ŚFiNiA

konrado5

To jest temat wydzielony z innego wątku. Być może znalazłem sposób na niewykluczenie możliwości poznania praprzyczyny.

wujzboj

Po pierwsze, dlaczego czemuś, co jest praprzyczyną, musiałbyś umieć nadać treść?

Treść musisz umieć nadać czemuś, o czym dyskutujesz. Ale dlaczego praprzyczyna miałaby być koniecznie dyskutowalna?

Jeśli praprzyczyna nie jest dyskutowalna, to znaczy to po prostu, że nasz system pojęciowy nie jest dostosowany do takich dyskusji. Dlaczego miałby być? Przecież nasze sukcesy i upadki na tym świecie nie są w konieczny sposób związane z tym, czy umiemy czy nie umiemy opisać praprzyczyny.

Co do oświeconych i mistyków, to problem polega na tym, że nie sposób wziąć poglądy dwóch takich osób i porównać je tak, by dało się z pewnością powiedzieć, czy obie osoby mówią to samo, czy co innego. Istota treści ich wypowiedzi jest bowiem ukryta na poziomie subiektywnym. To jest osobiste doświadczenie i nie ma żadnej metody sprawdzenia, czy doświadczenia te u dwóch osób dotyczą tego samego.

Jaki ma to związek z twoim pytaniem? Oświeceni i mistycy raczej nie wypowiadają się w kategoriach możliwości lub niemożliwości nadania treści temu lub owemu. I dlatego aby odpowiedzieć na twoje pytanie, należałoby zagłębić się w ich doznania i samemu znaleźć odpowiedź. Niestety, nie jest to możliwe. Możemy tylko spekulować, co najwyżej odnosząc się do naszych własnych przeżyć o takim charakterze.

Jeśli tak zrobię, to moja odpowiedź będzie: raczej nie jest tak, by oświeceni i mistycy nie potrafili nadać żadnej treści światu bez tego, co im się wydaje być praprzyczyną. Jedynym wyjątkiem byliby tu solipsyści. Można, rzecz jasna, dyskutować nad tym, czy - na przykład - buddyzm jest solipsyzmem. W pewnym sensie jest, ale po pierwsze oświecenie i buddyzm to nie to samo, a po drugie solipsyzm buddyjski jest inny niż solipsyzm w zachodnim znaczeniu tego słowa. Jest to o tyle istotne, że solipsyzm buddyjski jest po prostu tak dalece niedyskursywny, że stan oświecenia NIE JEST czymś nadającym sens czemukolwiek. Klasyczna myśl buddyjska widzi świat codzienny jako proces, który sam sobie nadaje nieustannie zmienne znaczenie. Natomiast to, co jest treścią oświecenia, jest od tego procesu niezależne chociażby dlatego, że jest niezmienne, niepowstałe, nienarodzone, niezniszczalne. Na skutek tego nie jest to coś w ogóle możliwe do opisania za pomocą owych zmiennych znaczeń, jakich nadaje naszym pojęciom codzienne życie i rozważania nad nim.

konrado5

wujzboj

1. Moje pytanie "dlaczego czemuś, co jest praprzyczyną, musiałbyś umieć nadać treść" nie jest zarzutem, lecz odpowiedzą

. Jeśli nie ma konieczności, by praprzyczynie trzeba było nadać treść, to wynika z tego, że obserwacji "tylko takiemu modelowi praprzyczyny mogę nadać treść" nie wynika, że ten model jest zgodny z rzeczywistością. Przykład: jeśli nie ma konieczności, żeby w pokoju był tylko jeden komar, to z zaobserwowania komara w pokoju nie wynika, że zaobserwowaliśmy wszystkie komary w pokoju. Gdyby jednak taka konieczność była, wtedy wniosek byłby uzasadniony.

2. "Jako ma to związek z twoim pytaniem" było pytaniem zadanym przeze mnie w twoim imieniu

. Na to pytanie zadane w twoim imieniu starałem się odpowiedzieć w akapicie, który ono zaczynało.

3. Solipsysta ma prawo powiedzieć: buduję świat tylko z moich doznań, reszty nie mam więc i nie wiem, o co chodzi. Dalej wyjaśniam jednak, że i to nie usuwa problemu.

konrado5

wujzboj

konrado5

wujzboj

Do wiedzy nie należy uzasadnienie założeń; wiedza to (dla człowieka) konsekwencja założeń. Ponieważ każda ludzka wiedza opiera się na założeniach, to żadna ludzka wiedza nie jest absolutna. Dlatego jeśli odnosimy się do wiedzy jako do wiedzy absolutnej, możemy tylko mówić o sensownych przesłankach, a nigdy o wiedzy przez nas zdobytej.

Co do solipsysty, to nie ma tutaj znaczenia, co on teoretycznie potrafi, bowiem jest on solipsystą w praktyce, a nie w teorii. Jeśli nie zdaje sobie sprawy ze swoich możliwości, albo jeśli odrzuca je z jakichś względów jako prowadzące do ułudy, to w praktyce leżą one poza jego zasięgiem.

