ŚFiNiA

Michał Dyszyński

Teza, jak w tytule. Przyszło mi do głowy, gdy próbowałem jakoś wyłuszczyć ideę samodzielności myśli w odpowiedzi na posta towarzyskiego pelikana http://www.sfinia.fora.pl/nauka-a-swiatopoglad,8/mentalnosc-ortodoksyjnych-antyszczepionkowcow-i-podobnych-im,19513-25.html#611375

Po przemyśleniu dalej tej odpowiedzi chciałbym pociągnąć wątek jak funkcjonuje myślenie, w kontekście pewnych iluzji dotyczących wiedzy, jaka funkcjonuje w społeczeństwie. Aby zrozumieć o co mi chodzi posłużę się przykładem następującym:
Weźmy dowolną tezę, którą głoszą mainstreamowe media (np. może to być teza o tym, że należy się szczepić przeciw chorobom).
Gdybyśmy zrobili jakieś badanie psychologiczne i wzięli ludzi, którzy z tą tezą się zgadzają, jak i tych, którzy się nie zgadzają, to którzy potrafiliby uzasadnić merytorycznie swoje stanowisko?
Ja przypuszczam, ze wśród zgadzających się poziom uzasadnialności tezy, z którą się ludzie (rzekomo) zgadzają, będzie najniższy.
Osoby nie zgadzające się (abstrahując od słuszności samej tezy) częściej statystycznie będą już raczej potrafiły cokolwiek powiedzieć na temat powodów swojego niezgadzania się.
Bo jednak - przynajmniej w typowym funkcjonowaniu mentalnym ludzi - ich "zgadzanie się" z czymś jest w istocie postawą w stylu "nie specjalnie mnie to interesuje, ale wierzę, że ktoś tam to przemyślał, więc się zgadzam z tezą ogólnie przyjmowaną". Większość (nie wszyscy!) zgadzających zatem nie będzie wiedziała o owej tezie prawie nic poza jej nazwą i ogólną intuicją, czego dotyczy.
Ciekawe byłoby zrobienie testu kompetencji ogólnych na dany temat - tak zgadzającym się, jak i nie zgadzającym z tezą. Np. w przypadku szczepionek byłyby tam pytania o to, jak dana osoba rozumie pojęcia działań niepożądanych leku, podwójnej ślepej próby, sposobie wyznaczania skuteczności leku, czy czym jest placebo. Obstawiam, że wśród zgadzających się byłby największy odsetek ludzi z bardzo niską znajomością pojęć na ów temat. Nieco lepiej pewnie byłoby wśród negacjonistów, lecz i tu ów poziom realnej wiedzy byłby średnio dość niski.
Bo ludzie "mający poglądy" w istocie - w sensie ROZUMIENIA ZAGADNIENIA - wcale owych poglądów nie mają. Ludzie raczej opowiadają się za stronnictwami w sprawie, a nie za rozumieniem, modelowaniem, wyjaśnieniami spraw.
Aby MIEĆ POGLĄD, w znaczeniu "rzeczywiście orientować się w zagadnieniu na poziomie pozwalającym SAMODZIELNIE ROZWIĄZYWAĆ PROBLEMY POZNAWCZE ZWIĄZANE Z OWYM PROBLEMEM" niezbędny jest dość wysoki poziom niezależności myślenia.
Tylko samodzielni, niezależni ludzie mają rzeczywiście poglądy na sprawę. Większość ludzi imituje posiadanie swoich poglądów, kopiując tylko obiegowe sformułowania z owymi poglądami związane i przedstawiając je (bez rozumienia pozwalającego na modelowanie zagadnień) jako swoje.

IroB

czyli ze co? szczepiacy sie, czyli zgadzajacy sie, ze nalezy sie szczepic sa glupsi od tych co sie nie zgadzaja ? Pozwole sie nie zgodzic, biorac pod uwage uzasadnienie dlaczego sie nie szczepi główka wszego państewka, nie bo nie....bo sie boje uklocia igły........wiem co to jest placebooo.....na melodie z Misia mam musztarde.

Michał Dyszyński