ŚFiNiA

Michał Dyszyński

Zawsze mnie zastanawia, dlaczego niektórzy w grach są nieuczciwi, oszukują. Jaka jest ich motywacja?...
Weźmy oto taką sytuację, w której pewien gracz wygrywa, bo dokonał w tej grze oszustwa. Czy ma z tego satysfakcję?...
- Skoro tak zrobił, to pewnie ja ma.
Teraz jednak zmieniam nieco warunki, a ten sam efekt swojego zwycięstwa gracz osiąga inaczej - dostał for od swojego przeciwnika i dzięki tej przewadze wygrał. Czy ma z tego zwycięstwa satysfakcję?...
- Może mieć, ale chyba nie taką samą, jak w poprzedniej sytuacji. Nawet jeśli np. to ten sam element gry został raz zmieniony oszustwem, a za drugim razem dobrowolną decyzją przeciwnika, to satysfakcja nie będzie taka sama.
Co jest tym elementem różnicującym?...
- Chyba ŚWIADOMOŚĆ u przeciwnika. Jeśli to przeciwnik daje dobrowolnie fory, to on jest tu sprawczy. Czyli wygrana już nie będzie mogła być przypisana sprytowi gracza wygrywającego.
Gracz oszukujący w istocie stworzył sobie nową grę, niejako "grę bis", w której normalne zasady gry zostały rozszerzone o prawo do oszukiwania. Wygrywając w tej grze, gracz ma satysfakcję. Warto byłoby się przyjrzeć charakterystycznym zasadom owej gry bis, a szczególnie temu, co sprawia graczowi w niej najbardziej satysfakcję.
Myślę, że duży wkład do satysfakcji ma przeświadczenie, że się jest sprytnym, że się tego drugiego udało nam nabrać. Powszechność oszukiwania i przyjemność z tego tytułu płynąca sugeruje, że wręcz może to być ewolucyjna funkcja psychiki. Skuteczne oszukiwanie napastników, drapieżników mogło być całkiem użyteczną umiejętnością sprzyjającą przetrwaniu i osiąganiu sukcesów.
Jeśli jednak oponent sam daje nam for...
... Wtedy sprawa z satysfakcją robi się mniej fajna. Bo wychodzi na to, że to on tu "rozdał karty", to on zadecydował. A do tego jeszcze stawia sprawę tak, jakby był mocniejszy w grze, wyraźnie nas lekceważy...

Semele

Chcą wygrać za wszelką cenę.

W życiu dla nich liczy się tylko wygrana.

Michał Dyszyński