ŚFiNiA

Michał Dyszyński

Od dawna staram się raczej tak formułować moje myśli, aby nie sugerowały one, iż nadaję im status prawdy obiektywnych, absolutnych, czy jakiejś innej postaci "prawd samych w sobie" (mniejsza o użytą nazwę). Raczej próbuję cały czas sugerować, iż wszystko co twierdzę jest JAKĄŚ FORMĄ NIEDOSKONAŁEGO OPISU rzeczywistości.
Wciąż też jednak w dyskusjach objawiają mi się oponenci, którzy o swoich przekonaniach myślą jako o czymś co "po prostu jest", co nie wymaga żadnych założeń w rozumowaniu, co stanowi rodzaj prawdy niepodważalnej. Do nich to, zakładając, iż są to już ludzie dojrzali, powiedzmy, że przynajmniej zbliżający się do 30tki kieruję obraz - przypomnienie następujące:
Pamiętasz sobie samego siebie z pierwszej klasy podstawówki?
Co wtedy myślałeś?...
A nawet w nieco starszych klasach podstawówki - jaki miałeś obraz rzeczywistości, co uważałeś za słuszne, poprawne prawdziwe?...
Co myślałeś sobie o tym, czym jest świat, materia, świadomość, prawda?
Przypominasz sobie jak naiwne były to poglądy?...

Teraz może powiesz: ale przecież dzisiaj już tamtą naiwność porzuciłem, teraz już przejrzałem na oczy, jestem dojrzały, uświadomiony. Czyżby?....
To teraz wyobraź sobie największego geniusza na Ziemi, który o tych dziedzinach, o jakich się wypowiadasz masz wiedzę, umiejętności zdolności modelowania z 10 krotnie większe od ciebie. Myślisz, że w tej perspektywie jesteś czym więcej, niż pierwszoklasista podstawówki dla ciebie aktualnego?
A teraz spróbuj wysilić wyobraźnię i pomyśl sobie o geniuszu ludzkości, który urodzi się za 10 tys. lat od teraz, gdy ludzkość uzyska wiedzę na niewyobrażalnie wyższym od aktualnego poziomie. Jak on by ocenił moc twoich aktualnych przekonań?...
Na pewno byłby dokładnie zgodny z tobą?...
Na pewno już osiągnąłeś kres swojego rozumienia, pozwalający mniemań o jakichś prawdach samych w sobie, które w twojej głowie się akurat zaległy?
A niby dlaczego miałoby być to właśnie w twojej głowie? - Bo tak chcesz?... Bo teraz nie widzisz alternatyw dla swoich mniemań, to by zaś miało magicznie znaczyć, że te alternatywy (lepsze, niż twoje aktualne) nigdy nie zostaną odkryte, sformułowane?...

Pewnie niewielu tym obrazem przekonam. Bo tak działa umysł większości, że to czego nie dostrzegają mentalnie chętnie biorą za nieistniejące, fałszywe. Ale to jest złudzenie, wielokrotnie z resztą demaskowane w życiu każdego z nas, gdy jednak okazywało się, że wcześniejsze nasze przekonania musieliśmy odrzucić widząc w końcu, o ile lepsze ktoś przedstawił, jakoś wykazując ich skuteczność.

Ja sam nie mam złudzeń, że moje przekonania są obiektywne w sposób zbliżający się do absolutnego. Traktuję je jako KOLEJNY ETAP na drodze mojego poznania. Uznaję, iż tak jak to co jest ukryte za horyzontem ujawnia się dopiero gdy się do tego zbliżymy, tak i moje przekonania dopiero wraz z rozwojem mojej świadomości i myśli zaczną osiągać formy doskonalsze od tego czego dopracowałem się dzisiaj. Wierzę, ze zawsze będzie możliwość tworzenia umysłem jeszcze doskonalszych obrazów rzeczywistości, że wzrost rozumienia jest nieskończony.

Michał Dyszyński

Czym są w ogóle owe "prawdy", które mamy w swoich umysłach?...
Ja bym powiedział, że raczej powinniśmy jest traktować jako nasze MNIEMANIA.
Nie ma prawd, są mniemania konkretnych osób.

Jak fizyk widzę to niemal wszędzie w koncepcjach fizycznych, gdzie nie ma "po prostu prawdy stwierdzającej jak jest" - jak to sobie myślą niefizycy - a MNOGOŚĆ UJĘĆ. Mamy obrazy (np. problem kwantowy w "obrazie Heisenberga", albo w "obrazie Schrodingera"), mamy formalizmy, mamy modele matematyczna. Często dla tego samego problemu będziemy tu musieli użyć liczby mnogiej - raz zastosować jeden model, a raz inny. Do tego dochodzą bardzo zaawansowane koncepcje matematyczne, które odchodzą od intuicji, jakie wykształcają w naszym myśleniu zmysły.
Fizyka bierze bardzo różne koncepcje matematyczne i zestawia je dość arbitralny sposób - tutaj jest topologia, tam formalizm wektorowy i tensorowy, a jeszcze gdzie indziej teoria liczb, czy dystrybucji, przy jednoczesnym szerokim czerpaniu z rachunku różniczkowego i całkowego, analizy statystycznej, pojęć związanych z koncepcjami wymiaru.
Nie chcę jednak przez to wymienienie twierdzić, iż fizyk używa matematyki dowolnie, że sobie każdą z tych dziedzin wetknie w rozumowanie jak zechce, a efekt i tak będzie. Oczywiście, że te koncepcje używa się UMIEJĘTNIE I PRECYZYJNIE, jednak przy tym należy zauważyć, że z góry nie wiadomo, których koncepcji się użyje. W dużym stopniu (nie całkowicie!) o tym, co się stosuje, zadecyduje intuicja. To ilustruje ów fakt, że opisy fizyczny jest połączeniem swego rodzaju "myślowego determinizmu", z dowolnością, nawet zbliżoną do przypadkowości.

Michał Dyszyński

Dorzucam własny tekst z innego wątku.