ŚFiNiA

Michał Dyszyński

W zasadzie od lat już stosuję tę zasadę, ale teraz chyba ją sformułuję w sposób jawny.

Oto uznaję następującą zasadę dla moich dyskusji z ludźmi:
Powyżej pewnego poziomu autorytarności sformułowań, arbitralności używanych określeń, silenia się na dobitność w wyrażaniu własnych poglądów, szafowanie (najczęściej bez widocznych podstaw) określeniami "obiektywny", "bezsporny", "absolutny" itp. daję sobie prawo, a nawet rodzaj obowiązku (poza sytuacjami wyższej rangi, jakoś wyjątkowymi) odstąpić do dyskusji, nie kontynuować jej, wycofać się, zignorować gościa.

Właściwie większość argumentów, które ludzie przedstawiają BEZ UZASADNIEŃ, tylko po prostu odgórnie stwierdzając swoje, traktuję jako shit w dyskusji, bezwartościową merytorycznie, a przynoszącą wypowiadającemu raczej ujmę niż chlubę papkę. Parę lat temu miałem nawet dyskusję tu na sfinii z Marcinem (są ciągle do niej linki na stronie głównej). Marcin wyraził się w jednej z dyskusji, iż on to, co przedstawia, ma status "jak jest", coś a'la absolutna prawda. Ja to trochę wyśmiałem, trochę zdyskredytowałem, a ostatecznie skończyło się na małej "rozróbie".

Już poza moim zatargiem z Marcinem, czyli uogólniając na wszelką dyskusję, powiedziałbym, że za zasadę przyjmuję, iż jeśli ktoś próbuje startować z dyskusji z pozycji jakiegoś (większego) autorytetu, to Z ZASADY będzie przeze mnie potraktowany jako kiepski dyskutant i generalnie intelektualnie upośledzona persona
Sorry, dla wszystkich, którzy z pozycji autorytetu, czy innej formy zastępowania uzasadnień rozumowych sadzeniem się "ja jestem większy niż ty". W mojej dyskusji z Marcinem na stawianie się wyżej, takie występowanie z pozycji "to ja mówię prawdę, tak to jest i tak to ma zostać przyjęte", użyłem określenia (może podobnego, bo cytuję z pamięci) "nieodróżnialne od głupoty". I potwierdzam to stanowisko - czyli (aktualizacja: chodzi o przypadek, gdy toczy się dyskusja, gdy obie strony mają czas, szansę na zaprezentowanie stanowisk, a także odpowiedzi na zadawane im pytania):
Czysta arbitralność jest nieodróżnialna (zewnętrznie) od totalnej głupoty.
Jest nieodróżnialna dlatego, że Z PUNKTU WIDZENIA KOGOŚ Z ZEWNĄTRZ, jeśli jedynym uzasadnieniem dla stwierdzenia jest "bo wypowiada je bardzo ważny osobnik X", taka sytuacja de facto mapuje się na "nie są oferowane żadne dowiązania znaczeniowe do stwierdzenia, żadna dyskutowalna treść, a więc nie wiadomo co tam stwierdzający w głowie ma, czyli dla mnie może to być cokolwiek, tak jak dowolna głupota".

Jeszcze inaczej mówiąc, każde powołanie się na swój autorytet budzi u mnie podejrzenie, iż występuje sytuacja w rodzaju: nie potrafię podać sensownych argumentów, ale że jakoś swojego stanowiska chcę bronić, to ostatnią deską ratunku jest porzucenie kwestii merytorycznych, a wypromowanie samego siebie, swojej osoby, która - na bliżej niesprecyzowanej zasadzie - miałaby sprawić, że to na co argumentów nie podałem, nagle zamienić miałoby się w coś uargumentowanego.
Czyli - już krócej - lansowanie się na autorytet jest (mogą się zdarzyć wyjątki, ale to będą wyjątki, bo reguła jest taka, jak piszę) należy uznawać za rodzaj poddania merytorycznego aspektu dyskusji.

Co robię więc, gdy spotykam na swej drodze "autorytety" (myślę tutaj o osobach nadużywających autorytarności, próbujących jej używać jako wsparcie dla własnych tez, a nie o ludziach, których ogól społeczności za autorytety uznaje)?
- Ano rezerwuję im postawę: sorry gostek, ale jesteś nieprzygotowany do tej dyskusji, a że ja cenię swój czas, to zostawiam cię sam na sam ze swoim lansowaniem się na kogoś, kim chciałbyś się widzieć, a do czego zapewne nie masz realnych podstaw.
I odchodzę, bo to byłoby trochę za dużo z mojej, gdybym mój cenny czas tracił na przekomarzanie się z jakimś głupcem. Niech się gość lansuje na tego mędrca w samotności.

