ŚFiNiA

Michał Dyszyński

Dzisiaj się zorientowałem, że pojęcia istnienia, bytu są nieraz źródłem kontrowersji filozoficznych dlatego, że nie zostały w pełni ściśle zdefiniowane. W szczególności mamy dwa rodzaje pojęć/operacji związanych z bytem:
- rozpoznanie bytu/istnienia, a dalej stwierdzenie, że on zachodzi
- byt jako taki - byt sam w sobie.

Myśląc, dyskutując, doznając w świecie zawsze operujemy na rozpoznaniach, nie na "ontologicznej materii" istnienia. Wyłania się więc pytanie: czy byt/istnienie posiada swoje natywne aspekty wykraczające poza rozpoznanie go? Bo może powinniśmy poprzestać na samym stwierdzeniu, że są doznania i tylko doznania, a doznający jedyne co ma do roboty, to tymi doznaniami zarządzać, bez odwoływania się do czegokolwiek co miałoby poza doznania wykraczać?...
Może być bowiem tak, że rozpoznający de facto "daje 100% ontologii", do tego co uważa za istniejące (wtedy mielibyśmy solipsyzm). Ale też jest opcja taka, że istnienie jest mieszaniną dwóch aspektów - pochodzącego od doznającego i jakiegoś spoza.
Tu oczywiście, aby w ogóle można zasadnie było mówić o tej drugiej opcji, trzeba przyjąć pewne założenie. To założenie, jest treścią - proponowanego przeze mnie - postulatu ontologicznego. Brzmiałby on (w jednym z możliwych sformułowań) następująco:
Doznania i rozpoznania, jakie przetwarza rozpoznająca świadomość nie stanowią całości rzeczywistości - można mówić o NIEZALEŻNYM OD ROZPOZNAJĄCEGO aspekcie bytu.
Postulatu ontologicznego nie da się dowieść (tak jak nie da się obalić logicznie solipsyzmu). Można jednak za postulatem ontologicznym, czyli (alternatywna nazwa) postulatem niezależności pewnych aspektów bytu od rozpoznającego, argumentować na kilka sposobów:
1. Interakcje doznań z WOLĄ rozpoznającego układają się w płynne przejście od czystej obserwacji (braku możliwości zmiany, braku aktywnej sprawczości w założonej formie) poprzez stany pośrednie, gdy wola rozpoznającego jest w stanie modyfikować doznania w jakimś stopniu, aż w końcu do sytuacji, gdy owa wola jest niemal wszechwładna (np. mam pełną wolę pomyśleć sobie o dodawaniu dwóch liczb). Skoro owo przejście jest płynne, to wskazuje na głębszą strukturę i naturę interakcji z doznaniami, niż tylko pełna władza po stronie rozpoznającego.
2. Rozpoznający nie posiada na starcie wiedzy o przyszłych doznaniach - te doznania mu się objawiają ZASKAKUJĄC GO, więc przynajmniej w sensie pełnej świadomości tego, co stanowi rzeczywistość, rozpoznający zdaje się być poddawany presji jakiejś formy zewnętrzności.
3. Sama natura interakcji - czyli czegoś co posiada minimum dwa, jakoś tam niezależne, składniki sugeruje, że jest więcej niż jeden aktor na owej scenie starcia się świadomości z doznaniami. Ponieważ obserwujemy życie jako formę interakcji, to z zasady zakładamy jakąś formę dualizmu. Nie potrafimy sobie wyobrażać rzeczywistości inaczej, niż jako właśnie wchodzącej w interakcje.
4. problem samozapętlenia. Z opcją, w której doznający jest jedynym decydentem w kwestii ontologicznej, wiąże się PROBLEM NADMIARU WŁADZY, a w konsekwencji braku jakichkolwiek odniesień i dalej TOTALNEJ NIESTABILNOŚCI DLA ROZPOZNAŃ. Jeśliby cała władza o ontologicznej warstwie bytu pozostawała w gestii rozpoznającego, to - przynajmniej teoretycznie - miałby on absolutną dowolność w tworzeniu sobie rzeczywistości, a za chwilę zmienianiu tej rzeczywistości na inną, albo nawet jej anulowaniu. Ostatecznie, z braku zewnętrznej stabilizacji, z powodu nadmiaru "mocy ontologicznej" doznający powinien wylądować w opcji totalnego chaosu (jakaś formą ontologicznego piekła), bo nie byłoby niczego, co przeciwstawiałoby się arbitralności zmian.
5. Doświadczeniem świadomości jest OGRANICZENIE (przynajmniej mojej - Michała - świadomości, tu nie chcę się wypowiadać za innych). Ograniczenia są różnej natury. Te aspekty, które poddają się woli rozpoznającego, DEFINIOWANE SĄ jak wewnętrzne. Te, które owej woli się opierają, można zdefiniować jako zewnętrzne. Osnową postulatu ontologicznego jest zatem doświadczenie ograniczenia sprawczości względem doznań. Kto takie ograniczenie odczuwa, ten zapewne postulat ontologiczny przyjmie.

