ŚFiNiA

Michał Dyszyński

Czym w ogóle jest posłuszeństwo?
Uważam, że blisko sensownej definicji tego pojęcia byłoby następujące sformułowanie:
Posłuszeństwem nazywamy takie działania i postawy osoby, które prowadzą do WYPEŁNIANIA PRZEZ OSOBĄ OSOBĘ SUGESTII, INTENCJI zawartej w jakiejś dyrektywie, poleceniu, czy podanej w innej formie opisu, sformułowania, czasem gestu.
Z powyższego wynikają dwa ważne warunki dla posłuszeństwa:
1. Posłusznym może być zatem ten, kto zorientował się w wystarczającym stopniu w ZNACZENIU tego, co mu podano jako ową dyrektywę.
2. Posłusznym może być ktoś, kto POSIADA MOŻLIWOŚĆ SPEŁNIENIA SUGESTII w dyrektywie zawartej.

Z tej prostej analizy definicji wynika wprost, że
1. osoba, która nie posiada intelektualnych zdolności ZROZUMIENIA, CZEGO SIĘ OD NIEJ OCZEKUJE, nie może być posłuszna.
2. Osoba, która nie rozwinęła w sobie UMIEJĘTNOŚCI, MOCY OBSŁUŻENIA danej dyrektywy, też nie może jej spełnić, czyli też nie może być posłuszna.

Semele

Egekt Achsa Michał, znasz na pewno te eksperymenty.

Boimy sie być inni niz tłum.

Ciekawy artykuł w Polityce

Cytat:

Dariusz Doliński: – Nie jest ani bezwzględnie złe, ani bezwzględnie dobre. Poza tym wszystko zależy od tego, jakie ma intencje i cele człowiek, który do niego skłania. Kłopot w tym, że nasza cywilizacja wykształciła model posłuszeństwa bezrefleksyjnego. Ludzie mu ulegają, bo tak są wychowywani, tego ich uczy kultura i osobiste doświadczenie życiowe. Np. ojciec zwraca się do swojego 8-letniego syna: wyrzuć śmieci. Syn mówi: tato, ale tu jest tylko pół kubełka. Ojciec mógłby powiedzieć: tak, ale są tam wygotowane warzywa i za parę godzin zaczną śmierdzieć. Ale typowy ojciec tak nie mówi, tylko grzmi: jak ci mówię wyrzuć śmieci, to nie kombinuj. I to jest nieszczęście.

Michał Dyszyński

Michał Dyszyński

Semele

Michał Dyszyński

Michał Dyszyński

Jeśliby znaczenia słowa posłuszeństwo jakoś powiązać z tym dwoma głównymi użyciami - posłuszeństwa sprawczego i posłuszeństwa skupionego na umacnianiu władzy, to mielibyśmy pod jednym względem dość wyraźną sprzeczność, odwrotne traktowanie tych znaczeń.
Posłuszeństwo skupiające się na czczeniu władzy i dominacji, paraliżuje rozwój tych, którzy mieliby być "posłuszni". Bo zazdrosny władca stawia sprawę na zasadzie: nie wolno jest wam przejawiać inicjatywy, macie być bierni, w gotowości oczekując, aż zechce mi się dać wam jakieś polecenie, a wtedy bez pytań od razu macie je wykonywać. W ten sposób władca nasyca pragnienie wywyższenia swojego ego, czuje się wielki i dominujący. Jednak w aspekcie kreatywności, sprawczości mamy tu wielką stagnację. Jest to zarazem degradacja posłusznych mas, która wynika tylko z chęci zaspokojenia żądzy dominacji przez jedną osobę, bądź niewielką grupkę osób u władzy. To jest iście diabelska idea posłuszeństwa.
Posłuszeństwo rozumiane sprawczo jest też nieco bardziej "techniczne", skupione na celu. Tu jednak nie chodzi o dogadzanie (psychopatycznym) władcom, a o realizację różnych celów. Tu będzie rozwój, doskonalenie - bo aby być "posłusznym" niezbędne jest:
- zdobywanie wiedzy o tym, jak najlepiej wykonać postawione zadania
- doskonalenie się w zakresie zrozumienia sensu sprawy, unikanie potencjalnych błędów.
- dwustronna wymiana informacji pomiędzy realizującymi zadanie, a formułującymi je
- rozstrzyganie wielu kwestii praktycznych, dotyczących realizacji tego, co wyznacza cel dla posłuszeństwa.
W tym przypadku zupełnie nie chodzi o to, aby kogoś czcić, wywyższać, okazywać dominację, lecz o to, aby możliwie najlepiej zrealizować cel. To jest ewentualnie (oczywiście jeśli sam cel jest dobry) do "dobre posłuszeństwo".

