ŚFiNiA

Michał Dyszyński

Ten tekst powstaje z powodu chęci wyjaśnienia zagadnienia w dyskusji z Wujem w wątku o istnieniu: http://www.sfinia.fora.pl/filozofia,4/istnieje,12339-150.html
Odpowiadam osobno, bo sprawa sięga zagadnień, które mocno wykraczają poza trzon dyskusji w tamtym miejscu.

Zadam na początek pytanie dość przewrotne: czy można powiedzieć, że "istnieje" pojęcie będące czasownikiem?
- Czyli np. czy "istnieje bieganie"?

Oczywiście teraz arbitralnie można powiedzieć tak vs nie i kłócić się, że czynność jest, albo nie jest istnieniem. Ja przychylę się do odpowiedzi "tak" (choć bez totalnego się upierania), bo widzę pojęcie istnienia blisko "bycia rozpoznanym i używanym spójnie przez umysł", a potrafimy spójnie rozpoznawać, że ktoś biegnie, albo nie. Oczywiście nie rozpoznamy biegania absolutnie, bo mogą pojawić się różne postacie pośrednie - jakiegoś marszobiegu, który z grubsza w przepołowi nam zakres pojęć chodzić vs biegać.
Myślę też, że wielu ludzi zgodzi się ze stwierdzeniem, iż ma sens powiedzenie "bieganie istnieje". Podobnie "istnieją" takie odczasownikowe pojęcia jak: poszukiwanie, kochanie, tęsknienie, denerwowanie się, rzucanie.
Owe pojęcia są mocno rozmyte i niedookreślone. Często nie będziemy wiedzieli, czy coś je obsługuje - np. czy Jan potrafi kochać, albo ludzik zaprogramowany przez twórcę gry wideo będzie nam na ekranie biegał.
Rozważanie istnienia takich pojęć, ale też bytów (!) odczasownikowych, a do tego rozmytych w tym sensie, że nawet nie zawsze będziemy w stanie powiedzieć, czy w ogóle ono zachodzi, wielu pewnie jakoś mentalnie zirytuje, spowoduje efekt: a po co o tym w ogóle mówić, to jest jakieś głupie, bez sensu. Ja jednak widzę dość płynne przejście od tych postaci istnienia bardziej rzeczownikowego, jaśniej się objawiającego jako "coś", do istnień typu czasownikowego, związanego z rozpoznaniem jakiejś tendencji.
Dobrym przykładem na sensowność takich rozważań jest istnienie postaci w grach komputerowych. Dla graczy owe postacie istnieją w bardzo rozpoznawalnym, emocjonalnym sensie, a przecież owe "istnienia" to nic innego tylko skorelowane ze sobą zmiany stanów logicznych pamięci i procesorów. To wszystko są tylko zmiany, tylko rozpoznawalne przekształcenia się jednych rozpoznawanych stanów doznań, na inne.
Nie chcę wchodzić w spory, na ile postacie wirtualne "istnieją". Dla mnie one kwalifikuję się pod owo pojęcie, lecz zrozumiem też kogoś, kto inaczej ustawi sobie granicę definiująca pojęcie istnienia i postacie wirtualne staną się dla niego - z definicji - nieistniejące.

Michał Dyszyński

A dodatkowo, przenosząc istnienie odczasownikowe na świadomość, można by sformułować dość ciekawą ideę, w której
Istnienie świadomości nie jest czymś statycznym, monolitycznie niezmiennym, lecz nieustannym STAWANIEM SIĘ, reaktywnością i przejawianiem w coraz to nowych sytuacjach.
Świadomość, która nie reaguje, nie przeorganizowuje swoich wewnętrznych zasobów, jest świadomością w stanie zaniku - nie funkcjonującą, zamarłą.

towarzyski.pelikan

Michał Dyszyński