ŚFiNiA

Michał Dyszyński

Od strony biologicznej i kulturowej jesteśmy zaprogramowani na dwa cele (pomijając samo przetrwanie):
1. Znalezienie partnera do rozmnażania i przekazanie genów potomstwu
2. Sukces społeczny
Inne cele - np. rozwój duchowości - pojawiają się później, są wtórne (co nie znaczy, że tym słowem "wtórność" poniżam ich ważność).

Nasze działania, zachowania obliczone na sukces społeczny są na tyle automatyczne, bezwiedne, iż większość ludzi nie zdaje sobie sprawy, że im podlega, albo uważa je za tak niezbywalne, oczywiste, absolutne, iż nie jest w stanie zrelatywizować większości wynikających z nich odruchów, pomysłów.
Rozwój "pełnego człowieczeństwa", rozwój w duchowości i mocy osobowej domaga się jednak zrelatywizowania tego celu, jakim jest sukces społeczny (podobnie domaga się zdobycia kontroli nad pragnieniem zdobycia partnera i rozmnażania). Nie oznacza to całkowitego zanegowania potrzeby owego sukcesy, ale jego umniejszenie w kontekście innych pragnień, przekonań, decyzji. Dążenie do celów społecznych u dojrzałej osoby jest podporządkowane uporządkowanemu, głębszemu myśleniu, stawianiu sobie bardziej ogólnych celów, idei, nawet niektórych intuicji.
Zrelatywizowanie automatyzmu celów społecznych nie jest łatwe. One są bowiem w nas na poziomie instynktu, na poziomie tego, co odbieramy jako "coś, co po prostu jest". Dopiero problemy w ułożeniu sobie relacji z innymi ludźmi uświadamiają człowiekowi, że to wszystko samo się nie uporządkuje. Aby jakoś wziąć w garść naszą osobowość, niezbędne jednak jest nie tylko wzbudzenie w sobie chęci ku temu, ale też - w znacznym stopniu samodzielne - opracowanie metody. No i trzeba sobie zwizualizować nowy życiowy mastercel.

Jeśliby celem głównym nie miał być sukces społeczny, to co w zamian?
- Może jakaś forma duchowej harmonii
- Może głębsze rozumienie i działanie w zgodzie z nim
- Może uporządkowanie własne w kontekście idei prawdy i dobra?...

Sukces społeczny na instynktowny, pierwotny sposób rozumiany, zwykle okazuje się być prostacki, na krótką metę. Ot, po prostu chcemy, aby nas lubiano, szanowano, doceniano. Ale życie jest skomplikowane, więc szybko okaże się, że realizacja takiego chcenia natrafia na rozliczne trudności. Szybko okaże się, że albo nasze otoczenie pod tym względem nie daje się nakłonić do naszego celu, albo my sami nie potrafimy być na tyle skuteczni w wyznaczaniu sobie celów roboczych, aby rzeczy spiąć w całość. Wtedy pojawia się frustracja związana z tym, że jedni nas nie chcą lubić, inni wręcz próbują wykorzystywać, jeszcze inni nie spełniają pokładanych w nich innego rodzaju naszych nadziei i pragnień. Robi się z tego bałagan, robi się brak możliwości satysfakcjonującego działania.

Trzeba pewnej dojrzałości, aby dostrzec, że tak na dłuższą metę nie mamy szans na zrealizowanie naszych pierwotnych celów społecznych w sposób doskonały, a często nawet wystarczająco satysfakcjonujący na średnim poziomie. Problem jest w tym, że nie bardzo umiemy czymś te cele zastąpić. A żyć trzeba... A jeśli nie mielibyśmy walczyć o lepsze docenienie naszej osoby, to o co właściwie?...
- Tu każdy natknie się na bardzo podstawowy dylemat: o co mi w tym moim istnieniu tak ostatecznie chodzi?
Czego w życiu chcę już tak bardziej osobiście, tak dla siebie (choć może w tym "dla siebie" zawrze się też działanie dla dobra innych)?...

Michał Dyszyński

Okazuje się, że posiadanie licznego rodzeństwa statystycznie negatywnie wpływa na inteligencję [link widoczny dla zalogowanych].
W artykule z linka wyżej tłumaczy się to zmniejszoną uwagę ze strony rodziców, jaką mogą oni poświęcać swoim dzieciom. Ja uważam, że tak naprawdę to czynniki są znacznie bardziej złożone. Pewnie jest tu udział tego efektu statystycznego, iż w typowym społeczeństwie rodziny wielodzietne częściej tworzą się w niższych warstwach społecznych. Innym efektem pewnie będzie też i to, że żyjąc w dużej gromadzie rodzeństwa, młody człowiek z konieczności bardziej zajmuje się kwestiami społecznymi niż swoim rozwojem indywidualnym. I efekt tego widać w testach.
Standardowa inteligencja - odwrotnie niż inteligencja emocjonalna - jest bowiem bardziej domeną samotników, ludzi skupiających się na rozumie jako takim, a nie na więzach społecznych. Te więzy społeczne - ich rozwój, konieczność reagowania w tym obszarze - silnie będą konkurowały ze skupieniem się mentalnym na ideach, samokrytycyzmie, czyli też doskonaleniu zrozumienia siebie, co jest z kolei warunkiem lepszego rozumienia świata.

Katolikus

Bardzo ciekawy temat.
Dwa pytanka i komentarz sobię pozwolę.

Michał Dyszyński