ŚFiNiA

Michał Dyszyński

Od dłuższego czasu noszę się z "opublikowaniem" pewnego mojego (wg mnie bardzo interesującego) spostrzeżenia w kwestii JAK DZIAŁA PSYCHIKA. Odkryłem ten efekt stosunkowo niedawno, a tutaj go chcę opisać.
Aby nie przedłużać, zacznę od razu od tezy:
Narzucana sobie postawa dyscyplinowania się, wymuszania na swojej psychice, działaniach, rozpoznaniach zgodności z czymś zewnętrznym (jakimś wzorcem) ma silnie negatywny wpływ na spostrzegawczość, na zdolność DOSTRZEGANIA RZECZY NOWYCH.

Mechanizm powyższego fenomenu jest względnie łatwy do uzasadnienia, jeśli się przyjmie, że ludzkie reakcje rządzą się swoistą "ekonomią", a także, że nasze INTENCJE MAJĄ W ZNACZNYM STOPNIU ROZMYTY CHARAKTER.
Intencja bycia zgodny z czymś też jest rozmyta, co niejako oznacza, iż w konkretnym przypadku owa intencja "nie wie", czy na pewno ta rzecz, która została jej przedstawiona do oceny, jest "na plus", czy "na minus" w rozstrzyganiu. Intencja nie ma w sobie jakieś "wszechwiedzy", która by pokazywała słuszną ścieżkę działania, lecz odczytuje rzeczywistość po zewnętrznych symptomach, najczęściej PO POZORACH.
To oznacza, iż narzucanie sobie silne czegokolwiek, musi zadziałać w znacznym stopniu tak, że przekierowuje moce i zasoby postrzegania na to, co sobie narzucamy, DEGRADUJĄC ZDOLNOŚCI DO POSTRZEGANIA OGÓLNEGO. To można też zilustrować przypadkiem, gdy ktoś jest skupiony na jakimś zadaniu: osoby silnie skupione na czymś, mają wyraźnie upośledzone postrzeganie w szerszym sensie. Pięknym przykładem tego efektu jest słynne już dzisiaj wideo z liczeniem podań piłki: [link widoczny dla zalogowanych] (jeśli czytelnik tego posta nie zna tego przykładu, to dobrze byłoby, aby sam sobie film obejrzał, a ja tu pominę puentę).

Ogólnym wnioskiem tutaj byłoby: osoby silnie skupione na czymś mentalnie, czyli działające w jakimś stopniu w trybie zmuszania się do zachowania zgodności z jakimś wzorcem, z konieczności będą gorzej rozpoznawały rzeczywistość na płaszczyźnie ogólnej, pominą istotne elementy, które ktoś inny by spostrzegł.

Według mnie powyższy wniosek jest ogólny, czyli obowiązuje zarówno względem rozpoznań zmysłowych (np. wzrokiem), jak i rozpoznań mentalnych, związanych z poszukiwaniem zależności umysłem.
Zatem zawsze, skupiając się na jakiejś ideologii, degradujemy obiektywizm swojego postrzegania idei w sensie ogólnym.