową stadionów byłby tu "prawem do sportu", zaś antymaseczkowcy (chyba już tak mówią, ale nie pamiętam, czy rzeczywiście takiej retoryki użyto) będą mówić o "prawie do czystego powietrza", jakie jest im zabierane przymusem noszenia maseczki (z czym ja akurat się w dużym stopniu zgadzam, ale nie chciałbym tutaj nad tą kwestią dyskutować). W skrajnych postaciach użycia wspomnianej retoryki wsparcie finansowe dla biznesu, dla jakiegoś przedsięwzięcia - np. budowy lotniska gdzieś tam - da się sformułować albo od strony konsumenckiej - jako "prawo do latania", prawo do "kontaktu ze światem" - a od strony biznesowej prawo do "prowadzenia biznesu lotniczego". Taksówkarze przeciwni działalności firmy Uber też krzyczeli o swoim prawie do uczciwego zarobku, czy prawie do utrzymania rodzin.
Nie trzeba wielkiej wyobraźni, aby praktycznie każdy postulat, jaki się formułuje w kontekście postulowanych zmian (bądź przeciwdziałania zmianom, które ktoś pragnie zablokować) określać terminem "prawo do ...", gdzie w miejscu kropek będzie wstawiany stan, który dana grupa uważa za pożądany.

Wszystko to jest retoryką, udawaniem, iż to, o co walczy dana grupa jest niejako już "gotowe" w rozumieniu społecznym, czyli nie ma nad czym dyskutować. Uniwersalność owego argumentu retorycznego świadczy przeciw jego merytorycznej poprawności. Właściwie to widząc zbitek słowny "prawo do ..." nie należałoby niczego mniemać co do przedmiotu owego "prawa" nic w kontekście, czy się ono należy, czy też nie. Bo w tej retoryce można tak samo skutecznie umieszczać postulaty jak najbardziej słuszne i dobre, ale też i postulaty wrogie, oparte o chęć zysku, czy innej formy zdobycia przewagi nad resztą społeczeństwa. Czas chyba owo sformułowanie odczarować, nie dawać się łapać na jego moc przekonywania, nie dać się ogłupić. Co oczywiście nie jest polemiką z jakimkolwiek postulatem tak lobbowanym - ponieważ możliwość użycia owej retoryki od słuszności samych postulatów jest ZUPEŁNIE NIEZALEŻNA.

Semele

Mozesz to streścić w punktach. Aby stalo się zgodne z wymogami Internetu.
Jak wiesz teraz przy postach wyświetla się komunikat: czas czytania.

,myślę, że w tym poście piszesz coś niegłupiego

fedor

Michał Dyszyński

Semele

Spreżyłam się.

Michał Dyszyński

Semele

towarzyski.pelikan

Warto zwrócić uwagę na to, że co poniektórzy się w tym żądaniu praw pogubili. Np. te same osoby, które wyrażały oburzenie postawą antycovidowców i antyszczepionkowców, że ci domagając się prawa do wolności, chcą zagrażać cudzemu prawu do życia poprzez roznoszenie wirusa, dzisiaj same się domagają prawa do wolności kosztem życia nie tylko nienarodzonych dzieci, ale i tych wszystkich ofiar wirusa, które pojawią się w efekcie masowych protestów w samym środku epidemii. Punkt widzenia zależy od punktu siedzenia

Michał Dyszyński