ŚFiNiA

Michał Dyszyński

Nieraz tu na forum dyskutanci nawzajem się oskarżają o "głupotę". A ja właśnie ze swoją głupotą od właściwie początku życia walczę. Prawie nie myślę o tym, co mi się udało dobrego zrobić, tylko tropię błędy, wyszukuję, gdzie byłem głupi. Jeśli ktoś mi zatem (ogólnie) zarzuci głupotę, to pewnie w duchu mu przyznam rację, bo sam wiem, z iloma swoimi wadliwościami się borykam.
Z drugiej strony pewnych (właściwie to większości) oskarżeń o głupotę nie mam jak przyjąć, bo oskarżający mnie dość niejasno wyrażają istotę owej mojej głupoty. Bo w większości przypadków jest tak, że oskarżający wyraża się w stylu:
- jesteś głupi, bo się ze mną nie zgadzasz, na co argumentem jest ... (w kropeczkach dowolne SKRAJNIE ARBITRALNE stwierdzenie), a potem brak zdolności wyjaśnienia mi szczegółów, powiązań, konkretnych aspektów owej mojej "głupoty".
albo
- jesteś głupi, bo powinieneś bardziej popierać NASZYCH.
- jesteś głupi, bo dopytujesz się o wyjaśnienia, gdy ci powiedziałem już co i jak - nie pytaj i już, przyjmij "jak jest".

Tu się właśnie różnię od tych, co powyższą postawę przyjmują, że u mnie nie ma wyjaśnień na zasadzie intuicyjnego "bo to tak jest", czyli odwołania się do jakiejś oczywistości znanej właściwie nie wiadomo komu, lecz oczekuję PODANIA KONKRETNYCH POWIĄZAŃ, MODELU ROZUMOWANIA, PRZESŁANEK. Jak ktoś by te przesłanki mi wyłuszczył, jakby powiązał od początku tezy przez siebie głoszone z jakimś sensownym modelem i założeniami, budując w miarę spójne rozumowanie, to bym przyznał, że byłem głupi, gdy mogłem mieć inne zdanie na dany temat.

Bo ja najwięcej mojej energii, wysiłku mentalnego przecież właśnie na to poświęcam - na walkę z moją głupotą, niekompetencją, błędami, wadliwością rozpoznań, instynktownymi, emocjonalnymi nieprzemyślanymi reakcjami. Nie przyjmę jednak ogłoszeń mojej "głupoty", jeśli zostanie to tylko stwierdzone (czasem okraszone jedynie jakimś pretekstem, albo emocjami), a nie wytłumaczone w szczegółach, tak abym był w stanie powiązać czyjeś stanowisko z moimi rozpoznaniami, uznanymi prawami, jakimś modelem rozumowania, który zapewni mi wgląd w istotę mojej wadliwości myślenia.

Michał Dyszyński

Moja głupota, wadliwość, niekompetencja - jeśli nie miałaby być pustym stwierdzeniem - powinna mieć konkretny kształt, czegoś dotyczyć, zostać rozpoznana jako gorsza opcja wybrana przeze mnie względem tej lepszej, którą odrzuciłem. I należałoby wskazać, dlaczego ta lepsza jest powinna być uznana - jakie przesłanki za nią przemawiają.
Moja głupota może mieć różne źródła
- niedokładne rozpoznanie - może coś ważnego przeoczyłem
- błędne założenia rozumowania i model - a tu ktoś widzi lepszy model i go potrafi wskazać, dlaczego on jest lepszy
- wadliwa metodologia - da się może wyjaśnić, dlaczego ona jest wadliwa
- błąd w moim rozumowaniu - dałoby się prześledzić tok mojego rozumowania i wskazać gdzie występuje ów błąd.
Jakby to ktoś mi konkretnie wskazał, to bym przyznał w licznych przypadkach rację (nie obiecuję z góry, bo z kolei wskazujący też może popełnić błąd, może tu toczyć się dyskusja).

W każdym razie raczej odrzucę oskarżenie, uznając je za gołosłowne, jeśli ktoś tylko zadeklaruje: "mylisz się", "głupi jesteś" itp. Odrzucę takie oskarżenia jako próbę ratowania własnych kompleksów, albo prawdopodobnie nieuporządkowanie mentalne objawiające się próbami poniżania innych.
Trochę inaczej sprawę ujmując, samo stwierdzenie mi "jesteś w błędzie", to dla mnie praktycznie NIC. Sam wiem, że zapewne w jakimś błędzie jestem (z punktu widzenia bardziej zaawansowanego rozumowania, a takie zawsze się da skonstruować, to moje będzie błędne), więc nie chodzi o stwierdzenie tego, co wiem, lecz wyjaśnienie W JAKIM błędzie (ewentualnie) jestem, pokazanie mi natury tego błędu.

Michał Dyszyński

Zdaję sobie sprawę, że pewien rodzaj odmienności spojrzenia na sprawy może być bardzo trudny, albo wręcz niemożliwy do uzgodnienia. Chodzi tu o aspekt wiary w podstawowe kwestie, albo ZAUFANIA DO OSÓB/GRUP LUDZI/INSTYTUCJI.
Zaufanie jest w większości arbitralne - nie rozumowanie go konstytuuje, ale subiektywna decyzja osoby. Więc jeśli dla kogoś jest absolutnie nie do dyskusji kwestia zaufania, którego udziela podmiotowi X, zaś ja tego zaufania nie jestem w stanie ofiarować owemu X-owi, to tutaj możemy na stałe mieć odmienne stanowiska. I być może nic się nie da z tym zrobić, bo uzgadnialne są kwestie bazujące na czymś, co się da uwspólniać, czymś intersubiektywnym, czymś intelektualnie analizowalnym. Zaufanie jest z gatunku decyzji silnie arbitralnych - jeden ufa, inny nie chce ufać i już. Nie ma dyskusji (przynajmniej tej merytorycznej).

Katolikus

Michał Dyszyński