ŚFiNiA

Michał Dyszyński

W innej dyskusji po raz kolejny użyto sformułowania deprecjonującego zagadnienia religijne za pomocą porównania ich do fantazji. Nie chcę tutaj teraz w ogóle bronić religii, a zamierzam zająć się zupełnie innym problemem, który został przy powyższej okazji wywołany: czy fantazjowanie jest czymś (epistemicznie) złym, zaś brak fantazji w rozumowaniu należy poczytywać jako zaletę tego rozumowania?
Od razu przedstawię swoją tezę, która stanowi rodzaj odpowiedzi na powyższe pytanie: aspekt fantazji jest NIEZBYWALNY W ROZUMOWANIU, właściwie to rozumowanie jest formą fantazjowania na temat związków wzajemnych świata, związków świata z poznającym je podmiotem, czy właściwości samego podmiotu poznającego.

W związku z tym w ogóle nie widzę takiej zależności jak fantazji mniej, to znaczyć by rzekomo miało, że rozumowanie jest bliższe prawdy. Nie, takie zależności nie ma, choć oczywiście da się podać całkiem liczne przykłady odjechanego, bezużytecznego fantazjowania.
Spróbuję podać przykład, który zilustruje moją tezę. Załóżmy sobie, że oto wybuchł pożar w jakimś biurowcu i przyjechała ekipa strażaków, aby pożar gasić. Okazuje się też, że gdzieś w budynku można spodziewać się żywych ludzi, których może trzeba uratować z pożaru, poza tym budynek ma swoje unikalne właściwości, przechowywane są w nim różne materiały - jedne łatwopalne, inne dość odporne na spalenie. Ogólnie mamy złożony obraz sytuacji. Dowódca akcji gaśniczej, który przybywa na miejsce staje przed nie lada problemami do rozwiązania.
- ustalenia dokąd dotarł ogień
- ustalenia gdzie są ludzi i jaka jest szansa na ich uratowanie
- określenia szans na wejście do budynku i rozpoczęcie gaszenia ognia
- ustalenie jakich środków gaśniczych można użyć (co jest w dyspozycji i w jakich ilościach)
- ustalenie potencjalnego postępu pożaru, związanego też z dostępem powietrza, z tym, które drzwi są zamknięte, więc utrudnią cyrkulację powietrza, a które konstruują ciąg powietrzny
i wiele innych.
Co robi nasz dowódca straży?
Szybko zbiera dostępne dane, a następnie...
fantazjuje na temat tego, co się może stać!
Jeśli wejdziemy od góry, to możemy nie zdążyć dotrzeć do uwięzionych ludzi, ale jeśli przy okazji byśmy zablokowali dostęp powietrza od dołu, to może zdążymy
ale to też zależy od tego, czy tam w środku są domknięte drzwi
ale jeśli strażacy dotrą do głównego korytarza, to z kolei oni mogą być w niebezpieczeństwie,
to może jednak powinni wchodzić od dołu budynku.
Ale czy konstrukcja w ogóle nie grozi zawaleniem?...
Itd. itp.
Myślenie uwzględniające różne aspekty sytuacji będzie formą fantazjowania - porównywanie wyfantazjowanych scenariuszy, szukania w myśli ich dobrych i złych stron. Luksus po prostu stosowania wprost posiadanej wiedzy dotyczy raczej prostych spraw!
Taka sytuacja, gdy fantazjować nie trzeba pewnie znamionuje funkcjonowanie biurokraty, który na nic więcej nie patrzy, tylko na te swoje przepisy. On nie bierze pod uwagę złożoności spraw, nie rozważa wariantów, nie obchodzi go czy efektem jego działania nie będzie jakieś zło dla ludzi, bo po prostu stosuje jakiś tam wzorzec. I po linii najmniejszego oporu. Choć czasem nawet tę linię trzeba wyznaczyć jakąś dozą fantazji...

Naiwne spojrzenie na epistemologię dzieli sobie prosto rozumowania:
- mieć wiedzę i stosować ją idealnie wiernie do jej wskazać - to jest dobre i prowadzi do prawdy, do poprawnych decyzji
- nie mieć wiedzy, fantazjować - to po prostu błąd.
Tak jakby ta wiedza była zawsze na zawołanie...
tak jakby z niej zawsze dawało się wnioskować w złożonych sytuacjach...
tak jakby wszystko było z góry określone, lub na pewno dające się określić, zaś rozważania, szukanie bilansu, kompromisu, branie pod uwagę nieokreśloności sytuacji, przekłamań w danych i wielu innych problemów - jakby tego nie było. :nie:

Naiwna epistemologia na tym właśnie bazuje, na czarno - białym, uproszczonym do swoich chciejstw przekonaniach, na ignorowaniu rzeczywistych okoliczności.
Na co dzień obserwuje się mnóstwo takiego prostactwa traktowania w postawach ludzkich. Bierze się jeden aspekt sprawy, do niego sprowadza ocenę sytuacji, a potem gromi "błędy" tych, którzy próbują jakoś pogodzić ze sobą znacznie bardziej złożoną układankę konieczności.
Ja traktuję fantazję w rozumowaniu jako po prostu ZDOLNOŚĆ DO KREATYWNEGO MYŚLENIA. Nie jest ona niczym, co by to myślenie deprecjonowało, lecz przeciwnie - czymś świadczącym właśnie o zdolności do brania pod uwagę złożoności spraw, wielości wariantów jakie mogą zajść.

A że są też fantazje zupełnie bez sensu?...
Albo ze co niektórzy później takie fantazje nadmiernie oddalone od realiów próbują traktować na zasadzie, że są one realiom bliskie?...
- Cóż, zdarza się. Wszystko na tym świecie można użyć zastosować i dobrze i źle. Nóż może służyć do morderstwa, ale i do odcięcia w ostatniej chwili sznura wisielcowi. Decyduje człowiek.

anbo

Michał Dyszyński

anbo

Michał Dyszyński

anbo

Michał Dyszyński

anbo

Irbisol

Michał Dyszyński

anbo

anbo

Może wyjaśnię o co chodzi z tymi konkretami. "Fantazjowanie" ma kilka znaczeń. Na przykład o fantazjowaniu mówi się, gdy ktoś zmyśla albo nadinterpretuje tekst/wypowiedź, czyli widzi tam rzeczy, których nie ma. Ale też wtedy, gdy ktoś snuje dywagacje na temat nieistniejących jeszcze rozwiązań technicznych, czy też innych, co może być bodźcem do poszukiwań, odkryć, wynalazczości itd. O fantazjowaniu mówi się też, gdy ktoś o rzeczywistości mówi w oderwaniu od faktów. Synonimami "fantazji" są: wymysł, marzenie, błyskotliwość, werwa i animusz, wyobraźnia, rojenie... Nie wiadomo, które z tych fantazji masz na myśli i nie wiadomo, w jakiej sytuacji ma ona miejsce, więc nie można określić, czy to fantazjowanie to coś pozytywnego, czy negatywnego. Nie sądzę, żeby ktoś świadomie potępiał każdy rodzaj fantazjowania, czyli włącznie z takim, które jest bodźcem do szukania sposobu zaspokojenia swoich marzeń. Matką wynalazków jest nie tylko potrzeba, ale i marzenia. Jeśli jednak coś takiego miało miejsce, to pokaż gdzie. Ale jeśli to tylko hipotetyczny ktoś, to kolejny raz polemizujesz z wymyślonym przez siebie ateistą (a jeśli już porzuciłeś zarzut, ze to dotyczy jakiegoś ateisty czy ateistów w ogóle, to wymyślonego człowieka).

Michał Dyszyński

anbo

lucek

lucek

@anbo

będę zajęty, więc z góry dodam

:

uważam, że nie jesteś tak tępy jak Dyszyński, Semele, wuj, Bocianek... skłamałbym, uważam jedynie, że jesteś tak samo arogancki jak tamci i cały ateizm, lewactwo, które poza dobrym samopoczuciem nic mądrzejszego, nic więcej niż teizm sobą nie reprezentuje... a zważywszy tę arogancję to raczej mniej.

Semele

Michał Dyszyński

anbo

lucek

co ty za durnoty lewackie anbuś piszesz... żeby rozumieć pojęcia trzeba czytać "literaturę naukową" czyli... poznawać kolejne pojęcia

co za bzdura

interpretacja jak najbardziej polega na odnajdywaniu ich znaczeń w swoim doświadczeniu i to własne doświadczenie nadaje lub nie pojęciom, zdaniom sens.

stąd język, czy to będzie "ujęcie ewolucyjne", czy religijne jest bez znaczenia - jeśli we własnym doświadczeniu, pojęcie sensu nie ma... pozostaje tylko fantazjowanie o jego znaczeniu.

Dyszyński o ile pisząc o fantazjowaniu, ma na myśli wyobraźnię, przywoływanie własnych doświadczeń, to jak najbardziej ma rację... dziwnego tylko terminu "fantazjowanie" używa, bo ono, przynajmniej dla mnie niesie konotację niczym nie skrępowanych wyobrażeń, a nie pasujących do interpretowanego tekstu.

Michał Dyszyński

anbo

lucek

Michał Dyszyński

anbo