Racjonalnie możesz zakładać wiele. Takie założenie, o którym wspomniałem, byłoby niewątpliwie bardzo racjonalne. Ale przestałoby być racjonalne, gdybyś zapomniaą o tym, że jest to tylko założenie.

konrado5

wujzboj

Nie wiem, co to znaczy, że "teoretycznie nie może nadać treści zaprzeczeniu, że to coś jest praprzyczyną". Chyba, że masz na myśli świadomość, bo świadomość jest tym, czemu nawet teoretycznie nie da się zaprzeczyć treściowo.

Tyle, że z tego nie wynika, że świadomość jest praprzyczyną. Patrz przykład z komarami w pokoju.

konrado5

wujzboj

Nie da się zaprzeczyć, podając jako praprzyczynę coś innego... Tu bowiem wpadamy w problem definicji istnienia. Praprzyczyna powinna bowiem istnieć, nieprawdaż?

konrado5

wujzboj

Z tego, że zaprzeczenie X jest pozbawione treści, nie wynika w żaden sposób, że X jest praprzyczyną... Omówmy szczególny przypadek, świadomość. Świadomość spełnia wszystkie warunki takiej hipotezy praprzyczyny. Nazwijmy tę hipotetyczną świadomość-praprzyczynę słowem "praświadomość":

1. Zaprzeczenie ontycznemu istnieniu praświadomości prowadzi do absurdu, bo to świadomość zawiera w sobie definicję tego istnienia i wobec tego sytuacja, w której nie ma żadnej świadomości, jest pojęciowo nieopisywalna;

2. Nie można podać innego przykładu obiektu istniejącego ontycznie, niż świadomość, wobec tego skoro praprzyczyna ma istnieć ontycznie, to musi nią być praświadomość;

3. Nie da się uzasadnić tezy, że świadomość nie może powołać innych świadomości do ontycznego istnienia;

4. Nie da się uzasadnić tezy, że świadomości powołane przez praświadomość nie mogą posiadać ciała, wobec tego (oraz wobec 3) twierdzenie "praświadomość potrafi sprawić, że świat istnieje", jest sensowne,

ale z tego wszystkiego nie wynika, że świadomość jest praprzyczyną. Jedyny prawidłowy wniosek brzmi, że W RAMACH NASZEGO SYSTEMU POJĘCIOWEGO, albo praprzyczyną jest praświadomość, albo praprzyczyny nie ma. Oznacza to po prostu, że JEŚLI praprzyczyną nie jest praświadomość, to W RAMACH NASZEGO SYSTEMU POJĘCIOWEGO, pytanie o praprzyczynę jest pozbawione sensu.

konrado5

wujzboj

Nie, nie potrafimy podać takiego modelu; uzasadniłem to zresztą (punkty 1 i 2):

konrado5

wujzboj

"Coś nieokreślonego" nie może stanowić żadnego argumentu ani modelu. Właśnie dlatego, że jest NIEOKREŚLONE, a podstawową cechą jakiegokolwiek argumentu lub modelu jest określoność.

konrado5

wujzboj

O ile budujesz ontologię na tym nieokreślonym, to CAŁA twoja ontologia staje się nieokreślona. Jej sensu nie da się bowiem uchwycić; gdy chcesz zorientować się, o czym właściwie mówisz, to docierasz do nieokreślonego. I już nie wiesz, jak się ustosunkować do własnych wniosków. Podstawa jest nieokreślona, to i sens wniosku jest nieokreślony.

Wybieg mówiący, że "być może da się inaczej, ale nie wiadomo, jak" nie przydaje się w praktyce, ponieważ można go zastosować ZAWSZE. Poza ścisłymi formalnymi rozumowaniami nie ma takiej sytuacji, w której nie dałoby się tak powiedzieć. A każde ścisłe formalne rozumowanie opiera się na założeniach. Założenia natomiast zawsze można potraktować wspomnianym wybiegiem: "być może da się wybrać inne założenia, tyle, że nie wiadomo, jakie". Nie ma samoudowadniających się teorii.

Jeśli chcesz wskazać na hipotetyczną praprzyczynę posiadającą treść, to nie masz wyboru: musi to być praświadomość. Stwierdzając, że posiadanie treści dla ciebie nie jest koniecznym warunkiem bycia praprzyczyną stwierdzasz natomiast (słusznie), że nie możesz mieć pewności do do tego, co praprzyczyną rzeczywiście jest.

konrado5

wujzboj

W mojej ontologii nie ma elementów nieokreślonych, są natomiast miejsca, w których szczegółowe określenie jest w dużym stopniu NIEISTOTNE i może być dobrane z dużą swobodą. Należy do nich właśnie wspomniany przez ciebie sposób, w jaki informacja nadawcy pojawia się u odbiorcy.

Model z elementami nieokreślonymi nie jest żadnym modelem. Próżnia w nieokreśleniach wysysa z niego wszelki sens, bowiem kiedy analiza tego sensu dotrze do owej próżni, wtedy ulega anihilacji (analiza, nie próżnia, niestety).

konrado5

wujzboj

Jeśli nie potrafisz nic powiedzieć o X, to i nie potrafisz podać modelu zawierającego X :cry:

!

Model "świadomość to nie praprzyczyna" nie jest modelem; modelem jest natomiast "nie mówmy o praprzyczynie, bo to do niczego nie prowadzi". Zauważ, że nie jest to ani materializm, ani ateizm, lecz coś na kształt "ahistorycyzmu" (unikanie ekstrapolacji zbyt daleko do tyłu w czasie).

konrado5