ŚFiNiA

Michał Dyszyński

Uważam, że wszelkie uzasadnienia dla ludzkich przekonań dadzą się zaklasyfikować do tych trzech kategorii:
1. Przekonanie z wiary/autorytetu - to przekonanie, w którym sami czegoś nie potrafimy sprawdzić, więc opieramy się na czymś zewnętrznym - np. autorytecie jakiejś księgi (tu może być Biblia, podręcznik do czegoś, opracowanie naukowe), jakiegoś człowieka, jakiejś instytucji. Jest w tym zawarte zarówno przekonanie co do poprawności/prawdziwości Biblii, jak i prawdziwości nauki.
2. Przekonanie z autopsji, z tego co sami zobaczyliśmy, osobiście się przekonaliśmy. W tej kategorii mamy sytuację, gdy nikomu/niczemu zewnętrznemu nie musimy ufać, bo sami widzieliśmy, doznaliśmy pamiętamy jak było, bo w tym uczestniczyliśmy.
3. Przekonanie z modelu, teorii, wiary w jakieś prawa, także we własne wnioski i przemyślenia - to jest jakby trochę opcja mieszana, zawierająca kategorie 1 (bo najczęściej wierzymy w teorię, model, które ktoś nam zaprezentował, albo przynajmniej istotne rzeczy o tej teorii nam powiedziano, co przyjęliśmy na wiarę), ale też w jakiejś części odnosi się to do tego, co zobaczyliśmy, wyjaśniamy teoria jakieś bardziej osobiste przeświadczenia i doświadczenia.

W stanie czystym chyba żadna z tych opcji prawie nie występuje (z wyjątkiem może przekonań niemowlaka, który już jakieś pierwsze przekonania zdobył, a nie miał okazji na tyle rozwinąć swoich zdolności komunikacyjnych, aby przejąć tutaj cokolwiek od innych ludzi). Niemal zawsze bazujemy na tym (choćby w postaci nabytych odruchów) co wzięło się z poprzednich doświadczeń, na co wpływ mieli inni ludzie. Ale też i zawsze dodajemy do tego własne odczucia, świadectwo zmysłów, przeświadczenia. No i jest w tym najczęściej (z wyjątkiem jakichś reakcji bezwiednych) element - przynajmniej minimalnego modelowania, uznawania jakiejś postaci preferencji świata i nas samych do jednych typów przejawianai się vs te mniej prawdopodobne w przejawianiu się.
Innych opcji tutaj nie widać. Przynajmniej jeśli bierzemy pod uwagę świadomość (podświadomość zostawiam na razie na boku).

Kruchy04

Nie wierzysz w to, że do prawdy dochodzimy za pomocą wiarygodnych i wystarczających dowodów? U Ciebie Ziemia wciąż może być płaska?..

fedor

Michał Dyszyński

Michał Dyszyński