ŚFiNiA

Michał Dyszyński · Wysłany: Czw 16:33, 03 Mar 2016 Temat postu: Jestestwo myśli i pojęcie ja

Jestestwo myśli
Są dwie granice dla istnienia myśli
Zrozumienie i cierpienie

Rozumiejąc wszystko
możemy podążyć w każdy obszar możliwej myśli
zaakceptować dowolny aspekt bytu
być tam, gdzie tylko coś da się zobrazować, ująć, odwzorować
tam gdzie jeszcze coś, jakoś, kiedykolwiek do nas dociera
- a jednak,
będąc
tak wszędzie i zawsze
stajemy się jakby nigdzie i nigdy
bo tracimy różnicę pomiędzy tym co wybrane i istniejące
a tym co potencjalne, albo tylko z urojeń

Cierpienie jest odwrotną granicą bytowania myśli
stoi na straży określoności, stawiając tej myśli ostre i twarde NIE
Nie – wobec tego, co wykracza poza sens i kształt istnienia JA
Co rozrywa i niszczy
wrzuca w otchłań nieakceptacji i destrukcji

bo myśl spotykając cierpienie
nie podąża dalej
buntując się przeciw temu, co wobec niej zwrócone
stając bezradnie jakby wobec muru zagradzającego wstęp
- Tak dowiaduje się co stanowi granicę jej istnienia
Chyba że...
chyba że i ten mur pokona
Naginając się jak sprężyna
Będąc jednocześnie sobą i zupełnie przeciw
W przedziwnej rozpaczy pulsując
między tym co akceptację i trwałość stanowi
a tym co owej trwałości i akceptacji zaprzecza
trwając w odrzuceniu siebie
choć w jakimś sensie
właśnie dowodząc samej siebie
bo umieszczając swoje istnienie wyżej
od stawianych mu ograniczeń

Nie da się istnieć w duchu
nie pokonując tego co przeciw
nie eksplorując obszarów cierpienia
bo to oznaczałoby zgodę na całkowite PODPORZĄDKOWANIE
czyli bycie nie sobą, lecz emanacją i składnikiem tego, kto rozkazuje
Lecz samo tylko cierpienie wypala jestestwo
Zamieniając w chaos powiązania myśli
Dlatego prawdziwa moc istnienia
Rozpościera się między tymi skrajnymi aspektami
Zrozumieniem i akceptacją, a ograniczeniem i cierpieniem.

Michał Dyszyński czwartek, 3 marca 2016

Michał Dyszyński

Dlaczego moja ja wciąż mi się narzuca?
Dlaczego moja uwaga wciąż samoistnie powraca do tych samych myśli?
Dlaczego wciąż wspominam to samo, a potem znowu to samo?
Próbowałem oderwać się od tego, co wyświetla mi umysł na wewnętrznym ekranie - nie potrafię...
Gdybym mógł pozbyć się tego JA, tego narzucania mi się wspomnień
tej powtarzalności moich reakcji, czasem zachowań, słabości
gdyby mój był w stanie przestać procesować obrazy z tych miejsc, w które rzuciło mnie życie
tych zdarzeń, które były moim udziałem
tych smaków, zapachów, jakie odczuwam aktualnie
gdybym miał wolność przerwania owej ciągłości zmysłów i wspomnień
to byłbym w stanie odrzucić swoje ja.
Byłaby to jakaś forma wolności - taka wolność w nicość, w pustkę braku doznań i myśli.
To byłoby lepsze, niż cierpienie.
Chyba, że cierpienie okazałoby się przejściowe, niezbędne dla osiągnięcia trwałego szczęścia.
Religia mówi, ze cierpienie jest przejściowe.
Jedni w to wierzą, inni ów przekaz odrzucają.