Michał Dyszyński

Posłuszeństwo inicjatywy sprawczej jest ideą właściwie odwrotną od posłuszeństwa rozumianego jako czczenie władzy i okazywanie uległości silniejszym.

To właśnie rozumienie idei posłuszeństwa jest ową osią, która niejako łamie postawy religijne na dwie osobne, a wręcz przeciwstawne sobie części.

Postawa religijnego posłuszeństwa skupiającego się na wizji Boga - przemocowego władcy będzie oznaczała wycofanie inicjatywności i rozwoju, bo tutaj samodzielność myślenia, wykazywanie się pomysłowością, inteligencją, kreatywnością postrzegane będzie jako nieposłuszeństwo. Bo w tej wizji "posłusznym" jest ten, który niczego sam nie robi, który tylko siedzi i czeka, aż go jego władca wezwie i czegoś zażąda.
Dokładnie przeciwnie idea posłuszeństwa postrzegana jest w ramach wizji Boga miłości, oczekującego od człowieka rozwoju, wzrostu duchowego, samodzielności. Tutaj jako zaniechanie (zaniechanie też samego posłuszeństwa) postrzegana jest postawa biernego oczekiwania. Tutaj przecież cel został postawiony i trzeba uczynić wszystko, aby go zrealizować. Tutaj mamy postawę nieustannego czuwania, trzeba mieć zakasane rękawy (w Biblii używa się w tym kontekście sformułowania "przepasane biodra"), tutaj każda chwila jest do wykorzystania jej w celu przybliżania się do realizacji celu.

Te dwie, jakże przeciwstawne wizje posłuszeństwa Bogu polaryzują religię i postrzeganie człowieczeństwa. Posłuszeństwo religijne skupione na czczeniu władzy i akceptacji przemocy (zwykle prezentowane przez fundamentalistów, ortodoksów, integrystów), będzie żądało od wiernych zaniechania samodzielnej aktywności, będzie żądało biernego kopiowania postaw od autorytetów. Posłuszeństwo religijne ludzi wierzących w Boga miłości i pragnącego rozwoju swoich dzieci, który zlecił ludziom misję dążenia do osobistej doskonałości, przynoszenia na owoców, pomnażania telentów z kolei widzi postawę fundamentalistycznego skupienia na czczeniu władzy, jako zaniechanie, czyli jako okazanie nieposłuszeństwa względem tej misji i w konsekwencji też nieposłuszeństwo względem Boga.

Tu każdy wierny (chrześcijanin) staje przed pytaniem: W JAKIEGO Boga wierzysz?
Wierzysz, że CO Bóg ci zleca?...
Czy "twój" Bóg zleca ci zaniechanie samodzielnego rozwoju, bo masz biernie wyczekiwać poleceń, czcząc potęgę władzy?...
czy może "twój" Bóg (jak w to wierzysz) zleca ci właśnie misję doskonalenia się przez całe życie, bycia inicjatywnym, aktywnym, krytycznie myślącym?...

