ŚFiNiA

Michał Dyszyński

Jestem zwolennikiem zdystansowanego spojrzenia na siebie, na życie, na sprawy. Zdaję sobie sprawę, że moje podejście nie jest tym jedynym, że dla wielu osób zdaje się ono być nie do przyjęcia. Bo dlaczego niby postawą domyślną miałby być dystans, a nie coś odwrotnego, czyli pełne, pozbawione jakiejkolwiek emocjonalnej granicy zaangażowanie się?

Są osoby zdecydowanie "spod znaku" zaangażowania, często będą to wręcz fanatycy czegoś - idei, światopoglądu, czasem klubu sportowego. Tak sobie układają życie, tak im "jest dobrze".
W gruncie rzeczy w życiu jednak zawsze jest coś za coś. Zawsze płacimy - za postawę skrajnego zaangażowania płaci się tym, że źle wybrany obiekt zaangażowana wyprowadzi nas na życiowe manowce. Za postawę zdystansowania zapłacimy emocjonalnym rozproszeniem, brakiem motywacji, a często dalej sprawczości, bo nie sposób jest aktywnie działać, nie angażując się w to działanie.

Ja mam profil psychiczny zdecydowanie bardziej spod znaku dystansu i refleksji niż zaangażowania, zdecydowania się na jedną z opcji, czy też nawet pełni akceptacji świata, czy nawet pełni samoakceptacji. Nie tylko grymaszę na to, co mi niesie świat, grymaszę na swoich (z dystansem traktuję własne więzy społeczne), ale grymaszę na samego siebie, nawet teraz na postawę własnego grymaszenia też grymaszę...
Moja postawa do świata jest skonstruowana z negacji i wątpliwości, które jednak są używane wielokrotnie. A przecież negacja negacji staje się akceptacją.

Osoby traktujące życie, świat, siebie z dystansem będą więcej dostrzegały, ale mniej działały; będą też postrzegane jako może bardziej niepewne, mniej charyzmatyczne, mniej emocjonalnie wyraziste. Ale to akurat chyba nie jest nawet wada, bo osobom zdystansowanym może nawet nie specjalnie zależeć na tym postrzeganiu ich jako wyraziste i charyzmatyczne.
Osoby silnie angażujące się, zerojedynkowe z kolei mają życie bardziej "zdecydowane", prostsze w rozumieniu, lecz też BARDZIEJ KONFLIKTOWE. Przy braku dystansu konflikt będzie występował częściej, co wynika z samej natury zaangażowania silnego w jakimś kierunku - wszak w większości przypadków wtedy dana osoba tatknie się na kogoś, kto obstawia kierunek dokładnie przeciwny. I konflikt wtedy mamy jak w banku.

Michał Dyszyński

Najlepiej by chyba było, aby mieć dystans wtedy, gdy trzeba go mieć, a wykazywać pełnię zaangażowania wtedy, gdy już to przynosi tylko pozytywne skutki. I chyba mądrzy ludzie to jakoś ogarniają:
- są zdystansowani wobec rzeczy nowych, niejasnych, wykazując wtedy czujność i najczęściej nieufność.
- gdy jednak niepewności uda im się przepracować, gdy już rzecz zostanie zadecydowana, to wtedy przychodzi czas zaangażowania, w którym nie ma co chwilę oglądania się wstecz, albo wzdłuż, lecz siły są poświęcane temu, co ustalone jako słuszne.
Tak to by było w idealnym przypadku. Ale życie najczęściej ten prosty obraz komplikuje...

Bo niestety, takiej absolutnej pewności decyzji to właściwie nie mamy nigdy, zaś warunki się zmieniają, więc to, co może i poprawnie było zadecydowane wczoraj, dzisiaj już może na tyle nie odpowiadać nowej sytuacji, że stara decyzja powinna zostać zmieniona. Czyli tak całkowicie chyba nigdy nie należałoby się pozbywać tej czujności mentalnej i przynajmniej byciu w gotowości do zdystansowania się do poprzednich planów, założeń, decyzji. Z drugiej strony silne skupianie się na dystansie zapewne przyhamuje sprawczość, stanie się kotwicą aktywności i rozwoju. Więc trzeba nieraz działać pomimo niepewności, pomimo braku pełnej wiedzy o sprawie, posiłkując się jedynie cząstkowymi informacjami i przypuszczeniami, jak to może być.