ŚFiNiA

Michał Dyszyński

Jeśliby się spytać przeciętnego człowieka, czy idea równości ludzi jest słuszna, to chyba w większości odpowiedź byłaby pozytywna. Jakoś tak podświadomie czujemy, "z mlekiem matki wysysamy" przekonanie, że ludzie są sobie równi, a to równość jest jakimś ogólnym prawem.
Jednak z wielkimi ideami zwykle jest pewien problem - przy bliskim przyjrzeniu się im, zaczynają one wyglądać inaczej, niż obserwowane z "odległości" pierwszej moralnej intuicji. Warto zadać sobie pytanie: a co właściwie idea równości miałaby KONKRETNIE OZNACZAĆ?

Pewnie pierwsza (naiwna) odpowiedź byłaby: aby wszyscy mieli to samo i tyle samo (pieniędzy, zasobów). Tu od razu pojawia się problem, że w ten sposób zrównamy obiboka i lenia z zaradnym pracusiem, negując w ten sposób motywację do pracy, do doskonalenia się. Czyli taka prosto pojęta równość ewidentnie byłaby niesprawiedliwa, a nawet niszcząca związki społeczne, motywację do wysiłku. Gdyby wszystkim dawać po równo, to zapewne powiększałby się znacząco grupa leni korzystających z cudzej pracy, a karlała grupa tych, którzy mieliby ochotę tyrać na tych leni.

To może ideę równości zmodyfikujmy nieco - do poziomu RÓWNOŚCI SZANS. To, niestety, też ładnie brzmi, ale też - jeśli się zastanowimy nad realizacją - nie jest wcale proste, czy oczywiste. Jak zrealizować równość szans? - Czy mamy jakiekolwiek możliwości dać szansę głuchemu na zostanie wirtuozem skrzypiec, albo komuś o wątłym (genetycznie) ciele na rywalizowanie z mięśniakiem, który po prostu urodził się z predyspozycją do bycia silnym?... - Raczej chyba nie. Ale oczywiście trochę można tę równość przybliżać - głównie na poziomie likwidowania barier społecznych (np. poprzez bezpłatną edukację, czy inne formy wsparcia). Trochę się da, ale sprawy całkiem się nie rozwiąże.

Ale ja postawię jeszcze bardziej problematyczne pytanie: być może w ogóle szukanie równości ma sens tylko ograniczony, może - po przekroczeniu pewnej granicy zrównywania - zaczniemy budować gorszy, mniej sensowny świat?
- Wielu zwolenników wolnego rynku coś podobnego twierdzi. Uważają oni, że nierówności są motorem do działania, przedsiębiorczości, postępu. I chyba coś w tym jest, bo jakby wszyscy byli do siebie zbyt podobni, to nie byłoby powodu do doskonalenia się, do szukania nowych dróg rozwoju.
Poza tym może nie wszyscy np. potrzebują być bogaci?...
- Ja np. wcale NIE chciałbym (!) zaliczać się do grona krezusów. Tzn. chciałbym mieć środki na względnie dostatnie życie, ale średni europejski poziom zupełnie by mnie zadowolił. I nie walczyłbym o więcej - wolałbym zajmowac się czymś innym, niż rywalizowanie z resztą społeczeństwa o zasoby, wolałbym zająć się rozwojem duchowym i intelektualnym (bez oglądania się na to, na ile to jest względem czegoś/kogoś "równe", albo i nie równe). Właściwie to nawet mógłbym żyć poniżej średniego (aktualnego w krajach Europy Zachodniej) poziomu i tez bym specjalnie nie czuł się pokrzywdzony. Bo w ogóle uważam owo porównywanie się, odnoszenie w kwestiach finansowych, czy prestiżowych za pewną pułapkę dla umysłu. Nie po to żyję, aby się wspinać na szczyt drabinki społecznej. Żyję bardziej dla siebie, dla duchowości, intelektu i temu chciałbym poświęcać moje myśli, dążenia - nie rywalizacji z innymi ludźmi. Oczywiście nie chciałbym klepać biedy, nie chciałbym siedzieć w zimnym mieszkaniu w ostatnim ubraniu. Ale jeśli już osiągnę poziom, gdy jest mi ciepło, ma co jeść (nie muszą to być najlepsze kąski), mam trochę przestrzeni dla siebie, dostęp do zdobyczy cywilizacyjnych (wcale nie na najwyższym poziomie), to nie potrzebuję szukać więcej, nie potrzebuję wymieniać co trzy lata samochodu, mebli, czy kafelków w łazience (tym bardziej, że wiąże się z tym i kłopot, i rozpierducha w domu).
I przyznam, że nie przeszkadza mi nie bycie milionerem, albo to, że milionerzy mają tak wiele. Ani im nie zazdroszczę, ani do bogactwa nie aspiruję. Więc tak w ogóle zrównanie nie jest mi do niczego potrzebne. A może nawet byłoby szkodliwa?
- Może skoro zrównujemy się finansowo, to za chwilę ktoś uzna, że powinniśmy też zrównać się np. wzrostem i utną mi stopę, bo wyjdzie, że mam o 3 cm za dużo od średniej?... :shock:

