ŚFiNiA

Michał Dyszyński

W toku moich licznych dyskusji na forum sfinia od lat pojawiają się te same błędy logiczne. Postanowiłem stworzyć na swoim blogu dział (zamknięty do komentarzy, aby się nie rozrosła zbytnio jego treść, co utrudniłoby odwoływanie się do niej), który pewne podstawowe zagadnienia logiczne wyjaśni.

Na początek chciałbym omówić chyba najczęstszy jaki w dyskusjach się przewija: błąd przekonania, że wszystkie prawdziwe zdania muszą mieć swój dowód.
Inaczej mówiąc, niektórzy sądzą, że mamy albo - albo, że jeśli coś jest prawdziwe, to na pewno da się to udowodnić, a jeśli czegoś nie da się udowodnić, to mamy do czynienia z fałszem.
Pogląd ten, już tak nawet bez posiłkowania się zaawansowaną logikę, można obalić zwykłym ludzkim doświadczeniem - np. samym faktem, że istnieją nieudowodnione hipotezy matematyczne, których prawdziwości jednak się oczekuje, na którą się stawia.
Gdyby prawdą było, że brak dowodu świadczy o fałszywości jakiejś tezy, to z góry można by wszystkie nieudowodnione hipotezy (np. hipotezę Riemanna) uznać za fałszywą. Wtedy nie byłoby potrzeby poszukiwania dla niej dowodu.
Wiele hipotez matematycznych (np. niektóre hipotezy milenijne) kiedyś były nieudowodnione, lecz w końcu swój dowód znalazły. Gdyby prawdziwe było przekonanie, że brak dowodu na ich prawdziwość jest już dowodem nieprawdziwości owych hipotez, to nie byłoby sensu szukać dla nich dowodu. A tu nie dość, że tych dowodów szukano, to jeszcze często je ZNALEZIONO.
Gdyby przyjąć, że brak dowodu jest dowodem na fałszywość stwierdzeń, to należałoby chyba iznać, że logika zmienia się jakoś z każdym dowiedzionym po raz pierwszy twierdzeniem - wcześniej miałoby być ono fałszywe, a po znalezieniu dowodu nagle sytuacja się odwraca i robi się ono prawdziwe. To by zaś oznaczało, że prawdziwość w ogóle nie jest właściwością zdań, lecz właściwością społeczeństwa, które albo czegoś dowieść potrafi, albo nie.

Więcej na temat związku dowodliwości z prawdziwością mówi nam tw. Godla.
[link widoczny dla zalogowanych]
W podanym w Wikipedii rozdziale mamy znamienne zdanie:

Michał Dyszyński

Wyżej omówiłem.

Michał Dyszyński

W związku z tym problemem

Michał Dyszyński

Michał Dyszyński

Dokładam uogólnioną postać warunku na prawdę. Wyszło to, gdy odpowiadałem Irbisolowi w wątku: http://www.sfinia.fora.pl/rozbieranie-irracjonalizmu,29/wiedza-jako-watpliwy-fundament-swiatopogladu,16277-300.html#529745

Teza ogólna brzmi:
Droga człowieka do prawdy, niestety, nie gwarantuje sukcesu. Sformułować potrafimy pewne warunki KONIECZNE dla prawdy:
1. testowanie założeń, będących naszymi przypuszczeniami, wiarami jak prawda wg nas wygląda
2. stosowanie logiki, która odcedza przynajmniej pewną cześć założeń/teorii/wiar w sensowność - odcedza te, które są wewnętrznie sprzeczne.
Jednak nikt nie jest w stanie podać ogólnego warunku wystarczającego dla prawdy.