ŚFiNiA

Michał Dyszyński

Pomiędzy ideą istnienia, a przewidywalnością występuje pewien subtelny, a jednocześnie niezwykle frapujący związek. Chciałbym to tutaj opisać.
Jak traktuję istnienie?
- Jako zdolność do trwałego WYŁANIANIA SIĘ BYTU z tła.
Jeśli mamy tylko chaos, jeśli pobudzenia jakiego dochodzą do obserwatora niczego nie wyróżniają, to nie mamy (stwierdzenia) bytu. Pobudzenia powinny wyróżniać pewien, jakoś tam TRWAŁY, schemat - relację. Wtedy ów schemat - relacja staje się podstawa stwierdzenia bytu, wypłynięcia istnienia ponad nieokreśloność chaosu.
Można to zilustrować sytuacją, gdy ktoś patrzy na ekran telewizora. Telewizor (teraz mamy odbiór cyfrowy, a dobrze to widać, jeśli ktoś dysponuje dostępem do analogowego kanału) ustawiony na kanał, na którym się nic nie nadaje, to zobaczy zbiór migotliwych plamek. Te plamki nie rysują żadnych konturów, nie dają obserwatorowi szansy na stworzenie sobie jakiegoś przekonania, że coś konkretnego, że jakiś byt jest mu przedstawiany. Obserwator widzi chaos, z którego nic się nie wyłania.
Czyli z tego płynąłby ciekawy wniosek: totalna nieprzewidywalność- - chaos jest brakiem bytu.
Czy jednak odwrotna tendencja - pełna przewidywalność - jest z kolei pełnią bytu?...

Tutaj, po postawieniu owego pytania, dopiero robi się ciekawie...

Bo w moim odczuciu odpowiedź na owo pytanie wcale nie jest prosta ani jednoznaczna. Uważam, że jest sens w tym kontekście mówić o dwóch rodzajach bytu:
- byt niesamodzielny - którego stwierdzenie jest ściśle zależne od PERCEPCJI OBSERWATORA
- byt samodzielny - odrywający się w jakimś stopniu od percepcji obserwatora.
Reguła dotycząca wyłonienia owych dwóch rodzajów bytu jest wręcz przeciwna.

Byt niesamodzielny, to ten byt, którego POSTRZEGA OBSERWATOR. Jeśli na ekranie śnieżącego telewizora obserwator jednak postrzega jakąś sylwetkę, to ten obserwator wyłania byt owej sylwetki z chaosu. To czyni jednak obserwator, to moc obserwatora ów byt wyłoniła. Sam ów byt, czyli owa sylwetka, samodzielnie nie istnieje, nie jest indywiduum niezależnym - on tylko JEST POSTRZEGANY. Ten rodzaj bytu jest tym bardziej wyrazisty, im bardziej trwała i jednoznaczna jest percepcja owego bytu przez obserwatora. Byt rozmyty, znikający z pola widzenia (np. sylwetka na śnieżącym ekranie, którą raz widać, a raz nie) jest bytem słabym, wątpliwym. Im większa jest przewidywalność i trwałość owego typu bytu, tym bardziej w ogóle możemy mówić o istnieniu owego bytu.
A czym byłby byt samodzielny?
- Według mnie samodzielność dla bytu konstruuje nam nową ideę - NIEZALEŻNOŚCI, a z nią właśnie NIEPRZEWIDYWALNOŚCI. Niezależne jest to, co jest nieprzewidywalne, czyli WPROWADZA COŚ OD SIEBIE do postrzegania rzeczywistości. Przewidywalność oznacza, iż dane postrzeżenie jest WPISANE W SZERSZĄ CAŁOŚĆ. Obserwator to wyróżnia, bo jest nastawiony na to, aby wyróżniać regularności i trwałości. Obserwator traktuje za byt to, co się da zobiektywizować - czyli nadać pozincydentalne, trwałe cechy danej percepcji rzeczy. Dla obserwatora rzecz zupełnie nieprzewidywalna jest nieodróżnialna od chaosu, czyli od niebytu. Bo to przecież przewidywalność, regularność jest tym, co łamie chaos.
Z punktu widzenia jednak bardziej ogólnego, zewnętrznego, przewidywalność oznacza MECHANICYZM danego bytu, BRAK REAKTYWNOŚCI, DOSTOSOWAWCZOŚCI.

Samodzielność bytu (osobowość bytu) objawia się bowiem tym, że ów byt odciska swoje piętno na rzeczywistości w sposób indywidualny, czyli niezależny od innych bytów. Wtedy byt samodzielny w ogóle jest bytem, jeśli nie da się sprowadzić do jakichś przyczyn, które go ukształtowały. Byt samodzielny jest bez (zewnętrznej, W PEŁNI DETERMINISTYCZNEJ) przyczyny, lecz co najwyżej będzie obsługiwał CZĘŚCIOWĄ PRZEWIDYWALNOŚĆ.
To jest właśnie kluczowe, może nawet najciekawsze w tym wszystkim - byt samodzielny musi być, z konstrukcji, czymś mieszanym.
Byt samodzielny OBJAWIA SIĘ w świecie tak, że choć akceptuje część reguł owego świata (bo inaczej byłby w tym świecie nierozpoznawany, nie byłby w stanie się światu objawić), lecz jednocześnie robi to NA WŁASNYCH, INDYWIDUALNYCH, NIEPRZEWIDYWALNYCH DO KOŃCA zasadach.
Bo jeśliby byt indywidualny, samodzielny dał się sprowadzić do w pełni opisującego go zbioru reguł, to automatycznie oznaczałoby, że nie jest sobą, tylko zamiast niego są te reguły, albo przynajmniej zamiennie można traktować on - reguły. Zamiast niego, byłyby reguły, coś wobec jego indywidualności zewnętrznego, czyli on - jako indywidualny on - nie istniałby. Byt samodzielny zatem w jakimś stopniu (!) będzie wymykał się regułom, będzie nieprzewidywalny. W jakim stopniu?...
- To już zależy od owego bytu. To on decyduje. I w sumie o to właśnie chodzi - że ma być ON.

Andy72

Michał Dyszyński

anbo

Michał Dyszyński

anbo

Michał Dyszyński

Michał Dyszyński

Warto byłoby tu chyba zauważyć, że przedstawiony opis buduje pewną postać języka - modelu traktowania rzeczy. W tym modelu warto zdiagnozować, co jest poglądem tradycyjnym - np. na temat wolności woli. W języku niniejszych rozważań bowiem zagadnienie wolności woli da się sformułować w postaci:
- zwolennicy wolnej woli: byty samodzielne występują, są realnie stosowaną opcją.
- przeciwnicy wolnej woli: jedynymi poprawnymi bytami są byty niesamodzielne, a co za tym idzie każdy akt uznawana istnienia należy uznać za arbitralny, związany z jakimś tam ciągiem przyczynowo - skutkowym, który co prawda (umownie, a w jakimś stopniu mylnie) dopisywany jest na konto określonego obserwatora i zdaje się wyłaniać coś jako byt, jednak w głębi swojej istoty jest aktem nieobiektywnym, daje tylko ułudę trwałości. Bo tu żadnej trwałości nie ma, bo ostatecznie wszystko okazuje się subiektywne.

anbo

Michał Dyszyński

Andy72

Michał Dyszyński

anbo

Michał Dyszyński

anbo

Michał Dyszyński

anbo

Banjankri

anbo

Michał Dyszyński

anbo

Michał Dyszyński

Banjankri

anbo

Michał Dyszyński