ŚFiNiA

Michał Dyszyński

Jest taka zdolność umysłu, którą niby wszyscy intuicyjnie czują, że jest, a nawet, że chyba jest potrzebna, ale niewielu się nad nią zastanawia. Co ciekawe właśnie samo nawet sensowne i skuteczne (co w tym kontekście znaczy słowo "skuteczne" właśnie jest omawianym zagadnieniem) zastanowienie się właśnie nad tym problemem, świadczy już dokładnie o tym, że dana osoba już ową cechę w jakimś stopniu posiada.
Bo z drugiej strony mamy ludzi, którzy TWORZĄ SŁOWA JAKBY DLA NICH SAMYCH - są słowa, ale treści do nich już się nie tworzą, albo tworzą się owe treści tak powierzchownie, tak bez powiązań, tak niespójnie, że to i tak niczemu dalej nie służy.
To, że umysł dociekliwie, dogłębnie, w jakimś stopniu też praktycznie, "z mocą" traktuje słowa, że dociera do znaczeń, które za chwilę mogą być użyte do podejmowania istotnych dla danego człowieka decyzji, to właśnie jest tym, o czym tu chcę snuć swoją refleksję.

Z drugiej strony obserwuję ludzi, po których sformułowania "spływają jak woda po kaczce", do niczego ich nie zobowiązują, nie dają żadnego dalszego biegu sprawom, one funkcjonują w umyśle na zasadzie "zobaczyłem, odczułem jakieś proste wrażenie i zaraz zapomniałem". I schemat się powtarza co każde kolejne wrażenie, na zasadzie":
- dostrzegam, stwierdzam jakieś powierzchowne odczucie i odrzucam, zapominam
- dostrzegam, stwierdzam jakieś powierzchowne odczucie, odrzucam, zapominam
i dalej tak samo
- dostrzegam, stwierdzam jakieś powierzchowne odczucie, odrzucam, zapominam...
To są ludzie, w których jakby nic nie zostaje, ludzie, którym po trosze ich postawa resetuje pamięć, co powoduje, że dalej NIE TWORZĄ STRUKTUR MENTALNYCH.

Bo tworzenie owych struktur jest trudne.
Dużo łatwiej jest po prostu niczego nie zrobić z wrażeniem, które do umysłu przybyło, niż odnaleźć w nim sens, powiązać z resztą wspomnień i modeli, zapamiętać, zweryfikować poprawność...
Idąc na poznawczą łatwiznę, funkcjonując powierzchownie, żyje się lekko.
Poszukując sensu, głębi, odniesień, trzeba się napracować, trzeba się zmierzyć z tym, co niejasne, wątpliwe, problematyczne, co w jakimś stopniu będzie wymagało wysiłku drenującego energię, wystawiającego na dyskomfort i przejściową dyssatysfakcję.

Ludzie o profilu powierzchownego oglądu idei, ludzie skupiający się na pierwszym wrażeniu, nie poszukując już dalej i głębiej, nie będą w stanie zrozumieć, jak rzeczywistość idei wyrażanych słowami widzą ci, którzy są po przeciwnej stronie traktowania życia i tego, co do człowieka dociera. Ci pierwsi będą się dziwili "co ktoś widzi w tych rozważaniach, po co mu to w ogóle, skoro wszystko jest tu jasne". A tymczasem dla ludzi szukających głębi, dążących do dalej ukrytych sensów wszystko tu jest inaczej - oni postrzegają świat, w którym z reguły NIC DO KOŃCA NIE JEST JASNE, nic, nie jest całkiem skwitowane, wszystko ma bowiem zawsze drugie, trzecie, czwarte... sto czterdzieste piąte dno.

Michał Dyszyński

Michał Dyszyński

Wolność niweczy działanie czysto odruchowe.
Ale podobnie też niweczy wolność UPÓR BEZREFLEKSYJNY.

Sam upór nie jest ani dobry, ani zły, bo to zależy, w czym i jak się upieramy. Cała sztuka polega na tym, aby uprzeć się w tym, co jest dobre, a zaprzestać upierania się tam, gdzie to nie przynosi pozytywnych skutków. Grzechem jest bezrefleksyjność, brak pomyślenia nad tym, ku czemu zmierza sytuacja, czego właściwie chcemy.
Paradoksalnie niektórzy, dostrzegając MOŻLIWOŚĆ błędnego myślenia o czymś, próbują "poprawić" sytuację postulując brak myślenia w ogóle. Ponieważ w ogóle jednak w życiu trzeba reagować na sytuacje, trzeba jednak na jakichś rozstrzygnięciach się oprzeć, to "wyjściem z sytuacji" tym osobom zdaje się zdanie na autorytety. Ale jakoś do tych osób nie dociera proste spostrzeżenie, że autorytety nie stoją przy człowieku non stop, gotowe odpowiadać na kierowane do nich pytania w stylu: a w tej konkretnej sytuacji, co mam robić?
- Czy mam pójść tą, czy inną drogą?
- Zacząć od górnej, czy dolnej półki?
- Najpierw zjeść, czy najpierw wypić?
- Odpocząć już teraz, czy za pół godziny? (może za 40 minut, za 41 minut, za 43 minuty...)
itp. itd.
Autorytety nie stoją obok nikogo, a nawet gdyby stały, to zapewne szybko znudziłoby się im odpowiadać na pytania o każdą najdrobniejszą realizacyjną pierdołę. Czyli I TAK TRZEBA CIĄGLE DECYDOWAĆ SAMODZIELNIE, i tak trzeba SAMODZIELNIE MYŚLEĆ, OCENIAĆ SYTUACJE.
Sens słów, zdarzeń życiowych, rozpoznań zachowań ludzi, własnych stanów psychicznych i fizycznych I TAK TRZEBA SAMODZIELNIE USTALIĆ. A im więcej w tym ustaleniu pojawi się spójności, czyli poprawnych powiązań z tym, ku czemu warto w życiu zmierzać, tym większa szansa na to, że działanie będzie dobre, że przyniesie satysfakcjonujące sytuacje, wyda wartościowe owoce.
Wolność głębiej rozumiana polega na tym, że decyzje przez nas podejmowane przynoszą satysfakcjonujące nas skutki. I chodzi o skutki DŁUGOFALOWO SATYSFAKCJONUJĄCE, a nie tylko o takie, w których na chwilę bieżącą coś się ulży, pojawi się jakaś mała poprawa, ale w ostatecznych rozrachunku będzie źle.