Wszak jak równość to równość... :rotfl:

Idea równości więc wcale nie jest taka oczywista.

Dyskurs

Dyskurs

Duplicate

Michał Dyszyński

blazep · Dołączył: 02 Mar 2019 Posty: 159 Przeczytał: 0 tematów Płeć: Mężczyzna

Za niejakim Jordanem Petersonem. Mamy do wyboru albo równość albo wolność. Jakbyśmy mieli być wszyscy równi to by nam musieli prawie wszystkiego zabronić bo jak się tylko za coś bierzemy to zazwyczaj kończymy na byciu w tym gorszymi lub lepszymi od kogoś.

Co innego równość możliwości, ale nawet tu jest ciężko. Czemu mamy oczekiwać równości możliwości dla każdego człowieka skoro jednego jego rodzice wypchną w świat dając mu edukacje i trust na milion dolarów a drugiego wypchną w świat wykopując go z domu - meth-meliny? Mamy zabrać trust temu pierwszemu? Czy zmusić wszystkie dzieci do uczestniczenia w dokładnie tym samym programie edukacyjnym bez żadnych indywidualnych odchyłów? (Czyli znowu kończymy pozbawieni wolności w imię równości).

Równość nie jest w żaden sposób zapisana w naszym kodzie genetycznym. Wręcz przeciwnie, podstawą życia jest nierówność bo przekazywanie tego życia następnemu pokoleniu to jedno wielkie "kto lepszy". Próbując forsować równość dusimy ogień życia (Nietzscheańską wolę mocy) i szykujemy się do zbiorowego odegrania roli "ostatniego człowieka".

Andy72

Przemysław Gintrowski - Damastes z przydomkiem Prokrustes mówi
https://www.youtube.com/watch?v=FoT1K2U5V5k

blazep · Dołączył: 02 Mar 2019 Posty: 159 Przeczytał: 0 tematów Płeć: Mężczyzna

I od razu nowe słówko poznałem - prokrustyka. Dzięki!

Michał Dyszyński

blazep · Dołączył: 02 Mar 2019 Posty: 159 Przeczytał: 0 tematów Płeć: Mężczyzna

Ja bym powiedział, że problemem to jest nasze pojęcie sprawiedliwości. Równość to takosamość. A choć różnorodność nastręcza swoje problemy to jednak jest o wiele wartościowsza niż ta dziwnie pojęta sprawiedliwość. Nie chodzi o to by nie pomagać ludziom. Jeśli możemy kogoś wznieść wyżej niż byłby w stanie wznieść się sam to często powinniśmy. Problem zaczyna się gdy na tym mitologicznym łożu Damastesa zaczynamy ludzi skracać.

Michał Dyszyński

blazep · Dołączył: 02 Mar 2019 Posty: 159 Przeczytał: 0 tematów Płeć: Mężczyzna

Problem w tym, że ludzie nawołujący do wyrównania, rzadko kiedy robią to w swoim imieniu. Częściej chcą robić to w imieniu innych a w tej sytuacji wiadomo o co chodzi. Piniądz i władza. A później wywozimy kułaków na Syberię.
Na pewno nie cała walka o równość, ale spora jej część jest dla mnie mocno nieszczera. Jak w "Drodze na molo w Wigan" Orwella: lewicowi działacze przeważnie nie troszczą się o biednych. Po prostu nienawidzą bogatych.

