ŚFiNiA

Semele · Wysłany: Pią 6:34, 08 Mar 2024 Temat postu: Samokontrola

Na forum mamy ilustrację braku samokontroli.
Temat związany jest z tzw wolną wolą.

Samokontrola – zdolność do panowania nad impulsami, emocjami i zachowaniami w celu osiągnięcia długoterminowych celów. Jest zdolnością, która odróżnia ludzi od reszty królestwa zwierząt. Samokontrolę zawdzięczamy korze przedczołowej czyli części mózgu, będącej ośrodkiem planowania, rozwiązywania problemów i podejmowania decyzji. U ludzi ta część jest znacznie większa w mózgach ludzi niż innych ssaków.

Mózg a samokontrola
Bogactwo połączeń nerwowych w korze przedczołowej pozwala ludziom planować, oceniać alternatywne działania i najlepiej unikać robienia rzeczy, których później będą żałować, zamiast natychmiast reagować na każdy pojawiający się impuls.

Zdolność do regulowania własnych emocji i zachowań jest kluczowe dla funkcji wykonawczych czyli tych umiejętności, które pozwalają człowiekowi planować, monitorować i osiągać cele. Trwa debata na temat stopnia, w jakim samokontrola jest wrodzoną cechą indywidualną a w jakim – wyuczoną umiejętnością. Większość ekspertów na podstawie badań uważa, że ludzie o niższym poziomie samokontroli nadal są w stanie kultywować zdrowe nawyki i podejmować środki zaradcze, aby kontrolować swoje zachowanie.

Czy można zmieniać poziom samokontroli?
O samokontroli nie możemy mówić jako o czymś co jest stałe i stabilne. Poziom samokontroli człowieka może zmieniać się w ciągu dnia – rosnąć i maleć, w zależności od stanu psychofizycznego czy samopoczucia. Umiejętność kontrolowania się nie przypomina zatem zdolności umysłowych, takich jak, na przykład, inteligencja, która generalnie pozostaje raczej na tym samym poziomie w ciągu życia. Samokontroli zatem jest bliżej do zasobów energii fizycznej.

Semele · Wysłany: Pią 6:37, 08 Mar 2024 Temat postu:

ZADZWOŃ +48 887 029 952+48 887 029 952
Jak rozwija się samokontrola?
sie 2, 2021 | Blog

Zastanawiałaś się kiedyś, dlaczego niektórym ludziom wszystko w życiu przychodzi tak łatwo? Są osoby, które nigdy nie mają problemów ze zbędnymi kilogramami. Nawet jeśli takowe się pojawią, zanim się zorientujesz, już są na diecie i w kilka tygodni wracają do idealnej wagi. Nigdy nie mają także większych problemów finansowych i masz wrażenie, że pieniądze spadają im z nieba. A w stresowych sytuacjach nigdy nie ulegają emocjom. Wydaje się, że ich samokontrola sprawia, iż są oni skazani na szczęście.

Sukcesy takich osób w większości przypadków nie są jednak kwestią szczęścia, lecz rozwinięcia się u nich ogromnej samokontroli. Osoba z wysoką samokontrolą, jeśli coś zaplanuje, to tego dokona. Nie będzie opierać się pokusom, które stoją na drodze. Jeśli zaplanuje, że zrzuci wagę, to nawet najwspanialsze gofry z bitą śmietaną nie skuszą jej do złamania zasad diety. Jeśli postanowi chodzić na treningi, to żaden nowy serial na Netflixie nie zniweczy jej planu treningowego. Osobom z wysokorozwiniętą samokontrolą dużo łatwiej kontroluje się swoje impulsywne zachowania, dlatego w społeczeństwie uznaje się je za osoby bardziej pogodne i zadowolone z życia.

Czym jest samokontrola?
Samokontrola to umiejętność jednostki do kontrolowania emocji, zachowań oraz chwilowych pragnień. Powiązana jest ze zdolnością do opierania się impulsywnym zachciankom w celu osiągnięcia wyższych idei.

Kiedy i jak rozwijana jest samokontrola?
Zachowania samokontrolujące pojawiają się już we wczesnym dzieciństwie i rozwijają się aż do okresu dorosłości. Najbardziej dynamiczny rozwój samokontroli następuje u dzieci do około 9 roku życia.

