ŚFiNiA

Michał Dyszyński

Chciałbym zwrócić uwagę na pewien niedoceniany problem, który ujawnia się, gdy próbujemy jakoś uporać się z cierpieniem.

Aby sprawę zilustrować posłużę się prostym przykładem.
Wyobraźmy sobie człowieka, który w pewnym momencie uświadomił sobie, że bardzo nie lubi hałasu, nadmiar dźwięków powoduje u niego cierpienie. Ów człowiek dochodzi do wniosku, że powinien sobie ograniczyć te nieprzyjemne bodźce - wymienia okna w mieszkaniu na dźwiękoszczelne, ustawia sobie pochłaniacze dźwięków. W efekcie w domu ma ciszę. Problem w tym, że nasz aparat percepcyjny szybko "przyzwyczaja się" do nowych warunków i nagle te dźwięki, które jednak dochodzą, choć są już ciche, zaczynają być wyraźniej słyszalne. To powoduje, że nasz nadwrażliwy ktoś znowu czuje się niekomfortowo i musi włożyć jeszcze większy wysiłek w wyciszanie swojego otoczenia. Bo jego wrażliwość się dostosuje, zacznie go "gonić". Załóżmy, że - za drugą czy trzecią zmianą w swoim mieszkaniu cel osiąga i ma względnie komfortowe miejsce do życia. Problem jednak w tym, że teraz, gdy tylko wyjdzie na ulicę, to jego wyczulona wrażliwość zafunduje mu kakofonię agresywnych dźwięków ze wszystkich stron. Tak człowiek, aby uniknąć cierpienia musiałby się zamknąć w domu i wcale nie wychodzić... Czy ostatecznie więc można uznać, iż dobrze rozwiązał swój problem?...
- Ja mam duże wątpliwości.
Problem postawiłem na przykładzie, ale chcę go dalej rozważać już ogólnie. Wydaje mi się, że jest uprawnione sformułowanie tezy, iż tworzenie sobie stref komfortu przez eliminowanie różnych drobnych niedogodności ma swoje negatywne strony. Bowiem nasza wrażliwość będzie postępowała za naszymi działaniami, my się będziemy wydelikacali, ostatecznie lądując na pozycji dziwaka, który ma problem z normalnym funkcjonowaniem w świecie niekoniecznie takim komfortowym...

Czy jest na to rada?
Wydaje się, że w ogóle inwestowanie w odejmowanie sobie różnych "małych cierpień" należy uznać za dość ryzykowną strategię. Oczywiście czasem się nie da inaczej, czasem jedynym wyjściem jest odcięcie się od szykany życiowej, której nie potrafimy dać rady. Jednak jeśli nie mamy do czynienia z jakąś koniecznością, jeśli posiadamy ten margines wyboru, sensowniejszym chyba byłoby WZMOCNIENIE SAMEGO SIEBIE w kontekście owego problemu, a nie zmiany w świecie. Zatem nasz nadwrażliwiec słuchowy z przykładu wyżej zrobiłby chyba lepszy "biznes", gdyby wynalazł sobie jakąś terapię, która spowodowałaby, że dźwięki, nawet głośne i niespodziewane, nie byłyby już takim problemem dla jego percepcji. Odpowiednie treningi zostały opracowane w przypadku wielu fobii, czy innych nietolerancji.

Ale pojdę dalej w stronę wniosków ogólnych.
Weźmy problem cierpienia w ogóle. Dlaczego tak to jest, że w tych samych warunkach życiowych jedni czują się względnie dobrze, podczas gdy inni cierpią?...
Czytałem o badaniach na temat szczęśliwości prowadzonych w różnych krajach świata. Okazuje się, że w wielu naprawdę biednych krajach żyją całkiem szczęśliwi ludzie. Gdyby tak, przyzwyczajonym do komfortu, ludziom z bogatych krajów kazać żyć w warunkach, jakie maja ludzie biedni, to pewnie większość uznała by to za wielką szykanę, za powód do cierpienia. I pewnie cierpiałaby. Przynajmniej jakiś czas. Chyba, żeby się przyzwyczaiła, akceptując nowy stan rzeczy...

W moim życiu miałem okazję obserwować osobę, która poszła dość daleko ze strategią unikania przykrych bodźców. Ostatecznie wylądowała ona niemal w "więzieniu" zgotowanym samemu sobie - bojąca się wychodzić z domu, bojąca się jakiejkolwiek zmiany, wyzwania - bo wszystko było niekomfortowe. Ostatecznym efektem takiej strategii jest depresja, poczucie stałego zagrożenia, z jednoczesnym przeświadczeniem o własnej słabości, gorszości (bo przecież inni dają sobie radę, co nawet nieraz sugerują owej osobie, pragnąc ją zmotywować do walki ze swoją alienacją). Taka strategia prowadzi na dno.