Michał Dyszyński

Wymuszanie na innych posłuszeństwa wedle hasła "nie rób niczego bez mojego pozwolenia, nawet nie myśl samodzielnie, jeśli ci nie zezwoliłem", jest de facto zanegowaniem wartości osoby, której taką formę posłuszeństwa się wmawia. To jest nic innego, tylko żądanie, aby owej osoby "było jak najmniej, aby się nie ujawniła ze swoją osobowością, życiem, indywidualnością".
Z moich doświadczeń z ludźmi żądającymi od innych owego żądania bierności i blokowania samodzielności wynika też, że przepełnia ich pewna forma wewnętrznej złości na świat, ludzi, właściwie na wszystko. Często są to ludzie jakoś skrzywdzeni i ta ich postawa nosi znamiona negacji uogólnionej innych ludzi, swoistej "zemsty na całym świecie" z tytułu tego, że im się stało jakieś zło. Ale to, czy rzeczywiście tych ludzi spotkała krzywda, czy to bardziej oni wyinterpretowali sobie jakieś tam zdarzenia jako "wielką krzywdę mi zrobiono", nie zawsze jest takie oczywiste. Bo nieraz będzie tak, że "skrzywdzony" stawiał sprawę bardzo konfrontacyjnie, na ostrzu noża, więc - jak to "na wojnie" - ktoś wykorzystał swoją przewagę. W innym przypadku będzie tak, że "skrzywdzony" pokładał w kimś, czy w instytucji jakąś wielką swoją nadzieję, oczekiwał, że będzie idealnie, zaś po prostu... było "jak to w życiu" - czasem lepiej, czasem gorzej. Jednak brak owego ideału po stronie tamtych ludzi została odebrana jako krzywda, a do tego często z domniemaniem jakiejś osobistej intencji.

Jest też w umysłach pewnej części ludzi kształtująca się niezwykle rygorystyczna wizja "porządku" i przekonanie, że dobrze może być wyłącznie wtedy, gdy wszyscy działają wyłącznie na rozkaz. Na kanwie tej idei powstawały całe systemy polityczne - zwykle silnie militarystyczne, kolektywistyczne. Odżywają te idee także w zwykłych społeczeństwach, przybierając postać dążenia do uniformizacji, mnożenia utrudnień życiowych przez rygorystyczne przepisy prawa, przez silny instytucjonalizm życia. Jest z tym związana NAIWNOŚĆ I NIEDOJRZAŁOŚĆ mentalna, oparta o przekonanie, iż ograniczenia są dobre same z siebie. Część ludzi tak wierzy, że "najlepiej jest" jeśli jak najwięcej jest pozabraniane, ściśle uregulowane, kiedy ludzie "stosują się, a nie kombinują".
Nie chcę tu tylko zrzędzić na innych, bo sam też noszę w swoich emocjach i umyśle tego rodzaju "ciągoty". Znacznego wysiłku wymaga nieraz ode mnie zaakceptowanie różnych odmienności u ludzi. Instynktownie odbieram często jako zagrożenie każdą formę nieszablonowego zachowania się ludzi, okazywanie przez nich postaw, do których nie jestem przyzwyczajony.
To, że nasze przyzwyczajenia, że to, jak nas wychowywano i uczono, jest względne, nie jest jakimś najwyższym prawem, wymaga u części ludzi jakiejś formy uświadomienia sobie, wdrożenia w sobie z postanowienia, narzucenia sobie.

Michał Dyszyński

W kontekście posłuszeństwa w chrześcijaństwie ciekawy jest ten fragment Biblii:
(21) Nie każdy, który Mi mówi: Panie, Panie!, wejdzie do królestwa niebieskiego, lecz ten, kto spełnia wolę mojego Ojca, który jest w niebie. (Ewangelia Mateusza 7:21)

Liczy się SPEŁNIANIE woli Ojca.
Mniejsze znaczenia ma samo oddawanie czci (pewnie i formalna przynależność do wyznania jest na tym poziomie).

Aby jednak coś SPEŁNIĆ, niezbędne jest AKTYWNE DZIAŁANIE:
- ustalenie CO jest wolą Ojca
- ustalenie SKUTECZNYCH METOD owego spełniania
- wreszcie skuteczne WYKONANIE zadania.
Wszystko to, co jest związane ze spełnianiem wymaga aktywności, zaangażowania, przemyślności, może i nieraz pomysłowości. Tu nie sprawdzi się postawa "nic nie robię, dopóki mi tego wprost nie rozkażą", tu trzeba wykazać czujność, przygotować się.
(33) Uważajcie, czuwajcie, bo nie wiecie, kiedy czas ten nadejdzie. (Ewangelia Marka 13:33)
Postawa czuwania jest aktywna, wiąże się z osobistą oceną sytuacji, a dalej często z gotowością do samodzielnego zadziałania.

Michał Dyszyński