ŚFiNiA

Michał Dyszyński

Prosto patrząc na sprawy, mamy tu dwie osobne dziedziny, bo epistemologia odpowiada na pytanie "co jest prawdą?", a etyka na pytanie "co jest dobre, a co złe?". Niby więc chodzi o coś innego.
Ale w moim przekonaniu te dziedziny są bardzo silnie ze sobą związane, choć nie zawsze jest to dobrze widać. Pewnie najprostsze uzasadnienie, że ten związek w ogóle występuje, pojawi się, gdy weźmiemy na celownik koncepcję kłamstwa. Kłamanie - czyli świadome mówienie fałszu (aspekt epistemologiczny) jest jednocześnie powszechnie uważane za coś złego (etyka).
Ciekawsze jest jednak według mnie inne połączenie między etyką a epistemologią - poprzez postulat rozwoju świadomości. Niektórzy uważają się za dobrych, wiążąc jednocześnie tę dobroć z naiwnością. Taki ktoś ma zawsze "dobre intencje", np. jest życzliwy, pomocny, ale...
... np. bierze za dobrą monetę kłamstwa różnych demagogów. Potem często głosuje w wyborach na te ugrupowania, które bardziej kłamią, manipulują. A potem w wyborach wygrywają takie właśnie ugrupowania, co złym ludziom ułatwia czynienie zła. A "dobry człowiek" ich wybrał, przyłożył do czynionego zła swoją rękę. A dlaczego tę rękę przyłożył?...
- Bo nie włożył wysiłku w pewien rodzaj wzięcia się za bary z tym światem, z jego złożonością, problemami, niedoskonałością. Wolał chronić tę naiwną wizję dobra, a nie prawdziwą tego dobra wizję. Jest w tym słabość, jest w tym głupota i NIEODPOWIEDZIALNOSĆ.

Michał Dyszyński

Tak głębiej patrząc na sprawę, to różnica między etyką a epistemologia jakby się zacierała. Prawda (episteme) jest dobra, zaś dobro dlatego jest w ogóle dobrem, że jest prawdziwe. Tylko mamy spojrzenia na tę samą sprawę
- epistemologia, prawda jest skupieniem się bardziej na tym, aby dobro, do którego dążymy było kompletne, aby w nim nie przeoczyć istotnych elementów, bo wtedy się może z dobra zrobić zło
- etyka, spojrzenie od strony dobra jest wyborem dość szczególnego kierunku eksplorowania prawdziwości - związanego z osobą, nakierowanego na ten szczególny rodzaj spójności i konkretyzacji idei prawdy, bo powiązany z ludzkimi emocjami, poczuciem spełnienia, rozwojem, szczęściem.