Odrzucenie postulatu ontologicznego
Odrzucenie postulatu ontologicznego oznacza de facto opowiedzenie się po stronie jakiejś formy solipsyzmu (piszę "jakiejś formy", bo widzę całą gamę możliwych koncepcji solipsystycznych). Dla mnie solipsyzm jest o tyle nienaturalny, że nie obserwuję u siebie wszechmocy i wszechwiedzy. Gdyby pełnia rzeczywistości była w mojej gestii (taką opcję zostawiamy Bogu), to nie powinienem doznawać całej gamy ograniczeń dla mojej woli sprawczej. Fakt istnienia owych ograniczeń dla mojej sprawczości, fakt, że doznaję mnóstwa rzeczy, nie chcąc ich doznawać, skłania mnie ku przyjęciu postulatu ontologicznego - uznaniu, że rzeczy posiadają czynnik, którego sam nigdy nie będę w stanie pełni poznać, kontrolować, wchłonąć w jakiejś postaci.
Ktoś może tu oczywiście argumentować, że owe ograniczenia są "moje", albo są "we mnie", a przy takim założeniu znowu wszystko jest mną.
Ja to podejście odrzucam MECHANIZMEM DEFINICJI - po prostu DEFINIUJĘ to, co niezależne jako nie ja. Tak definicja wydaje mi się najbardziej spójna i naturalna. "Moje" jest to, czym mogę zarządzać, co poddaje się mojej woli. Jeśli cokolwiek mi się sprzeciwia, to automatycznie (niezależnie od innych aspektów) robi się "nie moje" (definicja). W tym ujęciu więc ręka, którą zawsze miałem, a która przestała się mnie słuchać, też będzie uznana za "nie moją" - zrobiła sie "taka cudza". Bo priorytet w definiowaniu mojości ma to, czy coś poddaje się kontroli świadomości.

Co istnieje (niezależnie)?
Powstaje w tym kontekście pytanie: a co istnieje?
Definicja istnienia dla mnie jest w powyższym kontekście oczywista - można by powiedzieć: że istnieje to, co jest niezależne od (woli) doznającego, w zakresie w jakim jest niezależne od doznającego.
Dla istot doznających, posiadających pełną władzę nad wszystkim, nie istnieje zatem nic (albo wszystko jest jednym wielkim istnieniem zbiorczym, patrząc z perspektywy jeszcze szerszej, niż ma percepcja owej istoty). Takie istoty mogą sobie ewentualnie zdefiniować istnienie (w upośledzonej postaci) jako tryb własnego postrzegania.
Istoty, które mają doświadczenie niepełnej władzy nad doznaniami, będą miały powód uznać, że nie potrafią opisać swojego stanu doznań bez wprowadzenia CZYNNIKA NIEZALEŻNEGO, czyli istnień wykraczających poza świadomość doznającego.
Chcę od razu zaznaczyć, że w ten sposób możemy stwierdzić jedynie SAM FAKT ISTNIENIA ZEWNĘTRZNEG. Najczęściej nie będziemy w stanie określić FORMY, istoty owego istnienia. Czyli stwierdzamy niejak "skoro jakaś część doznań oparła się mojej sprawczości, to właśnie to co się oparło, jest zewnętrzne i to "coś istnieje". Ale stwierdzamy ŻE istnieje, a NIE JAK istnieje. Może być tak, że formy/postaci tego istnienia nigdy nie będziemy w stanie wskazać, wyobrazić sobie, opisać. Nie musimy jednak wiedzieć jak coś istnieje, aby stwierdzić, że to istnieje.

lucek

Michał Dyszyński

lucek

lucek

Piotr Rokubungi

Nie wiem Michale po co znowu wróciłeś do tych zagadnień i je po raz kolejny „wałkujesz”- zresztą nieprawidłowo je analizując, gdy one są już w sposób dość jednoznaczny i w miarę pewny rozwikłanie i przedstawione przez wujazboja niejednokrotnie na tym forum. Czyżbyś nadal nie pojmował tego w pełni? Aczkolwiek to, że wujzboj te kwestie opisał- jak się najprawdopodobniej wydaje- prawidłowo, nie oznacza, że jego światopogląd, jaki przedstawił, wyczerpuje tematykę; bo w jego poprawnym rozumowaniu, ale tylko do pewnego stopnia, jest luka, a nawet błąd- co sprawia, że daleko takiemu poglądowi do Hipotezy Wszystkiego. No, ale on chce się upierać przy swoim, jak i wielu tu. Ale to już wykracza chyba poza ten temat; i trudno, że nie dostrzega on tego ograniczenia, a właściwie nieprawidłowości- to w sumie jego sprawa. Symptomatyczne, że wielu z was tu ma po części racje w swych poglądach, ale tego, co powinniście zmienić w nich, poprawić nie chcecie zauważać. A z tobą Michał jest akurat inaczej: ty raczej masz problem z jakimkolwiek zdecydowaniem się.