Ale popatrzmy na sprawę już całkiem ogólnie - ludzkość i cierpienie. Gdyby nam ludziom wszelkie rodzaje cierpienia zabrano, to co by się z nami stało?...
- Myślę, że odpowiedź jest prosta - stalibyśmy się wydelikaconymi słabeuszami. Wszystko bo dla nas było za trudne, wszystko by nas niszczyło. Bo przy braku zahartowania się do jakiegokolwiek dyskomfortu (!) nawet nasza własna wolna myśl, jeśli tylko byłaby niekomfortowa, to już dawałaby efekt bólu, cierpienia.
Teraz do wyboru byłoby - albo w ogóle zabierzemy sobie wolność, zafundujemy jakieś myślowe "klapki na oczy", czyli wymusimy na sobie myślenie jedynie o rzeczach przyjemnych, o tym co komfortowe, albo ryzykujemy tym, że najmniejsza konfliktowa okoliczność kompletnie nas emocjonalnie rozłoży.

Ale pociągnijmy pytania i rozważania jeszcze dalej - w stronę Genesis, Boga,
Adama i Ewy oraz grzechu pierworodnego. Jest taki mit, możemy go sobie rozważyć.
Wyobrażamy sobie raj jako stan komfortu. Adam i Ewa są tam niczym nie niepokojeni. Z jakiegoś powodu pojawia się PIERWSZY PROBLEM - powiedzmy, że jest nim brak akceptacji siebie - konkretnie w Biblii był brak akceptacji dla części swojego ciała. Z naszego aktualnego punktu widzenia to jest błahy problem. Na plażach dla naturystów ludziska w ogóle nie przejmują się jak wygląda to, co mają w okolicy krocza. Jednak patrząc z punktu widzenia osoby, która absolutnie żadnego dyskomfortu nie doznała (bo Adam nawet nie wiedział, że mu kogoś brakuje, to Bóg zauważył, iż warto mu kogoś dodać do kompanii, więc dał mu Ewę), ten błahy problem mógł stać się zalążkiem cierpienia które by rosło, rosło, rosło... aż ogarnęłoby całe jestestwo, zniszczyło człowieka.
Takie wyjaśnienie zachowania Boga w kontekście postępków Adama i Ewy całkiem nieźle tłumaczy też, dlaczego konieczne było zafundowanie ludziom cierpienia. Ano - nie ma rady - aby jakoś problem wydelikacania swojej natury najdrobniejszym dyskomfortem rozwiązać, jedynym sposobem dla - wolnej już, czyli mogącej aplikować sobie samodzielnie ból na różne sposoby - natury człowieka było OSWOJENIE GO Z CIERPIENIEM I ZAHARTOWANIE. Inaczej po prostu (zakładając, że ta nowa, zdobyta przez człowieka wolność jest stałą właściwością) nie ma jak rozwiązać problemu cierpienia inaczej, jak tylko POKONAĆ GO AKCEPTUJĄCYM ZROZUMIENIEM I TRANSFORMACJĄ, a nie odsuwać, nie wycofywać się na coraz to bardziej defensywne pozycje.
Ok. Nie upieram się, że tak na pewno było z tym grzechem pierworodnym. To tylko jedna z interpretacji. Ale wydaje mi się całkiem ciekawa...

Wracając do strategii walki z cierpieniem i dyskomfortem. Niewątpliwie chyba przysłowie "potrzeba matką wynalazków" ma swój sens - nasze problemy życiowe wymuszają na nas działanie, mobilizują, sprawiają iż wybudzamy się z lenistwa, letargu. Niektórzy mają w sobie na tyle dużo rezerw psychicznych, że wręcz garną się do "kłopotów" - jadą gdzieś na Antarktydę zdobywać samotnie biegun, wspinają się na ośmiotysięczniki. Dla niech cierpienie (to przejściowe) staje się elementem gry w życie. Gdyby te małe cierpienia im odebrać, to byliby niezadowoleni, narzekaliby na nudę życia. Dzięki wytrzymaniu cierpienia wielu odczuwa satysfakcję. I często wynagradza im ona ból, którego doznali. Na youtube można obejrzeć (a przynajmniej kiedyś można było, bo wiem, że były głosy aby zakazać tych praktyk z powodu zalewu przez idiotów naśladowców) różne pomysły ludzi, aplikujących sobie wymyślne cierpienia, niebezpieczeństwa, czy inne szykany, tylko po to, aby się pochwalić, aby filmik z ich wyczynem podlajkowała duża grupa internautów. Dla nich jest oczywiste, że samo - takie absolutne, bez warunków, bezrefleksyjne - usuwanie cierpienia jako zasada, nie jest słuszne. Oni gotowi są różne cierpienia osobiste "zainwestować" w coś dodatkowego - świadomość własnej mocy, wykazania się, zdobycia czegoś, co uważają za cenne.
Czyli chyba nie można wyciągać jakiegoś takiego generalnego wniosku o tym, że cierpienie "służy nam tylko do pozbycia się go". Ono jest elementem bardziej złożonej układanki.

