ŚFiNiA

Michał Dyszyński

Uogólnieniem koncepcji czasu i przestrzeni może być (w jednej z opcji) koncepcja dostępności. Tak to traktujemy w życiu - coś jest "bliskie", jeśli jest "obok", albo "bliskie w czasie", czy zdarzyło się niedawno, bądź np. zdarzy się za chwilę.
Uogólnienie to jest o tyle ciekawe, że można próbować je skalować w odniesieniu do ekonomii, do opisu mechanizmu tworzenia kryptowalut. Tam chodzi o to, aby utrudnić dostępność za pomocą skomplikowania procesu kopania kryptowaluty. Ilość operacji matematycznych, które (średnio) należy wykonać, aby wydobyć kolejnego bitcoina, staje się swoistą miarą i gwarantem wartości tego bitcoina. Można to oczywiście też przeliczyć na standardowo rozumiany czas - bo mając ustalone z góry moce obliczeniowe, da się oszacować po jakim czasie będą one w stanie średnio wydobyć kolejnego bitcoina.

Michał Dyszyński

W teorii względności czas i przestrzeń łączą się w jedną zmienną - czasoprzestrzeń. Dostępność w czasie i dostępność (bliskość) w przestrzeni, w zależności od obserwatora/układu odniesienia.
Przestrzeń jest opisywana pojęciem wektora. Intuicyjnie wiążemy ją z przemieszczaniem się obiektów, czy zajmowaniem przez obiekty określonego miejsca.
Z kolei przestrzeń wektorowa jest pojęciem dużo ogólniejszym, opisującym nie tylko te przypadki, które człowiek intuicyjnie postrzega przestrzennie, lecz np. mamy tu też przestrzeń Hilberta, w której idea odległości, współrzędnych wektora, iloczynu skalarnego wektorów jest używana do opisu stanów układu - stanów, które nie wiążą się z żadną postacią fizycznego przemieszczania się.
Uogólniając ideę bliskości, czy też dostępności na stany układów, można zacząć utożsamiać przemieszczenia w przestrzeni fizycznej z jakąś formą zmiany stanu obiektu, bez jego przemieszczania się.