Michał Dyszyński czwartek, 15 lipca 2018

Komentarz do tego powyższego tekstu, mającego formę poematu (choć może z liryką nie mającego wiele wspólnego).
Niektórzy głoszą tezę o "iluzji ja", że ja jest iluzoryczne. Dla mnie to twierdzenie jest mocno dziwne, nie wiem z czego miałoby wynikać. Bo w moim rozumieniu (definicja) JA jest ograniczeniem, źródła bodźców. To, że muszę ze sobą ciągnąć bagaż wspomnień, narzucających się, nawet gdy próbuję się od nich odciąć, że muszę (!) odbierać bodźce z pewnego określonego zbioru komórek (moje ciało), że coś (co?...) wymusza na mnie powtarzalny zestaw wmuszanych mi myśli, wrażeń - to jest ja. Fakt ograniczenia, fakt, że nie potrafię w żaden sposób odciąć się od tego, co tworzy moje wspomnienia i wrażenia jest dla mnie dowodem, że ja nie jest żadną iluzją. Gdyby ja było iluzją, to powinienem móc podpiąć się - jakoś przełączyć - pod wrażenia osoby idącej ulicą, czy może w ogóle skakać odbiorem wrażeń - raz do Sydney, innym razem do Tokio, za chwilę na planetę Jowisz. Tymczasem coś (nazywam to wlaśnie "ja") mi dowolność wyboru źródła bodźców blokuje, stawia tamę mojej woli, wymuszając kolejność i źródło dla bodźców wedle pewnego wzorca. W pewnym minimalnym stopniu mogę tym zarządzać - mogą np. wymusić skupienie uwagi na czymś intencjonalnie - oglądać telewizję, a nie patrzeć się w ścianę, spróbować cytryny, zamiast wypić kawę. Ale zakres tego co swoją wolą mogę wymusić jest mocno ograniczony.
Aby było ja nie muszę się jakoś specjalnie z czymś identyfikować, nie muszę niczego pragnąć, nie muszę mieć poglądów. Oczywiście jeśli te pragnienia i poglądy będę miał, to jakoś dołożą się one do tej puli wrażeń, którą i tak dostarcza mi życie. Czyli coś minimalnego moją wolą jestem w stanie osiągnąć. Jednak odpiąć się od tego "pointera", który śledzi pewną pulę wrażeń, dodając do niej coraz to nowe, nie mam umiejętności, możliwości. Gdybym to zrobił, to mógłbym uznać, że to ja było nietrwałe, było iluzją. Póki tego nie potrafię, ja jest dla mnie czymś najbardziej realnym ze wszystkiego.

Michał Dyszyński

Odbieram moje ja w pewnym stopniu jako szykanę, agresję przeciw swobodzie myślenia cokolwiek i jakkolwiek. Gdyby umysł mógł funkcjonować jako niezwiązany, to byłby w stanie dowolnie przełączać się pomiędzy bodźcami - raz myślę sobie o planecie Mars, za chwilę o drzewie przed domem, a za chwile znowu o hipopotamach, ale nic by się mi nie narzucało. Tymczasem realia myśli są inne:
- przychodzą bodźce, które mi się narzucają (np. głód, chłód, zapachy, dźwięki), są nieplanowane, nie podlegają mojej woli, albo ingerencja woli jest ograniczona
- są myśli, których nie potrafię zablokować (np. cierpienia po utracie bliskiej osoby, przeżywanie swoich porażek, wyrzutów sumienia itp.)
- są ograniczenia w tworzeniu nowych myśli, sterowaniu uwagą, umiejętności skupienia się.
Umysł został rzucony w sytuację, gdy ma nad sobą różnych "panów" ma ograniczenia wrodzone i nabyte. Część z nich generuje efekt cierpienia, inna część przynosi przyjemność. W skrajnych przypadkach cierpienia umysł ostatecznie chciałby przestać funkcjonować, pragnie swojego unicestwienia. Są jednak też i momenty szczęścia, w których umysł pragnie trwać, przeżywać to, co do niego trafia i co on sam jest w stanie z tego wygenerować - dalsze myśli, odczucia, decyzje.

