ŚFiNiA

Michał Dyszyński

W wielu dyskusjach na naszym forum pojawia się przekonanie, że tak naprawdę jedynym co jest pewne, co naprawdę mamy są doznania.
Powiedzmy że próbujemy jakiegoś nowego owocu, więc kładziemy go na język i czujemy jego smak - doznanie smakowe.
Stawiam pytanie: jak długo jest to TO doznanie?
Bo w momencie gdy owocu na języku nie ma, samo doznanie znika - przynajmniej w pierwotnej formie. Zostaje nam zanikający smak na języku, dalej jakieś łączenie się tego smaku z neutralnym smakiem, śliny, coraz więcej zanikania, a na koniec mamy już tylko WSPOMNIENIE DOZNANIA.
Jeśli za godzinę poczujemy smak owocu i pomyślimy sobie: o, to jest taki sam owoc jak ten smakowany przed godziną, to czy możemy być tego przypisania pewni?...
Bo przecież porównujemy nie bezpośrednio dwa doznania, ale bezpośrednie doznanie ze wspomnieniem doznania, a wszystko razem stwarza nam wrażenie "taki sam smak".
Ktoś powie: to może, aby być pewnym identyczności doznań smakowych, to powinniśmy smaki porównywać w niewielkim odstępie czasu - jeden smak po drugim. Ale z drugiej strony, jeśli na języku czujemy smak poprzedni, to będzie on zakłócał doznanie tego smaku nowego - czyli tak też jest niedobrze.
Stawiam tezę, że praktycznie nigdy nie jesteśmy w stanie idealnie precyzyjnie porównać doznań, bo albo ich identyczność jest jakoś zamazywana rozpływaniem się wspomnień w czasie, albo (jeśli czas doznań jest bliski) doznania będą interferowały ze sobą i nie będziemy wiedzieli, czy np. "na czysty język" owe dwa doznania smakowe okażą się identyczne. Chociaż...
można by spróbować ten ostatni błąd jakoś minimalizować - pn. poprzez losowe podawanie smaków w kolejności nam nieznanej. Jeśli bardzo podobnie odczuwamy sekwencję smak A potem smak B, zaś po jakimś czasie smak B potem smak A, to szansa na to, że pomylimy smaki znacząco się zmniejsza. W każdym razie jest to już większa kombinacja.
Z resztą można zadać pytanie: czy dwa smaki jeden po drugim, to czasem nie jest w ogóle inny rodzaj doznania, niż jeden smak osobno. Bo doświadczenia psychologów pokazują, że coś doznanego wcześniej ogólnie wpływa na to, jak coś poznajemy później i może być tak, że odpowiednio blisko podane podobne smaki ostatecznie odbierzemy jako identyczne, choć jest między nimi różnica.
Ale chce zadać jeszcze jedno pytanie: czym jest wspomnienie doznania czegoś?
- Ja uważam, że... TEŻ DOZNANIEM. Tylko że doznaniem WSPOMNIENIA.
Gdy przywołujemy z pamięci jakieś doznanie, to robimy sobie w myśli doznanie na obraz i podobieństwo tamtego. Nie przywołujemy bezpośrednio tamtego doznania, popełniamy nieokreślony błąd w przypisywaniu temu wspomnieniu identyczności z doznaniem bezpośrednim, ale jakieś doznanie przecież mamy.
A czym jest stwierdzenie podobieństwa zmysłowego doznania bieżącego do wspomnienia podobnego doznania?
- Chyba też doznaniem...
jest to doznanie podobieństwa czy może różnicy.
A myśli, koncepty?...
- Właściwie one też są formą doznania. Przy czym całkiem złożoną formą - zbudowaną z minimum dwóch, ale może nawet dużej ilości doznań (gdy porównujemy byty myślowe złożone).
Nasz umysł w istocie "hoduje doznania" (te ze wspomnień), a potem je przywołuje w ramach myślowych rozważań. Wszystko to razem jest mocno płynne, nie mamy właściwie żadnej gwarancji co do tego, że jakiekolwiek przekonanie, które powzięliśmy ma wystarczające uzasadnienie. Umysł prowadzi swoistą "grę z czasem" - próbując utrwalać wspomnienia doznań, aby jakoś sensownie ich użyć w porównaniu z bieżącymi doznaniami. Zaś po tym porównaniu próbuje utrwalić (ocalić od zapomnienia) sam wynik owego porównania. Na ile to mu się udaje, na ile ma sens?
- To już zależy. To umysł sam ostatecznie ustali kryterium dla sensowności. Ale właściwie nic nie wydaje się tu do końca pewne. :think:

lucek

zatem ze względu na nieokreślony czas trawnia, (i) percepcji doznania uwarunkowanego, wcześniej przyjętymi przekonaniami, mówienie o doznaniu jako takim jest bezsensu, z czym trudno sie nie zgodzić

Michał Dyszyński

lucek

Michał Dyszyński

lucek

model, czyli uproszczenie do elementów istotnych dla przedstawianego zagadnienie, nie ma celu odzwierciedlenia "rzeczywistości" taką jak jest, bo musiałby być tą "rzeczywistością", a jedynie wskazanie na aspekty istotne dla zagadnienie, to w kwestii formalnej.

Michał Dyszyński

Tak w ogóle to dzisiaj doszedłem do wniosku, że z doznaniami w istocie jest ten sam problem co Banjankri widzi z koncepcją istnienia, albo ja wskazuję w idei przyczynowości - PROBLEM WYLANIALNOŚCI.
Doznanie jest zmienne z natury rzeczy. Można to fajnie zaobserwować, dorwawszy się do pudła z czekoladkami. Jak ktoś byl dzieckiem :wink:

(nie trzeba do tego wcale być dzieckiem, a ja w gruncie rzeczy nie pytam się o to, czy ktoś dzieckiem był, bo raczej w to nie wątpię), to może miał taką właśnie sytuację - dostał wielkie pudło czekoladek. Nie mówiąc nic rodzicom siadł sobie kąciku i wziął się za palaszowanie podarunku. Pierwsza czekoladka była boska w smaku, druga też super. Dziesiąta była smaczna. Dwudziesta juz jakby mniej. Po jakimś czasie, o iluś godzinach bólu brzucha (może po torsjach) od zjedzonego nadmiaru czekoladek, człowiek próbuje sięgnąć po tę, która jeszcze została. Ale go zemdliło...
Niby te same czekoladki. A jednak doznania, jakie wywołują są niepowtarzalne, każda nowa zjedzona czekoladka daje inne doznanie, niż ta poprzednia. I to nie jest ekskluzywny przykład.
Właściwie to nie ma czegoś takiego jako po prostu "smak czekoladki"; jest wiele różnych smaków czekoladki - od tego wspaniałego, do tego, po którym od razu człowieka zemdli.
Doznanie też ma problem z wyłonieniem się - w każdej sekundzie jest jakoś inne, ewoluuje.

lucek

w podobny sensie pomyślałem o twoim temacie o "równości", bo w oczywisty sposób, gdyby "równość" miała oznaczać jakakolwiek mierzalną (fizyczną) wartość, to nawet dla tej samej osoby nigdy nie jest i nie może być spełniona, choćby ze względu na jej "ewoluowanie", pod każdym względem w czasie swojego życia .... jedynym co pozostaje, a może być "równym", to jej wolność lub jak kto woli "wolna wola" nieograniczona "wolną wolą" innych ... ale to inny temat

niemniej wolę zajmować się "metafizyką" bo tu mam nie mniejsze kompetencje i przedmiot poznania niż ktokolwiek inny, niż doznaniami ... itp. bo przyrodnicze nauki innych, myślę, lepiej ode mnie to mogą opisywać, a dla mnie (dla tego o czym napisałem), ze względu na "solipsystyczną" naturę poznania i tak nie ma to większego znaczenia, bo twierdzeń "metafizycznych" żadne "neuronauki" sfalsyfikować nie mogą, a jeśli na ich bazie, jacyś ideolodzy próbują, to tylko wystawiają sobie świadectwo swojego niedorozwoju intelektualnego