Dyskusja poprawna jest dla mnie dyskusją z absolutnym zakazem absolutyzowania swoich stwierdzeń, stawiania się wyżej nad innych dyskutantów. Zasadą ma być: albo argumenty masz, a wtedy postaraj się je przedstawić, a jak argumentów nie masz, to po prostu się usuń i nie zabieraj innym ich czasu, poprzez zastępowanie gry intelektualnej, jaką jest sensowna dyskusja, bezproduktywnym lansowaniem się.

Aktualizacja do powyższego
Pisząc powyższe myślałem o sytuacji, w której ktoś przedstawia swoje argumenty w pewnej dyskusji, gdy toczy się jakiś spór, strony przedstawiają stanowiska. Nie zostało to wystarczająco wskazane na starcie. Lucek zwrócił mi uwagę, że arbitralność sama w sobie nie jest jeszcze jakimś absolutnym wskazaniem na głupotę, brak uzasadnienia. Ta uwaga jest słuszna. Są sytuacje, w których arbitralność sądów jest usprawiedliwiona, a nawet konieczna. W szczególności są to sytuacje, gdy nie toczy się żadna dyskusja, gdy po prostu potrzebne jest przedstawienie stanowiska stron.
Więcej na ten temat piszę w poście niżej.

Michał Dyszyński

W innym wątku dyskusja się pociągnęła, więc wrzucam du swoją odpowiedź.

Michał Dyszyński

Bezdyskusyjny
Nie dyskutuję z absolutnymi autorytetami, bo
... to przecież nie wypada :shock:

nie wypada, aby jakiś zwykły Michał coś miał wobec, albo pytał szczerze i otwarcie mędrca, który ogłasza prawdy absolutne
a już na pewno nie wypada sugerować, że mędrzec o czymś mógł zapomnieć.
Więc niech absolutny autorytet głosi, co ma głosić, ale...
bez mojego odzewu.

Nie dyskutuję z tymi, co zawsze wiedzą wszystko najlepiej,
bo skoro tak świetnie wiedzą
a ja tu dostrzegam luki
to samo to moje dostrzeżenie musi jakoś uderzyć w autorytet autorytetu
a skoro komuś wyraźnie o autorytet chodzi, to chyba nie chodzi o jakieś pytania i rozkminy...

Nie dyskutuję z tymi, co dostojnie głos zawieszają, co podniosłym tonem ogłaszają - co tam mają
jak z taką podniosłością miałby współgrać jakiś głos Michała, który tylko wątpi i pyta?...
Jak w tym kontekście miałaby toczyć się dyskusja z kimś takim, jak ja, który przywykł podrwiwać sobie z własnego rozumienia?

Ciężko jest toczyć dyskusję bez minimum poczucia dystansu i humoru
ten dodatek kpiny i samokrytyki, a nawet czasem goryczy przegranej gdzieś tam w argumentach
jest jak powiew świeżego wiatru mentalnej ochłody
jest jak sprowadzenie spraw znowu na poziom, gdzie je widać, a nie gdzie tylko stukają koturny tych, co chcieliby być widziani wielkimi.

Nie dyskutuję z dostojnikami, z promieniującymi powagą i nobliwością
niech promieniują w ciszy, której nie zakłócę swoją uwagą
niech się skupiają na tym, jak skostnieli
jak wapno się z nich sypie
niech się sypie w odosobnieniu.

Michał Dyszyński, Warszawa, 4.02.2021

Michał Dyszyński

Właściwie to nie dyskutuję też z tymi, którzy stawiają sprawę na zasadzie: jest tylko jedna możliwa racja w tej sprawie.
Bo nawet nie chodzi mi o to, czy ktoś sam się na autorytet maluje, czy tylko - niczym pokorny posłaniec - prawdy absolutne ogłasza. Nie dyskutuję, ale też i z takimi "absolutnymi" prawdami nie zamierzam się zbytnio zapoznawać.
Taki głos jak nieraz słyszę w mediach: czy szczepionki są bezpieczne?
Odpowiedź: tak, są bezpieczne! (kropka, bez jakiegoś komentarza)