Umysł pragnie szczęścia. Tylko czy za każdą cenę?
Czy bycie bezmyślnym, na podobieństwo narkomana, który dostał niekończonący się narkotyczny odlot jest tym, czego byśmy chcieli? W końcu taka narkotyczna magma myśli właściwie wyklucza sensowny rozwój umysłu.
Czy zgodzilibyśmy się na jakiś dyskomfort emocji, jeśliby nagrodą miała być większa świadomość, możliwość doskonalenia się?
Bo może jeszcze być tak, że owo doskonalenie się zostało wpisane w naturę umysłu w sposób nieusuwalny... Wtedy szczęście w stylu narkomana nigdy nie byłoby trwałe, w końcu sprowadzałoby umysł do jakiejś formy cierpienia.
Ale aby wytrwać w obliczu wyzwań, zagrożeń, cierpienia, trzeba mieć moc; właściwie to trzeba ową moc pracowicie zdobywać, bo moc musi być nasza w pełni tego słowa - nie dodana z zewnątrz, a wypracowana osobiście.

Michał Dyszyński

Koncepcję JA, opartą o sformułowanie ogólne, kognitywistyczne, przedstawiłem w wątku http://www.sfinia.fora.pl/rozbieranie-irracjonalizmu,29/bezprzedmiotowosc-negacji-ja,18837.html
Tam to niestety sama koncepcja została przywalona personalną krytyką i ogólnie dyskusją na temat tego, jak to twórca owe koncepcji nie podoba się innym dyskutantom. Dlatego tutaj przeklejam samo meritum sprawy, bo zależałoby mi, aby zostało zapisane gdzieś, gdzie nie trzeba się będzie przedzierać przez polemiczny ferwor.

Michał Dyszyński

I dalej:

Michał Dyszyński

I jeszcze dalej:

Michał Dyszyński

Wypadałoby jakoś podsumować te rozważania na temat ja z ostatnich - cytowanych - postów.
Nie zgadzam się z podejściem buddyjskim, które neguje JA, bo uważam je za od strony logicznej totalnie pokręcone, z racji na to, ze opiera się o schemat: definiujemy coś, co nazywamy JA, potem stwierdzamy, że owo coś jest iluzją - czyli definicja okazuje się wadliwa, używając do tego pojęcia (przyczynowość), które z kolei sam buddyzm krytykuje i uważa za wadliwe. Nie zgadzam się z owym podejściem z prostego powodu: przyzwyczajony jestem do standardów, w których jeśli jakaś definicja się nie sprawdza, to się ją odrzuca, jako wadliwą, a potem ewentualnie szuka lepszej, która wadliwości by nie miała. Podejście - przedstawiane najczęściej jako buddyjskie - jednak jakby te sprzeczności ignorowało, czyli z jednej strony własną (!) definicję traktuję jako błąd, iluzję, a z drugiej...
... traktuje ją jako jedyną słuszną, nie dozwalając na rozważanie alternatyw. Ja w takim podejściu sensu nie widzę.

W zamian proponuję definicję JA, która:
- nie jest za chwile (przeze mnie samego) odrzucana
- jest mierzalna, a więc nie jest iluzją
- jest modelowa - stosuje się nie do intuicji, które mamy na temat świadomości, ale dotyczy obserwowalnych aspektów wszelkich systemów przetwarzających dane, także sztucznej inteligencji, czy innych form przetwarzania danych, zbliżających swoje funkcjonalności do obszarów świadomościowych.
W ramach tej definicji do zdefiniowania ja wystarczające jest:
1. Aby istniał system który przetwarza bodźce, pobierane z otoczenia
2. Aby system był w stanie ROZPOZNAWAĆ CELE, które ma realizować
3. Aby realizacja owych celów przez system wymagała SAMOANALIZY, jakiegoś zdiagnozowania stanów kontrolowanych w miarę ściśle przez system.
4. Aby występował aspekt poszukiwania stanu równowagi w reakcji na czynniki zaburzające.

Jak przykład realnego wykorzystania owej idei podałem znane większości filmiki z trenowania robotów firmy Boston Dynamics. Te roboty próbują utrzymać pionową postawę w sytuacji, gdy są są popychane, wytrącane z położenia równowagi. Jednak roboty potrafią sprawnie przeciwdziałać owym perturbacjom - zewnętrznym, w jakiś sposób chaotycznym - potrafią powracać do pozycji pionowej przemieszczając się, przestawiając swoje nogi, balansując robotycznym ciałem.
Ta - względnie prosta - sytuacja jest najprostszym modelem JA w mojej koncepcji. Ja właśnie na tym polega, aby
- zdiagnozować "siebie" (tutaj przez "siebie" rozumie się jakiś aspekt, nad którym mamy kontrolę, a który daje się diagnozować w kontekście otoczenia).
- zareagować na wytrącanie ze stanu równowagowego (czy inaczej określonego przez jakiś CEL), zaadaptować się do zmiennych, chaotycznych warunków zewnętrznych.

W tym ujęciu JA, jest jakby SYSTEMEM SAMOOBRONY wobec chaosu, systemem wyłaniającym jakiś aspekt tak, aby w zmiennych warunkach otoczenia, ów aspekt nie uległ destrukcji.
Oczywiście tak zdefiniowane JA nie jest jeszcze pełnym ja, które przypisujemy świadomości. To ludzkie JA jest bowiem o wiele bardziej złożone, składające się z wielu osobnych "pomniejszych ja" - obszarów równowagi, bronionych przed dezintegracją. Poza tym pełne świadomościowe JA ma strukturę hierarchiczną, czyli w nim jedne systemy równowagi - nadrzędne - wysterowują systemy równowagi podrzędne. Oprócz tego owo świadomościowe JA nieustannie ewoluuje.
To wszystko jednak nie zmienia samej ZASADY, którą jest właśnie adaptacyjna obrona jakiegoś aspektu przed destrukcją ze strony przypadkowych (czy też i nieprzypadkowych) zaburzeń zewnętrznych.

Tak rozumiane JA jest mierzalne, a więc nie jest żadną iluzją. I jednocześnie chyba jest też całkiem bliskie tym intuicjom JA, jakie większość ludzi posiada.

Michał Dyszyński

Przenoszę tu komentarz z innego, zaczętego ostatnio wątku mojego bloga (sam pierwotny wątek wykasuję), bo pasuje do dyskusji.

Michał Dyszyński

Muszę się zdecydować na jakąś nazwę tego mojego mechanizmu roboczego ja. Bo inaczej trudno będzie mi się odwoływać do niego w dalszych komentarzach. Więc może niechby była nazwa: Roboczy mechanizm JA oparty o adaptatywną obronę stanu równowagi. W większym jeszcze skrócie może posłużę się sformułowaniami "adaptatywny mechanizm JA", bądź "równowagowy mechanizm JA".

Teraz zaś chciałbym tutaj pokazać, jak silne koncepcyjnie jest nawet to tak proste rozpoczęcie definiowania JA za pomocą powyższego mechanizmu. Otóż w znaczącym stopniu już tłumaczy ono podstawowy aspekt religijny - pytanie: dlaczego musi się zmagać z przeciwnościami tu na Ziemi?

Dlaczego musimy się zmagać?
- Bo nasze JA na start nie jest zdefiniowane, nie obudziło się, nie uformowało. Aby je stworzyć, niezbędny jest TRENING I TESTY. Ten świat, taki jaki znamy - inwazyjny i wredny - właśnie temu służy, aby nasze ludzkie JA były właśnie tym światem wytrącane w bardzo różny sposób z położenia równowagi (rola szatana, który okazuje się być całkiem potrzebny w tym układzie). Człowiek ma zdać ten test, ma się wybronić, ma się utrzymać w swoim położeniu równowagi, którym jest rozsądne reagowanie, nakierowane na dobro. Kto się da wytrącić z tego stanu równowagi, kto upadnie (jak odpowiednio silnie uderzony robot Boston Dynamics) ten test uwali. Choć właściwie jeśli robot się za chwilę podniesie po ciosie i jednak znowu wstanie, to może ów test nie będzie tak całkiem do tylu. Podobnie jest z człowiekiem i jego upadkami w życiu (religia nazywa to grzechem) - czasem nawet upadek jest w jakimś stopniu potrzebny, aby się odnaleźć na przyszłość, aby wstać i następnie już nie upadać.
W każdym razie jest tu - jako obrona JA - właśnie kluczowy ten mechanizm obrony, zagrożenia upadkiem, czasem upadku, ale przede wszystkim POWROTU DO RÓWNOWAGI.