ŚFiNiA

Michał Dyszyński

Świat, jaki znamy, uwikłany jest w przemoc i władzę. Wielu postrzega aspekt władzy pozytywnie. I pewnie w jakiejś części jest w tym sens, bo przecież wobec jednostek silnie zaburzonych - notorycznych agresorów, pasożytów społecznych, złodziei, morderców - tylko twarda władza tworzy jakąś barierę dla ich destrukcyjnych zachowań (część osób, szczególnie tych postrzegających rzeczywistość od strony walki i konkurencji, automatycznie zaczyna wręcz twardą władzę uznawać za niezbędny, pozytywny aspekt życia). W prostym odbiorze, przez wielu ludzi pielęgnowanych w umyśle jako główny i jedynie słuszny, "dobrze będzie" jeśli jakaś nadrzędność, władza, aparat przymusu będzie stał nad ludźmi, blokując im nieprawidłowe zachowania. Takie widzenie stosunków społecznych, które jest fundamentalnie oparte o przymus i przemoc konstruuje nam rzeczywistość społeczną chyba raczej daleką od "królestwa bożego", daleką od tego, co byśmy dla siebie i swoich bliskich chcieli.
Powstaje tu jednak pytanie: a może inaczej się nie da?... Może tylko z udziałem przymusu i twardej władzy ludzkie społeczności da się utrzymać w postaci stabilnej?...

Związane jest z tym inne pytanie: czy to tylko wobec tych najbardziej zaburzonych jednostek przymus jest niezbędny? Bo w pesymistycznym obrazie ludzkiej osobowości, może wszyscy (albo przynajmniej zdecydowana większość) bez nadzoru, bez przynajmniej zagrożenia karą w odpowiednich warunkach będą zachowywali się w sposób destrukcyjny dla innych?...

I w tym kontekście docieramy do kluczowego pytania z tego wątku: czy dobro w ludziach można wymusić?...

Michał Dyszyński

Są (znani mi) ludzie, którzy chyba wierzą, że do bycia trwale (!) dobrym da się kogoś przymusić. Nawet niektórzy z nich jakby byli przekonani, że to prawdziwe dobro w człowieku...
powinno być bardziej z przymusu, niż z chęci.
Ja uważam taki pogląd słuszny tylko w bardzo szczególnych przypadkach. Dobro z czystego przymusu jest "na krótką metę".