- Taki głos od razu u mnie wewnętrznie jest po prostu wyśmiany i uznany za manipulację, albo bzdurę. I to nawet nie dlatego, że jestem jakimś antyszczepionkowcem, ale po prostu dlatego, ze znam się na tyle na farmakologii i działaniu procedur medycznych, że WIEM, iż nie ma procedur, leków absolutnie skutecznych. Zawsze skuteczność podaje się w procentach i zawsze jest to liczba różna od 100%. Więc jak ktoś mi po prostu stwierdza "szczepionki są skuteczne!", bez minimum komentarza, albo podania kryteriów porównania, to ja na to myślę sobie: albo to jest ktoś manipulujący opinią, albo osobnik mocno niezorientowany w sprawie (kolokwialnie: "głupek"); innej możliwości nie widzę.

Nie dyskutuję zatem z tymi, którzy stawiają sprawy BEZ KONTEKSTU I MOŻLIWOŚCI POSTAWIENIA PYTANIA, którzy autorytatywnie zamykają wszelką dyskusję. Przy czym najczęściej wcale tego nie zgłaszam, nie kłócę się z nimi, jako że kopania się z koniem wolę unikać (a doświadczenie mnie nauczyło, że tacy bezdyskusyjni mają dużo wspólnego z kopiącymi koniami). Zwykle zwyczajnie ignoruję takie idiotyczne sądy, bądź kwituję je jakimś prostym zdaniem, które też jest sformułowane tak, aby nie za bardzo dało się z nim dyskutować, a jakoś sugerowało mój dystans do czyjejś wypowiedzi. Na wspomniane wyżej ogłoszenie, że szczepionki po prostu działają chyba zareagowałbym sarkazmem: to pojawiła się ostatnio jakaś nowa wiedza medyczna, która sprawiła, że to co zwykle określa się jakimś tam procentem (różnym od 100%) skuteczności zamieniła się w okrągłe 100%?... :think:

Michał Dyszyński

Powyżej pewnego poziomu autorytatywności dyskusja przestaje być omawianiem idei, a staje się jedynie żonglowaniem NAZWAMI, KTÓRYCH ZNACZENIA SIĘ NIE OGARNIA.

Rozumowanie zwykle polega na przechodzeniu od rozpoznań do określeń, a potem od określeń do rozpoznań intelektualnych, czyli znaczeń. Autorytarny tryb wywyższa określenia - głoszone przez autorytet, automatycznie na dalszy plan oddalając ich rozumienie. Autorytarny tryb jest podejściem w stylu "nie musisz wiedzieć co tam w środku jest, oto masz tu jakieś nazwy, które ci ogłoszono". Ale jaki ma sens powtarzanie samych nazw, nie wiedząc co one oznaczają?...
Nazwy są symbolami dla jakichś tam kategoryzacji znaczeń, czyli spełniają swoją rolę wtedy, gdy do nich znaczenia jednak dadzą się przyporządkować. Autorytarni głosiciele sugerują, że odbiorcy wystarczy to, co usłyszał od nich, że już odbiorca "ma to coś", co powinien dostać. Ale jeśli ci głosiciele się mylą, bo odbiorca kompletnie się pogubił, jeśli nie ma w głowie żadnych znaczeń, tylko pozostał na etapie przyswojenia nazwy, która do niczego w jego głowie się nie odnosi?...
Autorytarni głosiciele bardzo często o tym nie myślą, co sami są niedojrzali mentalnie, nie myślą o tym, jak to naprawdę powinno być, tylko chcą wypromować swoje ego, chcą widzieć siebie jako tych zarządzających, głoszących, uznanych za ważnych i mądrych. Więc ignorują to, czy odbiorcy rzeczywiście coś dobrego z ich wypowiedzi wynieśli, przyjmując tę najbardziej optymistyczną dla siebie wersję - że odbiorcy skorzystali, że się dowiedzieli czegoś sensownego. Jakże często ci autorytarni głosiciele więcej zaszkodzili, niż pomogli. Jakże często dopiero własnym rozumem ich odbiorcy muszą naprawiać błędy, niespójności, jawne fałsze owego głoszenia.
Ale mając jakąś formę formalnego autorytetu można przecież pacyfikować głosy krytyczne. W końcu "jest się wielkim autorytetem", a "takiego się słucha, a nie mędrkuje...".