Michał Dyszyński

blazep · Dołączył: 02 Mar 2019 Posty: 159 Przeczytał: 0 tematów Płeć: Mężczyzna

Kolejna myśl w temacie. Równość zaczęła być forsowana gdy na masy przestał działać poprzedni model, w którym każdy miał swoje przyrodzone miejsce w hierarchii i powinien się tym zadowolić. Można by częściowo potraktować ideę równości jako kolejny sposób kontroli społeczeństwa, mający za zadanie okiełznanie naszej zazdrości i walki o zasoby. Na pewien czas to działało i, żeby nie było, hasła równości pozostawiły też pozytywny ślad - równość wobec prawa, równość rasowa czy płciowa (do pewnych granic). Ale może po prostu formuła się wyczerpuje?

Michał Dyszyński

blazep · Dołączył: 02 Mar 2019 Posty: 159 Przeczytał: 0 tematów Płeć: Mężczyzna

Michał Dyszyński

blazep · Dołączył: 02 Mar 2019 Posty: 159 Przeczytał: 0 tematów Płeć: Mężczyzna

Z tą równością szans nie jestem pewien bo zawsze ktoś kogo stać da swoim dzieciom więcej szans i nie sposób tego zabronić. Co do reszty jak najbardziej.

Ja bym tu jeszcze wprowadził jedno rozróżnienie. Pewne rzeczy są urządzone tak a nie inaczej bo wierzymy w taką a nie inną wersję tego czym jest człowiek. Inne są urządzone tak a nie inaczej bo chcemy stworzyć takie a nie inne społeczeństwo - czyli na przykład wolimy żyć w świecie w którym wszyscy są równi wobec prawa ale czy to jest moralne i wykonalne?

Skazani niby są równi wobec prawa z innymi obywatelami ale w ten sam sposób można by uzasadnić dlaczego ludzi z zagranicy powinny obowiązywać wyższe podatki a grzebiący w śmieciach powinni się stawać niedotykalni. No i oczywiście posłowie z immunitetem na wykroczenia drogowe ;). Innymi słowy w prawie mamy masę przepisów rozróżniających ludzi. Możesz być równy wobec prawa ale prawo nie czyni nas równymi.

Michał Dyszyński

blazep · Dołączył: 02 Mar 2019 Posty: 159 Przeczytał: 0 tematów Płeć: Mężczyzna

Czyli po prostu uwolnić się spod tyranii nośnego ale nieprecyzowalnego określenia.

Michał Dyszyński

blazep · Dołączył: 02 Mar 2019 Posty: 159 Przeczytał: 0 tematów Płeć: Mężczyzna

Podoba mi się Twój postulat z kliku innych postów by precyzować znaczenie pojęć zanim się nimi zacznie szermować. Ale obawiam się, że zanim zauważymy, że pojęcie trzeba doprecyzować to już wylewamy potoki słów. Po prostu za bardzo jesteśmy przyzwyczajeni, że pojęcia mają jasne znaczenie (może to jedyny sposób, żeby móc w miarę normalnie rozmawiać).

Michał Dyszyński

MrSpock · Dołączył: 21 Kwi 2019 Posty: 70 Przeczytał: 0 tematów

Wydaje mi się że zarówno na poziomie ciała (mózg) jak i na poziomie duszy (ludzi) są zakodowane bardzo negatywne dążenia. Jeśli widzimy że ktoś jest bogaty, też chcemy być bogaci ale z zazdrości a nie z rzeczywistej potrzeby posiadania.

Michał Dyszyński

MrSpock · Dołączył: 21 Kwi 2019 Posty: 70 Przeczytał: 0 tematów

Raczej nie spotkałem się z tym odnośnie naukowców, tylko polityków - pragnienie zdobycia władzy. U naukowców trudno jest określić czy to jest idea nadwartościowa, skrajna idea nadwartościowa czy patologia.
[link widoczny dla zalogowanych]
Częściej zdarza się że naukowcy idą w złym kierunku odrzucając od razu pewne teorie. Powodem tego jest wąska specjalizacja. Dla przykładu, gdy pisałem artykuł
[link widoczny dla zalogowanych]
potrzebowałem mieć sporą wiedzę z socjologii, dziennikarstwa śledczego i egzopolityki.