ŚFiNiA

Michał Dyszyński

Już kolejny raz ktoś w dyskusji zadeklarował, że przekonania, jakie ma rozsądny człowiek powinny wynikać wyłącznie z WIEDZY. Taka deklaracja pozornie wygląda na bardzo sensowną - w końcu przecież chodzi o to, aby nasze decyzje były oparte o pewne przesłanki, więc zapewne nie o bajki, czy imaginacje. Ale, niestety, jak to w życiu bywa, sprawa jest bardziej złożona.

Może najpierw spróbuję określić co uważam za „wiedzę – w moim przekonaniu (podobne myśli wyczytałem w różnych „mądrych książkach”).wiedzą należałoby określać zbiór przekonań, stwierdzeń, modeli wystarczająco sprawdzonych i potwierdzonych. Stwierdzenia te nie mają charakteru subiektywnego, lecz zostały potwierdzone niezależnie, w uznanej metodologii, przez niezależne grupy badaczy. Tak z grubsza chyba wygląda współcześnie wiedza (choć można się spierać co do szczegółów)..
Teraz, skoro mamy już kandydata do źródła naszych życiowych wyborów, załóżmy, że chcemy się w życiu faktycznie kierować WYŁĄCZNIE wiedzą. Jak by wyglądało nasze życie?

Rozważmy parę przykładów z życia.
Ranek, dzwoni budzik - patrzymy 6:10 - czy to wiedza, czy nie? Czy nasz budzik został zbadany pod kątem poprawności wskazań godziny? - lepiej oddajmy go dzić do skalibrowania do innstytutu Głównego Urzędu Miar. Żona krząta się po kuchni. Mówi: wiesz, śniła mi się dzisiaj twoja mama. - Czy to pewna wiedza, wiadomość? - oczywiście, że nie - bujda - żaden instytut nie jest w stanie potwierdzić snów ludzi, szczeólnie po ich zakończeniu. Mówimy żonie: pleciesz, to nieprawda - bop przecież nie mamy do czynienia z wiedzą.
Czas ubrać siię do pracy. W jakie spodnie?... Tu potrzebna jest wiedza. Czy jacyś badacze ustalili w jakie spodnie trzeba ubrać się do biura? Acha, jest jeszcze do włożenia koszula, bokserki, krawat... Jest problem. W końcu nawet wybór ubrania - bez niczego - też jest jakimś wyborem, a należy go oprzeć o wiedzę Tymczasem na temat mody - same opinie, zero rzettelnej metodologii.
Dobra. Wychodzimy z domu. Teraz trzeba wybrać autobus, którym pojedziemy do pracy. Oczywiście wskaźnikiem jest wylącznie WIEDZA - potwierdzona dowodem! Tylko skąd ją tu u licha wziąć?
W pracy informacja od szefa - proszę przyjść na spotkanie z klientem. Pojść, czy olać sprawę? - Decyzja powinna wynikać z wiedzy, a tu żadna badawcza ekipa nie zajmowała się moim problemem spotkania z kntrahentem od zużytych śrubek,
Dzień pracy minął. Wracam do domu. Do żonki. Zaraz, dlaczego ją sobie “wziąłem”? - czy mój wybór żony był oparty o wiedzę? Czy rzetelna grupa badaczy ustaliła, w oparciu o naukowe metody, czy moja Krysia jest właściwą kandydatką?...
itd....
itp....
Panowie Ateiści. I inni deklarujący się jako “kierujący się w życiu wiedzą”. Zejdźcie na ziemię!
Informacje obdarzone zaszczytnym tytułem “wiedzy” to ułamek promila tych wszystkich twierdzeń, przekonań i konstrukcji myślowych, jakie stosujemy na co dzien. To zniiiiikooomooo małyyyyy ułameczek. W życiu, w większości sytuacji działamy w oparciu o
szacunki zgrubne, oczekiwania własne, przekonania, upodobania, wiarę w różne rzeczy, w statusy wiarygodności informacji i wiele innych źródeł i mechanizmów, wśród których czasem pojawi się pewna informacja o statusie “wiedzy”. CZasem się pojawi... A żyć trzeba. Z całym owym bagażem niepewności i szacunków. Inaczej się po prostu nie da żyć!

ptr

Zauważ, że mówił ten ktoś o "rozsądnym człowieku".
A irracjonalizm nie musi być traktowany pejoratywnie. Nie wszystko co dotyczy istoty ludzkiej musi być oparte na wiedzy. Ale czy przekonania nie powinny być na niej oparte? Jeżeli choćby potrafisz wskazać, że natury obserwacji nie znamy i przez to podważyć przekonanie o tym, że rzeczywistość to tylko sama materia, to umiejętność wskazania tej wątpliwości jest już jakąś wiedzą o tym, że taki dylemat w ogóle istnieje. A gdybyś jeszcze potrafił wskazać, że pewna dziewczynka (dziecko jeszcze) z Fatimy mówiła o nawróceniu Rosji, nie wiedząc nawet co oznacza słowo "Rosja" (gdybyś rzecz jasna potrafił to dowieść), to też byłaby wiedza o tym wydarzeniu. A z jednego i drugiego można by już przecież wnioskować o tym, że katolicyzm jest prawdziwą religią.

Z jednej strony zgadzam się z Tobą, że nie kierujemy się wyłącznie wiedzą, z drugiej strony to nie boli umieć podać jakieś argumenty za swoimi przekonaniami. Naprawdę ludzie, których z religią łączy tylko to, że ich rodzice "chodzili do kościoła", którzy biorą "ślub kościelni" to durnie i idioci. Nie powinieneś tak bardzo bronić praktyki posiadania poglądów bez wiedzy. Ty ją mimo wszystko masz. Ilu nie ma?

Michał Dyszyński