Michał Dyszyński

Ircia · Wysłany: Wto 21:00, 06 Mar 2018 Temat postu:

A może cierpienie nie jest nam do niczego potrzebne?
Dla mnie cierpienie rodzi się wówczas gdy nie potrafimy działać adekwatnie do odbieranych bodźców - to że poczuję głód i szybko we właściwy i zdrowy sposób go zaspokoję jest cierpieniem? moim zdaniem nie, ale gdy czuję głód i np na niego nie reaguję bo twierdzę że jedzenie jest trujące, lub nie mam możliwości zaspokojenia potrzeby którą sygnalizuje głód - to już rodzi cierpienie.
Sam hałas nie jest ani dobry ani zły, to nasze dziwacznie i nieadaptacyjne reakcje mogą rodzić cierpienie, brak zrozumienia że to co odbieramy to użyteczna ( lub nie )informacja i nic więcej.
Nie złoszczę się na 'zły' znak na drodze typu Uwaga sarny!;) tylko dostosowuję zachowanie do sytuacji, bo wiem co ten znak oznacza i wiem jak reagować.
Emocje, np strach też jest informacją - uwaga zachowaj czujność i gdy tak go potraktujemy , ze zdrowym rozsądkiem nie zrodzi cierpienia, ataki paniki to wynik nadinterpretacji.

Niestety by móc naprawdę dobrze reagować potrzebujemy szerokiej wiedzy, której na ogół nie mamy, żyjemy w świecie niewiedzy, ignorancji oraz iluzji, niczego nie możemy być do końca pewni... Całe ocenianie i wartościowane rodzi cierpienie, ale gdy zaczynamy oceny traktować tylko jako narzędzia, wiedzieć że to iluzja, filtr jaki sami nakładamy, to wraz z zrozumieniem jakby cierpienie maleje.
Akceptacja świata takim jaki jest zmniejsza cierpienie, ale należy pamiętać że to że akceptuję obecny stan rzeczy nie znaczy że wyzbywam się chęci sprawienia aby sytuacja się poprawiła.
To wręcz piekielnie trudne, ale jaki mamy wybór? Traktować życie jako cierpienie? A może wręcz cierpienie gloryfikować?

Michał Dyszyński · Wysłany: Wto 22:38, 06 Mar 2018 Temat postu:

Ircia · Wysłany: Śro 13:48, 07 Mar 2018 Temat postu:

Michał Dyszyński · Wysłany: Śro 15:10, 07 Mar 2018 Temat postu:

Ircia · Wysłany: Śro 17:40, 07 Mar 2018 Temat postu:

Dla mnie miarą skuteczności jest moje subiektywne odczucie zadowolenia.

Gdy np mam jakąś potrzebę a ktoś ją zaspokaja to jest dopiero skuteczność,
to że coś się dzieje automatycznie - to jest wysoki stopień skuteczności...

Co do chłonięcia widoku, stanu przepełnionego szczęściem, pięknem, stanu pełnej jedności i harmonii- to właśnie to jest według mnie stan czystego bycia w tu i teraz, czystej obserwacji, dlatego zdefiniowałam 'ja' jako obserwację bo od kiedy to stosuję takich momentów przychodzi jakby więcej, nawet podczas zmywania naczyń. Do tego stanu doprowadza mnie medytacja... "Ja' zarządzające zostało niejako zdegradowane do funkcji umysłu, co absolutnie nie oznacza że nie jest to bardzo istotna funkcja i że nie zamierzam jej usprawniać, wręcz bym powiedziała że dopóki ta funkcja nie osiągnie pewnego poziomu sprawności i nie opiera się na konkretnym zrozumieniu nie pozwoli aby dokonać takiej 'degradacji', która w praktyce ułatwia jej działanie.

Michał Dyszyński · Wysłany: Śro 23:49, 07 Mar 2018 Temat postu: