ŚFiNiA

Michał Dyszyński

Konsensualna koncepcja prawdy [link widoczny dla zalogowanych] ujmuje prawdę jako "wynik hipotetycznej idealnej dyskusji". Tak patrząc na sprawę dyskutowanie jest drogą do prawdy. A choć uważam, że podejście konsensualne nie wyczerpuje idei prawdy w całości, to chyba aspekt konsensualny jest tu niezwykle ważny, a nawet niezbywalny. W pełniejszym ujęciu prawdę widziałbym jako rodzaj dynamicznej pulsacji pomiędzy właśnie aspektem konsensualnym, a czymś w rodzaju idei prawdy transcendentnej, czyli prawdy do której asymptotycznie konsensualizm miałby zmierzać.
Wracając zaś do aspektu konsensualnego, uważam iż mamy w nim całą masę niezwykle nośnych odniesień dyskusja - prawda. W szczególności dotyczą one takich zagadnień jak
celowość - dyskusje są celowe, co najczęściej powiązane jest z istnieniem pewnych WIAR u dyskutantów, przekonań właściwych konkretnej osobie, które to przekonania owa osoba prezentuje w dyskusji. Prawda też jest celowa, choć w nieco bardziej subtelny sposób (a spora część osób ma w ogóle problem z dostrzeżeniem aspektu celowego w prawdzie)
postrzeganie przez osoby - w dyskusji widać, że to osoby postrzegają idee, koncepcje. Prawd w życiu, dyskusji też nie jesteśmy póki co formułować inaczej jak pobranie ich od osoby - twórcy i, ewentualnie odtworzenie w umyśle osoby odbierającej daną ideę, którą uznaje za prawdziwą.
aspekt sporu w dyskusji często mamy spór, a na pewno jakieś starcie się stanowisk, ujęć. Z prawdą jest też podobnie - wyłania się ona w postaci związanej z jakąś formą dualizmu, gdzie jest coś przeciwstawione alternatywnym opcjom, zaś myślenie jest poszukiwaniem jakiejś formy WYBORU pomiędzy opcjami.
aspekt oceny - celem dyskusji jest wypracowanie jakiegoś końcowego stanowiska - oceny. W przypadku idei prawdy też chodzi nie o jakieś mielenie wszystkich możliwych aspektów sprawy w nieskończoność, lecz zwykle oczekiwana jest jakaś forma konkluzji.
aspekt spójności - tak dyskusja jak i prawda tylko wtedy są skuteczne, prowadzą do celu, gdy są spójne, albo przynajmniej do spójności dążą. Idea spójności w kontekście dyskusji jest bardzo złożona, nie przybiera jednej formy. Można w tym kontekście mówić m.in. o: trzymaniu się tematu przez dyskutantów, używaniu wspólnych pojęć (dążeniu do wypracowania takiej wspólności pojęć), używaniu wspólnych reguł (np. uznanie wspólnej postaci logiki), wzajemne kontrolowanie się "czy jeszcze mówimy o tym samym?".

W tych próbach poszukiwania spójności jest właśnie clou - oś, wokół której buduje się prawda.

Michał Dyszyński

Kontynuując, dodaję tu własną wypowiedź z innego wątku.