W chwili naszych narodzin obszary mózgu, które są niezbędne do odpowiedniej samokontroli, są niedojrzałe. Rozwijają się one stopniowo przez całe dzieciństwo już od około 20 miesiąca życia.

Dopiero dzieci w wieku od 3 do 6 lat mają te obszary wystarczająco dojrzałe, by wykazać lepszą zdolność kontrolowania zachcianek czy impulsów. Szybszemu rozwojowi samokontroli sprzyjają pozytywne wzorce rodziców. Na przykład wskazują dziecku korzyści z długofalowej nagrody czy też skłaniają malucha do dialogu wewnętrznego. Pozwala mu to lepiej rozumieć i kontrolować emocje.[1]

Czy samokontrola jest warunkowana genetycznie?
Jedno z najciekawszych badań, które dotyczy związku między samokontrolą a genetyką, wykonali dr Beaver’a i dr Wright’a. Badania z 2008 roku porównywały zdolność do samokontroli 452 par bliźniąt dwujajowych oraz jednojajowych w wieku gimnazjalnym. Badania są ciekawe, gdyż ich wyniki były zbierane co kilka lat od wieku około 15 lat do 26 roku życia. Analizowane bliźnięta co kilka lat odpowiadały na specyficzne pytania dotyczące ich nawyków czy aktualnego poziomu życia. Miało to świadczyć o poziomie ich samokontroli. Wyniki eksperymentu sugerują, że nasza samokontrola jest warunkowana genetycznie w aż około 64%.[2]

Ciekawej obserwacji w swoich badaniach dokonała także prof. Chapple, która zauważyła, że statystycznie kobiety mają wyższą umiejętność samokontroli od mężczyzn, których często porywają impulsywne zachowania.

Semele · Wysłany: Pią 6:40, 08 Mar 2024 Temat postu:

[link widoczny dla zalogowanych]

Semele · Wysłany: Pią 6:54, 08 Mar 2024 Temat postu:

[link widoczny dla zalogowanych]

Historia Marka to przykład tego, jak skrajne zaniedbanie w dzieciństwie wpływa negatywnie na rozwój mózgu dziecka. Przez warunki, w jakich się wychował, nie był w stanie nabyć doświadczeń niezbędnych do nauki zdrowej samodyscypliny. Zamiast tego rozwijały się w nim różne toksyczne schematy: deprywacji emocjonalnej (bo nikt o niego nie dbał), wadliwości/wstydu (dziecko z bidula) oraz niedostatecznej samokontroli/samodyscypliny. Nauczył się radzić sobie z nimi przez unikanie – wybiera szybką nagrodę w postaci przyjemności z gier, ponieważ długofalowe i bardziej wymagające przedsięwzięcia jawią mu się jako zbyt przytłaczające.

Justyna jest jedną z osób, które określam mianem „dzieci z pola walki”. To osoby wychowane w przewlekłym stresie spowodowanym ciągłym konfliktem między rodzicami. Bardzo często konsekwencją takiego wychowania są schematy: nieufności/skrzywdzenia, wadliwości/wstydu oraz niedostatecznej samokontroli/samodyscypliny. Tak też jest w przypadku Justyny. Schemat niedostatecznej samokontroli powoduje, że trudno jej znaleźć zdrowy środek między pracą a relaksem oraz wypośrodkować w ilości przyjmowanych kalorii. W pracy narzuca sobie przesadną dyscyplinę (to właśnie nadkompensacja). Chroniło ją to w podstawówce (pilna uczennica, która nie stwarza problemów). Sprawdza się też w dorosłym życiu (ceniona specjalistka). W domu również próbuje powtórzyć ten wzorzec kontrolując ilości jedzenia. Tyle że tam co jakiś czas doświadcza przełączenia się w drugą skrajność – utraty kontroli i poddania się schematowi. W efekcie zarówno w pracy, jak i w kwestiach związanych z jedzeniem nie ma jak doświadczyć bycia w równowadze. Schemat ma się dobrze, ponieważ Justynie brak doświadczeń, które mogłyby go zmienić.